Ψάξαμε αρκετά στο διαδίκτυο για να βρούμε φωτογραφία του Ευσέβιου Ιερώνυμου. Διότι μπερδεύονταν τον Google με τον σύγχρονο ή από το γεγονός ότι η Ορθοδοξία τον έχει κάνει άγιο, οπότε μόνο με φωτοστέφανο σε αγιογραφίες τον έβρισκες… Τελικά με λίγη προσπάθεια, τα καταφέραμε…

Στις 8 Απριλίου 1546, η Σύνοδος του Τριδέντου αποφάνθηκε ότι η λατινική Βουλγάτα «έχει την έγκριση της [Καθολικής] Εκκλησίας . . . και ότι κανείς δεν πρέπει να τολμήσει ή να αποπειραθεί με οποιοδήποτε πρόσχημα να την απορρίψει». Παρ’ όλο που η Βουλγάτα είχε ολοκληρωθεί χίλια και πλέον χρόνια νωρίτερα, η ίδια και ο άνθρωπος που τη μετέφρασε, ο Ιερώνυμος, αποτέλεσαν το επίκεντρο αντιπαράθεσης επί πολύ καιρό. Ποιος ήταν ο Ιερώνυμος; Γιατί υπήρξαν αντικείμενο αντιπαράθεσης ο ίδιος και η μετάφραση της Αγίας Γραφής που παρήγαγε; Πώς επηρεάζει το έργο του τη μετάφραση της Αγίας Γραφής σήμερα;

Αναδεικνύεται σε Λόγιο

Το πλήρες όνομα του Ιερώνυμου ήταν Ευσέβιος Ιερώνυμος. Γεννήθηκε γύρω στο 346 Κ.Χ. στη Στριδώνα, στη ρωμαϊκή επαρχία της Δαλματίας, κοντά στα σημερινά σύνορα μεταξύ Ιταλίας και Σλοβενίας. Οι γονείς του ήταν αρκετά ευκατάστατοι, και ο ίδιος γεύτηκε από μικρός τα πλεονεκτήματα του χρήματος, σπουδάζοντας στη Ρώμη κοντά στον διάσημο γραμματικό Δονάτο. Ο Ιερώνυμος αποδείχτηκε χαρισματικός σπουδαστής της γραμματικής, της ρητορικής και της φιλοσοφίας. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου άρχισε επίσης να μελετάει την ελληνική γλώσσα.

Αφού έφυγε από τη Ρώμη το 366 Κ.Χ., ο Ιερώνυμος περιπλανήθηκε σε διάφορα μέρη και κατέληξε στην Ακυληία της Ιταλίας, όπου ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με την ιδέα του ασκητισμού. Βρίσκοντας ελκυστικές αυτές τις απόψεις περί ακραίας αυταπάρνησης, ο ίδιος και μια ομάδα φίλων του πέρασαν αρκετά από τα επόμενα χρόνια καλλιεργώντας έναν ασκητικό τρόπο ζωής.

Το 373 Κ.Χ., κάποιο αδιευκρίνιστο πρόβλημα προκάλεσε τη διάλυση της ομάδας. Απογοητευμένος, ο Ιερώνυμος περιπλανήθηκε προς τα ανατολικά, διασχίζοντας τη Βιθυνία, τη Γαλατία και την Κιλικία, και έφτασε τελικά στην Αντιόχεια της Συρίας.

Η μακρά αυτή περιοδεία τον κατέβαλε. Κατάκοπος και με εξασθενημένη υγεία, ο Ιερώνυμος παραλίγο να χάσει τη μάχη με τον πυρετό. «Μακάρι ο Κύριος Ιησούς Χριστός να με μετέφερε ξαφνικά κοντά σου», είπε, γράφοντας σε ένα φίλο. «Το φτωχό μου σώμα, αδύναμο ακόμη και όταν είναι καλά, έχει εξουθενωθεί».

Σαν να μην έφταναν η αρρώστια, η μοναξιά και η εσωτερική του πάλη, σύντομα ο Ιερώνυμος αντιμετώπισε μια άλλη σοβαρή κρίση — αυτή τη φορά πνευματικού είδους. Σε ένα όνειρο είδε τον εαυτό του να «σύρεται ενώπιον της δικαστικής έδρας» του Θεού. Όταν του ζήτησαν να αποκαλύψει την ταυτότητά του, ο Ιερώνυμος απάντησε: «Είμαι Χριστιανός». Αλλά εκείνος που προήδρευε τον κεραυνοβόλησε με τα λόγια: «Ψεύδεσαι, είσαι οπαδός του Κικέρωνα και όχι του Χριστού».

Μέχρι τότε, το πάθος του Ιερώνυμου για τη μάθηση είχε περιστραφεί κυρίως γύρω από τη μελέτη των ειδωλολατρών κλασικών συγγραφέων και όχι γύρω από το Λόγο του Θεού. «Βασανιζόμουν», είπε ο ίδιος, «από τη φωτιά της συνείδησης». Ελπίζοντας να διευθετήσει το ζήτημα, ο Ιερώνυμος ευχήθηκε στο όνειρό του: «Κύριε, αν ξαναβρεθούν ποτέ στην κατοχή μου κοσμικά βιβλία ή αν ξαναδιαβάσω ποτέ τέτοια βιβλία, θα Σε έχω απαρνηθεί».

Αργότερα, ο Ιερώνυμος υποστήριξε ότι δεν ήταν δυνατόν να θεωρείται υπόλογος για μια δέσμευση που είχε αναλάβει ενώ ονειρευόταν. Παρ’ όλα αυτά, ήταν αποφασισμένος να εκπληρώσει την ευχή του — τουλάχιστον να την έχει ως αρχή. Έτσι λοιπόν, ο Ιερώνυμος έφυγε από την Αντιόχεια και επιζήτησε την απομόνωση στη Χαλκίδα της συριακής ερήμου. Ζώντας ως ερημίτης, βυθίστηκε στη μελέτη της Αγίας Γραφής και των θεολογικών συγγραμμάτων. Ο Ιερώνυμος είπε: «Διαβάζω τα βιβλία του Θεού με ζήλο μεγαλύτερο από εκείνο με τον οποίο διάβαζα προηγουμένως τα βιβλία των ανθρώπων». Έμαθε επίσης την τοπική συριακή γλώσσα και άρχισε να μελετάει την εβραϊκή με τη βοήθεια ενός Ιουδαίου που είχε μεταστραφεί στη Χριστιανοσύνη.

Η Εντολή του Πάπα

Ύστερα από πέντε περίπου χρόνια μοναστικού βίου, ο Ιερώνυμος επέστρεψε στην Αντιόχεια για να συνεχίσει τις μελέτες του. Φτάνοντας, όμως, βρήκε την εκκλησία βαθιά διχασμένη. Μάλιστα, ενώ ήταν ακόμη στην έρημο, ο Ιερώνυμος είχε ζητήσει τη συμβουλή του Πάπα Δάμασου, λέγοντας: «Η εκκλησία είναι χωρισμένη σε τρεις φατρίες, και η καθεμιά από αυτές αγωνίζεται να με προσεταιριστεί».

Αργότερα, ο Ιερώνυμος αποφάσισε να ταχθεί με τον Παυλίνο, τον έναν από τους τρεις άντρες που διεκδικούσαν τον τίτλο του επισκόπου Αντιοχείας. Ο Ιερώνυμος δέχτηκε να τον χειροτονήσει ο Παυλίνος υπό δύο όρους. Πρώτον, ήθελε να είναι ελεύθερος να ικανοποιήσει τις μοναστικές φιλοδοξίες του. Και δεύτερον, επέμεινε να είναι απαλλαγμένος από οποιαδήποτε ιερατικά καθήκοντα τα οποία θα τον ανάγκαζαν να διακονεί σε μια συγκεκριμένη εκκλησία.

Το 381 Κ.Χ. ο Ιερώνυμος συνόδευσε τον Παυλίνο στη Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης και έπειτα συνέχισε μαζί του το ταξίδι ως τη Ρώμη. Ο Πάπας Δάμασος διέκρινε γρήγορα ότι ο Ιερώνυμος ήταν λόγιος και ικανός γλωσσολόγος. Μέσα σε ένα χρόνο, ο Ιερώνυμος προήχθη σε ιδιαίτερο γραμματέα του Δάμασου, μια θέση με μεγάλο κύρος.

Ενόσω ήταν γραμματέας, ο Ιερώνυμος δεν απέφευγε τις αντιπαραθέσεις. Απεναντίας, φαινόταν να τις προσελκύει. Παραδείγματος χάρη, συνέχισε να ζει ασκητική ζωή μέσα στην πολυτελή παπική αυλή. Επιπρόσθετα, προωθώντας το λιτό τρόπο ζωής του και εξαπολύοντας μύδρους εναντίον των κοσμικών υπερβολών στις οποίες επιδίδονταν οι κληρικοί, ο Ιερώνυμος έκανε πολλούς εχθρούς.

