Ήταν κατ' αρχήν μια ευχάριστη έκπληξη για μας η υπογραφή του Ανδρέα Ρουμελιώτη σ' ένα ρεπορτάζ που αφορά τα νυχτερινά σχολεία. Κι αυτό γιατί είχαμε την εντύπωση ότι είχε απολυθεί αφού η στήλη του "Εδώ ράδιο Ε», εδώ και κάμποσο καιρό, έπαψε να δημοσιεύεται στην εφημερίδα. Με το δικό του ξεχωριστό τρόπο επισκέφθηκε το νυχτερινό της Ακαδημίας Πλατώνα και του Μοσχάτο, δυο σχολεία που τελούν υπό κατάληψη μετά την ανακοίνωση του υπουργείου Παιδείας ότι πρόκειται να καταργηθούν.
Εμείς επιλέξαμε μόνο το κομμάτι που αφορά στην Ακαδημία Πλάτωνα για εύλογους λόγους. Και ιδού το κείμενο, έτσι όπώς γράφει ο Ανδρέας Ρουμελιώτης:
«Η Ζωή είναι ωραία! Αλλά, δυστυχώς, τα 'χει με άλλον»... Την ώρα που τ' άλλα ανέμελα παιδάκια βγαίνουν βόλτα στις πλατείες, στα καφέ και στα μπαράκια, εκείνο μόλις έχει σχολάσει απ' τη δουλειά και τρέχει σαν τον Βέγγο να προλάβει. Για να μην πάρει πάλι απουσία την πρώτη ώρα στο εσπερινό σχολείο. Πάντα με την ψυχή στο στόμα.
Εφτά χιλιάδες παιδιά πάνε στα 92 Γυμνάσια, τα Εσπερινά. Άλλα τόσα, στα 17 Λύκεια. Έντεκα χιλιάδες στα νυχτερινά επαγγελματικά. Ανήλικα στη μαύρη εργασία, σε δουλειές του ποδαριού. Μετανάστες δεύτερης γενιάς. Αλλά και μεγάλοι άνθρωποι που δεν το βάζουν κάτω. Έστω και τώρα, στα γεράματα, βρίσκουν το κουράγιο για να μάθουν γράμματα. Αυτά τα παιδιά, της νύχτας, αγαπούν πραγματικά το σχολείο. Γιατί θυσιάζουν γι' αυτό όλο τον ελεύθερο χρόνο τους.
Χρειάζεται βεβαίωση εργοδότη, βιβλιάριο ενσήμων ή κάρτα ανεργίας για να πας Εσπερινό. Τώρα όμως απολύουν παντού. Ποιος δίνει βεβαίωση και ένσημα για τη μαύρη εργασία; Αν δεν συμπληρώνεις μεροκάματα για να βγάλεις κάρτα ανεργίας, πρέπει να εγκαταλείψεις το σχολείο; Μέχρι χθες οι καθηγητές έκαναν «τα στραβά μάτια», ζητούσαν απλώς μια υπεύθυνη δήλωση, δεν έβαζαν απουσίες την πρώτη ώρα. Ομως η φάση ζορίζει. Ποιος είχε τη φαεινή ιδέα να γίνονται οι εισαγωγικές εξετάσεις των Εσπερινών Λυκείων με το φως της ημέρας; Κυκλοφορούν αυτή την εποχή πολλοί εργοδότες που θα δώσουν τη νόμιμη εκπαιδευτική άδεια μετ' αποδοχών;
Η κρίση ξέρει πώς να κάνει ταξική διάκριση. Σβήνει τα φώτα σε πολλά σχολεία νυχτερινά. Αλλάζει τα φώτα σ' αυτά τα αξιέπαινα παιδιά. Μπήκαμε στην κατάληψη του 5ου Εσπερινού Ακαδημίας Πλάτωνος. Μιλήσαμε με όλους: με μαθητές, γονείς, καθηγητές.
