Ακούω, χαλάει ο καιρός και βλέπω τα συνεχή δελτία της ΕΜΥ. Αλλά εδώ, στην Αθήνα, τίποτα από αυτά δεν τα βλέπουμε, καθώς ο Αύγουστος του 2015 παίρνει την κατιούσα του. Συνεχίζουμε να ζούμε σε μια ζεστή πόλη που μερικά βράδια είναι ανυπόφορα…


Κι όμως, αυτές εδώ οι φωτογραφίες του φίλου μου Γιάννη Τάγκα από την Αγία Άννα της Βόρειας Εύβοιας, δείχνουν κάτι διαφορετικό. Πράγματι, εκεί ο καιρός έχει αλλάξει… Αφρισμένη θάλασσα, τα κύματα της και μόνο είναι υπέροχα να τα ακούς, να χτυπούν με ρυθμό τα βότσαλα…


Όμορφο τοπίο… Θα μπορούσα να κάθομαι με τις ώρες να αγναντεύω  το πέλαγος… Εντάξει, δεν είναι για να κάνεις μπάνιο αυτή η θάλασσα… Αλλά μήπως μόνο αυτό είναι; Άμα είσαι καλά μέσα σου, όλα γύρω σου, νιώθεις ότι είναι καλά. Δεν είναι έτσι;

Στις 25 Μαΐου 1993, έληξε τελικά ένας μεγάλος νομικός αγώνας. Ο αγώνας αυτός ξεκίνησε πριν από εφτά και πλέον χρόνια σε ένα ηλιόλουστο νησί της Μεσογείου και έφτασε στο αποκορύφωμά του στο πιο σεβαστό δικαστήριο της Ευρώπης. Το Μάρτιο του 1986, στο νησί της Κρήτης, ένας ηλικιωμένος κύριος ονόματι Κοκκινάκης και η σύζυγός του πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι, διεξάγοντας Γραφικές συζητήσεις με διάφορους γείτονές τους. Μίλησαν σε μια γυναίκα της οποίας ο σύζυγος ήταν ψάλτης της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Επειδή αυτή η επίσκεψη των Μαρτύρων του Ιεχωβά δεν άρεσε καθόλου στο σύζυγο, αυτός κάλεσε την αστυνομία. Το αντρόγυνο συνελήφθη.

Ο Μίνως Κοκκινάκης έδωσε μάχη ενάντια στην καταδίκη, στην ποινή φυλάκισης και στο πρόστιμο που του επιβλήθηκαν στη συνέχεια, φτάνοντας μέχρι το Αναιρετικό Δικαστήριο, τον Άρειο Πάγο, το οποίο απέρριψε την προσφυγή του. Έτσι, το 1988, ο Κοκκινάκης προσέφυγε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Αυτή η Επιτροπή, που αποτελείται από νομικούς οι οποίοι εκπροσωπούν τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, αποφάνθηκε ότι η υπόθεση θα έπρεπε να εκδικαστεί ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Αυτό και έγινε το φθινόπωρο του 1992. Στις 25 Μαΐου 1993, με ψήφους έξι έναντι τριών, το Δικαστήριο εξέδωσε την απόφασή του: η Ελλάδα είχε όντως παραβιάσει ένα ανθρώπινο δικαίωμα—και συγκεκριμένα, το δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας.

Αλλά, τι οδήγησε σε αυτόν τον τιτάνιο αγώνα υπέρ των βασικών δικαιωμάτων του ανθρώπου; Γιατί εμπλέκονται οι Μάρτυρες του Ιεχωβά σε τέτοιους αγώνες σε μια χώρα η οποία ανέκαθεν φημιζόταν για την προσήλωσή της σε υψηλά ιδεώδη; Τι είδους χώρα είναι η Ελλάδα;

Κύματα Αλλαγής στο Διάβα της Ιστορίας

Οι ακτές της Ελλάδας δέρνονται από κύματα εδώ και αιώνες. Η χώρα βρίσκεται στο άκρο μιας πλατιάς χερσονήσου, η οποία απλώνεται προς τα νότια στη Μεσόγειο Θάλασσα και περιστοιχίζεται από τα πολυάριθμα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου πελάγους. Έτσι, οι χιλιάδες παραλίες της έχουν ανθέξει σε περισσότερα παλιρροϊκά κύματα και θύελλες από ό,τι θα μπορούσε να απαριθμήσει άνθρωπος. Από τότε που υποχώρησαν τα νερά του Κατακλυσμού του Νώε, η Ελλάδα κλυδωνίστηκε από άλλου είδους κύματα: από διακυμάνσεις στο διάβα της ανθρώπινης ιστορίας. Μερικοί, μάλιστα, λένε ότι ο Δυτικός πολιτισμός γεννήθηκε σε αυτή τη χώρα.

