Προσωπικά δεν μου κάνει καθόλου εντύπωση… Καθώς για περισσότερα από 33 χρόνια δημοσιογραφώ ενεργά, μπορώ να ξεχωρίσω ανάμεσα σε λίγες γραμμές πότε κάτι αποτελεί είδηση και του δίνω το χώρο που του αξίζει. Δύο δημοσιεύσεις έχουμε κάνει ήδη στον ΘΡΑΨΑΝΙΩΤΗ για τη Συνέλευση των Ρομά στην Καρδίτσα. Κι αυτή είναι η τρίτη…


Το κάνουμε αυτό χωρίς να θεωρούμε ότι είναι υπερβολή. Διότι από τα μηνύματα που πήραμε ήταν φανερό πως τέτοια θέματα αρέσουν σε πολλούς ανθρώπους. Και είναι φυσικό… Μια μεγάλη φυλή έχει στραφεί στον αληθινό Θεό, τον Ιεχωβά και είναι διατεθειμένη να τον υπηρετήσει ισότιμα…


Κι από την άλλη, συνεχώς φτάνουν σε μας, όμορφες φωτογραφίες που θέλουμε να τις μοιραστούμε μαζί σας για να χαρείτε κι εσείς καθώς η χαρά τους μας αφορά όλους… Βλέπετε μια σειρά σήμερα κι έχουμε κι άλλες που περιμένουν… Είναι από το τραπέζι που έκαναν μετά τη Συνέλευση τους…


Η ένσταση που έφτασε σε μας, αφορά τον αριθμό. Ίσως να μην ήταν 960 παρόντες στη Συνέλευση Περιοχής στη γλώσσα Ρομανί που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στα Τρίκαλα. Οι νεώτερες πληροφορίες μιλάνε για 940 άτομα που παραβρέθηκαν σε αυτή την συνέλευση και 16 βαφτίστηκαν... Ωστόσο, εκτιμούμε πως δεν είναι εκεί η ουσία του πράγματος…


Αυτή τη φορά μας γράφουν από τα Λιόσια, όπου δύο πούλμαν έφυγαν με 120 άτομα. Όταν έφτασαν Καρδίτσα τους περίμεναν άλλοι Ρόμα. Η αγάπη και η αδελφοσύνη είναι τα πιο όμορφα φαινόμενα που μπορεί κανείς να δει στην οργάνωση του αληθινού Θεού που φροντίζει για όλους τους ανθρώπους.


Αδελφοί από το Σοφικό και την Καρδίτσα πήγαν όλοι μαζί σε μια ταβέρνα και έφαγαν... Οι ίδιοι μας ενημερώνουν ότι από εκεί είναι και η φωτογραφίες που έχουμε δημοσιεύσει από την ταβέρνα στην πρώτη ανάρτηση μας για το θέμα, όπου φαίνεται και ο μικρός μπόμπιρας... Μας έστειλαν μάλιστα κι άλλες που ίσως τις δείτε αύριο στον ΘΡΑΨΑΝΙΩΤΗ


Αισθανόμαστε την ανάγκη να πούμε ένα μεγάλο ευχαριστώ και για τις διευκρινήσεις, αλλά και για τις φωτογραφίες και τα βίντεο που μας έστειλαν… Χαιρόμαστε, όταν η επικοινωνία μας γίνεται πιο ζωντανή έτσι καθώς βάζετε κι εσείς ένα λιθαράκι σαν αυτή την καθημερινή διαδικτυακή προσπάθεια που μας ενώνει.


Είναι υπέροχα να βλέπεις την αλληλεγγύη στην πράξη να λειτουργεί με τον καλύτερο τρόπο. Διαβάζουμε στο σημείωμα που μας έστειλαν, ότι κάποιοι πήρανε άτομα που θα φιλοξενούσαν και οι υπόλοιποι έφυγαν για Τρίκαλα που είχαν κλείσει σε ξενοδοχείο... Απλά, όμορφα, οργανωμένες διευθετήσεις…


Διαβάζουμε στο μήνυμα της Μαρίας: Περάσαμε υπέροχα κι αυτό που ζούμε καθημερινά εδώ στα Λιόσια δεν υπάρχει… Α, μας άνοιξες την όρεξη αδελφή! Τα Λιόσια δεν είναι και τόσο μακριά από το κέντρο… Υποσχόμαστε πως, μόλις ανοίξει λίγο ο καιρός, θα έρθουμε μια βόλτα να γνωρίσουμε από κοντά αυτή την ομορφιά.


Θα το κάνουμε οπωσδήποτε… Διότι είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι ότι σε μια εποχή που ο κόσμος γύρω μας αρνείται πεισματικά να ακούσει την αλήθεια, ο δικός σας λαό ταπεινά σκύβει να γνωρίσει την αλήθεια, ακολουθώντας αρχές που θα νόμιζε ότι θα ήταν δύσκολο να το κάνει. Ευχαριστούμε για όλα…

Σήμερα κυριακάτικα θέλουμε να κάνουμε ένα διάλειμμα, να πάρουμε μια ανάσα… Γι’ αυτό επωφεληθήκαμε από την ανάρτηση του καλού μας φίλου Χρήστου που του αρέσουν τα ταξίδια. Τον «ακολουθήσαμε» σε ένα τέτοιο ταξίδι του στην Γκιώνα. Ένα βουνό που δεν το έχω περπατήσει ακόμα, αλλά θέλω να το κάνω όταν μπορέσω…


Η Γκιώνα είναι το υψηλότερο βουνό της Στερεάς Ελλάδας, τοποθετημένο στην Φωκίδα ανάμεσα στον Παρνασσό και τα Βαρδούσια. Με υψηλότερη κορυφή την Πυραμίδα στα 2.510 μέτρα, η Γκιώνα είναι το υψηλότερο βουνό νότια του Ολύμπου και το πέμπτο συνολικά στην Ελλάδα. Στην αρχαιότητα ήταν γνωστή ως Ασέληνον όρος. Τις πληροφορίες τις αντλήσαμε από το Wikipedia.


Η Γκιώνα, με χαρακτήρα καθαρά αλπικό, βρίσκεται στο κέντρο του νομού Φωκίδας βορειοδυτικά από την κοιλάδα της Άμφισσας, αποτελεί τμήμα της νότιας απόληξης της οροσειράς της Πίνδου και ενώνεται με τον Παρνασσό ανατολικά, με τα Βαρδούσια όρη δυτικά και με την Οίτη στα βόρεια. Στα νότια ενώνεται με το χαμηλό σύμπλεγμα λόφων που ονομάζονται Όρη Λιδωρικίου. Είναι ένα βουνό με αδρό και ξεκάθαρο ανάγλυφο, με βαθιές χαράδρες, ρεματιές και ασβεστολιθικές ορθοπλαγιές που το κάνουν δύσβατο ενώ διαθέτει την μεγαλύτερη ορθοπλαγιά των Βαλκανίων, την Πλάκα της Συκιάς, με υψομετρική διαφορά 1.100 μέτρα περίπου.


Οι πλευρές της προς το Λιδωρίκι είναι κατάφυτες από έλατα και κέδρους (αρκεύθους), στις χαράδρες παρατηρούνται σφεντάμια, ενώ στα ξέφωτα υπάρχουν αγριολούλουδα και αγριοτριανταφυλλιές. Στα δάση της ζουν άγρια ζώα, λύκοι (είναι το νοτιότερο σημείο εξάπλωσής τους στην Ελλάδα),αγριογούρουνα, ζαρκάδια και αγριόγιδα, ενώ στις απόκρημνες πλαγιές της πετούν αρπακτικά πουλιά όπως γυπαετοί και χρυσαετοί. Επίσης διαθέτει και πολλά λιβάδια που συντηρούν αιγοπρόβατα.


Παρότι ο συνδυασμός των λιβαδιών με τις κάθετες ορθοπλαγιές κυρίως στα δυτικά, συνθέτουν ξεχωριστή αισθητική τοπίου και αποτελούν καταφύγιο για την άγρια ζωή, στη βόρεια, ανατολική και νότια πλευρά του βουνού υπάρχουν μεταλλεία εξόρυξης βωξίτη που επηρεάζουν την εικόνα του βουνού. Εμείς μένουμε στο υπέροχο πράσινο που βλέπεις παντού όπου κι αν γυρίσεις το μάτι σου…


Η Γκιώνα χωρίζεται στα δύο από τη βαθιά χαράδρα της Ρεκάς που εισχωρεί στον κύριο όγκο του βουνού από τα ανατολικά, ενώ η ρεματιά του Λάζου διατρέχει το βουνό από βορρά προς νότο, παράλληλα με το Μόρνο, στα δυτικά. Η Γκιώνα, συγκριτικά με τα Βαρδούσια απέναντι της, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί άνυδρο βουνό. Δεν έχει ποτάμια, οι πηγές είναι σχετικά λίγες και απ' αυτές αρκετές το καλοκαίρι στερεύουν, ειδικά στα ανατολικά και νότια.


