Η πρωινή ομίχλη έχει καλύψει το χωριό Κεφαλάρι Κορινθίας...

Ο καιρός δεν ήταν καλός για πεζοπορία το Σαββατοκύριακο. Βροχερός καθώς ήταν δεν βοηθούσε να βγεις και να γνωρίσεις την περιοχή. Το κάναμε , όσο μπορούσαμε, με το αυτοκίνητο. Μια περιπλάνηση σε κάμπους με ανθισμένες αμυγδαλιές και αμπέλια που περιμένουν να "στρώσει" λίγο ο καιρός για να πάνε να τα κλαδέψουν οι ντόπιοι...

Ύστερα δρόμοι, αγροτικοί στρωμένoι με μια άσφαλτο που ο Θεός να την κάνει και μικρά χωριουδάκια διάσπαρτα στη διαδρομή. Με ευδιάκριτη την κοινωνική διαφορά, άλλα είχαν σπίτια άνετα, σύγχρονα, προσεγμένα κι άλλα ήταν ετοιμόρροπα, εγκαταλειμμένα.

Η ελληνική επαρχία σ' όλο της το μεγαλείο. Σκέτη αποκάλυψη. Περάσαμε ανάμεσα από μέρη όπου το χιόνι είχε στρωθεί τις προηγούμενες μέρες και υπήρχε ακόμα, πετρωμένο πού και πού. Είδαμε καταρράκτες με νερά να τρέχουν και να πηγαίνουν χαμένα.

Και...χαθήκαμε. Το πιο εύκολο πράγμα που μπορεί να σου συμβεί στην ελληνική επαρχία είναι να... χαθείς... Η σήμανση των δρόμων είναι ελλιπής, σπάνια αντιλαμβάνεσαι πού βρίσκεσαι. Καλύτερα είναι να ρωτήσεις για να βεβαιωθείς.

Θέλαμε να δούμε τα Τρίκαλα Κορινθίας που μας είχαν περιγράψει ως τουριστικά. Η αλήθεια είναι πως έχουν μια ανάπτυξη με νέες σύγχρονες οικοδομές σε παραδοσιακή μορφή αλλά δεν με... τρέλαναν κι όλας.

Για να επιστρέψουμε στο Κεφαλάρι χρειάστηκε να κάνουμε τον μεγαλύτερο κύκλο που μπορεί να φανταστεί κανείς προκειμένου να έχουμε ένα αξιοπρεπές οδικό δίκτυο. Κατεβήκαμε μέχρι το Ξυλόκαστρο, πήγαμε παραλιακά ώς το Κιάτο και ξανακάναμε τη διαδρομή που περπατήσαμε όταν ήρθαμε μέσα στο σκοτάδι. Κοντά τρεις ώρες στο τιμόνι. Πτώμα γύρισα. Ούτε να φάω μεσημέρι μου έκανε όρεξη. Προτίμησα να... ξαπλώσω και να ξεκουραστώ.

Έξω συνεχίζει να βρέχει... Για τα καλά αυτή τη φορά...

• Καλή εβδομάδα με μια... ντάμα. Δείτε πατώντας ΕΔΩ και ξανασυζητήστετο πώς ξέρετε να παίζετε ντάμα!
  

Ο καιρός είναι βροχερός. Η πρώτη ματιά μόλις βγαίνει κανείς από το Αρχοντικό στο Κεφαλάρι Κορινθίας...

Οργανώσαμε μια μικρή απόδραση στην ορεινή Κορινθία για το Σαββατοκύριακο. Δεν είναι μακριά από την Αθήνα και νιώθεις σα να βρίσκεσαι σ' άλλο κόσμο. Αργά το βράδυ της Παρασκευής φτάσαμε με τη βοήθεια του GPS. Χωρίς αυτό μάλλον θα μπερδευόμαστε άσχημα. Και μ' αυτό δηλαδή μπερδευτήκαμε δυο φορές, αλλά ευτυχώς με τη βοήθεια των ανθρώπων ενός βενζινάδικου, ξαναβρήκαμε το δρόμο μας...

Το ξημέρωμα όμως είναι υπέροχο στο Κεφαλάρι. Ψιλοβρέχει στις 7.30 π.μ. και έχει κατέβει ένα πούσι σαν άχνη και έχει τυλίξει το χωριό που βρίσκεται γαντζωμένο σε 800 μέτρα υψόμετρο στη βουνοπλαγιά της Ζήρειας.