Η οικογένεια του εγγονού του Νώε, του Ιαυάν, σχημάτισε ένα κύμα λαού που ξεχύθηκε από την Ανατολή· η Ελλάδα ήλκυσε πολλούς από αυτούς τους εποίκους. Αυτοί έφεραν προφανώς μαζί τους διάφορες ιστορίες για το μεγάλο Κατακλυσμό και για τον κόσμο που καταποντίστηκε παλιά στις ημέρες του Νώε. Υπάρχουν αρκετές ενδείξεις ότι μερικοί από τους αρχαίους ελληνικούς μύθους δεν ήταν παρά διαστρεβλωμένες και παραποιημένες εκδοχές πραγματικών γεγονότων που καταγράφονται στην Αγία Γραφή.

Η ιστορία της αρχαίας Ελλάδας είναι στην πραγματικότητα αλληλένδετη με τη Βιβλική ιστορία. Ο Εβραίος προφήτης Δανιήλ προείπε τον έκτο αιώνα Π.Κ.Χ. ότι οι δυνάμεις που υποκινούν τα διάφορα κύματα αλλαγής στο διάβα της ιστορίας θα οδηγούσαν την Ελλάδα στο απόγειο της παγκόσμιας εξουσίας. Τα λόγια του Δανιήλ ταίριαζαν με τέτοια ακρίβεια στις καταπληκτικές κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στον ξαφνικό θάνατο και στο διαμερισμό της αυτοκρατορίας του σε τέσσερα μικρότερα μέρη, ώστε μερικοί λόγιοι επιχείρησαν—χωρίς επιτυχία—να αποδείξουν ότι αυτά τα εδάφια γράφτηκαν αφότου είχαν λάβει χώρα αυτά τα γεγονότα.—Δαν. 7:2· 8:5-8, 20-22.

Μολονότι η Αγία Γραφή δεν περιγράφει λεπτομερώς την περίοδο κατά την οποία η Ελλάδα εξουσίαζε τον Ισραήλ, στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές φαίνονται καθαρά τα ανεξίτηλα ίχνη που άφησε εκείνη η εποχή. Πολλοί από τους ακολούθους του Ιησού που έζησαν τον πρώτο αιώνα μιλούσαν και έγραφαν στην ελληνική, την κοινή γλώσσα του πολιτισμένου κόσμου την εποχή εκείνη. Οι αντιλήψεις Ελλήνων φιλοσόφων, όπως ήταν ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης, ήταν διαδεδομένες μεταξύ των Ιουδαίων της εποχής του Ιησού. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο απόστολος Παύλος είχε τέτοιους ανώτερους διανοουμένους υπόψη του όταν έγραψε στην εκκλησία της Κορίνθου ότι ο λόγος του Θεού θα μπορούσε να ‘ανατρέψει ισχυρά οχυρωμένους διαλογισμούς’.—2 Κορ. 10:4, 5.

Η Χριστιανοσύνη Ακμάζει και Σβήνει

Η Ελλάδα υπήρξε η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα την οποία επισκέφτηκε ένας απόστολος του Ιησού Χριστού. Ο Παύλος αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νεάπολης και επισκέφτηκε διάφορες πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της πόλης των Φιλίππων, της Θεσσαλονίκης και της Βέροιας στο βορρά, και της Αθήνας και της Κορίνθου στο νότο. Ως αποτέλεσμα της ενεργητικότητας που διέκρινε την πρώτη Χριστιανοσύνη, σύντομα άρχισαν να ακμάζουν εκκλησίες σε αυτές τις πόλεις. Οι επιστολές του Παύλου προς τους Χριστιανούς των Φιλίππων, της Κορίνθου και της Θεσσαλονίκης, καθώς και οι επιστολές του προς Χριστιανούς που ζούσαν αλλού, τις οποίες έγραψε ενώ βρισκόταν στην Ελλάδα, έχουν ενισχύσει έκτοτε την πίστη εκατομμυρίων Χριστιανών.

Είναι, ωστόσο, λυπηρό το γεγονός ότι λίγο μετά το θάνατο του τελευταίου αποστόλου, του Ιωάννη—ο οποίος κατέγραψε την αξιοσημείωτη αποκάλυψη που του δόθηκε ενώ ήταν εξόριστος στην Πάτμο—ένα ακόμη κύμα κατέκλυσε ολόκληρη την Ελλάδα. Ένα σκοτεινό κύμα αποστασίας σάρωσε τη Χριστιανική εκκλησία και μόλυνε την πίστη των περισσοτέρων. Οι εκκλησίες υιοθέτησαν αντιγραφικές διδασκαλίες, όπως είναι η αθανασία της ψυχής, τα βάσανα στην πύρινη κόλαση, η Τριάδα και ο διαχωρισμός κληρικών και λαϊκών.