Στα ψηλότερα σημεία του βουνού δεν υπάρχουν πηγές γιατί όλες εμφανίζονται στο σημείο επαφής του πορώδους ασβεστόλιθου με το αδιάβροχο στρώμα του φλύσχη. Οι βοσκοί εκμεταλλεύονται στο έπακρο τις πηγές και τα ρέματα. Όμορφες πληροφορίες και πολύ κατατοπιστικές. Αλλά αυτό που εμάς μας μάγεψε είναι το υπέροχο πράσινο…


Άλλες υψηλές κορυφές της Γκιώνας είναι η Πέρδικα (2.484 μ.), το Τραγονόρος (2.456 μ.), η Πλατυβούνα (2.317 μ.), ο Προφήτης Ηλίας (2.298 μ), το Κάστρο (2.176 μ.), η Βράϊλα (2.177 μ.), το Παλιοβούνι (2.122 μ.), ο Πύργος (2.066 μ.), η Λυρίτσα (2007 μ.), ο Μπότσικας (1.945 μ.), το Κοκκινάρι (1.908 μ.), το Τυχιούνι (1.842 μ.) και ο Αηλιάς (1.806 μ.). Χρήστο, ευχαριστούμε για τις υπέροχες φωτογραφίες.

Είναι από τις περιπτώσεις που λες και βλέπεις το χέρι του Ιεχωβά. Μόλις προχθές κάναμε εδώ μια ανάρτηση για τη Συνέλευση Περιοχής στη γλώσσα Ρομανί στα Τρίκαλα. Σας το θυμίζουμε, δείτε το ΕΔΩ. Στα σχόλια που έγινε μια αδελφή παρούσα μας είπε ότι είχε φωτογραφικό υλικό. Η Χριστίνα ήταν μια αποκάλυψη. Σε μισή ώρα είχαμε το ρεπορτάζ που βλέπετε…


Αφήσαμε στο μεγαλύτερο μέρος τα λόγια της. Γράφει υπέροχα, δείτε: Καταρχήν να σου πω αδερφέ ότι και εγώ είμαι ρομά. Πραγματικά αυτό ήταν μια πραγματική απόδειξη αγάπης και ότι ο Ιεχωβά δεν είναι προσωπολήπτης το να βλέπεις μια ολόκληρη συνέλευση στην γλώσσα μας. Εμείς οι ρομά το χαρακτηρίζουμε ως ένα θαύμα.


Πριν 10 χρόνια ήμασταν ξεχασμένη από τον κόσμο και η φυλή μας καθώς και η γλώσσα μας, ευχαριστούμε τον Ιεχωβά που μας έδωσε την ευκαιρία να μάθουμε γι' αυτόν και επίσης μας δείχνει την αγάπη του κάθε φορά που έχουμε ένα έντυπο μεταφρασμένο στην γλώσσα μας και πόσο μάλλον αυτές τις υπέροχες Συνελεύσεις.


Είναι πολύ ενθαρρυντικό ότι αφιερώθηκαν 16 άτομα. Πραγματικά βλέπουμε τον λαό του Ιεχωβά να αυξάνεται και αυτό με διαβεβαιώνει ότι πράγματι ο νέος κόσμος του Ιεχωβά πλησιάζει. Εδώ μπορούμε να δούμε μερικούς νέους αδελφούς μετά το βάφτισμά τους… Τι όμορφες σκέψεις που μοιράζεται μαζί μας η αδελφή Χριστίνα…


Είναι χαρούμενη για όλα όσα έζησε εκεί… Πήραμε πολύτιμα διδάγματα και αυτό θα μας βοηθήσει να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι επίσης ευχαριστούμε πολύ τους αδερφούς που είχαν αυτά τα μέρη και πάνω από όλα τον Ιεχωβά. Υπάρχει ομορφότερο από το να διαπιστώνεις ότι νέοι άνθρωποι έχουν συναίσθηση των πνευματικών αναγκών τους;


Τα συνασθήματα περισσεύουν… Η χαρά ήτανε πάρα πολύ μεγάλη!!! Είδαμε αδερφούς που δεν ήταν από την φυλή των ρομά πόση προσπάθεια έκαναν να μάθουν την γλώσσα και ως αποτέλεσμα να μας κάνουν αυτές τις υπέροχες ομιλίες και ο άντρας μου που δεν είναι στην αλήθεια ήταν εκεί μαζί μου και εντυπωσιάστηκε πολύ.


Νιώθαμε πραγματικά ότι ο Ιεχωβά ήταν ανάμεσα μας, η αγάπη του ήτανε διάχυτη παντού, γνωρίσαμε πολλούς αδερφούς που ήρθαν από πολλά μέρη όπως ήταν Αθήνα , Θεσσαλονίκη, Κέρκυρα , Αλεξάνδρεια , Κρήτη, Χαλκιδική και από πολλά άλλα μέρη. Αυτή είναι η απαράμιλλη ομορφιά του λαού του Ιεχωβά. Μια παγκόσμια αδελφότητα γεμάτη αγάπη…


Και κλείνει μ' αυτό το μικρό σημείωμα με τα δικά της συναισθήματα: Νιώθω πολύ όμορφα που μπορώ και εγώ να βοηθάω άτομα να μαθαίνουν γι' αυτόν τον υπέροχο νέο κόσμο και να τους λέω για τις όμορφες ευλογίες που μας περιμένουν... Είμαι από την εκκλησία Σοφάδες-Ρομανί. Ευχαριστούμε πάρα πολύ, αδελφή Χριστίνα… Μας πήγες νοερά στο χώρο… Ο Ιεχωβά να σε ευλογεί…

Από τα ωραία της φίλης μας Ελένης στη Γερμανία: Αυτή είναι η κυρία δόκτωρ Χακενμαίερ. Σε λίγο θα μας αφήσει, θα φύγει από τη δουελιά. Είναι καλός άνθρωπος, είχα καλή συνεργασία μαζί της. Βρήκε καλύτερη ανταμοιβή στην καινούρια της δουλειά.


Σημασία έχει ότι με την βοήθεια του Ιεχωβά μπόρεσα παρά τα εμπόδια να της δώσω καλή μαρτύρια. Ξέρει τι πιστεύουμε και ποιο ρόλο παίζουμε. Εύχομαι να μπορέσω να το κάνω και με την καινούρια που θα έρθει στην θέση της. Ένας ξεχωριστός τρόπος σκέψης, θετικός.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ 06/1/2016

Το ασφαλιστικό δεν είναι μια εύκολη υπόθεση για κανέναν. Πολύ περισσότερο για τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛΛ που καλείται να διαχειριστεί ένα χρονίζον ζήτημα. Όταν μάλιστα αυτό έρχεται σε συνδυασμό με το φορολογικό, τότε γίνεται χειροβομβίδα, έτοιμη να εκραγεί στα χέρια αυτών που την κρατούν.

Δείτε λίγο τι συμβαίνει έξω στον κόσμο. Οι δρόμοι στην επαρχία, οι κεντρικοί κόμβοι και οι εθνικοί οδοί είναι αποκλεισμένοι από τους αγρότες. Οι οποίοι δεν φαίνονται και τόσο διατεθειμένοι, παρά τα κυβερνητικά τελεσίγραφα, να καταθέσουν εύκολα τα όπλα και να υποχωρήσουν.

Και στο κέντρο, την Αθήνα και τις μεγάλες πόλεις, που τα τελευταία έξι – επτά χρόνια οι άνθρωποι της δοκιμάζονται σκληρά από τις πολιτικές της ύφεσης και των μνημονίων άρχισαν να πλήττονται και από μεγάλες απεργίες. Χαρακτηριστική είναι η τελευταία κινητοποίηση της 4 Φεβρουαρίου 2016. Όλο και περισσότερες κοινωνικές ομάδες προστίθενται σ’ αυτούς που διαμαρτύρονται…

Εργαζόμενοι στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, δικηγόροι, γιατροί, το λεγόμενο κίνημα της γραβάτας, ακόμα και οι δημοσιογράφοι, δηλώνουν καθημερινά την αντίθεση τους, απέναντι σε όσα σχεδιάζονται για το ασφαλιστικό.