Πήρα την ομπρέλα μου και περπάτησα λίγο στην πλατεία. Παντού τρέχουν νερά... Δικαιολογημένα το λένε Κεφαλάρι. Έξω από το αρχοντικό που μένουμε, είναι ένας τεράστιος πλάτανος φυτεμένος από το 1875. Πάνω έχει μια πινακίδα που μας πληροφορεί ότι τον φύτεψε ένας περαστικός μικροπωλητής. Το μνημείο των πεσόντων δεν λείπει από την πλατεία, σε ένα υπερυψωμένο επίπεδο και δίπλα στην παιδική χαρά. Πανηγύρι θα γίνεται εδώ το καλοκαίρι. Και πραγματικά, όπως έμαθα αργότερα το πανηγύρι τους είναι στις 20 Ιουλίου του Άι Λιά.

Ένα καφενείο είναι ανοιχτό. Μπήκα για καφέ. Ένας πελάτης, ηλικιωμένος κύριος, πίνει τον καφέ του και μια αξιολάτρευτη, γλυκιά ηλικιωμένη κυρία παίζει το ρόλο του καφετζή. Ο καφές που σερβίρουν ελληνικός. Η επιλογή μου είχε να κάνει με την ποσότητα της ζάχαρης. Μικρό φλιτζάνι, νερό και δυο μπισκοτάκια να τον συνοδεύουν. “Πρώτη φορά έρχεστε εδώ;” μου λένε. Κάνω “μπάμ” από μακριά ότι είμαι ξένος... “Ναι, πρώτη φορά και μου φαίνεται πολύ όμορφο το χωριουδάκι σας”.

Ο κύριος, συνταξιούχος, αντιδρά. “Κάποτε ήταν κεφαλοχώρι. 1.400 ψυχές ζούσαν εδώ. Μην κοιτάς τώρα... Ο κόσμος έφυγε για Καναδά, Αμερική, Αυστραλία τη 10ετία του '60”. “Και με τι ζείτε;” ρωτάει. “Υπάρχουν καλλιέργειες σε αμπέλια, κρασοστάφυλα, ντομάτες, κηπουρική, το πλούσιο νερό βοηθάει...

Υπάρχει διάθεση να πούμε κι άλλα. Μ' αρέσει η κουβέντα μαζί τους. Απλή, ανθρώπινη, σταράτη, από καρδιάς. Αλλά κι αυτή η άθλια η τηλεόραση που παίζει δυνατά δεν μας αφήνει να συνεχίσουμε την κουβέντα μας. Έχει το ΜΕGA μια συζήτηση για την οικονομία (στις 8 το πρωί του Σαββάτου ρε παιδιά;) με καλεσμένους τους πρώην υπουργούς της Οικονομίας Παπαντωνίου και Παπαθανασίου. Φωνάζουν, γκρινιάζουν, χειρονομούν και μου χαλούν όλη την ωραία ατμόσφαιρα που έχω “στήσει” με τους ανθρώπους εδώ. Αν είχα τη δυνατότητα θα πάταγα το “off”και τους “έστελνα”. Λίγο αργότερα το κάναμε...

• Ρίξτε ΕΔΩ μια ματιά για να δείτε πού πήγαμε...
  

Όσο ήταν μέλος της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, διαλεχτός του Ανδρέα Παπανδρέου κάποιοι από μας «ψαχνόμαστε» να δούμε ποιος είναι αυτός ο Γιαννιώτης πολιτικός των χαμηλών τόνων. Αργότερα μας έκανε εντύπωση όταν τον πρότεινε ο Κ. Καραμανλής, ο νεότερος, για τη θέση του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας. Μόλις είχε κερδίσει τις εκλογές το 2004 και όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι ήθελε να «κρατά» τις ισορροπίες στο πολιτικό σύστημα. Η θητεία των πέντε χρόνων εξαντλήθηκε, ο Καραμανλής δεν είναι πια στην κυβέρνηση, αλλά ο Παπούλιας επανεξελέγη χθες Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας με μια ευρύτατη πλειοψηφία 266 ψήφων.

Δεν υπήρξε άλλη υποψηφιότητα για τη θέση στη Βουλή και οι 34 βουλευτές της Αριστεράς, για μη συνταχτούν με τους άλλους, υποψιάζομαι, ψήφισαν «παρών». Τιμή μεγάλη για έναν πολιτικό, το σύστημα που διασώζεται και για την πολύπαθη Δημοκρατίας μας που επιτέλους βρίσκει ένα πρόσωπο στο οποίο μπορούν να συγκλίνουν πολλές διαφορετικές ιδεολογικές προσεγγίσεις.