Επακολούθησαν αιώνες πνευματικού σκοταδιού. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, εδραιώθηκε στο Χριστιανικό κόσμο το πρωτείο του πάπα της Ρώμης. Εντούτοις, ο πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης ήταν επικεφαλής της εκκλησίας της Ελλάδας και των χωρών της ανατολής. Το 1054, ύστερα από χρόνια έντασης μεταξύ Ανατολής και Δύσης, μια διένεξη γύρω από ένα συγκεχυμένο θεολογικό σημείο κατέληξε στο Μεγάλο Σχίσμα και στο διαχωρισμό της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Η Ελλάδα παρέμεινε πιστή στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία. Μέχρι τις μέρες μας, μάλιστα, το 98 τοις εκατό του πληθυσμού των δέκα εκατομμυρίων κατοίκων της Ελλάδας ανήκει στην Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία που είναι αυτοκέφαλο μέλος της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία διακρίνεται από μακρά ιστορία ανάμειξης στην πολιτική. Στο διάστημα που η Μωαμεθανική Οθωμανική Αυτοκρατορία εξουσίαζε όλες τις Ορθόδοξες χώρες της Ευρώπης εκτός από τη Ρωσία, από το 15ο αιώνα μέχρι και το 19ο αιώνα, οι κατακτητές είχαν καταστήσει τον πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης κοσμικό ηγέτη όλων των Ορθόδοξων «Χριστιανών» της αυτοκρατορίας.

Στη δεκαετία του 1820, όταν η Ελλάδα επαναστάτησε κατά της Οθωμανικής εξουσίας, η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία έπαιξε σημαντικό ρόλο στην προώθηση του ελληνικού πατριωτισμού και της ανεξαρτησίας. Ο κλήρος υπήρξε έκτοτε κυρίαρχη δύναμη στην ελληνική πολιτική, και μάλιστα οι μισθοί του πληρώνονται από το κράτος. Εξαιτίας της τεράστιας επιρροής που ασκεί ο κλήρος σε αυτή τη χώρα, η σύγχρονη ιστορία του λαού του Ιεχωβά υπήρξε ως επί το πλείστον ιστορία διωγμού.

Η Χώρα και ο Λαός της Σήμερα

Λίγο μετά τις αρχές αυτού του αιώνα, ένα κύμα αληθινής Χριστιανοσύνης άρχισε πάλι να διαδίδεται σε ολόκληρη την Ελλάδα. Αυτοί που ήταν κήρυκες στις αρχές του 20ού αιώνα διαπίστωσαν ότι, από πολλές απόψεις, η χώρα και ο λαός της είχαν παραμείνει βασικά έτσι όπως ήταν την εποχή που τους επισκέφτηκε ο Παύλος, πριν από περίπου 19 αιώνες.

Χάρη στις ανάγλυφες, δαντελωτές ακτές και στα πολυάριθμα νησιά της—τα οποία απαρτίζουν το 20 τοις εκατό της χώρας—κανένα μέρος της Ελλάδας δεν απέχει πολύ από τη θάλασσα. Γι’ αυτό και το ψάρεμα και η ναυτιλία εξακολουθούν να είναι δημοφιλή επαγγέλματα. Η χώρα είναι βραχώδης και ορεινή, με λίγες εκτάσεις καλλιεργήσιμης γης, μολονότι υπάρχουν εύφορες κοιλάδες και πεδιάδες σε μερικές παραλιακές και κεντρικές περιοχές. Το κλίμα, με τα ζεστά και άνυδρα καλοκαίρια του, είναι ιδεώδες για την καλλιέργεια ελαιόδεντρων και αμπελιών.

Τι μπορεί να ειπωθεί για το λαό; Οι Έλληνες είναι γνωστοί σε όλο τον κόσμο ως λαός ζωηρός με γραφικό χαρακτήρα και έντονα συναισθήματα, γεμάτος κέφι για τη ζωή και γενναιόδωρος. Έχουν συνήθως ισχυρές απόψεις και δεν διστάζουν να τις κάνουν γνωστές. Όταν ο Παύλος πρωτοπήγε στην Αθήνα, διαπίστωσε ότι «όλοι οι Αθηναίοι και οι ξένοι που ήταν παρεπίδημοι εκεί περνούσαν τον ελεύθερο χρόνο τους αποκλειστικά και μόνο λέγοντας κάτι ή ακούγοντας κάτι καινούριο». (Πράξ. 17:21) Ακόμη και σήμερα, αγαπημένη απασχόληση των Ελλήνων είναι να κάθονται στην αγορά ή στα παζάρια και να συζητούν επί ώρες για την πολιτική, τη φιλοσοφία και τη θρησκεία. Είναι επίσης άτομα με τρομερή αφοσίωση—μια ιδιότητα την οποία εκμεταλλεύτηκε κατά καιρούς ο Ορθόδοξος κλήρος.