Επιχειρήσαμε μια πρωτογενή, επιτόπια, δειγματοληπτική έρευνα. Από σχολείο σε σχολείο και από τάξη σε τάξη. Με ερωτηματολόγιο: για τον τόπο κατοικίας και εργασίας, τον χρόνο μετακίνησης, τα ιδιαίτερα προβλήματα του κάθε μαθητή. Κάτι που θα 'πρεπε να 'χουν κάνει πριν ανακοινώσουν καταργήσεις και συγχωνεύσεις του υπουργείου οι κοινωνικοί λειτουργοί... Το συμπέρασμα της έρευνάς μας είναι λυπηρό: τουλάχιστον ένα στα τρία παιδιά δεν θα τα καταφέρει και θα εγκαταλείψει άμεσα το νυχτερινό σχολείο.
Νύχτα στη μαθητική κατάληψη Ακαδημίας Πλάτωνος
«Με τα αφεντικά είμαστε μια οικογένεια: μας έχουν μπιιιπ τη μάνα». Φωτογραφίζουμε τα συνθήματα στο μαντρότοιχο του 5ου Εσπερινού: «Η ρουφιανιά σήμερα λέγεται και καριέρα». Σουρουπώνει στην Ακαδημία Πλάτωνος. Στο παγκάκι, κάποιος βαράει στη φλέβα. Ο «σύνδεσμός» μας είναι ήδη εκεί και μας περιμένει. Οι συστάσεις και τα διαπιστευτήρια, στην καγκελόπορτα. Μας ανοίγουν. Μπαίνουμε στην κατάληψη.
«Ο εισαγγελέας;»
Γκρεμίδι το σχολείο. Επικίνδυνο. Με ρωγμές απ' τον σεισμό του '99. Δέκα χρόνια μάθε παιδί μου γράμματα, μες στα χαλάσματα. Μόλις πέρσι άρχισαν κάποιες επισκευές. Κατευθυνόμαστε στα κοντέινερ που τελούν χρέη αιθουσών διδασκαλίας. Η «μαρίδα» παίζει με πάθος χαρτιά και καπνίζει αρειμανίως. Γέλια, φωνές, μπινελίκια. Με το που με κιαλάρει ο ψιλο-πανκιοκουρεμένος ο αρχηγόπουλος, πετάγεται πάνω σαν να τον χτύπησε ηλεκτρικό ρεύμα: «Είσαι ο εισαγγελέας;» «Περίπου... Δημοσιογράφος είμαι».
«Ρε άντε να ξελαφρώσεις»...
Προσπαθώ να του χαμογελάσω. Δεν μασάει: «Τι θέλει αυτός ο μυστήριος με τη φωτό»; «Απ' την "Ελευθεροτυπία" ήρθαμε και θέλουμε να γράψουμε για σας». «Τι θα γράψεις;»! Μου επιτίθεται ένα κοριτσάκι. «Ο,τι μου πεις εσύ! Θέλω να σε υποστηρίξω για να τελειώσεις το σχολείο. Γι' αυτό ήρθα μες στη νύχτα εδώ».
«Τι μπορεί να σου πει αυτή;... Δώσ' της 40 ευρώ να σου κάνει μια πι...». «Της τη λέει», προφανώς για να σπάσει τον πάγο και να δημιουργήσει κλίμα οικειότητας ο σκουλαρικάκιας... «Ρε άντε στην τουαλέτα να τον παι..., να ξελαφρώ»!.. Γέλια. Δεν είναι για τα δόντια του η πιτσιρίκα. Δαγκώνει! «Σταματήστε, ρε, τα χαρτιά να μιλήσουμε στον άνθρωπο»! Δίνει εντολή ο αρχηγόπουλος. «Οχι, ρε παιδιά, μη σας αναστατώνουμε. Τελειώστε την παρτίδα. Βγάζουμε φωτογραφίες και επιστρέφουμε».