Τα πανηγυρικά σημειώματα των εφημερίδων σήμερα πολλά. Άντε, να ενδιαφερθούμε λίγο με την ουσία και να αφήσουμε στην άκρη τα κουτσομπολιά από το διαζύγιο Λιάτσιου – Μενεγάκης που πολύ μας… έχει ανησυχήσει τις προηγούμενες μέρες…

Δείτε την ανθρώπινη πλευρά του πράγματος έτσι όπως την έζησε και την καταγράφει η Ελένη Μπίστικα, βετεράνος δημοσιογράφος, σήμερα στη στήλη της ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΗΡΙΟ:

…Η αναγγελία του αποτελέσματος της ψηφοφορίας από τον πρόεδρο της Βουλής κ. Φίλιππο Πετσάλνικο στην κατάμεστη αίθουσα συνεδριάσεως της Ολομέλειας, με όλους τους 266 βουλευτές –πλην των 34 «παρόντων» και απεχόντων της γνωστής πτέρυγας– παρουσίασε μια εικόνα της Βουλής που είχαμε καιρό να δούμε. Ορθιοι χειροκρότησαν ζωηρά την επανεκλογή του κ. Καρόλου Παπούλια στην Προεδρία της Δημοκρατίας, ο πρόεδρος της Βουλής, ο πρωθυπουργός κ. Γιώργος Παπανδρέου, ο κ. Αντώνης Σαμαράς, αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πρόεδρος της Ν.Δ., ο ανανήψας πρόεδρος του ΛΑΟΣ κ. Γιώργος Καρατζαφέρης. Μια εικόνα ενότητος και σχεδόν ομοψυχίας του πολιτικού κόσμου που είχε τα χρώματα του ουράνιου τόξου στον συννεφιασμένο ορίζοντα της οικονομικής ύφεσης. Και ήταν το πρόσωπο, η προσφορά, το ήθος του κ. Καρόλου Παπούλια ως Προέδρου της Δημοκρατίας που κέρδισαν την εμπιστοσύνη του λαού και, κατά συνέπεια, και των εκλεγμένων του εκπροσώπων στη Βουλή των Ελλήνων.

Τι μέρα και αυτή, φορτισμένη από συγκίνηση και προσμονή, που την έζησαν μαζί με τα στελέχη της Προεδρίας και οι διαπιστευμένοι συντάκτες και οι φωτοειδησεογράφοι! Ολοι οι κορυφαίοι της πολιτικής ζωής του τόπου πέρασαν με τη σειρά τους από το Προεδρικό Μέγαρο για να συγχαρούν τον κ. Κάρολο Παπούλια –με τη γραβάτα στα γαλανόλευκα χρώματα του Εθνοσήμου!– για τη θριαμβική επανεκλογή του. Ολες οι συναντήσεις έγιναν στο Προεδρικό Γραφείο. Ο πάντα χαμηλών τόνων Πρόεδρος δεν άνοιξε τη μεγάλη αίθουσα τελετών, όπως θα περίμενε κανείς, λόγω του πανηγυρικού γεγονότος. Εμεινε στη θέση του, καθισμένος στο γραφείο του απ’ όπου σηκωνόταν για να υποδεχθεί στην πόρτα τους φέροντας το ευχάριστο μήνυμα.

Πρώτα, λίγο πριν από τις 12, μεσημέρι, έφθασαν ο πρόεδρος της Βουλής κ. Φίλιππος Πετσάλνικος, με τους επτά αντιπροέδρους. «Εχω την εξαιρετική τιμή με την ιδιότητα του προέδρου της Βουλής των Ελλήνων, να σας ανακοινώσω επισήμως ότι η Εθνική Αντιπροσωπεία με τη μεγάλη πλειοψηφία των 266 ψήφων, σας δίνει την εντολή να ασκήσετε για μια ακόμη πενταετία τα καθήκοντα του Προέδρου της Δημοκρατίας», η προσφώνηση του κ. Φιλ. Πετσάλνικου. «Σήμερα, είναι μια εξαιρετική ημέρα για την Ελλάδα, για την Κοινοβουλευτική μας Δημοκρατία. Η επανεκλογή σας, και μάλιστα με αυτή την ευρύτατη εμπιστοσύνη που εκφράσθηκε στο πρόσωπό σας, σηματοδοτεί εκείνα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της δημόσιας ζωής που δικαιολογούν την αισιοδοξία μας για το μέλλον». Τα λόγια αυτά άκουσε, εμφανώς συγκινημένος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας που στην αντιφώνησή του, ώρα 12 ακριβώς, δήλωσε ακριβολόγος πάντοτε: «Είναι μεγάλη η τιμή που μου γίνεται, αλλά και πολύ μεγαλύτερη η ευθύνη που αναλαμβάνω ως Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας... Θα πρέπει να κάνουμε όλοι το καθήκον μας, Πολιτεία και πολίτες, να στρατευθούμε για μια ιστορική μετάβαση, όλοι μαζί ενωμένοι. Σ’ αυτή την προσπάθεια στρατεύομαι μαζί σας».

