Με αφορμή το τελευταίο Broadcasting του Σεπτεμβρίου που αναφέρθηκε στον ραδιοφωνικό σταθμό της οργάνωσης, ο οποίος εξέπεμψε για πρώτη φορά το 1922 στις ΗΠΑ, «στήθηκε» αυτό το δημοσίευμα.


Θέλαμε να κάνουμε μια ιστορική αναδρομή, λίγο πιο αναλυτική, σχετικά με την πορεία ενός τέτοιους εγχειρήματος που σε μια δύσκολη εποχή έφερε πολλούς ανθρώπους κοντά στην αλήθεια. Ο ήχος του ήταν αλήθεια…


Και πραγματικά, για την εποχή του ήταν κάτι πολύ προχωρημένο… Εμείς στην Ελλάδα το ραδιόφωνο το ακούσαμε πολύ μεταγενέστερα. Αλλά είχε πάντα στην καρδιά μια ξεχωριστή θέση και ασκούσε μια γοητεία μοναδική…


Προάγγελος λοιπόν του σημερινού Broadcasting, πρωτοπορία για την εποχή του, άνοιξε νέους δρόμους… Κι όσοι έχουν βρεθεί πίσω από μικρόφωνα ραδιοφώνου, όπως εγώ, μπορούν να σας διαβεβαιώσουν ότι πρόκειται για μια μαγεία…

«Το Ραδιόφωνο Λέει στον Κόσμο ότι η Χιλιετία Έρχεται», δήλωνε η εφημερίδα «Ρέκορντ» της Φιλαδέλφειας της 17ης Απριλίου 1922 και συνέχιζε: «Η ομιλία του Δικαστή Ρόδερφορδ Μεταδόθηκε Ραδιοφωνικά από το Μετροπόλιταν Όπερα Χάουζ. Το Άγγελμα Μεταφέρεται σε Μεγάλες Αποστάσεις μέσω Τηλεφωνικής Συνδέσεως στο Σταθμό Χάουλετ.» Έτσι άρχιζε η είδηση μιας εφημερίδας για την πρώτη ραδιοφωνική ομιλία του Ι. Φ. Ρόδερφορδ, που δόθηκε την Κυριακή 16 Απριλίου 1922 στο Μετροπόλιταν Όπερα Χάουζ στη Φιλαδέλφεια της Πενσυλβανίας. Το θέμα; «Εκατομμύρια Ήδη Ζώντων Ουδέποτε Θέλουσι Αποθάνει». Το ορατό του ακροατήριο ήταν μόνο μια χούφτα συγκρινόμενο με τους περίπου 50.000 κατοίκους της Πενσυλβανίας, της Νέας Ιερσέης και Ντελαγουέαρ που άκουσαν την ομιλία στα πρωτόγονα ραδιόφωνά τους στα σπίτια τους.

Εκείνες ήταν οι πρώτες μέρες της ραδιοφωνικής επικοινωνίας. Στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 1920 άρχισαν οι τακτικές ραδιοφωνικές εκπομπές από το σταθμό ΚΟΚΑ του Πίτσμπουργκ και τον WWJ του Ντητρόιτ, του Μίτσιγκαν. Μπορούσε κανείς ν’ αγοράσει ένα βιομηχανικό κρυσταλλικό σύστημα με ακουστικά, αλλά μόνο στη δεκαετία του 1930 παράγονταν ραδιόφωνα με ενσωματωμένα μεγάφωνα και κεραίες.

Οι δούλοι του Ιεχωβά στις αρχές της δεκαετίας του 1920 ήταν σχετικά λίγοι σε αριθμό. Μέχρι το 1924 στις Ηνωμένες Πολιτείες υπήρχαν, κατά μέσο όρο, μόνο 1.064 Σπουδαστές της Γραφής που κήρυτταν κάθε εβδομάδα από σπίτι σε σπίτι. Έτσι, στη διάρκεια εκείνης της περιόδου ο λαός του Θεού αναγνώρισε τα μελλοντικά αποτελέσματα του ραδιοφώνου και το θεώρησε ένα ωραίο μέσο για να φθάσει τις μάζες με το άγγελμα της Βασιλείας.