Ουδείς θέλει να δει τους κόπους τους, κόπους χρόνων να τινάζονται στον αέρα, να χάνουν την αυτονομία των ταμείων τους και να κινδυνεύουν τα αποθεματικά τους. Η παροχή σύνταξης δεν είναι ελεημοσύνη. Πρόκειται για τις καταβολές των ίδιων των σφαλισμένων, όταν ήταν στην παραγωγή, πόρους που διαχειρίστηκαν κατά το δοκούν οι εκάστοτε κυβερνήσεις και τώρα, την ώρα της απόδοσης λογαριασμού έρχονται και λένε ότι δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν. Ούτε κουβέντα να κριθούν όσοι ευθύνονται γι’ αυτήν την κατάντια, πολιτικοί και υπεύθυνοι των ταμείων.

Κι αυτό, ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί ότι δεν έχει τη στοιχειώδη δικαιοσύνη που επιβάλλεται αφού αφορά κρατήσεις από χρήματα άλλων… Που τώρα ακούν ότι δεν υπάρχουν χρήματα, ο κρατικός κορβανάς δεν μπορεί να στηρίζει άλλο και έτσι θα υποστούν νέες περικοπές.

Και πώς θα αντιδράσουν σ’ αυτή την κατάφορη αδικία, όσοι από μήνα σε μήνα βλέπουν τη σύνταξη τους να συρρικνώνεται; Είναι ανυπεράσπιστοι, απέναντι σε ένα σύστημα που την ίδια στιγμή δεν τους παρέχει ούτε στοιχειώδη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Είναι όμως και οι νέοι σε όλες τις τάξεις που βλέπουν τον εαυτό τους κολλημένο στην ανεργία, τα όνειρα τους να μένουν ανεκπλήρωτα και αγωνιούν για τον επιούσιο της επόμενης μέρας. Ούτε σκέψη να κάνουν οικογένεια και παιδιά. Πώς; Και με τι εφόδια; Η ζωή είναι πολύ σκληρή για όλους στα χρόνια των μνημονίων. Και την κυβέρνηση που είχε υποσχεθεί ότι θα έφερνε την ελπίδα, την είδαν στην πορεία να βάζει πολύ νερό στο κρασί της και άλλες προτεραιότητες. Αν μπορεί κανείς να το πει κι έτσι…

Το ζήτημα δεν είναι αν τα μέλη της φοράνε γραβάτες ή όχι, αλλά τι πολιτικές ασκούν και προς ποια κατεύθυνση κινούνται. Δεν υπάρχουν πια άλλες αντοχές γι’ αυτό και η φθορά είναι ραγδαία. Τίτλοι στα Site και αναλύσεις ειδημόνων «δείχνουν» να απειλεί ήδη με… εκλογές, αν οι προτάσεις της δεν περάσουν. Ποιοι το λένε αυτό; Εκείνοι που μόλις την προηγούμενη εβδομάδα γιόρταζαν τον ένα χρόνο αριστερά στην Ελλάδα…

Μόνο που όσοι γνωρίζουν στοιχειωδώς από πολιτική, ξέρουν πως δεν είναι αυτή αριστερά, εκτός κι αν γοητευμένοι από την εξουσία, έριξαν τόσο νερό στο κρασί τους που δεν θυμίζει πια τίποτα από όσα διακήρυσσαν ως αντιπολίτευση..

Το κόκκινο έχει γίνει ροζ και συνεχώς ξασπρίζει… Ο 40χρονος πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας που ήταν το ατού του ΣΥΡΙΖΑ δεν γοητεύει πια τα πλήθη. Η εικόνα δεν φτάνει. Τα έργα είναι κραυγαλέα, πια. Μετράνε χρόνο μέχρι το φευγιό τους…

• Το κομμάτι αυτό θα δημοσιευτεί αύριο Σάββατο στην εβδομαδιαία κρητική εφημερίδα ΡΕΘΕΜΝΟΣ στη στήλη μου «Επισημάνσεις».

Ο ΘΡΑΨΑΝΙΩΤΗΣ είχε πάντα μια ευαισθησία στους Ρομά. Κατατρεγμένος λαός από γεννησιμιού του… Πέρσι είχαμε παρακολουθήσει και προβάλει από τις ηλεκτρονικές μας σελίδες την πρώτη Συνέλευση περιοχής στη γλώσσα Ρομανί. Δείτε ΕΔΩ κι ΕΔΩ κι ΕΔΩ κι ΕΔΩ κι ΕΔΩ για να θυμηθείτε τις γράφαμε τότε… Πριν λίγες μέρες βρέθηκαν στα Τρίκαλα… Και ήταν αρκετοί, κάπου 960 άνθρωποι!


Ανέκαθεν συμπαθούσα τους Ρομά... Δυστυχώς, εξακολουθεί να υπάρχει προκατάληψη εις βάρος τους. Είμαι βέβαιος ότι το άρθρο μας θα βάλει πολλούς ανθρώπους σε σκέψεις. Πόσο καθησυχαστικό είναι να γνωρίζουμε ότι ο Ιεχωβά δεν είναι προσωπολήπτης και ότι ανάμεσα στους λάτρεις του υπάρχουν και Ρομά!


Η προπαγάνδα θέλει να είμαστε εύπιστοι σε ότι ακούμε. Όμως «Πρέπει να Πιστεύετε Οτιδήποτε Ακούτε;» Στην περιοχή όπου ζω είναι της μόδας να κοροϊδεύουν τους Ρομά (Τσιγγάνους). Οι άνθρωποι λένε αστεία για το πώς υποτίθεται ότι κλέβουν. Χάρη σε αυτά τα άρθρα, καταλαβαίνω ότι τέτοια αστεία είναι ανάρμοστα και έχω αποφασίσει να μη συμμετέχω σε αυτά.


Στιγμές όμορφες για όλους όσους συμμετέχουν σε τέτοιες χαρωπές συνάξεις. Αμέσως μετά τη Συνέλευση οι Ρομά με τις οικογένειες τους φροντίζουν να πάνε σε μια ταβέρνα και να συνεχίσουν εκεί τη χαρά τους. Διότι, μετά από ένα πλούσιο πνευματικό τραπέζι ένα αληθινό φαγητό, χρειάζεται…

Η περίσταση μοιάζει με οποιονδήποτε άλλον μεγάλο, παραδοσιακό γάμο. Υπάρχει άφθονο φαγητό και ποτό και η μουσική αντηχεί σε όλο το σπίτι. Οι συγγενείς στριμώχνονται για να συγχαρούν το συνεσταλμένο γαμπρό και την απαστράπτουσα νύφη. Δεν πρόκειται όμως για γαμήλια τελετή —απλώς για το γλέντι του αρραβώνα που γίνεται την προηγούμενη βραδιά, στο οποίο έχουν συγκεντρωθεί 600 και πλέον προσκεκλημένοι για να ευχηθούν στο ζευγάρι. Εδώ η οικογένεια του γαμπρού προσφέρει στα μελλοντικά πεθερικά του γιου τους το νυφικό τίμημα. Αύριο ο γαμπρός και η οικογένειά του θα συνοδεύσουν την καινούρια νύφη στο σπίτι του, όπου θα γίνει άλλη μια γιορτή για το γάμο αυτόν καθαυτόν.

Όλοι οι συγγενείς του νέου ζευγαριού μιλούν τη ρόμανι —μια γλώσσα η οποία θα θεωρούνταν ξένη όπου και αν κατοικούσαν. Αυτή η γλώσσα με τις διάφορες διαλέκτους της, μαζί με πολλές αρχαίες παραδόσεις και γαμήλια έθιμα, αποτελεί την κοινή κληρονομιά ενός λαού που είναι διασκορπισμένος σε όλη την υφήλιο αλλά δεν διεκδικεί κανέναν εδαφικό τομέα και δεν έχει δική του εθνική κυβέρνηση. Αυτοί είναι οι Ρομά.