Αρχές του 20ού Αιώνα

Τα νερά της αλήθειας επέστρεψαν στην Ελλάδα ως αποτέλεσμα της μετανάστευσης. Πολλοί Έλληνες εγκαταστάθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, ήρθαν σε επαφή με τους Σπουδαστές της Γραφής, όπως ήταν τότε γνωστοί οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, και άρχισαν να αναπτύσσουν αγάπη για την αλήθεια της Αγίας Γραφής. Σύντομα, ένιωσαν μεγάλη λαχτάρα να μεταδώσουν τα πράγματα που μάθαιναν στους συγγενείς που άφησαν πίσω στην πατρίδα. Οι επιστολές και τα φυλλάδια που έστελναν ήταν σαν σπόρος που έπεφτε συχνά σε καλό έδαφος. Εντούτοις, πολλοί αντιλήφτηκαν ότι το να στέλνουν απλώς φυλλάδια στο σπίτι τους δεν ήταν αρκετό· μερικοί ταξίδεψαν στην Ελλάδα για να επισκεφτούν τους δικούς τους, ενώ άλλοι επέστρεψαν πάλι στην πατρίδα τους για να εγκατασταθούν εκεί.

Ο Γεώργιος Κόσσυφας, ένας Έλληνας που γνώρισε την αλήθεια στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1900, στάλθηκε στην Ελλάδα από τον Κάρολο Τέηζ Ρώσσελ, τον πρόεδρο της Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά, το 1905. Πήρε μαζί του τους τόμους των Γραφικών Μελετών. Ο Ιωάννης Μποσδογιάννης, κήρυκας και καθηγητής της αγγλικής στο νησί της Κρήτης, μετέφρασε τους τόμους στην ελληνική. Αυτοί τυπώθηκαν και διανεμήθηκαν σε διάφορα βιβλιοπωλεία στην Αθήνα και στον Πειραιά—ακόμη και στην Εστία, το γνωστό αθηναϊκό βιβλιοπωλείο στην οδό Σταδίου. Ο αδελφός Κόσσυφας έκανε επίσης «έργο δρόμου», τοποθετώντας τους τόμους πάνω στο χαμηλό τοίχο γύρω από το μέγαρο της ελληνικής Βουλής και απαντώντας στις ερωτήσεις των πεζών.

Στην Κρήτη, ο Ιωάννης Μποσδογιάννης βρήκε έναν πρόθυμο μαθητή—ένα φωτογράφο που ονομαζόταν Αθανάσιος Καρανάσιος, ο οποίος ασπάστηκε την αλήθεια το 1910. Αυτός μάλιστα μελετούσε την αρχαία εβραϊκή και την κοινή ελληνική, καθώς και την αγγλική γλώσσα.

Στην Αθήνα, ένας από τους πρώτους που έδειξαν ενδιαφέρον ήταν κάποιος παράλυτος ονόματι Οικονόμου που ζούσε στα Εξάρχεια. Γύρω στο 1910, δέχτηκε και αυτός πρόθυμα την αλήθεια και τη μετέδιδε σε άλλους με ζήλο. Ήταν ωστόσο κατάκοιτος. Έτσι, έγραφε διάφορα Γραφικά εδάφια σε κομμάτια χαρτί και τα πετούσε έξω από το παράθυρό του, ελπίζοντας ότι κάποιος περαστικός θα τα έβρισκε. Επίσης, έστελνε φυλλάδια και έγραφε επιστολές σε ενδιαφερόμενα άτομα. Την εποχή εκείνη, ο Μιχάλης Τριανταφυλλόπουλος, ένας νεαρός που μόλις είχε γνωρίσει την αλήθεια, ταξίδευε σε πόλεις και σε χωριά, διανέμοντας περισσότερα φυλλάδια και βοηθώντας τα ενδιαφερόμενα άτομα να έρθουν σε επαφή μεταξύ τους.

Οι πρώτες συναθροίσεις διεξάγονταν στο σπίτι του αδελφού Οικονόμου. Σύντομα οργανώθηκε ένας άλλος όμιλος στον Πειραιά, στο σπίτι του αδελφού Κόσσυφα. Τα άτομα αυτά χρησιμοποιούσαν για τις συζητήσεις τους τις Γραφικές Μελέτες και άλλα έντυπα που προμήθευε η τάξη του πιστού και φρόνιμου δούλου. (Ματθ. 24:45-47) Αναμφίβολα θα κατενθουσιάστηκαν όταν έμαθαν ότι ο αδελφός Ρώσσελ σχεδίαζε να επισκεφτεί την Ελλάδα.

(Συνεχίζεται)