Το 1922 ο Ι. Φ. Ρόδερφορδ και λίγοι σύμβουλοι πρώτα αγόρασαν περίπου 100 στρέμματα στο Στάτεν Άιλαντ στο Δήμο Ρίτσμοντ της Νέας Υόρκης. Μεταφέροντάς μας πίσω σ’ εκείνο τον ενδιαφέροντα καιρό, η Λόυντ Μπερτς κάποτε δήλωσε: «Ένα Σάββατο απόγευμα ο πρόεδρος της Εταιρίας αδελφός Ρόδερφορδ πήρε μερικούς από μας μαζί του στο Στάτεν Άιλαντ. Μόλις φτάσαμε στο κτήμα, έδειξε ένα σημείο στην καρδιά του δάσους στην περιοχή και είπε: ‘Εντάξει παιδιά. Από ‘δω πρέπει ν’ αρχίσουμε να σκάβουμε. Πρόκειται να χτίσουμε ένα ραδιοφωνικό σταθμό μέσα στο κτήμα μας.’ Και πράγματι σκάψαμε! Κάθε Σαββατοκύριακο στη διάρκεια εκείνου του καλοκαιριού σκάβαμε εκεί.» Όλο το χειμώνα και το καλοκαίρι του 1923 η κατασκευή συνεχιζόταν γρήγορα και πολλοί νέοι άνδρες από τα κεντρικά γραφεία της Εταιρίας στο Μπρούκλυν βοηθούσαν τα Σαββατοκύριακα.

Το 1923 ο Ραλφ Χ. Λέφλερ έδινε μαθήματα ραδιοφωνίας στο γυμνάσιο του Αλλάιανς στο Οχάιο. Μια μέρα πήρε ένα γράμμα από το γραφείο του προέδρου της Εταιρίας Σκοπιά. Έγραφε: «Επειδή μάθαμε ότι είστε δάσκαλος της ραδιοφωνίας θα σκεπτόσαστε να αφιερώσετε όλο το χρόνο σας στην υπηρεσία του Κυρίου σ’ αυτόν τον τομέα;» Ο αδελφός Λέφλερ καθαρά είδε το χέρι του Ιεχωβά σ’ αυτό και δεν μπορούσε ν’ αρνηθεί να δεχτεί αυτή την ευκαιρία. Στα μέσα του Οκτωβρίου έφτασε στο Μπέθελ και η δουλειά που του δόθηκε ήταν να πλένει πιάτα! «Δεν είχα πλύνει αρκετά πιάτα στο στρατό; σκέφτηκα,» έγραψε αργότερα. «Τότε θυμήθηκα το εδάφιο: Δοκιμάζει εσάς Κύριος ο Θεός σας, διά να γνωρίση εάν αγαπάτε Κύριον τον Θεόν σας, εξ όλης της καρδίας σας, και εξ όλης της ψυχής σας.’ (Δευτ. 13:3) Ναι, αυτή είναι μια άλλη δοκιμασία, συμπέρανα.» Αλλά ένα μήνα αργότερα άρχισε να εργάζεται πάνω στις ραδιοφωνικές εγκαταστάσεις. «Βρήκαν ότι στην πόλη υπήρχε ένας σύνθετος ραδιοφωνικός πομπός 500 Βατ και τον αγόρασαν για τις ραδιοφωνικές εγκαταστάσεις», θυμάται ο αδελφός Λέφλερ. Αυτόν τον εγκατέστησε γρήγορα και όλα ήταν έτοιμα για την πρώτη ραδιοφωνική εκπομπή.

«Υπήρχε μεγάλη αγωνία», παραδέχεται ο αδελφός Λέφλερ. «Θα είχε επιτυχία η πρώτη εκπομπή; Θα μπορούσε να μας ακούσει κανείς; Είχαμε πάρει άδεια από την κυβέρνηση για τη ραδιοφωνική εκπομπή και τα κωδικά γράμματα που μας είχαν δώσει ήταν WBBR. Όλα τώρα ήταν έτοιμα για την πρώτη ραδιοφωνική εκπομπή. Αυτή έγινε το βράδυ της Κυριακής, 24 Φεβρουαρίου 1924. Ήταν προνόμιο μου να ανοίξω το διακόπτη για εκείνη την πρώτη εκπομπή και η εκπομπή άρχισε με την ελπίδα ότι όλα θα πήγαιναν καλά.»