Ποιοι Είναι οι Ρομά;

Η αναδρομή στα γλωσσικά, πολιτιστικά και γενετικά μονοπάτια των Ρομά μάς οδηγεί περίπου 1.000 χρόνια πίσω στη βόρεια Ινδία. Η γλώσσα τους, εκτός από ορισμένες προσμείξεις που υιοθετήθηκαν στους πιο πρόσφατους καιρούς, είναι σαφώς ινδικής προέλευσης. Ο λόγος για τον οποίο εγκατέλειψαν την Ινδία δεν είναι και τόσο σαφής. Μερικοί μελετητές πιστεύουν ότι οι πρόγονοί τους ίσως υπήρξαν τεχνίτες και καλλιτέχνες προσκολλημένοι σε ομάδες στρατιωτών οι οποίοι άφησαν την πατρίδα τους ως επακόλουθο στρατιωτικών συγκρούσεων. Όπως και να έχουν τα πράγματα, οι Ρομά έφτασαν στην Ευρώπη μέσω της Περσίας και της Τουρκίας πριν από το έτος 1300 Κ.Χ.

Σύμφωνα με την ευρέως επικρατούσα αντίληψη στην Ευρώπη, οι Ρομά κατέχουν εδώ και πολλά χρόνια δύο ακραίες θέσεις. Από τη μια μεριά, έχουν εξιδανικευτεί σε μερικά μυθιστορήματα και ταινίες ως φιλόξενος, ανέμελος, περιπλανώμενος λαός ο οποίος μέσω του τραγουδιού και του χορού εξωτερικεύει χωρίς αναστολές τις χαρές και τις λύπες της ζωής. Από την άλλη μεριά, έχουν δυσφημιστεί ως αναξιόπιστοι, αλλόκοτοι και επιφυλακτικοί —πάντοτε περιθωριακοί, απομονωμένοι και αποστασιοποιημένοι από την κοινωνία που τους περιβάλλει. Για να βοηθηθούμε να κατανοήσουμε πώς έχουν έρθει σε ύπαρξη τέτοια στερεότυπα, ας κάνουμε μια αναδρομή στο ενδιαφέρον παρελθόν των Ρομά.

Εποχή Διακρίσεων

Στο Μεσαίωνα, ο κόσμος των περισσότερων Ευρωπαίων ήταν το δικό τους χωριό ή πόλη. Φανταστείτε τι πρέπει να πέρασε από το μυαλό τους όταν αντίκρισαν για πρώτη φορά τις οικογένειες των Ρομά που κατέφθαναν. Πολλά πράγματα σχετικά με αυτούς πρέπει να φαίνονταν αξιοπερίεργα. Εκτός από τη μελαμψή τους όψη, τα σκουρόχρωμα μάτια και τα μαύρα μαλλιά, το ντύσιμο, οι τρόποι και η γλώσσα των νεοφερμένων ήταν εντελώς διαφορετικά από τα δικά τους, και οι Ρομά συχνά έτειναν να αποτελούν κλειστή ομάδα —συνήθεια που ίσως αναγόταν στον καιρό κατά τον οποίο ζούσαν στην Ινδία, όπου η κοινωνία χωριζόταν σε διάφορα στρώματα. Μέσα σε λίγες δεκαετίες, η αρχική περιέργεια των Ευρωπαίων αντικαταστάθηκε από δυσπιστία.

Οι Ρομά ήταν κυριολεκτικά περιθωριοποιημένοι —αναγκασμένοι να κατασκηνώνουν μόνο στις παρυφές των χωριών, ενώ τους απαγορευόταν να μπαίνουν μέσα ακόμη και για να αγοράζουν προμήθειες ή να αντλούν νερό. «Αυτοί κλέβουν παιδιά», διαδιδόταν, «μάλιστα τα τρώνε κιόλας!» Οι Ρομά μερικές φορές υποχρεώνονταν από το νόμο να μαγειρεύουν σε εξωτερικούς χώρους έτσι ώστε να μπορεί οποιοσδήποτε ήθελε να ελέγξει το περιεχόμενο των μαγειρικών τους σκευών. Αυτός ο έλεγχος γινόταν συνήθως με το να χύνουν το γεύμα εκείνης της ημέρας στο έδαφος. Δεν προξενεί έκπληξη το γεγονός ότι μερικοί Ρομά έκλεβαν τρόφιμα για να επιβιώσουν.

Οι Ρομά αντιμετώπιζαν τις διακρίσεις παραμένοντας άρρηκτα δεμένοι μεταξύ τους. Εδώ και αιώνες, βρίσκουν υποστήριξη και χαρά στην οικογενειακή ζωή. Ακολουθώντας την παράδοση, οι γονείς Ρομά νιώθουν βαθιά στοργή για τα παιδιά τους, και τα παιδιά ενδιαφέρονται βαθιά για τους γονείς με το να τους γηροκομούν. Πολλοί Ρομά επίσης τηρούν αυστηρά τους παραδοσιακούς κανόνες συμπεριφοράς και ευπρέπειας.

Μια Ζωή Περιπλανώμενοι

Όντας σπάνια ευπρόσδεκτοι, οι Ρομά μετακινούνταν διαρκώς. Αυτή η νομαδική ζωή ευνόησε την ανάπτυξη διαφόρων επιδεξιοτήτων, όπως στον τομέα της σιδηρουργίας, του εμπορίου και της ψυχαγωγίας. Παρέχοντας τέτοιες χρήσιμες υπηρεσίες, μπορούσαν τουλάχιστον να τρέφουν τις οικογένειές τους. Μερικές γυναίκες Ρομά εκμεταλλεύονταν τη φήμη που τις ακολουθούσε ότι κατείχαν υπερφυσικές δυνάμεις, τις οποίες πολλές φορές προσποιούνταν ότι είχαν για εμπορικούς σκοπούς. Η ζωή του περιπλανώμενου επίσης μείωνε τον κίνδυνο πολιτιστικής ή ηθικής μόλυνσης μέσω υπερβολικής επαφής με τους γκατζέ—όπως λέγονται στη γλώσσα ρόμανι οι «μη Ρομά».

Στο μεταξύ, η προκατάληψη οδήγησε σε διωγμό. Οι Ρομά εκδιώχθηκαν από μερικά μέρη της Ευρώπης. Σε άλλες περιοχές, οι Ρομά υπήρξαν επί αιώνες υποδουλωμένοι. Το τέλος εκείνης της δουλείας κατά τη δεκαετία του 1860 προώθησε περαιτέρω τη διασπορά των Ρομά, στέλνοντας πολλούς από αυτούς στη Δυτική Ευρώπη και στην Αμερική. Όπου και αν πήγαιναν έπαιρναν μαζί τους τη γλώσσα, τα έθιμα και τα ταλέντα τους.

Ακόμη και στην καταδυναστευμένη κατάστασή τους, οι Ρομά μερικές φορές έβρισκαν ικανοποίηση σε κάποιον βαθμό δίνοντας παραστάσεις. Στην Ισπανία, η ανάμειξη των Ρομά με άλλους πολιτισμούς παρήγαγε τη μουσική φλαμένκο και τον αντίστοιχο χορό, ενώ στην Ανατολική Ευρώπη, οι μουσικοί Ρομά υιοθέτησαν τοπικά δημοτικά τραγούδια, προσθέτοντας το δικό τους ξεχωριστό ύφος. Οι γεμάτες πάθος μελωδίες των μουσικών παραστάσεων των Ρομά επηρέασαν ακόμη και συνθέτες κλασικής μουσικής, μεταξύ των οποίων ήταν ο Λιστ, ο Μότσαρτ, ο Μπετόβεν, ο Μπραμς, ο Ντβόρζακ, ο Ραβέλ, ο Ραχμάνινοφ, ο Ροσίνι, ο Σαιν-Σανς, ο Σαρασάτε και ο Χάιντν.

Οι Ρομά στο Σύγχρονο Κόσμο

Σήμερα δύο με πέντε εκατομμύρια Ρομά —μερικοί λένε πολύ περισσότεροι— ζουν σχεδόν σε κάθε γωνιά της γης. Οι πιο πολλοί ζουν στην Ευρώπη. Αρκετοί δεν ταξιδεύουν πλέον σε συνεχή βάση και μερικοί είναι οικονομικά ευκατάστατοι. Σε πολλά μέρη, όμως, οι Ρομά πρέπει ακόμη να συγκαταλέγονται ανάμεσα στους φτωχούς και σε εκείνους που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, ενώ συνήθως ζουν σε άθλιες συνθήκες.