Σε πείσμα των επικριτών του, όμως, ο Ιερώνυμος είχε την πλήρη υποστήριξη του Πάπα Δάμασου. Ο πάπας είχε τους λόγους του που παρότρυνε τον Ιερώνυμο να συνεχίσει τη Βιβλική του έρευνα. Εκείνον τον καιρό χρησιμοποιούνταν πολυάριθμες αποδόσεις της Αγίας Γραφής στη λατινική. Πολλές από αυτές ήταν μεταφρασμένες επιπόλαια και περιείχαν οφθαλμοφανή λάθη. Κάτι άλλο που απασχολούσε τον Δάμασο ήταν ότι η γλώσσα δίχαζε την Ανατολική από τη Δυτική επικράτεια της εκκλησίας. Λίγοι στην Ανατολή γνώριζαν τη λατινική· ακόμη λιγότεροι στη Δύση γνώριζαν την ελληνική.

Ως εκ τούτου, ο Πάπας Δάμασος απέβλεπε έντονα σε μια αναθεωρημένη μετάφραση των Ευαγγελίων στη λατινική. Ο Δάμασος ήθελε μια μετάφραση που θα αντανακλούσε επακριβώς την πρωτότυπη ελληνική γλώσσα, αλλά της οποίας η διατύπωση θα ήταν στρωτή και σαφής στη λατινική. Ο Ιερώνυμος ήταν ένας από τους λίγους λογίους που θα μπορούσαν να παραγάγουν μια τέτοια μετάφραση. Εφόσον μιλούσε με ευχέρεια την ελληνική, τη λατινική και τη συριακή, και είχε αρκετή γνώση της εβραϊκής, διέθετε τα προσόντα για αυτή την εργασία. Έχοντας λάβει, λοιπόν, την εντολή από τον Δάμασο, ο Ιερώνυμος ξεκίνησε ένα έργο στο οποίο θα αφιέρωνε τα περισσότερα από τα επόμενα 20 χρόνια της ζωής του.

Η Αντιπαράθεση Εντείνεται

Παρ’ ό,τι μετέφρασε τα Ευαγγέλια με μεγάλη ταχύτητα, ο Ιερώνυμος ακολούθησε μια σαφή, λόγια τεχνική. Παραβάλλοντας όλα τα ελληνικά χειρόγραφα που ήταν διαθέσιμα τότε, έκανε διορθώσεις στο λατινικό κείμενο, τόσο στο ύφος όσο και στην ουσία, για να το εναρμονίσει περισσότερο με το ελληνικό κείμενο.

Η μετάφραση των τεσσάρων Ευαγγελίων από τον Ιερώνυμο έτυχε γενικά καλής υποδοχής, όπως συνέβη και με την αναθεώρηση των Ψαλμών στη λατινική, την οποία βάσισε στο κείμενο της Μετάφρασης των Εβδομήκοντα. Εντούτοις, εξακολούθησε να έχει επικριτές. «Ορισμένα επονείδιστα πλάσματα», έγραψε ο Ιερώνυμος, «μου επιτίθονταν εσκεμμένα κατηγορώντας με ότι είχα προσπαθήσει να διορθώσω αποσπάσματα των ευαγγελίων, στρεφόμενος εναντίον της εξουσίας των αρχαίων και της γνώμης όλου του κόσμου». Τέτοιου είδους επικρίσεις εντάθηκαν μετά το θάνατο του Πάπα Δάμασου το 384 Κ.Χ. Η σχέση του Ιερώνυμου με το νέο πάπα δεν ήταν και τόσο αρμονική, γι’ αυτό και αποφάσισε να φύγει από τη Ρώμη. Για άλλη μια φορά, ο Ιερώνυμος κατευθύνθηκε ανατολικά.

Αναδεικνύεται σε Λόγιο της Εβραϊκής

Το 386 Κ.Χ. ο Ιερώνυμος εγκαταστάθηκε στη Βηθλεέμ, όπου επρόκειτο να παραμείνει μέχρι το τέλος της ζωής του. Τον συνόδευε μια μικρή ομάδα πιστών ακολούθων στους οποίους περιλαμβανόταν και η Παύλα, μια πλούσια αριστοκράτισσα από τη Ρώμη. Η Παύλα είχε υιοθετήσει τον ασκητικό τρόπο ζωής ως αποτέλεσμα του κηρύγματος του Ιερώνυμου. Με την οικονομική της υποστήριξη, ιδρύθηκε ένα μοναστήρι υπό την κατεύθυνση του Ιερώνυμου. Εκεί, αυτός συνέχισε το λόγιο έργο του και ολοκλήρωσε το μεγαλύτερο επίτευγμα της ζωής του.

Ζώντας στην Παλαιστίνη, ο Ιερώνυμος είχε την ευκαιρία να βελτιώσει την κατανόησή του γύρω από την εβραϊκή γλώσσα. Πλήρωσε αρκετούς Ιουδαίους δασκάλους για να τον βοηθήσουν να κατανοήσει μερικές από τις δυσκολότερες πλευρές της. Ακόμη και με δάσκαλο, όμως, τα πράγματα δεν ήταν εύκολα. Σχετικά με κάποιον που του έκανε μαθήματα, τον Βαρχανίνα από την Τιβεριάδα, ο Ιερώνυμος είπε: «Σε τι κόπους και έξοδα μπήκα για να φέρνω τον Βαρχανίνα να με διδάσκει υπό το κάλυμμα της νύχτας». Γιατί μελετούσαν τη νύχτα; Επειδή ο Βαρχανίνας φοβόταν τη γνώμη της Ιουδαϊκής κοινότητας για τη συναναστροφή του με ένα «Χριστιανό»!

Στις ημέρες του Ιερώνυμου, οι Ιουδαίοι πολλές φορές κορόιδευαν τους εβραιόφωνους Εθνικούς για την αδυναμία τους να προφέρουν σωστά τους λαρυγγικούς φθόγγους. Εντούτοις, ύστερα από πολλή προσπάθεια, ο Ιερώνυμος κατάφερε να προφέρει με επιτυχία αυτούς τους φθόγγους. Επίσης, ο Ιερώνυμος μεταγραμμάτισε πολλές εβραϊκές λέξεις στη λατινική. Αυτή η ενέργεια, όχι μόνο τον βοήθησε να θυμάται τις λέξεις, αλλά επίσης διατήρησε την εβραϊκή προφορά εκείνου του καιρού.

Η Μεγαλύτερη Αντιπαράθεση του Ιερώνυμου

Δεν είναι σαφές πόσο τμήμα της Αγίας Γραφής σκόπευε να αναθέσει ο Πάπας Δάμασος στον Ιερώνυμο για μετάφραση. Αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία για το πώς έβλεπε το ζήτημα ο Ιερώνυμος. Ο ίδιος ήταν πολύ αφοσιωμένος και αποφασισμένος. Η σφοδρή επιθυμία του ήταν να παραγάγει κάτι «χρήσιμο για την Εκκλησία, άξιο να παραδοθεί στις επόμενες γενιές». Αποφάσισε, λοιπόν, να παραγάγει μια αναθεωρημένη μετάφραση ολόκληρης της Αγίας Γραφής στη λατινική.

Όσον αφορά τις Εβραϊκές Γραφές, ο Ιερώνυμος σκόπευε να βασίσει την εργασία του στη Μετάφραση των Εβδομήκοντα. Αυτή η απόδοση των Εβραϊκών Γραφών στην ελληνική, η οποία άρχισε να μεταφράζεται τον τρίτο αιώνα Π.Κ.Χ., θεωρούνταν από πολλούς ως εμπνευσμένη απευθείας από τον Θεό. Γι’ αυτό, η Μετάφραση των Εβδομήκοντα κυκλοφορούσε ευρέως μεταξύ των ελληνόφωνων Χριστιανών εκείνου του καιρού.

Αλλά καθώς ο Ιερώνυμος προχωρούσε με την εργασία του, εντόπιζε ασυνέπειες μεταξύ των ελληνικών χειρογράφων, παρόμοιες με εκείνες που είχε συναντήσει στα λατινικά χειρόγραφα. Ο Ιερώνυμος απογοητευόταν όλο και περισσότερο. Τελικά, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, για να παραγάγει μια αξιόπιστη μετάφραση, θα έπρεπε να παρακάμψει τα ελληνικά χειρόγραφα, μεταξύ των οποίων και την πολυσέβαστη Μετάφραση των Εβδομήκοντα, και να ανατρέξει απευθείας στο πρωτότυπο εβραϊκό κείμενο.