Πρόεδρος Ρουμάνος
Μπάζα. Σκουπίδια. Ρημαγμένες τουαλέτες. Σπασμένες πόρτες. Κόλαση. Επιστρέφουμε στο κοντέινερ: «Ποιος κέρδισε;». «Εγώ»! «Είσαι ο και λέγεσαι». «Δεν μιλάω εγώ - αυτός να στα πει που είναι ο πρόεδρος». Σοβαρό και μετρημένο παιδί δείχνει ο Γιώργος. Ο (!) πρόεδρος. Ρουμάνος. Από την Ντουλίτσα. Δούλευε αποθηκάριος. Μόλις σχόλαγε ερχόταν απ' ευθείας στο νυχτερινό σχολείο. Τώρα όμως τον σχολάσανε, είναι άνεργος και ψάχνει οτιδήποτε. Ανεργος και ο πατέρας του. Ζουν 8 χρόνια εδώ χάμου. Με τα λίγα που βγάζει η μαμά του. Λαντζέρα δουλεύει. Σ' ένα εστιατόριο στην Ακαδημίας.
«Είναι καλύτερα τα σχολεία στη Ρουμανία απ' αυτό εδώ», μας λέει ο πρόεδρος Γιώργος. «Βλέπεις πού κάνουμε μάθημα... Μένω με τους γονείς μου εδώ δίπλα, στο Μεταξουργείο: πού θα τρέχω στον Αγιο... τάδε μες στη νύχτα μετά τη δουλειά για να σπουδάσω; Οι καθηγητές, οι γονείς, όλοι οι κάτοικοι της περιοχής Κολωνού και Βοτανικού αντιδρούν στην κατάργηση του σχολείου μας. Ζητάμε να επισκευαστεί γρήγορα και να μείνουμε εδώ.
Γι' αυτό κάνουμε ένα μήνα κατάληψη».
Η αντιπρόεδρος
Χάρμα παιδί η Μαρία, η (!) αντιπρόεδρος. «Εγώ τον πριμοδότησα και πήρε την προεδρία. Τι σχέση έχει που 'ναι Ρουμάνος, είναι ο καλύτερος», λέει για τον Γιώργο και φωτογραφίζεται μαζί του. Ο πατέρας της ταξιτζής. Η μαμά της εργάτρια στη Δέλτα. Η ίδια δουλεύει σε ζαχαροπλαστείο. Στην Ηλιούπολη. «Εκανα ένα ντουσάκι και πεταγόμουν στο σχολείο. Τώρα που το καταργούν πού θα πηγαίνω μες στη νύχτα;»
Μπορεί αναρχικός, μπορεί και μπάτσος...
Ο καλυτερότερος όλων όμως είναι ο Νίκος. Ετών 14. Πρόεδρος της Β' Τάξης. Γεννημένος συνδικαλιστής! Φοβερή φατσούλα. Ρητορεύει απίθανα. Αυτός είναι που πρωτοστατεί στις πορείες. Βοηθούσε τον μπαμπά του στις οικοδομές αλλά «δυστυχώς με την κρίση δεν έχει δουλειές». Η μαμά του ήταν συμβασιούχος στο Δήμο Αθηναίων. Κάνει κι αυτή κατάληψη. Είναι «Ορίτζιναλ». Πάει με το αδερφάκι του στη «Θύρα 2» της ΑΕΚ. «Στους τρελούς».
«Ηρθανε οι μπάτσοι έξω από το σχολείο και μας απειλούν ότι θα φέρουν εισαγγελέα. Λέω σ' έναν: "Αμα μας στείλουν στα Εξάρχεια θα γίνω αναρχικός. Υποχρεωτικά... Ενώ εγώ θέλω να σπουδάσω για να βρω μια καλή δουλειά. Οπως εσύ. Στην αστυνομία. Δεν έχω δικαίωμα;"».