Κατά την κομμουνιστική εποχή στην Ανατολική Ευρώπη, η πολιτική θεωρία υπαγόρευε ότι όλοι οι πολίτες έπρεπε να είναι ίσοι. Οι κυβερνήσεις προσπαθούσαν με διάφορους βαθμούς επιτυχίας να περιορίσουν το νομαδικό τρόπο ζωής των Ρομά χορηγώντας τους εργασίες και εγκαθιστώντας τους σε οικήματα χτισμένα από το Κράτος. Αυτό κατά καιρούς παρείχε κάποια βελτίωση στην υγεία και στο βιοτικό επίπεδο. Δεν εξάλειψε όμως τα επίμονα αρνητικά αισθήματα και τις αντιλήψεις που οι Ρομά και οι μη Ρομά είχαν οι μεν για τους δε επί αιώνες.

Οι πολιτικές αλλαγές στην Ανατολική Ευρώπη τη δεκαετία του 1990 υπόσχονταν νέες ευκαιρίες. Αλλά άνοιξαν επίσης παλιές πληγές όταν η περιστολή των προγραμμάτων κοινωνικής αρωγής καθώς επίσης η λιγότερο δυναμική επιβολή των νόμων κατά των διακρίσεων επανέφεραν πολλούς Ρομά σε πιο δύσκολη θέση από κοινωνική και οικονομική άποψη.

Βρίσκουν Ελπίδα και μια Καλύτερη Ζωή

Τέτοιες ήταν οι συνθήκες όταν η Άντρεα με τα κατάμαυρα μαλλιά πήγαινε σχολείο στην Ανατολική Ευρώπη. Ήταν η μοναδική μαθήτρια Ρομ στην τάξη της. Ενώ έχει ψυχικό σθένος, δεν καταφέρνει να συγκρατήσει τα δάκρυά της καθώς θυμάται τις προσβολές και την απόρριψη. «Συνήθως με διάλεγαν τελευταία όταν φτιάχναμε ομάδες στα παιχνίδια», αναλογίζεται η Άντρεα. «Ήθελα να φύγω για την Ινδία όπου δεν θα ξεχώριζα από τους άλλους. Μάλιστα, κάποτε ένας φώναξε σε κάποιον φίλο μου: “Γύρνα πίσω στην Ινδία!” Εκείνος απάντησε: “Θα το έκανα αν είχα τα χρήματα”. Πουθενά δεν νιώθαμε σαν στο σπίτι μας. Πουθενά δεν ήμασταν ευπρόσδεκτοι». Η Άντρεα, ταλαντούχα χορεύτρια, ονειρευόταν τη δόξα και, μέσω αυτής, την αποδοχή. Στα εφηβικά της χρόνια, όμως, ανακάλυψε κάτι πολύ καλύτερο.

«Κάποια μέρα μια νεαρή Μάρτυρας του Ιεχωβά, η Πιρόσκα, επισκέφτηκε το σπίτι μας», αφηγείται η Άντρεα. «Μου έδειξε από τη Γραφή ότι ο Θεός μάς αγαπάει ως άτομα και όχι απλώς ως μάζα της ανθρωπότητας. Μου εξήγησε ότι μπορούσα να έχω καλή σχέση με τον Θεό αν το ήθελα. Αυτό με έκανε να νιώσω ότι ήμουν πραγματικά σημαντική για κάποιον. Το να ξέρω ότι από την άποψη του Θεού όλοι οι άνθρωποι είναι το ίδιο μου έδωσε περισσότερη αυτοπεποίθηση.

»Η Πιρόσκα με έπαιρνε στις συναθροίσεις των Μαρτύρων, όπου συναντούσα Ρομά και μη Ρομά και ένιωθα ότι είχαν ενότητα μεταξύ τους. Μάρτυρες και των δύο καταβολών έγιναν πραγματικοί φίλοι μου εκεί. Αφού μελέτησα τη Γραφή με την Πιρόσκα περίπου ενάμιση χρόνο, έγινα και εγώ Μάρτυρας του Ιεχωβά». Σήμερα η Άντρεα και ο σύζυγός της είναι ολοχρόνιοι κήρυκες των καλών νέων και διδάσκουν άλλους σχετικά με τη θερμή αγάπη που τρέφει ο Θεός για τους ανθρώπους όλων των εθνών.

«Έγινα Αποδεκτός ως Ίσος»

Αναλογιζόμενος τα νιάτα του, ένας Ρομ ονόματι Χάιρο αφηγείται: «Οι κακές συναναστροφές με άλλα αγόρια τα οποία δεν σέβονταν το νόμο με έμπλεκαν συχνά σε προβλήματα. Κάποτε, η αστυνομία με συνέλαβε για κάτι που έκλεψα ενώ έκανα παρέα με εκείνα τα παιδιά. Όταν η αστυνομία με πήγε σπίτι, φοβόμουν περισσότερο την αντίδραση της μητέρας μου από όσο είχα φοβηθεί τη δική τους, επειδή, όπως αληθεύει για πολλές οικογένειες Ρομά, είχα διδαχτεί ότι είναι εσφαλμένο να κλέβεις κάποιον».

Όταν ο Χάιρο μεγάλωσε, αυτός και η οικογένειά του συνάντησαν επίσης Μάρτυρες του Ιεχωβά. Η υπόσχεση της Γραφής ότι η Βασιλεία του Θεού θα εξαλείψει τα προβλήματα της ανθρώπινης κοινωνίας, μεταξύ αυτών την προκατάληψη και τις διακρίσεις, αντήχησε βαθιά στην καρδιά του Χάιρο. «Οι Ρομά δεν είχαν ποτέ δική τους εθνική κυβέρνηση για να τους φροντίσει», λέει ο ίδιος. «Γι’ αυτό, πιστεύω ότι οι Ρομά είναι κάλλιστα σε θέση να εκτιμήσουν πώς θα ωφελήσει η Βασιλεία του Θεού όλους τους λαούς. Ακόμη και τώρα βλέπω εκείνα τα οφέλη. Από τη στιγμή που μπήκα στην Αίθουσα Βασιλείας, ένιωσα όπως και ο απόστολος Πέτρος όταν είπε: “Πραγματικά αντιλαμβάνομαι ότι ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης, αλλά σε κάθε έθνος όποιος τον φοβάται και εργάζεται δικαιοσύνη είναι ευπρόσδεκτος σε αυτόν”. (Πράξεις 10:34, 35) Έγινα αποδεκτός ως ίσος από όλους. Δεν μπορούσα να πιστέψω στα αφτιά μου όταν μη Ρομά με αποκαλούσαν πράλα—“αδελφό”, στη γλώσσα ρόμανι!

»Στην αρχή, κάποια μέλη της οικογένειάς μου μού εναντιώνονταν σφοδρά. Δεν μπορούσαν να κατανοήσουν τις αλλαγές που έκανα προκειμένου να ζω σύμφωνα με τις αρχές της Γραφής. Τώρα, όμως, οι συγγενείς μας και η κοινότητα των Ρομά έχουν δει ότι η σταθερή στάση υπέρ των κανόνων του Θεού με έχει κάνει ευτυχισμένο και έχει φέρει πολλά καλά αποτελέσματα. Οι περισσότεροι θα ήθελαν και αυτοί να βελτιώσουν τη ζωή τους». Ο Χάιρο υπηρετεί τώρα ως Χριστιανός πρεσβύτερος και ολοχρόνιος κήρυκας των καλών νέων. Η σύζυγός του η Μέγκαν, η οποία δεν είναι Ρομ, επίσης διδάσκει Ρομά καθώς και άλλους πώς μπορεί η Γραφή να τους βοηθήσει να έχουν ευτυχισμένη ζωή — τώρα και στο μέλλον. «Έχω γίνει απόλυτα αποδεκτή από την οικογένεια και από την κοινότητα του συζύγου μου», λέει η ίδια. «Τους αρέσει το γεγονός ότι κάποια μη Ρομ έχει δείξει τόσο ενδιαφέρον για αυτούς».

Σε διάφορα μέρη του κόσμου, οι Ρομά αποκαλούνται Τζίπσις, Χιτάνος, Τσιγκόινερ, Τσιγγάνοι. Αυτοί οι όροι θεωρούνται υποτιμητικοί. Η λέξη Ρομ (πληθυντικός ρομά), που σημαίνει «άντρας» στη γλώσσα τους, είναι ο όρος που οι περισσότεροι Ρομά χρησιμοποιούν αναφερόμενοι στον εαυτό τους. Μερικές ομάδες που μιλούν τη ρόμανι είναι γνωστές με άλλα ονόματα, όπως στην περίπτωση των Σίντι.