Αυτή η απόφαση ξεσήκωσε σάλο. Ο Ιερώνυμος στιγματίστηκε από μερικούς ως νοθευτής του κειμένου, ένας βέβηλος, ο οποίος εγκατέλειπε τις παραδόσεις της εκκλησίας για χάρη των Ιουδαίων. Ακόμη και ο Αυγουστίνος — ο κορυφαίος θεολόγος της εκκλησίας εκείνη την εποχή — προσπάθησε να πείσει τον Ιερώνυμο να επιστρέψει στο κείμενο της Μετάφρασης των Εβδομήκοντα, λέγοντας: «Αν η μετάφρασή σου αρχίσει να διαβάζεται ευρύτερα σε πολλές εκκλησίες, θα είναι λυπηρό το ότι, κατά την ανάγνωση της Γραφής, θα προκύπτουν διαφορές ανάμεσα στις Λατινικές και στις Ελληνικές Εκκλησίες».

Ναι, ο Αυγουστίνος φοβόταν ότι η εκκλησία θα διχαζόταν αν οι Δυτικές εκκλησίες χρησιμοποιούσαν το λατινικό κείμενο του Ιερώνυμου — το οποίο θα ήταν βασισμένο στα εβραϊκά κείμενα—ενώ οι Ελληνικές εκκλησίες της Ανατολής εξακολουθούσαν να χρησιμοποιούν την απόδοση των Εβδομήκοντα. Επιπρόσθετα, ο Αυγουστίνος εξέφρασε τους ενδοιασμούς του για το αν θα έπρεπε να εγκαταλειφθεί η Μετάφραση των Εβδομήκοντα για χάρη μιας μετάφρασης την οποία μόνο ο Ιερώνυμος μπορούσε να υπερασπιστεί.

Πώς απάντησε ο Ιερώνυμος σε όλους αυτούς τους πολέμιους; Συνεπής στο χαρακτήρα του, ο Ιερώνυμος αγνόησε τους επικριτές του. Συνέχισε να εργάζεται απευθείας από το εβραϊκό κείμενο, και το έτος 405 Κ.Χ. είχε ολοκληρώσει την Αγία Γραφή του στη λατινική. Έπειτα από χρόνια, η μετάφρασή του ονομάστηκε Βουλγάτα, όνομα που υποδηλώνει μια κοινώς αποδεκτή απόδοση (η λατινική λέξη βουλγκάτους [vulgatus] σημαίνει «κοινός, λαϊκός»).

Μακροχρόνια Επιτεύγματα

Η μετάφραση των Εβραϊκών Γραφών από τον Ιερώνυμο υπερέβη κατά πολύ την απλή αναθεώρηση ενός υπάρχοντος κειμένου. Άλλαξε το ρου της μελέτης και της μετάφρασης της Αγίας Γραφής για πολλές γενιές έπειτα από αυτόν. «Η Βουλγάτα», δήλωσε ο ιστορικός Γουίλ Ντουράν, «παραμένει ο μεγαλύτερος και σημαντικότερος φιλολογικός άθλος του τέταρτου αιώνα».

Μολονότι ο Ιερώνυμος είχε οξεία γλώσσα και εριστική προσωπικότητα, έστρεψε μόνος του τη Βιβλική έρευνα πίσω στο θεόπνευστο εβραϊκό κείμενο. Με παρατηρητικό μάτι, μελέτησε και παρέβαλε αρχαία εβραϊκά και ελληνικά Βιβλικά χειρόγραφα που δεν είναι πια διαθέσιμα σε εμάς σήμερα. Το έργο του προηγήθηκε επίσης από το έργο των Ιουδαίων Μασοριτών. Επομένως, η Βουλγάτα είναι ένα πολύτιμο βοήθημα για τη σύγκριση εναλλακτικών αποδόσεων των Βιβλικών κειμένων.

Χωρίς να παραβλέπουν την ακραία συμπεριφορά του ή τις ακραίες θρησκευτικές απόψεις του, τα άτομα τα οποία αγαπούν το Λόγο του Θεού μπορούν να εκτιμήσουν τις επιμελείς προσπάθειες που κατέβαλε αυτός ο αμφιλεγόμενος πρωτοπόρος στη μετάφραση της Αγίας Γραφής. Και πράγματι, ο Ιερώνυμος πέτυχε το στόχο του— παρήγαγε κάτι «άξιο να παραδοθεί στις επόμενες γενιές».

[Υποσημειώσεις]

Δεν συμφωνούν όλοι οι ιστορικοί για τις ημερομηνίες και τη σειρά των γεγονότων στη ζωή του Ιερώνυμου.

Όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, η μετάφραση του Ιερώνυμου αποτέλεσε τη βασική Αγία Γραφή του Δυτικού Χριστιανικού κόσμου, ενώ η Μετάφραση των Εβδομήκοντα εξακολουθεί να είναι σε χρήση από τον Ανατολικό Χριστιανικό κόσμο μέχρι και σήμερα.

• Αναδημοσίευση από τη ΣΚΟΠΙΑ 1/1/199

Αυτό ήταν το δημοσίευμα στην εφημερίδας ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ της περασμένης Κυριακής που «άναψε» φωτιές… Δεν ξέρω ποιο ήταν το κίνητρο, αλλά από την επομένη προσπάθησαν να το μαζέψουν. Αν και οι αντιδράσεις ήταν μεγάλες, δεν υπήρχε ούτε μια λέξη σχετικά με αυτό, στο αμέσως επόμενο πρωτοσέλιδο της ίδιας εφημερίδας.


Εννοείται ότι και οι άλλες εφημερίδες δεν έγραψαν λέξη… Έτσι δυο μέρες μετά, συνεχίζει ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ στις εσωτερικές του σελίδες πια το θέμα που άνοιξε, αλλά φαίνεται ότι και κάποιους φίλους τους, πολιτικούς, ενοχλεί… Αυτά για να καταλάβουμε πόσο «στημένο» είναι όλο το σκηνικό που παίζεται…


Ο μόνος που έσπασε το εμπάργκο και το έκανε πρωτοσέλιδο με τον δικό του τρόπο, ήταν ο γνωστός Γιώργος Κουρής, μέσω της φυλλάδας του KONTRA NEWS… Ξύλινα γράμματα στον πρωτοσέλιδο τίτλο του και ουσία μηδέν. Άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε… Άσε που παξιώνεις2 έτσι ένα πολύ σοβαρό θέμα.


Ίσως είδαν πως το θέμα με τα προνόμια των Ελλήνων βουλευτών του έδωσε φύλλα στην κυκλοφορία τους κι έτσι επανήλθαν και με άλλο θέμα για τους βουλευτές, το λες προνόμιο κι αυτό, στις εσωτερικές σελίδες, πάντα. Νέα δημοσιογραφική αντίληψη: Να τα λέμε, αλλά κάπου που να μη φαίνονται…

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ 11/03/2017

Με αφορμή το αποκαλυπτικό δημοσίευμα της περασμένης Κυριακής στην εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ που πέρασε μάλλον στα μουγκά, καταγράψαμε τι ατέλειες ή διευκολύνσεις έχουν οι βουλευτές σ’ αυτή την περίοδο κρίσης, όπου τα μνημόνια έχουν τσακίσει μισθωτούς και συνταξιούχους. Και μη μας πείτε ότι όλα αυτά είναι απαραίτητα για να λειτουργούν σωστά. Διότι δεν έχουν φωνή. Είναι η φωνή του κόμματος τους… Εκλεγμένοι με τις λίστες των κομμάτων τους.

Ας δούμε λοιπόν τα προκλητικά προνόμια τους. Κάθε βουλευτής στοιχίζει περίπου 20.000 ευρώ τον μήνα στα δημόσια ταμεία! Οι μηνιαίες ακαθάριστες απολαβές κάθε βουλευτή ανέρχονται από 7.670 ευρώ μέχρι 8.198,79 ευρώ. Επίδομα οργάνωσης γραφείου. Ανάλογα με την εκλογική περιφέρεια όπου εκλέγονται, οι βουλευτές λαμβάνουν από 738,88 έως 935,88 ευρώ για την οργάνωση του γραφείου τους.

Ατέλεια τηλεφωνικής επικοινωνίας. Οι βουλευτές δικαιούνται δωρεάν συσκευή κινητού και η Βουλή καλύπτει λογαριασμούς έως και 200 ευρώ. Αν υπερβούν το όριο, καταβάλλουν οι ίδιοι τη διαφορά. Οκτώ σταθερές γραμμές τηλεφωνίας (μέχρι 12.000 ευρώ). Αυτοκίνητο που το μισθώνει η Βουλή με λίζινγκ.

Οι βουλευτές του λεκανοπεδίου Αττικής (Α', Β' Αθηνών και Πειραιά και υπόλοιπο Αττικής) δικαιούνται αυτοκίνητο έως 1.400 κυβικά εκατοστά και έως 750 ευρώ μηνιαίο μίσθωμα. Για τους βουλευτές περιφέρειας προβλέπεται Ι.Χ. έως 1.800 κ.εκ. και 1.200 ευρώ μίσθωμα.

Δωρεάν διαμονή σε κεντρικό ξενοδοχείο για τους βουλευτές της επαρχίας ή ρευστό, κατά μέσο 1.000 ευρώ, σε όσους επιθυμούν να μείνουν σε διαμέρισμα.

Ταχυδρομική ατέλεια, ένα προνόμιο που υπολογίζεται σε 909,31 ευρώ.

