Στη Ζαχλορού... Έξω από την ταβέρνα και το ξενοδοχείο “Ρομάντζο”. Η φωτογραφία δια χειρός Ηλιάνας Καλκατζίκου, εν αγνοία μας...

Μια σύνθεση που επέλεξε η Ηλιάνα να φωτογραφίσει... Δίχρωμη σύνθεση, χάρμα οφθαλμών... Το τραπέζι με τις καρέκλες για τους περιπατητές, να ξαποστάσουν...

Άλλη μια ομορφιά με το ποτάμι να τρέχει... κάτω από τα πόδια μας. Και τα πλατάνια να δίνουν έναν ίσκιο και δροσιά μοναδική... Φωτό: Ηλιάνα Καλκατζίκου.

Ο Οδοντωτός σιδηρόδρομος Διακοπτού – Καλαβρύτων και η μοναδική διαδρομή του μέσα από το φαράγγι του Βουραϊκού ποταμού αποτελούν ένα από τα ωραιότερα φυσικά αξιοθέατα της χώρας μας. Έχει χαρακτηριστεί η θεαματικότερη σιδηροδρομική γραμμή των Βαλκανίων.

Το τοπίο στο βόρειο τμήμα της Πελοποννήσου χαρακτηρίζεται από κροκαλοπαγές τείχος που αυλακώνεται από παράλληλες χαράδρες ξεκινώντας από τα εσωτερικά υψίπεδα και φτάνουν λίγα χιλιόμετρα πριν το επίπεδο της θάλασσας. Σ’ αυτό το κροκαλοπαγές τείχος είναι σκαμμένο το φαράγγι του Βουραϊκού.

Το όνομα του φαραγγιού μνημονεύει τη Βούρα σημαντική πόλη της αρχαιότητας που πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Αχαϊκής Συμπολιτείας.

Στα κάθετα τοιχώματα του φαραγγιού διασώζονται πολύ ενδιαφέρουσες και σπάνιες φυτοκοινωνίες μοναδικών ειδών, χαρακτηριστικές των βραχωδών βιότοπων της ανατολικής Μεσογείου. Ανάμεσα στα είδη είναι η καμπανούλα των βράχων Campanula versicolor, το αρωματικό Teucrium pollium, τη μικρή φτέρη Ceterach officinarum και από τα σπανιότερα είδη το τοπικό ενδημικό Achillea unbelata ssp monocephala, την ενδημική των βουνών της βόρειας Πελοποννήσου Aurinia moreana και της Asperula arcadiensis, είδος ενδημικό του Χελμού, της Ζήρειας και της Γκιώνας.

Το πιο αξιομνημόνευτο στοιχείο του φαραγγιού είναι το μικρό τρενάκι που το διασχίζει απ’ άκρη σ’ άκρη. Η κατασκευή του οδοντωτού σιδηροδρόμου αποφασίστηκε στα χρόνια της Τρικουπικής διακυβέρνησης, στο πλαίσιο του μεγαλεπήβολου σχεδίου σιδηροδρομικής σύνδεσης όλης της Ελλάδας. Αυτό το έργο υποστηρίχθηκε από το φίλο του Τρικούπη και τοπικό πολιτευτή Ασημάκη Φωτήλα.

Η γραμμή κατασκευάστηκε από γαλλική εταιρεία ενώ συνέδραμαν και Ιταλοί τεχνίτες, που είχαν αποκτήσει μεγάλη εμπειρία σε ανάλογα έργα στις Άλπεις. Το έργο τελείωσε το 1895 και τα εγκαίνια έγιναν την επόμενη χρονιά με την συμμετοχή του τότε βασιλιά. Η πρώτη μηχανή ήταν ατμοκίνητη και σε κάθε στάση υπήρχαν υδατόπυργοι για την αναπλήρωση του νερού.