Μολονότι μερικοί Ρομά προσκολλώνται σταθερά σε πολλές παραδόσεις, σε αρκετές περιπτώσεις έχουν υιοθετήσει την επικρατούσα θρησκεία της περιοχής όπου διαμένουν.

Σήμερα οι Ρομά ζουν σχεδόν σε κάθε γωνιά της γης

Κατά τη ναζιστική εποχή στην Ευρώπη, ο Χίτλερ υπολογίζεται ότι σκότωσε 400.000 ή περισσότερους Ρομά σε στρατόπεδα θανάτου, μαζί με Εβραίους, Μάρτυρες του Ιεχωβά και άλλους. Το 1940, πριν ακόμη η εκστρατεία εξόντωσης του Χίτλερ γίνει ευρέως γνωστή, ο ηθοποιός του κινηματογράφου Τσάρλι Τσάπλιν —Ρομ και ο ίδιος στην καταγωγή— γύρισε την ταινία «Ο Μεγάλος Δικτάτωρ», μια ταινία η οποία σατίριζε τον Χίτλερ και το κίνημα των Ναζί. Άλλοι διάσημοι καλλιτέχνες που δήλωναν Ρομά στην καταγωγή είναι οι ηθοποιοί Γιουλ Μπρίνερ και Ρίτα Χέιγουορθ, ο ζωγράφος Πάμπλο Πικάσο, ο μουσικός της τζαζ Τζάνγκο Ράινχαρντ και η τραγουδίστρια Έσμα Ρεντζέποβα από την ΠΓΔΜ. Επίσης, υπάρχουν Ρομά οι οποίοι έχουν γίνει μηχανικοί, γιατροί, καθηγητές και μέλη εθνικών κοινοβουλίων.

Πολλοί Ρομά έχουν γίνει Μάρτυρες του Ιεχωβά. Κάποιοι υπηρετούν ως πρεσβύτεροι και ολοχρόνιοι διάκονοι. Τοπικοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι και άλλοι μη Ρομά τούς θεωρούν υποδειγματικούς. Ένας Μάρτυρας Ρομ στη Σλοβακία αφηγείται: «Κάποτε ένας μη Ρομ γείτονας χτύπησε την πόρτα του διαμερίσματός μας. “Ο γάμος μου περνάει κρίση, αλλά ξέρω ότι εσείς μπορείτε να μας βοηθήσετε”, εξήγησε. “Γιατί εμείς;” ρωτήσαμε. Εκείνος αποκρίθηκε: “Αν ο Θεός τον οποίο λατρεύετε μπορεί να βοηθήσει εσάς τους Ρομά να βελτιώσετε την ποιότητα της ζωής σας, ίσως μπορεί να βοηθήσει και εμάς”. Του δώσαμε ένα Γραφικό βιβλίο σχετικά με την οικογενειακή ζωή το οποίο εκδίδεται από τους Μάρτυρες του Ιεχωβά.

»Αργότερα η σύζυγός του χτύπησε την πόρτα μας με το ίδιο αίτημα, μη γνωρίζοντας ότι ο άντρας της είχε ήδη περάσει από εκεί. “Κανένας άλλος σε αυτή την πολυκατοικία δεν μπορεί να μας βοηθήσει”, είπε. Της δώσαμε ένα αντίτυπο του ίδιου βιβλίου. Ο καθένας τους μας ζήτησε να μην πούμε στον άλλον για την επίσκεψη. Ενάμιση μήνα αργότερα, αρχίσαμε να μελετούμε τη Γραφή με το αντρόγυνο. Το να ζούμε σύμφωνα με την αλήθεια της Γραφής μάς έχει εξυψώσει τόσο πολύ στα μάτια των ανθρώπων ώστε εκείνοι απευθύνονται σε εμάς για πνευματική βοήθεια».

• Αναδημοσίευση από το περιοδικό ΞΥΠΝΑ της 10.06.2006

Να μείνουμε λίγο στη Γερμανία. Μου γράφει η αδελφή Ελένη: Το Σάββατο είχαμε συνάθροιση με τους Γερμανούς αδελφούς μας. Γίνονται μαθήματα στα αραβικά,  πώς να προσφέρουμε τα έντυπα μας με τα σταντ. Είμαστε από 18 εκκλησίες 256 ευαγγελιζόμενοι σε 30 δρομολόγια.


Ο αδελφός μας είπε, πώς να τους βοηθήσουμε να γευτούν την ύλη, απλά με ένα χαμόγελο και να είμαστε πάντα ευγενικοί. Επειδή πολλοί δεν τους φέρονται καλά,  λόγο ξενοφοβίας. Έτσι αφήνοντας το φως μας να λάμψει στο Μπατ Καννστάττ της Στουτγάρδης. (Ματθαίος 5:15,16)

ΟΠΩΣ ΤΟ ΑΦΗΓΗΘΗΚΕ Ο ΤΙΜΟΛΕΩΝ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Με είχαν συλλάβει επειδή δίδασκα την Αγία Γραφή σε ένα χωριό, το Αηδονοχώρι. Οι αστυνομικοί μού έβγαλαν τα παπούτσια και άρχισαν να με χτυπούν στα πέλματα των ποδιών. Καθώς συνέχιζαν τα χτυπήματα, τα πόδια μου μούδιασαν και δεν αισθανόμουν πια τον πόνο. Προτού σας εξηγήσω τι οδήγησε σε αυτή την κακοποίηση, η οποία εκείνον τον καιρό δεν ήταν ασυνήθιστη στην Ελλάδα, επιτρέψτε μου να σας αφηγηθώ πώς άρχισα να διδάσκω την Αγία Γραφή.

Λίγο καιρό μετά τη γέννησή μου το 1921, η οικογένειά μου μετακόμισε στην κωμόπολη Ροδολίβος, στη βόρεια Ελλάδα. Όταν ήμουν νέος, ζούσα άτακτη ζωή. Σε ηλικία 11 ετών άρχισα να καπνίζω. Αργότερα, άρχισα να πίνω και να χαρτοπαίζω, και γλεντούσα σχεδόν κάθε νύχτα. Είχα κλίση στη μουσική, και έτσι άρχισα να παίζω στην τοπική φιλαρμονική. Μέσα σε ένα χρόνο περίπου, μπορούσα να παίζω τα περισσότερα όργανα της φιλαρμονικής. Παράλληλα, όμως, ήμουν φιλομαθής και αγαπούσα τη δικαιοσύνη.

Στις αρχές του 1940, ενώ μαινόταν στην Ευρώπη ο Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος, η φιλαρμονική μας κλήθηκε να παίξει μουσική στην κηδεία μιας μικρής κοπέλας. Πάνω από τον τάφο, οι συγγενείς και οι φίλοι έκλαιγαν ασυγκράτητα από τη θλίψη. Η απερίγραπτη απελπισία τους μου έκανε βαθιά εντύπωση. Άρχισα να αναρωτιέμαι: “Γιατί πεθαίνουμε; Υπάρχει κάτι περισσότερο στη ζωή πέρα από τη βραχύβια ύπαρξή μας; Πού μπορώ να βρω τις απαντήσεις;”

Λίγες μέρες αργότερα, είδα μια Καινή Διαθήκη σε ένα ράφι του σπιτιού μου. Την πήρα και άρχισα να τη διαβάζω. Όταν διάβασα τα λόγια του Ιησού στο εδάφιο Ματθαίος 24:7 που έδειχναν ότι ο γενικευμένος πόλεμος ήταν μέρος του σημείου της παρουσίας του, συνειδητοποίησα πως τα λόγια του πρέπει να εφαρμόζονται στον καιρό μας. Τις επόμενες εβδομάδες, διάβασα τις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές αρκετές φορές.

Κατόπιν, το Δεκέμβριο του 1940, επισκέφτηκα μια γειτονική οικογένεια—μια χήρα και τα πέντε παιδιά της. Στη σοφίτα τους βρήκα μια στοίβα βιβλιάρια, ένα από τα οποία είχε τον τίτλο «Η Επιθυμητή Κυβέρνησις» και ήταν έκδοση της Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά. Έμεινα εκεί στη σοφίτα και διάβασα ολόκληρο το βιβλιάριο. Αυτά που διάβασα με έπεισαν πλήρως ότι ζούμε πράγματι στις «τελευταίες ημέρες», όπως τις αποκαλεί η Αγία Γραφή, και ότι ο Ιεχωβά Θεός σύντομα θα τερματίσει αυτό το σύστημα πραγμάτων και θα το αντικαταστήσει με ένα δίκαιο νέο κόσμο.—2Τιμόθεο 3:1-5· 2Πέτρου 3:13.