Ατέλεια στις μετακινήσεις με λεωφορεία, σιδηρόδρομο και ακτοπλοΐα. Οι βουλευτές της επαρχίας έχουν στη διάθεσή τους 104 αεροπορικά εισιτήρια τον χρόνο για να πηγαίνουν στις εκλογικές τους περιφέρειες.

Πενήντα δύο αεροπορικά εισιτήρια μετ' επιστροφής για τον νομό τους, εφόσον αυτός απέχει περισσότερα από 200 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Κάθε βουλευτής έχει στην υπηρεσία του τέσσερις υπαλλήλους. Οι δύο είναι μετακλητοί και πληρώνονται από τις υπηρεσίες τους και οι άλλοι δύο οι επιστημονικοί συνεργάτες από τη Βουλή.

Οικογενειακή παροχή και εργοδοτική εισφορά υπέρ ΕΟΠΥΥ περίπου 350 ευρώ. Συμμετοχή σε κοινοβουλευτικές επιτροπές και θερινά τμήματα. Το ποσό αυτής της έξτρα αποζημίωσης μπορεί να φτάσει και τα 1.000 ευρώ μηνιαίως. Ασυλία από όλα τα ποινικά και αστικά αδικήματα. Φέτος ψηφίστηκε νόμος σύμφωνα με τον οποίο αναστέλλονται τα φορολογικά και άλλα προνόμια των βουλευτών όταν καταδικαστούν αμετάκλητα για κακουργήματα, αλλά και για πλημμελήματα.

Όλοι οι βουλευτές έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν άτοκο δάνειο από τη Βουλή σε 48 μηνιαίες δόσεις μέσω παρακράτησης του ποσού που τους αναλογεί από τον μισθό τους. Τα παιδιά των βουλευτών πηγαίνουν δωρεάν στον παιδικό σταθμό της Βουλής. Οι βουλευτές έχουν το δικαίωμα να ψωνίζουν από το συγκρότημα εξυπηρέτησης προσωπικού της Πολεμικής Αεροπορίας.

Το μόνο κόμμα που αντιτίθεται στο σκανδαλώδες των βουλευτικών προνομίων εν καιρώ κρίσης είναι το ΚΚΕ. Η κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ εκφράζει τη σταθερή και αμετακίνητη αντίθεσή της στα προνόμια των βουλευτών και των άλλων αιρετών και ζητά: Τη δραστική μείωση της βουλευτικής αποζημίωσης και τη φορολόγησή της με τους ίδιους όρους που φορολογούνται και οι άλλοι εργαζόμενοι. Την πλήρη κατάργηση της αποζημίωσης των βουλευτών για τη συμμετοχή τους στις Κοινοβουλευτικές Επιτροπές και άλλες κοινοβουλευτικές δραστηριότητες. Την πλήρη κατάργηση της βουλευτικής σύνταξης όχι μόνον για το μέλλον αλλά και για τους ήδη συνταξιούχους βουλευτές.

Δεκτό κάθε καλόπιστο σχόλιο. Σκεφτείτε ότι κάποιοι συνάνθρωποι μας περιμένουν από αυτούς να μας… σώσουν, βάζοντας μας όλο και πιο βαθιά στην κρίση και προσθέτοντας νέα βάρη στις πλάτες μας. Αν αυτό δεν είναι πρόκληση, αναρωτιέμαι τι είναι;

• Το κομμάτι αυτό θα δημοσιευτεί αύριο Σάββατο 11/3/2017 στην εβδομαδιαία κρητική εφημερίδα ΡΕΘΕΜΝΟΣ και στη στήλη μου «Επισημάνσεις».

Αν «ξυπνούσε» ο πατέρας μου, Λευτέρης Θεοδωράκης, από τον ύπνο του θανάτου και πήγαινε, από συνήθεια ως καλός αγγειοπλάστης εκεί που είχε το εργαστήριο του, σίγουρα θα πάθαινε μεγάλη έκπληξη από το πώς δουλεύει ο Μανώλης ο εγγονός του και ο Αγησίλαος ο δισέγγονος του που κληρονόμησαν την τέχνη του. Δείτε ΕΔΩ ένα παλιότερο δημοσίευμα.


Κι αυτό γιατί, θα έβλεπε τα παιδιά να δουλεύουν χειμωνιάτικα τον πηλό και να φτιάχνουν πιθάρια μέσα στο Φλεβάρη! Βέβαια είναι σίγουρο πως εντύπωση και μάλιστα μεγάλη θα του προκαλούσε το στεγασμένο εργαστήριο που προστατεύει από τη βροχή και τις κακές καιρικές συνθήκες τόσο τους μαστόρους, όσο και τα πιθάρια… Δείτε ΕΔΩ ένα παλιότερο δημοσίευμα.


Στον καιρό του, τα πράγματα ήταν πολύ πιο δύσκολα… Τα ταξίμια που ετοίμαζαν, έφευγαν από το χωριό, εκεί κατά τον Μάιο και επέστρεφαν στα τέλη του Σεπτέμβρη ή αρχές Οκτώβρη, αν ο καιρός ήταν καλός και το καλοκαίρι «κρατούσε» ακόμα. Βασικό στοιχείο ήταν ο καιρός. Και δες πως το ξεπέρασαν οι σημερινοί τεχνίτες αγγειοπλάστες… Δείτε ΕΔΩ ένα παλιότερο δημοσίευμα.


Με τα φλόγιστρα τους «στεγνώνουν τον πηλό για είναι σε θέση να δεχτεί πάνω του, το επόμενο στρώμα λάσπης… Το Θραψανό «κρατά» την παράδοση πάνω στην αγγειοπλαστική. Και θα ήταν ακόμα σε καλύτερη μοίρα αν η Πολιτεία με την υπερφορολόγηση που επιβάλλει, δεν έβαζε «φρένο» σε μια πολύ όμορφη δραστηριότητα. Δείτε ΕΔΩ ένα παλιότερο δημοσίευμα.


Οι υποχρεώσεις μας, μας κρατάνε στην Αθήνα. Έτσι για την δραστηριότητα τους τον χειμώνα ακούγαμε, αλλά δεν ξέραμε πώς ακριβώς γίνεται… Χρειάστηκε να κάνει μια βόλτα η αδελφή μου η Στασούλα στο εργαστήριο του γιου της Μανώλη και να καταγράψει τη δράση τους με το τάμπλετ της. Έτσι μοιραστήκαμε όμορφες φωτογραφίες. Δείτε ΕΔΩ ένα παλιότερο δημοσίευμα.


Είναι αυτή μια πολύ όμορφη κίνηση και την ευχαριστούμε πολύ… Με τέτοιες ωραίες εικόνες, η μέρα μας γίνεται πιο όμορφη… Διότι είναι αλήθεια πως κάτι τέτοιο δεν γίνεται κάθε μέρα. Και οι εικόνες της καθημερινότητας μας, δεν είναι και οι καλύτερες… Ζούμε σε καιρούς κρίσιμους, δύσκολους στην αντιμετώπιση τους. Δείτε ΕΔΩ ένα παλιότερο δημοσίευμα.


Αλλά εδώ, στο αγγειοπλαστείο, καθετί γύρω σου είναι ξεχωριστό… Δείτε λίγο πιο προσεκτικά τις φωτογραφίες που δημοσιεύουμε σήμερα… Είμαι βέβαιος, ότι θα το διαπιστώσετε κι εσείς με τη σειρά σας… Προσωπικά η εμπειρία μου, όπως έγραψα και παραπάνω, είναι μόνο από τα καλοκαίρια. Δείτε ΕΔΩ κι ΕΔΩ μερικά παλιά δημοσιεύματα.


Αλλά είναι αλήθεια πως έχουν βάλει τον χρόνο σε καλύτερο δρόμο, υποχρεώνοντας τον να λειτουργήσει υπέρ τους… Αν κατάφερναν να πείσουν και την Πολιτεία να μην τους «στραγγαλίζει» οικονομικά υποχρεώνοντας τους να καταβάλλουν υπερβολική φορολογία ως ελεύθεροι επαγγελματίες, τότε πραγματικά τα νέα παιδιά θα έδιναν πνοή στον τόπο τους… Δείτε ΕΔΩ ένα δημοσίευμα από τα παλιά.