Το Διακοπτό απέχει από τα Καλάβρυτα 22 χιλιόμετρα, η διαδρομή διαρκεί μια ώρα και η ταχύτητα του συρμού κυμαίνεται από 30 έως 40 χιλ./ώρα στην απλή γραμμή και 6 έως 15 στα δόντια. Η μεγάλη κλίση της γραμμής δεν επιτρέπει την κυκλοφορία ενός συμβατικού συρμού, γι’ αυτό ανάμεσα στις σιδηροτροχιές τοποθετήθηκε ένας οδοντωτός άξονας που επιτρέπει με τη λειτουργία ενός μηχανισμού, να ανέβει από το επίπεδο της θάλασσας στο σταθμό των Καλαβρύτων με υψόμετρο 750 μέτρα. Έχει το μικρότερο μήκος σε πλάτος γραμμών στην Ευρώπη (0,75 μ.).

Σήμερα το τρενάκι με δυο μικρά βαγόνια και την ντηζελοηλεκτρική μονάδα στο κέντρο ξεκινά από το σταθμό του Διακοπτού ανηφορίζοντας προς τα Καλάβρυτα περνώντας στην αρχή από το ομαλό κομμάτι και συνεχίζει βγάζοντας τα δόντια του, μπαίνοντας στο πρώτο στένεμα της χαράδρας και την στάση στον οικισμό Νιάματα. Το τρενάκι με το όνομα Οδοντωτός περνάει από μικρά τούνελ όπου ανάμεσα στα μικρά ανοίγματα προλαβαίνουμε να διακρίνουμε στην απέναντι όχθη μεγάλη βραχοσκεπή με διαδοχικές σπηλαιώδεις αίθουσες, σε μια από τις οποίες οι σταλαγμίτες έχουν σχηματίσει όρθιες στήλες που μοιάζουν με μορφές παραταγμένες με σύνθεση δικαστηρίου (δικαστής, πρόεδρος και εισαγγελέας). Ο Οδοντωτός μαζεύει τα δόντια του στη στάση των Τρικλιών.

Η διαδρομή συνεχίζει σε άγρια τοπία με καταρράκτες και φτάνουμε στο πιο στενό σημείο της διαδρομής που λέγεται “Πόρτες” και το τρενάκι περνάει μέσα από σήραγγα. Ανηφορίζοντας ο Οδοντωτός βγάζει τα δόντια του και φτάνει στο σταθμό του Μεγάλου Σπηλαίου όπου βρίσκεται στον οικισμό της Κάτω Ζαχλορούς.

Συνεχίζοντας τώρα πλέον την ομαλή διαδρομή του προς Καλάβρυτα αναπτύσσει ταχύτητα περνώντας από την στάση της Κερπινής και φτάνει στα Καλάβρυτα μέσα από τον ανοιχτό κάμπο.

Δίπλα από τις γραμμές του τρένου υπάρχει μονοπάτι που παλιότερα χρησιμοποιούνταν από τους κατοίκους της περιοχής, σήμερα η ίδια χάραξη έχει σηματοδοτηθεί με σύμβολα του Ευρωπαϊκού Μονοπατιού Ε4 που χρησιμοποιείται από πεζοπόρους Έλληνες και ξένους πεζοπόρους. Η διαδρομή για το κατέβασμα απαιτεί περίπου 6 ώρες και για το ανέβασμα περίπου 7 με 8 ώρες.

Κάθε χρόνο την τρίτη Κυριακή του Μαΐου διοργανώνεται από το Σύλλογο Ορειβασίας και Χιονοδρομίας Καλαβρύτων, το Πανελλήνιο Πέρασμα με τη συμμετοχή εκατοντάδων ορειβατών και πεζοπόρων.

Μετά από ένα χρόνο διακοπής των δρομολογίων του οδοντωτού λόγω εργασιών ανακαίνισης και αντικατάστασης των σιδηροτροχιών επαναλειτούργησε τον Ιούνιο του 2004. Η παραλαβή των τεσσάρων νέων σύγχρονων μηχανών και συρμών θα δώσει πνοή στην περιοχή τα επόμενα χρόνια.

• Πληροφορίες από το internet

Οι γραμμές του τρένου που περνάνε μέσα από τη Ζαχλορού... Δεξιά και αριστερά οι ταβερνούλες που μπορείς να τσιμπήσεις κάτι περιμένοντας το...  Φωτό: Ηλιάνα Καλκατζίκου.