Ο παράγων συναίνεση

Ωρα 12.35 προσέρχεται ο πρωθυπουργός κ. Γιώργος Παπανδρέου και από την πόρτα, όρθιος, με τη χειραψία και το χαμόγελο πλατύ, έδωσε τα θερμά του συγχαρητήρια στον Πρόεδρο κ. Παπούλια. «Τιμήσατε με τον καλύτερο τρόπο το αξίωμα αυτό και έχετε ευρύτατη συναίνεση, όπως βλέπετε, στα πρόσωπά μας. Στη μεγάλη περιπέτεια που περνάει η χώρα, στην ευρύτατη συναίνεση που διαμορφώνεται και στον ελληνικό λαό, θα στηριχθούν οι πολιτικές που χρειάζεται για να πάμε μπροστά». Λακωνικός ο Πρόεδρος κ. Παπούλιας ευχαρίστησε «και για την πρόταση και τη στήριξη». Στη συνέχεια, έμειναν μόνοι και συζήτησαν επί μία ώρα σχεδόν.

«Καλή Δύναμη»

Ωρα 1.20 ήλθε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πρόεδρος της Ν.Δ. κ. Αντώνης Σαμαράς, που κι αυτός προτίμησε με το χαμόγελό του και με λίγα λόγια να δώσει «τα θερμότατα συγχαρητήρια, καλή δύναμη, πανηγυρική η επανεκλογή». Στο ίδιο τηλεγραφικό στυλ ο Πρόεδρος κ. Κάρολος Παπούλιας ευχαρίστησε πολύ «για τη στήριξη. Θα αγωνιστούμε να περάσουμε όλα αυτά τα δύσκολα». «Να είστε βέβαιος, κύριε Πρόεδρε», συμφώνησε ο κ. Σαμαράς. Για όσους κρατούν Ημερολόγιο για τις ημέρες του δύσκολου Φεβρουαρίου 2010, μήνα της επιτήρησης, ας κρατήσουν την Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου ως ημέρα «Εορτής της επανεκλογής» και για όσα αυτή σημαίνει για τον τόπο..

Η Ελένη είναι, όπως λέει η ίδια, η αγαπημένη του Προέδρου. Ανησύχησε χθες που δεν ήταν έγκαιρα στο Προεδρικό Μέγαρο επειδή είχε να εμφανιστεί στην Τσαπανίδου, στον αέρα της ΝΕΤ. Και βέβαια στη στήλη της, στη σελίδα 2 της «Καθημερινής», δεν παραλείπει να βάλει την αναμνηστική της φωτογραφίας μαζί με άλλες συναδέλφους της, που την έχει αγκαλιά ο Γ. Παπανδρέου…

Στη χώρα που ανθίζει η φαιδρά πορτοκαλαία μπορεί να μην κάνουμε μακροχρόνιους προγραμματισμούς, αλλά για τέτοια είμαστε πρώτοι. Να κλείσουμε τραπέζι στο καλύτερο μαγαζί να το «τσικνίσουμε» με φίλους, διότι εμείς τηρούμε τα έθιμα βρε αδερφέ!...

Θα πέσουμε σαν τις ακρίδες πάνω στα παϊδάκια, λες και δε φάγαμε ποτέ στη ζωή μας κρέας και το λαχταρούμε, θα πιούμε κι ένα σκασμό κρασί, αποκριές είναι, να μην το ρίξουμε έξω; Το διάολο, εδώ θα μας πιάσουνε οι αναστολές;