Στον κόσμο αρέσει να γιορτάζει παγκόσμιες μέρες… Και σήμερα θα ακούσετε πολλά γι’ αυτό στον περίγυρο σας… Ίσως μάλιστα ακούσετε και για… επαναστατικές πράξεις, όπου αφήνουν τους άντρες τους σπίτι για να πάνε εκείνες να γλεντήσουν… Όμως αναρωτηθήκατε ποτέ αν έτσι πετυχαίνει ένας γάμος;


Εμείς που διαβάζουμε τη Γραφή ξέρουμε ότι ο ρόλος της γυναίκας από τη δημιουργία της ήταν πολύ ψηλά. Ο Θεός την έδωσε στον Αδάμ ως σύντροφο και βοηθό να είναι δίπλα τους, ισάξια. Έβαλε πολύ υψηλά τα στάνταρ. Στη διάρκεια βέβαια της ιστορία της βλέπουμε σε διαφορετική θέση, αλλά δεν ήταν αυτός ο αρχικός σκοπός…

Διαλέξαμε ένα άρθρο από τη ΣΚΟΠΙΑ σήμερα, όπου η κατάσταση είναι ιδιόμορφη. Οι άνθρωποι παντρεύονται, αλλά όχι για πρώτη φορά. Το ερώτημα που προκύπτει είναι: Θα μπορούσαν αυτοί οι άνθρωποι να είναι ευτυχισμένοι; Η απάντηση στο ερώτημα είναι αβίαστα ΝΑΙ!. Διαβάστε το γιατί:

ΧΕΡΜΑΝ: «Η πρώτη μου γυναίκα πέθανε από καρκίνο ύστερα από 34 χρόνια γάμου. Όταν ξαναπαντρεύτηκα, η γυναίκα μου η Λίντα νόμιζε ότι τη σύγκρινα συνέχεια με εκείνη. Σαν να μην έφτανε αυτό, μερικοί παλιοί μου φίλοι μιλούσαν κάθε τόσο για τα προτερήματα της πρώτης μου γυναίκας, κάτι που ενοχλούσε τη Λίντα».

ΛΙΝΤΑ: «Όταν παντρευτήκαμε με τον Χέρμαν, ένιωθα ότι ζούσα στη σκιά της πρώτης του γυναίκας, που ήταν πολύ συμπαθητική, γλυκομίλητη και ευγενική. Μερικές φορές, αναρωτιέμαι αν θα δεθώ ποτέ μαζί του όσο εκείνη».

Ο Χέρμαν και η Λίντα χαίρονται που βρήκαν ο ένας τον άλλον. Η Λίντα, η οποία πήρε διαζύγιο από τον πρώτο της άντρα, λέει μάλιστα ότι ο Χέρμαν είναι για αυτήν «ο ιππότης με την αστραφτερή πανοπλία». Όπως παραδέχονται, όμως, ο δεύτερος γάμος ίσως έχει δυσκολίες που δεν υπήρχαν στον πρώτο.

Αν είστε ξαναπαντρεμένοι, πώς νιώθετε για το δεύτερο γάμο σας; Η Ταμάρα, η οποία ξαναπαντρεύτηκε τρία χρόνια μετά το διαζύγιό της, λέει: «Την πρώτη φορά που παντρεύεσαι έχεις την ιδιαίτερη αίσθηση ότι ο γάμος σου θα κρατήσει για πάντα. Αλλά στο δεύτερο γάμο μπορεί να μην αισθάνεσαι έτσι γιατί ανά πάσα στιγμή ξέρεις ότι ο πρώτος τερματίστηκε».

Εντούτοις, πολλά αντρόγυνα βρήκαν βαθιά και διαρκή ευτυχία όταν ξαναπαντρεύτηκαν. Ο γάμος τους πέτυχε — και το ίδιο μπορεί να συμβεί με εσάς! Πώς; Εξετάστε τρεις συνηθισμένες δυσκολίες και πώς θα σας βοηθήσουν οι αρχές της Αγίας Γραφής να τις αντιμετωπίσετε.

ΔΥΣΚΟΛΙΑ 1: ΑΓΩΝΙΖΕΣΤΕ ΝΑ ΜΗΝ ΕΠΙΣΚΙΑΖΕΙ Ο ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΣ ΓΑΜΟΣ ΣΑΣ ΤΟΝ ΤΩΡΙΝΟ.

«Δεν γίνεται να σβήσω ως διά μαγείας τις αναμνήσεις από τον πρώτο μου γάμο, ιδίως όταν ταξιδεύουμε εκεί όπου πηγαίναμε διακοπές με τον πρώην σύζυγό μου», λέει η Έλεν από τη Νότια Αφρική. «Μερικές φορές, χωρίς να το θέλω συγκρίνω τον τωρινό μου σύζυγο με τον πρώην». Από την άλλη, αν ο σύντροφός σας ήταν ξαναπαντρεμένος, ίσως ενοχλείστε αν μιλάει συνεχώς για τον προηγούμενο γάμο του.

ΕΙΣΗΓΗΣΗ: Αποδεχτείτε ότι είναι ουτοπικό να αναμένετε πως εσείς ή ο σύντροφός σας θα ξεχάσετε έτσι απλά τον πρώτο γάμο, ιδιαίτερα αν κράτησε αρκετά χρόνια. Μάλιστα, μερικοί παραδέχονται ότι έχουν αποκαλέσει κατά λάθος το σύντροφό τους με το όνομα του πρώην συζύγου τους! Πώς θα χειριστείτε μια τέτοια κατάσταση ή παρόμοιες; «Να δείχνετε κατανόηση για τους άλλους», συμβουλεύει η Γραφή.—1 Πέτρου 3:8.

Μην απαγορεύετε ζηλόφθονα κάθε αναφορά στον πρώτο γάμο. Αν ο σύντροφός σας νιώσει την ανάγκη να μιλήσει για τη ζωή με τον πρώτο σύζυγο, ακούστε τον με συμπόνια και σπλαχνικότητα. Επίσης, μη βιαστείτε να συμπεράνετε ότι γίνεστε αντικείμενο σύγκρισης. «Η δεύτερη γυναίκα μου, η Κέιτλιν, δεν θεώρησε ποτέ ταμπού το να συζητάμε για την πρώτη που είχε πεθάνει», λέει ο Ίαν ο οποίος ξαναπαντρεύτηκε πριν από δέκα χρόνια. «Απεναντίας, το έβλεπε ως ευκαιρία να μάθει τι με έκανε αυτό που είμαι σήμερα». Μάλιστα, ίσως διαπιστώσετε ότι χάρη σε τέτοιες συζητήσεις θα γίνετε στενότεροι φίλοι με τον καινούριο σας σύντροφο.

Να επικεντρώνεστε στις ξεχωριστές και θετικές ιδιότητες του τωρινού σας συντρόφου. Βέβαια, ο σύντροφός σας μπορεί να μη διαθέτει ορισμένες ιδιότητες ή ικανότητες που είχε ο προηγούμενος, αλλά πιθανότατα υπερέχει σε άλλους τομείς. Επομένως, να ενισχύετε το θεμέλιο του τωρινού σας γάμου, “όχι σε σύγκριση με το άλλο άτομο”, αλλά κάνοντας σκέψεις γύρω από το τι σας αρέσει στο σύντροφό σας και εκτιμώντας αυτά τα χαρακτηριστικά. (Γαλάτες 6:4) Ο Έντμοντ, ο οποίος έχει παντρευτεί δύο φορές, εκφράζεται ως εξής: «Όπως δεν είναι ίδιες δύο φιλίες, έτσι δεν είναι ίδιοι και δύο γάμοι».

Πώς θα εξισορροπήσετε τις τρυφερές αναμνήσεις από τον πρώτο σας γάμο με την καινούρια σας ζωή; «Κάποτε εξήγησα στη γυναίκα μου ότι ο πρώτος μου γάμος ήταν σαν ένα ωραίο βιβλίο που είχα γράψει με την πρώτη μου γυναίκα», λέει ο Τζάρεντ. «Πότε πότε, μπορεί να το ανοίγω, να το διαβάζω και να αναπολώ τις καλές μας στιγμές. Αλλά δεν ζω σε αυτό το βιβλίο. Απεναντίας, η γυναίκα μου και εγώ γράφουμε το δικό μας βιβλίο, και τώρα ζω εδώ, ευτυχισμένος».

ΔΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΟ ΕΞΗΣ: Ρωτήστε το σύντροφό σας αν νιώθει ποτέ άβολα όταν γίνεται νύξη για τον πρώτο γάμο. Εντοπίστε πότε είναι καλύτερα να μη μιλάτε για αυτό το ζήτημα.

ΔΥΣΚΟΛΙΑ 2: ΑΓΩΝΙΖΕΣΤΕ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΠΑΡΕΑ ΜΕ ΠΑΛΙΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΝ ΤΟΝ ΚΑΙΝΟΥΡΙΟ ΣΑΣ ΣΥΖΥΓΟ.

«Για καιρό μετά το γάμο μας, η γυναίκα μου θεωρούσε ότι αρκετοί φίλοι μου την είχαν βάλει στο μικροσκόπιο», λέει ο Χαβιέ που ξαναπαντρεύτηκε έξι χρόνια μετά το διαζύγιό του. Ο Λίο αντιμετώπισε μια διαφορετική κατάσταση, όπως αφηγείται: «Μπροστά στα μάτια μου, μερικοί έλεγαν στη γυναίκα μου πόσο αγαπούσαν τον πρώην της σύζυγο και πόσο τους έλειπε!»