Αυτό που με εντυπωσίασε ιδιαίτερα ήταν οι Γραφικές αποδείξεις οι οποίες βεβαίωναν ότι οι πιστοί θα ζουν για πάντα σε έναν επίγειο παράδεισο και ότι τα παθήματα και ο θάνατος δεν θα υπάρχουν πια σε εκείνον το νέο κόσμο υπό τη διακυβέρνηση της Βασιλείας του Θεού. (Ψαλμός 37:9-11, 29· Αποκάλυψη 21:3, 4) Καθώς διάβαζα, προσευχήθηκα στον Θεό ευχαριστώντας τον για αυτά τα πράγματα και του ζήτησα να μου δείξει ποιες ήταν οι απαιτήσεις του. Κατάλαβα καλά ότι ο Ιεχωβά Θεός άξιζε την ολόψυχη αφοσίωσή μου.—Ματθαίος 22:37.

Ενεργώντας σε Αρμονία με Αυτά που Μάθαινα

Έκτοτε, σταμάτησα να καπνίζω, να πίνω και να χαρτοπαίζω. Συγκέντρωσα τα πέντε παιδιά της χήρας και τα τρία μικρότερα αδέλφια μου και τους εξήγησα τα όσα είχα μάθει από το βιβλιάριο. Σύντομα αρχίσαμε όλοι να μεταδίδουμε αυτά τα λίγα που γνωρίζαμε. Γίναμε γνωστοί στην κοινότητα ως Μάρτυρες του Ιεχωβά, μολονότι δεν είχαμε συναντήσει ποτέ Μάρτυρες. Από την αρχή κιόλας, διέθετα πάνω από εκατό ώρες κάθε μήνα για να λέω σε άλλους τα θαυμάσια πράγματα που είχα μάθει.

Ένας από τους ντόπιους ιερείς πήγε στο δήμαρχο για να παραπονεθεί εναντίον μας. Αλλά λίγες μέρες πρωτύτερα, χωρίς να το ξέρουμε, ένας νεαρός Μάρτυρας είχε βρει κάποιο χαμένο άλογο και το είχε επιστρέψει στους ιδιοκτήτες του. Λόγω αυτής της έντιμης πράξης, ο δήμαρχος σεβόταν τους Μάρτυρες και αρνήθηκε να ακούσει τον ιερέα.

Μια μέρα, γύρω στον Οκτώβριο του 1941, ενώ έδινα μαρτυρία στην αγορά, κάποιος ανέφερε ότι ένας Μάρτυρας του Ιεχωβά ζούσε σε μια κοντινή κωμόπολη. Ήταν πρώην αστυνομικός και τον έλεγαν Χρήστο Τριανταφύλλου. Πήγα να τον δω και έμαθα ότι είχε γίνει Μάρτυρας το 1932. Πόσο χάρηκα όταν μου προμήθευσε πολλά παλιότερα έντυπα της ΣΚΟΠΙΑΣ! Αυτά με βοήθησαν πραγματικά να κάνω πνευματική πρόοδο.

Το 1943 συμβόλισα την αφιέρωσή μου στον Θεό με το βάφτισμα. Τότε διεξήγα ήδη Γραφικές μελέτες σε τρία γειτονικά χωριά—στο Δραβίσκο, στην Παλαιοκώμη και στο Μαυρόλοφο. Ως βοήθημα για τη Γραφική μας μελέτη χρησιμοποιούσα το βιβλίο «Η Κιθάρα του Θεού». Αργότερα, είχα το προνόμιο να δω να σχηματίζονται τέσσερις εκκλησίες των Μαρτύρων του Ιεχωβά σε αυτή την περιοχή.

Κήρυγμα Παρά τα Εμπόδια

Το 1944 η Ελλάδα απελευθερώθηκε από τη γερμανική κατοχή, και λίγο αργότερα αποκαταστάθηκε η επικοινωνία με το γραφείο τμήματος της Εταιρίας Σκοπιά στην Αθήνα. Το γραφείο τμήματος μου ζήτησε να συμμετάσχω στο κήρυγμα σε μια περιοχή όπου κανένας δεν είχε ακούσει το άγγελμα της Βασιλείας. Αφότου μετακόμισα εκεί, ασχολούμουν με αγροτικές εργασίες επί τρεις μήνες και δαπανούσα τον υπόλοιπο χρόνο στη διακονία.

Εκείνο το έτος είχα τη χαρά να δω τη μητέρα μου καθώς και τη χήρα και τα παιδιά της να βαφτίζονται—εκτός από τη μικρότερη κόρη της, τη Μαριάνθη, η οποία βαφτίστηκε το 1943 και έγινε η αγαπημένη μου σύζυγος το Νοέμβριο του ίδιου έτους. Τριάντα χρόνια αργότερα, το 1974, βαφτίστηκε και ο πατέρας μου ως Μάρτυρας του Ιεχωβά.

Στις αρχές του 1945, λάβαμε το πρώτο πολυγραφημένο αντίγραφο της ΣΚΟΠΙΑΣ από το γραφείο τμήματος. Το βασικό άρθρο είχε θέμα: “Πορευθέντες Μαθητεύσατε Πάντα τα Έθνη”. (Ματθαίος 28:19, Νεοελληνική Μετάφραση) Η Μαριάνθη και εγώ αφήσαμε αμέσως το σπίτι μας για να κηρύξουμε σε μακρινούς τομείς, ανατολικά του ποταμού Στρυμόνα. Αργότερα, μας συντρόφευαν και άλλοι Μάρτυρες.

Συχνά, περπατούσαμε ξυπόλητοι για να φτάσουμε σε κάποιο χωριό, διανύοντας χιλιόμετρα μέσα από χαράδρες και βουνά. Το κάναμε αυτό για να μη χαλάσουμε τα παπούτσια μας, επειδή αν φθείρονταν δεν είχαμε άλλα να φορέσουμε. Από το 1946 ως το 1949, η Ελλάδα σπαρασσόταν από τον εμφύλιο, και τα ταξίδια ήταν πολύ επικίνδυνα. Δεν ήταν ασυνήθιστο να βλέπουμε πτώματα στο δρόμο.

Αντί να αποθαρρυνθούμε από τις δυσκολίες, συνεχίζαμε με ζήλο την υπηρεσία μας. Πολλές φορές αισθανόμουν όπως ο ψαλμωδός, ο οποίος έγραψε: «Αν και περπατώ σε κοιλάδα βαθιάς σκιάς, δεν φοβάμαι κανένα κακό, γιατί εσύ είσαι μαζί μου· το ραβδί σου και το μπαστούνι σου, αυτά με παρηγορούν». (Ψαλμός 23:4) Εκείνη την περίοδο, συχνά λείπαμε από το σπίτι μας εβδομάδες ολόκληρες, και μερικές φορές δαπανούσα 250 ώρες το μήνα στη διακονία.

Η Διακονία μας στο Αηδονοχώρι

Ένα από τα χωριά που επισκεφτήκαμε το 1946 ήταν το Αηδονοχώρι, το οποίο βρίσκεται ψηλά σε ένα βουνό. Εκεί συναντήσαμε κάποιον ο οποίος μας είπε ότι στο χωριό υπήρχαν δύο άντρες που ήθελαν να ακούσουν το Γραφικό άγγελμα. Εντούτοις, επειδή φοβόταν τους γείτονές του, ο άντρας δεν ήταν διατεθειμένος να μας οδηγήσει σε αυτούς. Εμείς όμως βρήκαμε το σπίτι τους και μας υποδέχτηκαν φιλόξενα. Μάλιστα, έπειτα από λίγα λεπτά, το δωμάτιο γέμισε ανθρώπους! Είχαν έρθει συγγενείς και στενοί φίλοι. Έμεινα κατάπληκτος βλέποντας με πόση προσοχή κάθονταν και μας άκουγαν. Σύντομα μάθαμε ότι περίμεναν με ανυπομονησία να συναντήσουν Μάρτυρες του Ιεχωβά, αλλά τον καιρό της γερμανικής κατοχής δεν υπήρχε κανείς στην περιοχή. Τι είχε υποκινήσει το ενδιαφέρον τους;

Οι δύο οικογενειάρχες κατείχαν εξέχουσα θέση στην τοπική κομμουνιστική οργάνωση και είχαν διαδώσει την κομμουνιστική ιδεολογία ανάμεσα στους ανθρώπους εκεί. Αλλά στη συνέχεια έπεσε στα χέρια τους ένα αντίτυπο του βιβλίου «Κυβέρνησις», που είναι έκδοση της Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά. Όταν το διάβασαν, πείστηκαν ότι η μοναδική ελπίδα για μια τέλεια, δίκαιη κυβέρνηση ήταν η Βασιλεία του Θεού.