Εκείνο το πρώτο πρόγραμμα από το WBBR συνεχίστηκε για δύο ώρες, από τις 8.30΄ μέχρι τις 10.30΄ μ.μ. Υπήρχε μουσική από πιάνο, ύμνοι και ενδιάμεσα το κύριο μέρος του προγράμματος, η ομιλία από τον πρόεδρο της Εταιρίας, τον Ι. Φ. Ρόδερφορδ, πάνω στο θέμα «Το Ραδιόφωνο και η Θεία Προφητεία.» Κάθε βράδυ από τότε και μετά, από τις 8.30΄ ως τις 10.30΄ και τις Κυριακές από τις 3 ως τις 5 το απόγευμα, εκπέμπονταν προγράμματα με καλή μουσική και εκπαιδευτικές ομιλίες.

Παρουσιάστηκαν Βιβλικά δράματα μέσω του WBBR. Ο Μάξγουελ Γ. Φρεντ συμμετείχε σ’ αυτό. Είχε σπουδάσει τη δραματική τέχνη στο φημισμένο Σίτυ Θίατερ στη Ζυρίχη της Ελβετίας. Χρόνια αργότερα ο Ιεχωβά ευνόησε τον αδελφό Φρεντ με το απροσδόκητο προνόμιο παραγωγής και διευθύνσεως Βιβλικών δραμάτων και πραγματικών αναπαραστάσεων δικαστικών περιπτώσεων Χριστιανών μαρτύρων του Ιεχωβά από προκατειλημμένους και επηρεασμένους από τον κλήρο δικαστές και διώκτες στην Αμερική. Αυτά τα δράματα τους εξέθεταν σε δημόσια ντροπή και απάλλασσαν τους δούλους του Θεού. Οι εκπαιδευμένοι ηθοποιοί και μουσικοί που εργάζονταν σ’ αυτές τις παραστάσεις αποτελούσαν «Το Θέατρο του Βασιλιά».

Το 1928 στο Σάουθ Αμπόυ της Νέας Ιερσέης συνέλαβαν μερικούς από τους δούλους του Ιεχωβά επειδή κήρυτταν τα αγαθά νέα την Κυριακή. Αυτό σημείωσε την αρχή της δεκάχρονης «Μάχης της Νέας Ιερσέης». «Το Θέατρο του Βασιλιά» έπαιξε κάποιο ρόλο σ’ αυτό. Στη διάρκεια δικών αληθινών Χριστιανών συχνά οι τοπικοί δικαστές ήταν Καθολικοί που έδειχναν προκατάληψη στην αίθουσα του δικαστηρίου χρησιμοποιώντας άξεστη γλώσσα και ακόμη αποκάλυπταν ότι είχαν κληρικούς συνενόχους που ήθελαν να παραμείνουν στην αφάνεια. Οι δικαστικές διαδικασίες καταγράφονταν στενογραφικά. Εκπαιδευμένοι ηθοποιοί παρακολουθούσαν τις δίκες και μελετούσαν τη φωνή και το ύφος του δικαστή, του δημόσιου κατηγόρου και των υπολοίπων. Λίγες μέρες αργότερα «Το Θέατρο του Βασιλιά» αναπαρίστανε τις σκηνές της αίθουσας του δικαστηρίου με εκπληκτικό ρεαλισμό. Έτσι το ραδιόφωνο χρησιμοποιήθηκε για να εκθέσει τον εχθρό και τελικά οι δικαστές φοβήθηκαν τόσο επειδή η προσοχή είχε στραφεί πάνω τους, καθώς και στους παρασυρμένους αστυνομικούς και μηνυτές, που πολλοί έγιναν πιο πανούργοι στο χειρισμό υποθέσεων που αφορούσαν το λαό του Ιεχωβά.