ΕΙΣΗΓΗΣΗ: Προσπαθήστε να μπείτε στη θέση των φίλων σας. «Νομίζω ότι μερικές φορές οι παλιοί φίλοι νιώθουν μεγάλη στενοχώρια και αμηχανία όταν βρίσκονται μόνο με το ένα μέλος του αντρογύνου που ήξεραν», λέει ο Ίαν ο οποίος αναφέρθηκε προηγουμένως. Γι’ αυτό, “να είστε λογικοί, δείχνοντας κάθε πραότητα προς όλους”. (Τίτο 3:2) Δώστε στους φίλους και στους συγγενείς χρόνο για προσαρμογή. Όπως άλλαξε ο γάμος σας, έτσι μπορεί να αλλάξουν και οι φιλίες σας. Ο Χαβιέ, τα λόγια του οποίου αναφέρθηκαν παραπάνω, λέει ότι με τον καιρό αναθέρμαναν με τη γυναίκα του παλιές φιλίες. «Αλλά προσπαθούμε να κάνουμε και νέους φίλους ως αντρόγυνο», προσθέτει, «κάτι που επίσης μας βοηθάει».

Να λαβαίνετε υπόψη τα αισθήματα του συντρόφου σας όταν κάνετε παρέα με παλιούς φίλους. Για παράδειγμα, αν γίνει λόγος για τον πρώτο σας γάμο, χρησιμοποιήστε διακριτικότητα και καλή κρίση ώστε να μη νιώσει ο τωρινός σας σύντροφος στο περιθώριο. «Αν κάποιος λέει λόγια χωρίς να σκέφτεται», αναφέρει μια Βιβλική παροιμία, «τότε αυτά τα λόγια μπορούν να πληγώσουν σαν σπαθί. Αλλά ο σοφός προσέχει τι λέει. Τα λόγια του μπορούν να γιατρέψουν αυτές τις πληγές».—Παροιμίες 12:18, «Αγία Γραφή—Ευανάγνωστη Μετάφραση» (Holy Bible—Easy-to-Read Version).

ΔΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΟ ΕΞΗΣ: Να είστε έτοιμοι για ενδεχόμενες κοινωνικές εκδηλώσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αμηχανία σε εσάς ή στο σύντροφό σας. Να συζητάτε εκ των προτέρων ποιος θα ήταν ο καλύτερος τρόπος για να χειριστείτε ερωτήσεις και σχόλια φίλων σας σχετικά με τον πρώτο γάμο.

ΔΥΣΚΟΛΙΑ 3: ΑΓΩΝΙΖΕΣΤΕ ΝΑ ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΕΙΤΕ ΤΟΝ ΚΑΙΝΟΥΡΙΟ ΣΑΣ ΣΥΝΤΡΟΦΟ ΕΠΕΙΔΗ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΔΕΝ ΣΑΣ ΗΤΑΝ ΠΙΣΤΟΣ.

«Έτρεμα στην ιδέα ότι μπορεί να με πρόδιδαν ξανά», λέει ο Άντριου τον οποίο εγκατέλειψε η πρώτη του γυναίκα. Αργότερα, παντρεύτηκε την τωρινή του γυναίκα, τη Ράιλι. «Πολλές φορές αναρωτιόμουν αν θα ήμουν ποτέ τόσο καλός όσο ο πρώτος της άντρας. Μάλιστα, ανησυχούσα μήπως αποφάσιζε ότι δεν ήμουν όσο καλός θα έπρεπε και με άφηνε για κάποιον άλλον».

ΕΙΣΗΓΗΣΗ: Εκφράστε ανοιχτά τις ανησυχίες σας στο σύντροφό σας. «Τα σχέδια ανατρέπονται όπου δεν υπάρχει εμπιστευτική συζήτηση», λέει η Γραφή. (Παροιμίες 15:22) Αυτού του είδους η συζήτηση βοήθησε τελικά τον Άντριου και τη Ράιλι να εμπιστευτούν ο ένας τον άλλον. «Είπα στη Ράιλι ότι δεν θα έβλεπα ποτέ το διαζύγιο ως διέξοδο από τα προβλήματα», αναφέρει ο Άντριου, «και εκείνη με διαβεβαίωσε για το ίδιο. Σιγά - σιγά, κατάφερα να την εμπιστεύομαι απόλυτα».

Αν ο τωρινός σας σύντροφος προδόθηκε σε προηγούμενο γάμο, προσπαθήστε συνειδητά να κερδίσετε την εμπιστοσύνη του. Λόγου χάρη, ο Μισέλ και η Σαμπίν, των οποίων οι πρώτοι γάμοι κατέληξαν σε διαζύγιο, συμφώνησαν να αναφέρουν ο ένας στον άλλον τυχόν επαφές με τους πρώην συζύγους τους. «Με αυτή τη δέσμευση νιώθαμε ασφαλείς και σίγουροι», λέει η Σαμπίν.—Εφεσίους 4:25.

ΔΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΟ ΕΞΗΣ: Θέστε όρια στην κατ’ ιδίαν επικοινωνία με το αντίθετο φύλο, είτε αυτή γίνεται αυτοπροσώπως, είτε στο τηλέφωνο είτε στο Διαδίκτυο.

Πολλοί δεύτεροι γάμοι έχουν επιτύχει. Το ίδιο μπορεί και ο δικός σας. Εξάλλου, σε σύγκριση με την πρώτη φορά που παντρευτήκατε, πιθανότατα τώρα ξέρετε τον εαυτό σας καλύτερα. «Βρήκα αφάνταστη παρηγοριά στο γάμο μου με τη Ράιλι», λέει ο Άντριου που αναφέρθηκε παραπάνω. «Έπειτα από 13 χρόνια γάμου, έχουμε πολύ στενή σχέση — και δεν θέλουμε να τη χάσουμε με τίποτα».

[Υποσημειώσεις]

Τα ονόματα έχουν αλλαχτεί.

Φυσικά, ο θάνατος ενός συντρόφου τερματίζει το γάμο πολύ διαφορετικά από το διαζύγιο. Αυτό το άρθρο έχει σκοπό να βοηθήσει όποιον βρίσκεται στη μία ή στην άλλη κατάσταση να επιτύχει στο δεύτερο γάμο του.

Για πληροφορίες σχετικά με τις δυσκολίες της ανατροφής θετών παιδιών, βλέπε τη σειρά άρθρων «Μυστικά Επιτυχίας για τις Θετές Οικογένειες» στο Ξύπνα! του Απριλίου 2012, που είναι έκδοση των Μαρτύρων του Ιεχωβά.

ΡΩΤΗΣΤΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΑΣ . . .

▪ Ποιες ξεχωριστές ιδιότητες του συντρόφου μου εκτιμώ ιδιαίτερα;

▪ Αν γίνει λόγος για τον πρώτο μου γάμο, πώς θα χειριστώ το ζήτημα ώστε να μην αναστατωθεί και θιχτεί ο τωρινός μου σύντροφος;

• Αναδημοσίευση από τη ΣΚΟΠΙΑ 1/7/2013

Αναμφίβολα είναι μια πολύ όμορφη στιγμή για ένα παντρεμένο ζευγάρι… Οι φίλοι μας Άρης και Χάρις είχαν πριν λίγες μέρες την 14^η επέτειο του γάμου τους και όπως συνηθίζουν οι άνθρωποι που σέβονται τον γάμο τους, την γιόρτασαν, μαζί μας στο Olive Garden, στον 11^ο όροφο του ξενοδοχείου ΤΙΤΑΝΙΑ.


Οι φίλοι μας είναι καλά στη σχέση τους… Και πραγματικά την Κυριακή το βράδυ ήταν πολύ χαρούμενοι που το έκαναν αυτό, σε ένα πολύ όμορφο ξενοδοχείο στο κέντρο της Αθήνας, δυο βήματα από την Ομόνοια… Ήσυχο, ήρεμο περιβάλλον και τα φαγητά του υπέροχα και μοναδικά. Τα απολαύσαμε ώς το τελευταίο πιάτο.


Στη φωτογραφία που μας τράβηξε το γκαρσόνι που είχε την ευθύνη για το τραπέζι μας, φαίνεται όλη η ομορφιά του χώρου. Ευγενέστατος ο ίδιος, ήταν δίπλα μας, κάθε στιγμή που τον χρειαζόμασταν. Ρωτούσε αν μας άρεσαν τα πιάτα που έφερνε στο σπέσιαλ αυτό δείπνο, έτσι όπως άξιζε στη στιγμή. Ιδιαίτερα εξυπηρετικός και με το χαμόγελο.


Ναι, ο χώρος είναι εξαιρετικός, για τέτοιες ξεχωριστές εκδηλώσεις. Αλλά κι εμείς, που το κρατούσαμε έκπληξη στους φίλους μας, είχαμε επαρκώς προετοιμαστεί. Είχαμε πάει νωρίτερα και διαλέξαμε ώς την τελευταία λεπτομέρεια το μενού, τα κρασιά, τα γλυκά, όλα… Χρωστώ ένα δημόσιο «ευχαριστώ» στη Σούλα, που το επιμελήθηκε όλο αυτό.