Πρώτη θέση στον οδοντωτό. Μπορεί να αργήσαμε, αλλά είχαμε φροντίσει να κόψουμε έγκαιρα εισιτήρια με τους... γείτονες στο κάμπινγκ που έκαναν την ίδια διαδρομή και τους άρεσε...

Οι άνθρωποι ήταν προνοητικοί, είχαν φροντίσει να μπουν στο internet, να πάρουν πληροφορίες και ήξεραν και που πήγαιναν. Αυτό είναι το σωστό όταν πας πρώτη φορά σε ένα τόπο... Η φωτογραφία της Ηλιάνας Καλκατζίκου.

Από κει και πέρα αφήνεις τις αισθήσεις σου να... οργιάσουν μπροστά στο υπέροχο θέαμα που βλέπουν στα μάτια σου. Μια μοναδική κυριακάτικη εκδρομή. Αρκεί να μην κοιτάζεις συνεχώς το ρολόι σου...

Η διαδρομή όπως τη βλέπουμε μέσα από το βαγόνι μας. Τόσο πράσινο και τόση ομορφιά μπροστά μας. Μα είναι πραγματικά μια μοναδική εμπειρία η ανάβαση του Βουραϊκού με τον οδοντωτό σιδηρόδρομο.

Είπαμε από το Σάββατο να πάμε μια βόλτα στα Καλάβρυτα με τον οδοντωτό σιδηρόδρομο που πήραμε από το Διακοφτό. Αργήσαμε ώς κλασικοί Έλληνες και το προλάβαμε στο +1 Ίσα που πάρκαρα το αυτοκίνητο και μπήκαμε στο τρένο. Με την ψυχή στο στόμα, κυριολεκτικά.

Ύστερα ξεκίνησε το τρενάκι... Με την... υπερβολική ταχύτητα των 20 χιλιομέτρων. Όταν πήγαινε κανονικά πάνω στις ράγες έφτανε και τα 30, όταν όμως χρειαζόταν να “κατεβάσει” τα... δόντια του στις ανηφοριές ή τις κατηφοριές, τότε η ταχύτητα έπεφτε στα 10.

Η διαδρομή πάντως ήταν υπέροχη. Περνάγαμε από πολύ όμορφα μέρη μέσα στο φαράγγι του Βουραϊκού. Πράσινο, δροσιά, τρεχούμενα νερά και πλατάνια. Και λαξευμένοι βράχοι για να περνάνε τα δυο βαγόνια από το τρενάκι...

Σταματάμε στη Ζαχλορού. Κατά λάθος. Ακούσαμε για στάση Μέγα Σπήλαιο (όντως έτσι λέγεται η στάση στη Ζαχλορού...) και... παραπλανηθήκαμε νομίζοντας ότι ήταν κοντά. Αμ δε... Μια ώρα δρόμος με τα πόδια ήταν. Φυσικά δεν πήγαμε...

Καθίσαμε στο βαθύ ίσκιο περιμένοντας το επόμενο τρενάκι για να ανέβουμε στα Καλάβρυτα. Σε μιάμιση ώρα...

Και στο μεταξύ μπορούμε να πάρουμε ένα καφέ, γλυκό ή αναψυκτικό. Εγώ προτίμησα να πάρω ένα γιαούρτι με μέλι....

Είναι απίθανης φυσικής ομορφιά το τοπίο. Έχει μια δροσιά απίστευτη. Το νερό τρέχει γάργαρο νερό στο ποταμάκι, λίγο πιο χαμηλά, στα 20 μέτρα.(είδατε ήδη φωτογραφίες στην προηγούμενη ανάρτηση...)

Είναι υπέροχα, αρκεί να 'χεις καλή παρέα για να την απολαύσεις...

Ο σταθμός της Ζαχλορούς. Το Μέγα Σπήλαιο είναι σχετικά κοντά. Παλιά, μας έλεγε ο ταξιτζής που μας πήγε από τα Καλάβρυτα, είχαν γαϊδουράκια στη Ζαχλορού και πήγαιναν τους τουρίστες, μια ώρα ώς εκεί. Τώρα δεν υπάρχουν πια, δυστυχώς...