Καθίσαμε ώς τα μεσάνυχτα μιλώντας με αυτούς τους ανθρώπους και τους φίλους τους. Οι βασισμένες στην Αγία Γραφή απαντήσεις που έλαβαν στις ερωτήσεις τους τούς ικανοποίησαν πλήρως. Λίγο καιρό αργότερα, όμως, οι κομμουνιστές του χωριού σχεδίασαν να με σκοτώσουν επειδή με θεωρούσαν υπεύθυνο για τη μεταστροφή των πρώην αρχηγών τους. Παρεμπιπτόντως, μεταξύ των παρόντων εκείνη την πρώτη νύχτα ήταν και ο άντρας ο οποίος μου μίλησε για τους ενδιαφερομένους που υπήρχαν στο χωριό. Σιγά-σιγά, προόδευσε σε Βιβλική γνώση, βαφτίστηκε και αργότερα έγινε Χριστιανός πρεσβύτερος.

Βάναυσος Διωγμός

Λίγο καιρό αφότου γνώρισα εκείνους τους πρώην κομμουνιστές, δύο αστυνομικοί όρμησαν στο σπίτι όπου είχαμε συνάθροιση. Συνέλαβαν τέσσερις από εμάς με την απειλή όπλου και μας συνόδευσαν στο αστυνομικό τμήμα. Εκεί, ο υπομοίραρχος, ο οποίος είχε στενές σχέσεις με τους κληρικούς, μας επέπληξε δριμύτατα. Στο τέλος ρώτησε: «Λοιπόν, τι να σας κάνω;»

«Να τους δώσουμε ένα γερό χέρι ξύλο!» φώναξαν με μια φωνή οι άλλοι αστυνομικοί που στέκονταν πίσω μας.

Ήταν αργά τη νύχτα. Οι αστυνομικοί μάς κλείδωσαν στο υπόγειο και πήγαν δίπλα σε ένα καφενείο. Αφού ήπιαν, επέστρεψαν και με ανέβασαν πάνω.

Βλέποντας την κατάστασή τους, κατάλαβα ότι θα μπορούσαν να με σκοτώσουν ανά πάσα στιγμή. Γι’ αυτό, προσευχήθηκα στον Θεό να μου δώσει τη δύναμη να υπομείνω ό,τι και αν υπέφερα. Πήραν μερικά ξύλα και, όπως ανέφερα στην αρχή, άρχισαν να με χτυπούν στα πέλματα των ποδιών. Έπειτα, με χτύπησαν σε όλο μου το σώμα, και κατόπιν με πέταξαν στο υπόγειο. Στη συνέχεια, έφεραν έναν άλλον και άρχισαν να τον χτυπούν.

Στο μεταξύ, εκμεταλλεύτηκα την ευκαιρία για να προετοιμάσω τους δύο νεαρούς Μάρτυρες να αντιμετωπίσουν την επικείμενη δοκιμασία. Αλλά οι αστυνομικοί προτίμησαν αντ’αυτού να ξαναφέρουν εμένα πάνω. Με έγδυσαν και άρχισαν να με χτυπούν και οι πέντε επί μία ώρα περίπου, πατώντας το κεφάλι μου με τις αρβύλες τους. Κατόπιν με πέταξαν από τις σκάλες, και έμεινα εκεί αναίσθητος περίπου 12 ώρες.

Όταν τελικά μας άφησαν ελεύθερους, μια οικογένεια στο χωριό μάς φιλοξένησε τη νύχτα και μας φρόντισε. Την επομένη, φύγαμε για να επιστρέψουμε στο σπίτι μας. Ήμασταν τόσο αποκαμωμένοι και εξαντλημένοι από τα χτυπήματα ώστε το ταξίδι, το οποίο φυσιολογικά απαιτούσε δύο ώρες πεζοπορία, μας πήρε οχτώ ώρες. Ήμουν τόσο πρησμένος από τα χτυπήματα, ώστε η Μαριάνθη δυσκολεύτηκε να με αναγνωρίσει.

Αύξηση Παρά την Εναντίωση

Το 1949, ενώ ακόμη συνεχιζόταν ο εμφύλιος, μετακομίσαμε στη Θεσσαλονίκη. Διορίστηκα να υπηρετώ ως βοηθός υπηρέτη εκκλησίας σε μία από τις τέσσερις εκκλησίες που υπήρχαν στην πόλη. Έπειτα από ένα χρόνο η εκκλησία αυξήθηκε τόσο πολύ ώστε σχηματίστηκε ακόμη μία, στην οποία διορίστηκα υπηρέτης εκκλησίας, δηλαδή προεδρεύων επίσκοπος. Ένα χρόνο αργότερα, η καινούρια εκκλησία είχε σχεδόν διπλασιαστεί, και έτσι σχηματίστηκε άλλη μια εκκλησία!

Οι εναντιούμενοι είχαν εξοργιστεί με την αύξηση των Μαρτύρων του Ιεχωβά στη Θεσσαλονίκη. Μια μέρα το 1952, επιστρέφοντας από την εργασία, βρήκα το σπίτι μας εντελώς καμένο. Ευτυχώς, η Μαριάνθη είχε γλιτώσει. Στη συνάθροιση εκείνο το βράδυ χρειάστηκε να εξηγήσουμε γιατί είχαμε πάει με βρώμικα ρούχα—δεν μας είχε μείνει τίποτα άλλο. Οι Χριστιανοί αδελφοί μας μάς έδειξαν μεγάλη συμπόνια και μας στήριξαν.

Το 1961 διορίστηκα στο έργο περιοδεύοντα επισκόπου, επισκεπτόμενος μια διαφορετική εκκλησία κάθε εβδομάδα για να ενισχύσω τους αδελφούς πνευματικά. Τα επόμενα 27 χρόνια, η Μαριάνθη και εγώ επισκεπτόμασταν τις περιοχές και τις περιφέρειες της Μακεδονίας, της Θράκης και της Θεσσαλίας. Αν και η αγαπημένη μου Μαριάνθη ήταν σχεδόν τυφλή από το 1948 και έπειτα, υπηρετούσε θαρραλέα μαζί μου, υπομένοντας πολλές δοκιμασίες της πίστης. Υπέστη και αυτή συλλήψεις, δικαστήρια και φυλακίσεις πολλές φορές. Αργότερα η υγεία της άρχισε να επιδεινώνεται, και το 1988 πέθανε έπειτα από πολυετή μάχη με τον καρκίνο.

Το ίδιο έτος διορίστηκα να υπηρετώ ως ειδικός σκαπανέας στη Θεσσαλονίκη. Τώρα, έπειτα από 56 και πλέον χρόνια υπηρεσίας στον Ιεχωβά, είμαι ακόμη σε θέση να υπηρετώ σθεναρά και να συμμετέχω σε όλες τις μορφές διακονίας. Μερικές φορές, έχω διεξαγάγει ως και 20 Γραφικές μελέτες με ενδιαφερόμενα άτομα μέσα σε μία εβδομάδα.

Εκείνο που κατανοώ είναι ότι στην πραγματικότητα βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή ενός μεγάλου εκπαιδευτικού προγράμματος το οποίο θα συνεχιστεί χίλια χρόνια ακόμη στο νέο κόσμο του Ιεχωβά. Ωστόσο, αισθάνομαι ότι δεν είναι καιρός να εφησυχάζουμε, να χρονοτριβούμε ή να δαπανούμε το χρόνο μας ικανοποιώντας τις σαρκικές μας επιθυμίες. Ευχαριστώ τον Θεό που με βοηθάει να τηρώ την υπόσχεση που του έδωσα στην αρχή, επειδή ο Ιεχωβά αξίζει πραγματικά την ολόψυχη αφοσίωση και υπηρεσία μας.

• *** w99 1/10 σ. 22-25 Έδωσα στον Ιεχωβά Αυτό που του Αξίζει ***