Κυριακή βράδυ και το εστιατόριο, ήταν σχετικά ήσυχο… Άλλες δυο –τρεις παρέες, ήταν μαζί μας που δειπνούσαν. Έτσι η βραδιά ήταν, ακριβώς όπως τη θέλαμε. Διαλεχτή, μοναδική. Ξεχωριστή, οπωσδήποτε. Και για τους φίλους μας που γιόρταζαν και για μας που το μοιράζονταν μαζί μας. Ναι, ήταν πολύ όμορφα…


Έκπληξη όμορφη στο τέλος, τα γλυκά. Είχαμε αποφασίσει να τα παρακάμψουμε μιας και τα φαγητά ξεπέρασαν κατά πολύ τις προσδοκίες μας. Και ήταν βράδυ… Αλλά το ΤΙΤΑΝΙΑ μας τα κέρασε… Και τους ευχαριστούμε πολύ, διότι ήταν πραγματικά υπέροχα. Ποιος μπορούσε να αντισταθεί σε έναν τέτοιον γλυκό πειρασμό;


Κατά τις 11 και κάτι το βράδυ φύγαμε… Τρεις ώρες ήταν αρκετές. Αλλά πριν, βγήκαμε στη βεράντα του 11^ου ορόφου του ξενοδοχείου ΤΙΤΑΝΙΑ. Ήταν γλυκιά η βραδιά… Και φυσικά δεν αρνηθήκαμε στο γκαρσόνι που επέμενε να μας φωτογραφήσει χωρίς φλας, με φόντο την Ακρόπολη, φωτισμένη. Είχε δίκιο. Αν χρησιμοποιούσαμε φλας, θα χάναμε όλη αυτή τη μαγεία της νύχτας…

Για μας η βασική σχολική εκπαίδευση είναι πολύ σημαντική. Ανοίγει το δρόμο προκειμένου να πάρουμε τις βάσεις, ώστε να υπηρετούμε καλύτερα τον Ιεχωβά. Αυτός το γνωρίζει αυτό και είναι ο Μεγάλος Εκπαιδευτής μας τώρα και στην αιωνιότητα…

Η γνώση είναι πάρα πολύ σημαντική για όλους μας, έτσι δεν είναι; Βρήκα λοιπόν πολύ όμορφη τη σημερινή δημόσια ομιλία στην εκκλησία μας με τίτλο «Να χρησιμοποιείτε την εκπαίδευση για να υμνείτε τον Ιεχωβά». Και ήταν πολύ ωραίο που ομιλητής ήταν ο αδελφός Χρυσανθόπουλος Κώστας, καθηγητής ο ίδιος σε ένα Λύκειο, στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση δηλαδή, όπως έχει ρυθμιστεί στη χώρα μας και τη γνωρίζουμε.

Εμείς λοιπόν ξέρουμε πόσο σημαντική είναι η εκπαίδευση γι’ αυτό και προσπαθούμε να μην απουσιάζουμε χωρίς σοβαρό λόγο από τις συναθροίσεις μας. Ο Ιεχωβά, ο Μεγάλος Εκπαιδευτής είναι ο δάσκαλο μας και μας θέλει μορφωμένους. Για τον κόσμο βέβαια εκπαίδευση σημαίνουν απλά οι γνώσεις που λαβαίνουν από το σχολείο.

Αλλά το εδάφιο 2 Τιμόθεο 3:15 αναφέρει ότι η εκπαίδευση του γινόταν από την κοιλιά της μάνας του ή ταν αυτή που βοήθησε τον Τιμόθεο… Αλλά πώς μπορεί να εκπαιδευτεί ένα παιδί που ακόμα δεν έχει γεννηθεί; Στη ΣΚΟΠΙΑ 201325/8, και στο άρθρο «Γονείς—Εκπαιδεύστε τα Παιδιά σας από τη Βρεφική τους Ηλικία» διαβάζουμε σχετικά με αυτό:

Πόσο νωρίς πρέπει να αρχίζει η εκπαίδευση του παιδιού; Η μητέρα του Τιμόθεου η Ευνίκη και η γιαγιά του η Λωίδα τον εκπαίδευσαν «από τη βρεφική ηλικία» στα «άγια συγγράμματα». (2 Τιμ. 1:5· 3:15) Ναι, η εκπαίδευση του Τιμόθεου στις Γραφές άρχισε από την πρώιμη παιδική του ηλικία.

Είναι σοφό να προσεύχονται οι Χριστιανοί γονείς για κατεύθυνση και να κάνουν σχέδια εκ των προτέρων ώστε να αρχίσουν την εκπαίδευση του παιδιού τους «από τη βρεφική ηλικία». «Τα σχέδια του επιμελή οδηγούν αναμφίβολα σε όφελος», δηλώνει το εδάφιο Παροιμίες 21:5. Πριν από τη γέννηση του μωρού τους, οι γονείς ασφαλώς προετοιμάζονται προσεκτικά. Μπορεί μάλιστα να κάνουν κάποιον κατάλογο με τα πράγματα που θα χρειαστεί το μωρό. Εξίσου σημαντικό είναι να κάνουν σχέδια και για πνευματικές δραστηριότητες. Στόχος τους πρέπει να είναι να ξεκινήσουν αυτή την εκπαίδευση από τα πρώτα στάδια της ζωής του μωρού.

Το βιβλίο «Η Σημασία της Πρώιμης Παιδικής Ηλικίας» (Early Childhood Counts) δηλώνει: «Οι πρώτοι μήνες μετά τη γέννηση είναι κρίσιμοι για την ωρίμανση του εγκεφάλου. Σε αυτό το διάστημα οι συνάψεις — οι συνδέσεις που επιτρέπουν τη διαδικασία της μάθησης — εικοσαπλασιάζονται». Πόσο σοφό είναι να εκμεταλλεύονται οι γονείς αυτή τη σύντομη περίοδο στη διανοητική ανάπτυξη του παιδιού τους ώστε να αρχίσουν να εμφυτεύουν πνευματικές έννοιες και αξίες στη διάνοιά του!

Μια μητέρα που είναι τακτική σκαπάνισσα είπε για την κορούλα της: «Την παίρνω μαζί μου στη διακονία από τότε που ήταν μόλις ενός μηνός. Αν και δεν μπορούσε να καταλάβει τι συνέβαινε, πιστεύω ότι η επαφή με τη διακονία από τόσο νωρίς την ωφέλησε. Στα δύο της χρόνια, πρόσφερε φυλλάδια με θάρρος στην υπηρεσία αγρού».

Στη ΣΚΟΠΙΑ 16 Μαρτίου 2016 τ. 3 διαβάζουμε:

«Σε ξέρω από τότε που γεννήθηκες», είπε ένας Χριστιανός πρεσβύτερος στον 12χρονο Κρίστοφερ, «και χαίρομαι που ακούω ότι θέλεις να βαφτιστείς. Θα ήθελα να σε ρωτήσω: “Γιατί σκέφτεσαι να κάνεις αυτό το βήμα;”» Η ερώτηση εκείνου του πρεσβυτέρου ήταν βάσιμη. Φυσικά, όλοι μας χαιρόμαστε πολύ όταν βλέπουμε ότι κάθε χρόνο χιλιάδες νεαροί βαφτίζονται σε όλο τον κόσμο. (Εκκλ. 12:1) Ταυτόχρονα, όμως, οι Χριστιανοί γονείς και οι πρεσβύτεροι στην εκκλησία θέλουν να διασφαλίσουν ότι η απόφαση που παίρνουν αυτά τα νεαρά άτομα δεν είναι μόνο οικειοθελής αλλά έχει και γερές βάσεις.

Εμείς θέλουμε να παραμείνουν τα εφηβικής ηλικίας παιδιά μας πνευματικά υγιή. Και ο Θεός θέλει να τα ανατρέφουμε «με τη διαπαιδαγώγηση και τη νουθεσία του Ιεχωβά». (Εφεσ. 6:4) Έτσι λοιπόν, χρησιμοποιούμε τη θεόδοτη θέση ευθύνης μας ώστε να καθιερώσουμε και να διατηρήσουμε ένα πνευματικό πρόγραμμα.

Ας δώσουμε ένα παράδειγμα: Επιμένετε να λάβουν τα παιδιά σας σχολική εκπαίδευση επειδή είναι σημαντικό να μορφωθούν και ελπίζετε να τους ενσταλάξετε αγάπη για τη μάθηση. Παρόμοια, οι στοργικοί γονείς επιμένουν να ωφελούνται τα παιδιά τους από «τη νουθεσία του Ιεχωβά» στις συναθροίσεις και μέσω άλλων πνευματικών προγραμμάτων. Επειδή η θεϊκή εκπαίδευση είναι ζωτική, προσπαθείτε να ενσταλάξετε στα παιδιά σας αγάπη για τα πνευματικά πράγματα και εκτίμηση για τη σοφία. (Παρ. 24:14) Όπως ο Ιησούς βοηθούσε τους μαθητές του, έτσι και εσείς επιδιώκετε να βοηθάτε τα παιδιά σας να πετύχουν στη διακονία κάνοντάς τα να αγαπήσουν τη διδασκαλία του Λόγου του Θεού και βοηθώντας τα να τηρούν ένα καλό πρόγραμμα στην υπηρεσία αγρού.