Φάπες στο λοφάκι
Ο Βασίλης (με το λευκό) δουλεύει σ' ένα βενζινάδικο στο Παλιό Φάληρο απ' τις 8 μέχρι τις 6. Από κει έρχεται Ακαδημία Πλάτωνος. Πάντα αγχώνεται για να μην πάρει απουσία την πρώτη ώρα. Ο πατέρας του είναι συνταξιούχος. Η μητέρα του άνεργη. «Βράζουμε εδώ μέσα» λέει. «Διώχνουνε εμάς, το 5ο Εσπερινό και φέρνουνε το 51, το 27 και το 66 εδώ. Μπάχαλο! Μένω Κολωνό. Πρέπει να 'ρχομαι από Φάληρο, να παίρνω το 051 το λεωφορείο που κάνει τέρμα στη Μενάνδρου, και να πηγαίνω Πρασά και Ασκληπιού. Αποκλείεται να προλαβαίνω»!
Ο Ηλίας (δίπλα του) μένει και δουλεύει εδώ στον Κολωνό. Σ' ένα μαγαζί με χαρτικά. Τρώει κάτι στο πόδι, έρχεται σχολείο και μετά πάει με το παπάκι στους Αγίους Θεοδώρους. Σ' ένα κλαμπάκι όπου κάνει τον dj. «Θέλω να τελειώσω το σχολείο, αλλά αν μας πάνε Εξάρχεια, δεν θα τα καταφέρω».
Ξαφνικά πέφτει σύνθημα «πάμε, πάμε»! Ενα λεφούσι φεύγει τρέχοντας. «Τι τρέχει;» ρωτάω. «Παίζουν ξύλο εκεί πάνω στο λοφάκι και πάνε να ρίξουν καμιά φάπα. Μην ανησυχείς. Θα γυρίσουν». Ντεν ανησυχώ...
«Μόνο ένα δικαίωμα μας έχει μείνει»...
Μπαίνουν στο κοντέινερ δύο καθηγητές. Απ' τον τρόπο που τους μιλάνε φαίνεται πως τ' αγαπάνε και τα συμμερίζονται τα παιδιά! Κάθε τόσο έρχεται ένα περιπολικό και ζητάει ονόματα καταληψιών. Αλλά αυτοί είναι εκπαιδευτικοί, όχι δωσίλογοι. Ούτε κουκουλοφόροι. Ξέρουν πως έχουν να κάνουν με τρυφερά και ευαίσθητα αγρίμια. Δεν παραξενεύονται με τίποτα πια. Ούτε που ο μαθητής τους τούς ζητάει τσιγάρο... Δίπλα μου ένα ζευγαράκι φιλιέται γλυκά. Μπαίνει στο κοντέινερ ένας νεαρός ιερωμένος - ο καθηγητής των θρησκευτικών. «Πάτερ, να σας φωτογραφίσουμε με τα παιδιά;». «Πάω μια στιγμή στο γραφείο του λυκειάρχη και επιστρέφω».
Αργησε. Λέμε «γεια χαρά νταν» και βγαίνουμε στην πλατεία. Εχω ένα σφίξιμο στο στομάχι και ένα κόμπο στο λαιμό. Δεν ξέρω πώς νιώθει ο Μάριος. Ακαδημία Πλάτωνος: μερικές σκηνές που δεν πρόλαβε να δείξει στην ομότιτλη ταινία του ο Αντώνης Καφετζόπουλος. Φωτογραφίζουμε ένα τελευταίο σύνθημα στο μαντρότοιχο: «Ενα μόνο δικαίωμα μας έχει μείνει: η άρνηση».
Προβληματισμένες είναι οι εταιρίες κινητής τηλεφωνίας παρατηρώντας πως οι συνδρομητές τους αδυνατούν να ξεπληρώσουν τους λογαριασμούς εξαιτίας της οικονομικής κρίσης.
Ανανεώσαμε τη συνδρομή μας στην 