Οι πρώτες εικόνες από τη σημερινή εκδρομή στα Καλάβρυτα με τον οδοντωτό σιδηρόδρομο. Εδώ με “συνέλαβε” με το φακό της η Ηλιάνα στο τραπέζι της Ζαχλορούς που κατεβήκαμε για μια ώρα και κάτι...

Έτσι φαίνεται να κυλά το ποτάμι από το σημείο που καθόμαστε στην ταβέρνα. Είναι το ποτάμι του Βουραϊκού, πανέμορφο με τα πλατάνια του, απ' όποια πλευρά και να το δεις τελικά...

Ένα πιο κοντινό πλάνο με τρεχούμενα νερά από το ποτάμι του Βουραϊκού. Κι έχει μια δροσιά σ' αυτό το υψόμετρο, άλλο πράγμα. Απίστευτο αλλά τα δωμάτια που νοικιάζουν έχουν μονο 25 ευρώ τη βραδιά.

Εικαστική παρέμβαση της Ηλιάνας στο πλάνο που επέλεξε. Σε πρώτο πλάνο ένα κερί και στο βάθος το γεφύρι πάνω από το οποίο περνάει ο οδοντωτός σιδηρόδρομος στο δρόμο του για τα Καλάβρυτα...

Και μια ομαδική με την καθοδήγηση πάντα της Ηλιάνας πάνω τι ίδιο γεφύρι. Είναι όντως μοναδική η ομορφιά του τοπίου. Απόλαυση για τα μάτια και τις αισθήσεις. Δυστυχώς δεν είχαμε πολύ χρόνο στη διάθεσή μας.

Να και ο Λάμπρος με την Ηλιάνα. Καμιά φορά κι αυτή αφήνει τη μηχανή της στα χέρια των άλλων. Και “παίζει” το ρόλο του... μοντέλου. Δυο ξαδερφάκια στο γεφύρι του Βουραϊκού τη μέρα που πήγαμε στα Καλάβρυτα...

Μ' ένα μπουκέτο λουλούδια θα ξεκινήσω σήμερα τη μέρα μου. Είναι λουλούδια που επέλεξα σε μια μικρή βόλτα μέσα στο παραθεριστικό κέντρο. Δεν ξέρω τα ονόματά τους, συμπαθάτε με. Αρκεστείτε, όπως εγώ, στην ομορφιά τους...

Λευκό σαν κρίνο... Σαν το πρωινό ξύπνημα της Κυριακής. Με τις καμπάνες να χτυπάνε στις 7.30. Με τον κόσμο να κοιμάται ακόμα και μόνο τα πουλιά να κελαηδούν και να τα ακούω στη βεράντα του σπιτιού μου... Δεν υπάρχει πιο όμορφο ξύπνημα...

Είναι φυσικοί φράχτες, λουλουδιασμένοι... Κάτι σαν τις σφάκες που συναντάμε στα κράσπεδα των εθνικών οδών ή σε κάποιους προσεγμένους δρόμους στην περιφέρεια... Δεν θέλουν ιδιαίτερη περιποίηση και είναι πολύ όμορφα...

Μονάδες ξεχωριστές. Το ιδιαίτερης ομορφιά χρώμα που κάνει τη ζωή μας πιο όμορφη. Κάπου ανάμεσα στο πυκνό πράσινο. Δεν είναι φανταστικό; Έτσι μου φάνηκε εμένα... Ο Λάμπρος με πειράζει: “Μα είσαι σοβαρός; Λουλούδια θα φωτογραφίζεις, τώρα;”

Μια τελευταία ματιά... Σε λίγο φεύγουμε για το Διακοφτό κι από κει με τον οδοντωτό σιδηρόδρομο θα ανέβουμε στα Καλάβρυτα. Εκδρομή ημερήσια. Την έχω ξανακάνει πριν 25 χρόνια. Ήταν μια υπέροχη διαδρομή, θυμάμαι, μέσα στη φύση. Θα δείτε φωτογραφίες το βραδάκι...