Αλλά το σχολείο μπορεί να είναι, όπως για τα περισσότερα παιδιά, σκέτος εφιάλτης… Ένα παιδί διηγείται στη ΣΚΟΠΙΑ του 2009. 15/6:

Το σχολείο έγινε ο εφιάλτης μου. Κάθε μέρα, το μάθημα άρχιζε με μια προσευχή για τον Χίτλερ, το χαιρετισμό «Χάιλ Χίτλερ» και τον εθνικό ύμνο τον οποίο έψελναν με το δεξί χέρι προτεταμένο. Οι γονείς μου, αντί να μου πουν απλώς να μην αποδίδω το χαιρετισμό στον Χίτλερ, με βοήθησαν να εκπαιδεύσω τη συνείδησή μου. Έτσι λοιπόν, αποφάσισα μόνη μου να μην αποδίδω το ναζιστικό χαιρετισμό. Οι δάσκαλοι με χαστούκιζαν και με απειλούσαν ότι θα με αποβάλουν από το σχολείο. Κάποτε, όταν ήμουν εφτά ετών, με έβαλαν να σταθώ ενώπιον και των 12 δασκάλων του σχολείου. Εκείνοι προσπάθησαν να με αναγκάσουν να αποδώσω το χιτλερικό χαιρετισμό. Εγώ, όμως, έμεινα σταθερή με τη βοήθεια του Ιεχωβά.

Ένα άρθρο στο ΞΥΠΝΑ του 1988, 8/9 έλεγε ότι οι γονείς πρέπει να κάνουν την αυτοεξέταση τους θέτοντας στον εαυτό τους τα παρακάτω ερωτήματα:

1. Δείχνω αληθινό ενδιαφέρον για το πώς πάνε τα παιδιά μου στο σχολείο;

2. Γνωρίζω τους δασκάλους τους;

3. Ξέρουν οι δάσκαλοι ότι εκτιμάω τις προσπάθειές τους;

4. Είμαι σίγουρος ότι τα παιδιά μου παίρνουν στα σοβαρά τα μαθήματά τους;

5. Φροντίζω να κάνουν έγκαιρα και κατάλληλα τη σχολική εργασία που έχουν για το σπίτι;

6. Έχω εγώ θετική άποψη σχετικά με τη γνώση και τη μάθηση;

7. Με βλέπουν τα παιδιά μου να μελετάω;

Ένας Μάρτυρας του Ιεχωβά όλη αυτή τη γνώση από τη σχολική εκπαίδευση, μπορεί να την χρησιμοποιήσει για την καλύτερη υπηρεσία στο Ιεχωβά Θεό.

Και τι θα πούμε για την ανώτατη ή ανώτερη εκπαίδευση; Στη ΣΚΟΠΙΑ 2004, 1/5 και στο άρθρο «Νεαροί, Οικοδομείτε για το Μέλλον» διαβάζουμε:

Υπάρχει και μια δεύτερη επιλογή που έχετε μπροστά σας. Θα έρθει η ώρα που θα πρέπει να αποφασίσετε τι θέλετε να κάνετε όταν τελειώσετε το σχολείο. Αν ζείτε σε μια χώρα όπου υπάρχουν λίγες επαγγελματικές ευκαιρίες, ίσως νιώθετε την πίεση να αδράξετε την καλύτερη ευκαιρία που θα σας παρουσιαστεί. Αν ζείτε σε μια εύπορη χώρα, ίσως υπάρχουν πολλές επιλογές, και ορισμένες από αυτές ίσως είναι πολύ δελεαστικές. Οι καθηγητές σας ή οι γονείς σας, υποκινούμενοι από τα καλύτερα κίνητρα, μπορεί να σας παροτρύνουν να επιδιώξετε μια σταδιοδρομία που προσφέρει οικονομική εξασφάλιση, ίσως και πλούτο. Ωστόσο, η εκπαίδευση που θα απαιτηθεί για αυτή τη σταδιοδρομία ίσως περιορίζει πολύ το χρόνο που μπορείτε να διαθέσετε στην υπηρεσία του Ιεχωβά.

Θυμηθείτε να συμβουλευτείτε την Αγία Γραφή πριν πάρετε μια απόφαση. Η Αγία Γραφή μάς παροτρύνει να εργαζόμαστε για τα προς το ζην, δείχνοντας ότι είμαστε υπεύθυνοι να συντηρούμε τον εαυτό μας. (2 Θεσσαλονικείς 3:10-12) Εντούτοις, περιλαμβάνονται και άλλα πράγματα. Σας παροτρύνουμε να διαβάσετε τα παρακάτω εδάφια και να σκεφτείτε πώς μπορούν να βοηθήσουν ένα νεαρό άτομο να είναι ισορροπημένο στο θέμα της επιλογής σταδιοδρομίας: Παροιμίες 30:8, 9,· Εκκλησιαστής 7:11, 12· Ματθαίος 6:33· 1 Κορινθίους 7:31· 1 Τιμόθεο 6: 9, 10. Έχοντας διαβάσει αυτά τα εδάφια, βλέπετε ποια είναι η άποψη του Ιεχωβά για το συγκεκριμένο θέμα;

Η κοσμική απασχόληση δεν θα πρέπει ποτέ να γίνει τόσο σημαντική ώστε να επισκιάζει την υπηρεσία μας προς τον Ιεχωβά. Αν με τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση μπορείτε να αποκτήσετε τα προσόντα για ικανοποιητική εργασία, αυτό είναι καλό. Αν χρειάζεστε επιπρόσθετη εκπαίδευση μετά τη δευτεροβάθμια, αυτό θα πρέπει να το συζητήσετε με τους γονείς σας. Ας μην αποσπαστεί όμως ποτέ η προσοχή σας από «τα πιο σπουδαία πράγματα», τα πνευματικά. (Φιλιππησίους 1: 9, 10)

Μην κάνετε το λάθος που έκανε ο Βαρούχ, ο γραμματέας του Ιερεμία. Εκείνος έχασε την εκτίμησή του για το προνόμιο υπηρεσίας που είχε και “ζητούσε μεγάλα πράγματα για τον εαυτό του”. (Ιερεμίας 45:5) Προς στιγμήν ξέχασε ότι κανένα “μεγάλο πράγμα” σε αυτόν τον κόσμο δεν θα τον έφερνε πιο κοντά στον Ιεχωβά ούτε θα τον βοηθούσε να επιζήσει από την καταστροφή της Ιερουσαλήμ. Κάτι παρόμοιο ισχύει και για εμάς σήμερα.

Ας αναρωτηθούμε: Μήπως, καμιά φορά, η μόρφωση για το παιδί μας είναι προσωπική ώθηση, επειδή ίσως θέλουμε να κάνει ότι δεν καταφέραμε να κάνουμε εμείς;

Στο εδάφιο Εκκλησιαστής 3:11 μαθαίνουμε ότι ο Ιεχωβά μας έδωσε ένα πανεπιστήμιο (σε όλους τους ανθρώπους) Δεν θα μάθουμε ποτέ τα πάντα για τη ζωή, ότι μόρφωση κι αν διαθέτουμε. Και αυτό είναι πολύ σπουδαίο για μας.

Πρώτα όμως πρέπει να συνεχίσουμε την εκπαίδευση στην αίθουσα της Βασιλείας. Γι’ αυτό και το επίπεδο εκπαίδευση του λαού του Ιεχωβά είναι πολύ υψηλό. Και πώς να μην είναι; Εκπαιδευόμαστε, όπως λέει το εδάφιο Ψαλμός 19: 7 και μετά, επειδή έχουμε στο βήμα τον Μεγαλύτερο Εκπαιδευτή, τον ίδιο τον Ιεχωβά.

Η εκπαίδευση είναι για μας πολύ σημαντική, αναμφίβολα. Και είναι βέβαιο ότι σ’ αυτό μας βοηθά η σχολική εκπαίδευση. Ας δούμε με προσοχή την ανώτερη και ανώτατη εκπαίδευση, υπό το πρίσμα της επαγγελματική επιβίωσης. Κάνοντας το αυτό θα προετοιμαστούμε σωστά για το νέο σύστημα πραγμάτων, όπου θα συνεχίσουμε να μαθαίνουμε

Εμείς λοιπόν θεωρούμε τους εαυτούς μας πολύ τυχερούς που θα συνεχίσουμε να μαθαίνουμε στην αιωνιότητα. Διότι όπως είπαμε και πριν, η γνώση δεν σταματάει ποτέ. Και ίσως γι’ αυτό είναι τόσο όμορφη…