Για τριάντα τρία περίπου χρόνια το WBBR έφερε δόξα στον Ιεχωβά και διέδωσε τη Βιβλική αλήθεια σε μεγάλη έκταση. Άρχισε να εκπέμπει μ’ έναν πομπό 500 Βατ. Τρία χρόνια αργότερα, αγοράστηκε ένας νέος πομπός 1.000 Βατ. Το 1947 η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών έδωσε στο WBBR άδεια ν’ αυξήσει την ισχύ του σε 5.000 Βατ, με την προϋπόθεση να μην παρεμβαίνει στους άλλους σταθμούς που λειτουργούσαν σε πολλά μέρη των Ηνωμένων Πολιτειών. Η εγκατάσταση ενός τριώροφου συστήματος κεραίας έλυσε αυτό το πρόβλημα και αυτή η διάταξη αύξησε την ισχύ των 5.000 Βατ σε περισσότερο από 25.000 Βατ προς τη Βορειοανατολική κατεύθυνση όπου υπήρχε ο περισσότερος πληθυσμός. Το WBBR ακουγόταν στη μητροπολιτική περιοχή της Νέας Υόρκης και στις γειτονικές πολιτείες της Νέας Ιερσέης και του Κοννέκτικατ. Όμως, πάρθηκαν γράμματα σχετικά με το πρόγραμμά του από την Αγγλία, την Αλάσκα, την Καλιφόρνια και άλλα μακρινά μέρη.

Η Εταιρία πούλησε το σταθμό στις 15 Απριλίου 1957. Γιατί; Διότι όταν άρχισε να λειτουργεί το 1924, υπήρχε μόνο μία εκκλησία από 200 περίπου Σπουδαστές της Γραφής που κάλυπτε και τους πέντε δήμους της πόλεως της Νέας Υόρκης, καθώς επίσης και τον Λονγκ Άιλαντ και ακόμη μέρη της Νέας Ιερσέης. Αλλά το 1957 υπήρχαν 62 εκκλησίες μέσα στην πόλη της Νέας Υόρκης και ένα ανώτατο όριο από 7.256 διαγγελείς της Βασιλείας εκτός από τους 322 ολοχρόνιους κήρυκες των καλών νέων. Έτσι δινόταν καλή μαρτυρία. Επίσης, είναι πολύ πιο αποτελεσματικό να μιλάς σε ανθρώπους στα σπίτια τους, όπου μπορούν να κάνουν ερωτήσεις και να πάρουν περισσότερη εκπαίδευση από το Λόγο του Θεού. Τα χρήματα που ξοδεύονταν για τη λειτουργία του ραδιοφώνου μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν με κάποιον άλλο τρόπο για την προώθηση των συμφερόντων της βασιλείας του Θεού.

Αλλά σχετικά με το έργο ραδιοφώνου συνδέονταν κι άλλα περιστατικά. Μία μέρα ο Ι. Φ. Ρόδερφορδ μπήκε στο δωμάτιο του Ραλφ Λέφλερ, άπλωσε ένα χάρτη των Ηνωμένων Πολιτειών στο τραπέζι και δείχνοντας με το δάκτυλό του, είπε: «Έχω υπ’ όψη μου να εγκαταστήσουμε σταθμούς ραδιοφωνικών εκπομπών εδώ και εδώ και εδώ. Θα ήθελες να οργανώσεις την κατασκευή αυτών των σταθμών;» «Με χαρά θα το έκανα αυτό,» ήταν η απάντηση. Έτσι, όταν έφτασε ο Νοέμβριος του 1924, ο αδελφός Λέφλερ ξεκινούσε για το Σικάγο για να εργαστεί πάνω στην κατασκευή ενός άλλου ιδιόκτητου ραδιοφωνικού σταθμού της Εταιρίας, που θα είχε κωδικά γράμματα WORD. Ο αδελφός Λέφλερ εγκατέστησε επίσης πομπούς για άλλους σταθμούς, που δεν ήταν ιδιοκτησίες της Εταιρίας αλλά διευθύνονταν από τους αντιπροσώπους της.