Το έθιμο της αποκριάς έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα (τα Βάκχεια στην αρχαία Ελλάδα και τα Λουπερκάλια και Σατουρνάλια στην αρχαία Ρώμη) και συνεχίστηκε με διάφορες μορφές ως τις μέρες μας. Άμεσα συνδεδεμένες με την αρχή του νέου έτους και αργότερα με την άνοιξη, τη γονιμότητα και τον εξαγνισμό οι γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων αποτέλεσαν τον πρωταρχικό πυρήνα των σημερινών εορτασμών της αποκριάς, κύριο χαρακτηριστικό των οποίων σε όλες τις εποχές ήταν η ευθυμία, η έντονη πανηγυρικότητα και η μεταμφίεση. Οι Ρωμαίοι μεταμφιεσμένοι προσπαθούσαν να ξορκίσουν το κακό και να ευχηθούν το νέο έτος να είναι καλότυχο. Στο Βυζάντιο μεταμφιέσεις γινόταν κυρίως κατά τη διάρκεια του Δωδεκαημέρου, ενώ κατά το Μεσαίωνα, παρά την αποδοκιμασία της Εκκλησίας, οι γιορτές της Αποκριάς, το γνωστό καρναβάλι (carnem levare = αποχή από το κρέας) έγιναν πιο πανηγυρικές με χορούς μεταμφιεσμένων και τρελό ξεφάντωμα. Την περίοδο της Αναγέννησης η πολιτισμική άνθιση στις πόλεις της Ιταλίας Φλωρεντία και Βενετία αντικατοπτρίζεται και στο καρναβάλι, το οποίο ενδύεται με μεγαλοπρέπεια. Το καρναβάλι της Βενετίας με τις πολυτελείς φορεσιές και τις πολιτιστικές εκδηλώσεις (θέατρο, χορό, ζογκλέρ) επιβίωσε μέχρι τις μέρες μας επηρεάζοντας τα έθιμα πολλών χωρών.

Ένα από τα πιο γνωστά, επίσης, καρναβάλια του κόσμου είναι και αυτό του Ρίο ντε Ζανέιρο (σχετικά πρόσφατο -19ος αι.), όπου κάθε χρόνο πολλές σχολές σάμπα λαμβάνουν μέρος με χιλιάδες μέλη τους στον ετήσιο διαγωνισμό για την ανάδειξη της καλύτερης σχολής. Εκατοντάδες άρματα και χορευτές με πολύχρωμες φορεσιές παρελαύνουν ξεσηκώνοντας τους χιλιάδες τουρίστες να συμμετάσχουν στη διάχυτη ευθυμία. Κατά το πρότυπο αυτών των σύγχρονων καρναβαλιών οργανώνονται σε πολλές πόλεις της Ελλάδας (Πάτρα, Ξάνθη κ.α.) αποκριάτικες εκδηλώσεις με παρελάσεις αρμάτων, ομάδες μεταμφιεσμένων, κ.ά.

Στην Ελλάδα τα έθιμα της αποκριάς παίρνουν κατά περιοχές (Νάουσα, Σοχός Θεσσαλονίκης κ.α.) ποικίλες μορφές με μεταμφιέσεις, χορούς, αποκριάτικα τραγούδια, όπου κυριαρχεί η σεξουαλική ελευθεριότητα, η διάχυτη γηθοσύνη και ο πανηγυρισμός, στοιχεία που συνδέουν τις ελληνικές αποκριές με τα αρχαία ελληνικά και ρωμαϊκά έθιμα. Οι μεταμφιέσεις μπορεί να είναι μεμονωμένες (πιερότος, κολομπίνα), όπου μπορεί να διακρίνει κανείς επιδράσεις π.χ. από την Commedia dell’ arte, ή πιο συχνά συλλογικές: ομάδες μεταμφιεσμένων παίζουν συγκεκριμένους ρόλους σε δρώμενα, όπως γάμοι, δίκες κτλ. Συνήθεις είναι οι μεταμφιέσεις του γαμπρού και της νύφης με συνοδεία κουμπάρων και συμπεθέρων, του Γέρου και των Νυφάδων κ.ά.

Σε πολλές περιοχές (Κοζάνη, Καστοριά) η φωτιά αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα των εορτασμών της αποκριάς. Στο Σοχό Θεσσαλονίκης είναι χαρακτηριστική η ζωόμορφη μεταμφίεση των κατοίκων με προβιές ζώων και κουδούνια, ενώ στη Νάουσα οι μεταμφιεσμένοι (Μπούλες ή Γενίτσαροι) φοράνε τοπικές στολές και καλύπτουν το πρόσωπό τους με μάσκες. Στα Γρεβενά γιορτάζουν τα «ανακατωσάρια», με μεταμφιέσεις, χορούς και παραδοσιακή μουσική από πολυάριθμες ορχήστρες πνευστών.

Τα αποκριάτικα τραγούδια είναι δημοτικά τραγούδια αναφερόμενα στη γιορτή της αποκριάς. Άλλα από αυτά έχουν χαρακτήρα σκωπτικό και περιγελαστικό και άλλα βακχικό εύθυμο. Πολύ συχνά οι ομάδες των μεταμφιεσμένων ανταλλάσσουν περιπαιχτικά στιχάκια, που πολλές φορές έχουν σεξουαλικό περιεχόμενο (αθυρόστομα).

• Τα στοιχεία για τις αποκριές είναι παρμένα από την εγκυκλοπαίδεια "Μαλλιάρης".