Δημιουργώντας ιστορία στη ραδιοφωνία

Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1920 ο λαός του Ιεχωβά όχι μόνο είχε την πρωτοπορία στην ίδρυση ενός από τους πρώτους ραδιοφωνικούς σταθμούς WBBR, αλλά όπως ήδη αναφέρθηκε, οι δούλοι του Ιεχωβά άφησαν ιστορία στη ραδιοφωνία την Κυριακή, 24 Ιουλίου 1927, όταν ο Ι. Φ. Ρόδερφορδ μίλησε από ένα δίκτυο πενήντα τριών σταθμών από το Τορόντο του Οντάριο στον Καναδά, τη μεγαλύτερη ραδιοφωνική αλυσίδα τότε.

Τι οδήγησε σ’ αυτό το πρωτοφανές δίκτυο ραδιοφωνικών εκπομπών; Μια σειρά γεγονότων. Είχε γίνει μια συμφωνία μεταξύ του WBBR και του ιδιοκτήτη του σταθμού WJZ της πόλεως της Νέας Υόρκης να μοιραστούν το χρόνο, αλλά η συμφωνία δεν τηρήθηκε. Αργότερα, ορίστηκε το WBBR να εκπέμπει σ’ ένα άλλο μήκος κύματος και ακόμη αργότερα ξαναορίστηκε σ’ ένα λιγότερο ευνοϊκό κύμα. Κάτω από το Νόμο περί Ραδιοφώνου του 1927, ο σταθμός της Εταιρίας άρχισε να κάνει ενέργειες για ένα πιο καλό μήκος κύματος. Στην ακρόαση (14, 15 Ιουνίου 1927) ο Πρόεδρος Μέρλιν Χωλ Έηλσγουερθ της Εθνικής Ραδιοφωνίας υποστήριξε ότι οι ραδιοφωνικοί σταθμοί WBBR και WJZ της Νέας Υόρκης προσέφεραν τόσο μεγάλες υπηρεσίες, ώστε δεν θα ήταν δίκαιο να εκπέμπει την ίδια ώρα και ο σταθμός WBBR, μολονότι και οι δυο σταθμοί WJZ και WEAF είχαν ξεχωριστά μήκη κύματος. Στη διάρκεια της εξετάσεως σε αντιπαράσταση, από τον Ι. Φ. Ρόδερφορδ τέθηκε η εξής ερώτηση στον κύριο Έηλσγουερθ: «Μήπως σκοπός σας είναι να δίνετε στους ανθρώπους μέσω του ραδιοφώνου το άγγελμα των ισχυρότερων οικονομικών κύκλων, των μεγάλων πολιτικών προσωπικοτήτων και των πιο φημισμένων κληρικών στον κόσμο;» Η απάντηση ήταν καταφατική.

«Αν ήσαστε πεπεισμένος ότι ο μέγας Θεός του σύμπαντος σύντομα θα θέσει σε εφαρμογή το σχέδιό του για την ευλογία όλων των φυλών και των εθνών της γης με ειρήνη, ευημερία, ζωή, ελευθερία και ευτυχία, θα συμφωνούσατε να το εκπέμπατε;» Θα ήταν πάρα πολύ δύσκολο να πει όχι και έτσι η απάντηση ήταν Ναι. Τότε ο κύριος Έηλσγουερθ με τη θέληση του είπε ότι θα χαιρόταν να μεταδώσει από το ραδιόφωνο μία ομιλία του προέδρου του Διεθνούς Συλλόγου Σπουδαστών της Γραφής. Φυσικά, ο Ι. Φ. Ρόδερφορδ δέχτηκε την προσφορά.

Και έτσι, όταν ο αδελφός Ρόδερφορδ μίλησε σ’ ένα ακροατήριο συνελεύσεως από 15.000 περίπου στο Τορόντο του Οντάριο στον Καναδά την Κυριακή 24 Ιουλίου 1927, εκατομμύρια περισσότεροι τον άκουσαν μέσω ενός απαράμιλλου μέχρι τότε ραδιοφωνικού δικτύου. Σ’ ένα γράμμα που πήρε η Εταιρία από την Εθνική Ραδιοφωνία, έγραφε: «Φαντάζομαι ότι ο Δικαστής Ρόδερφορδ είχε ένα τόσο μεγάλο ραδιοφωνικό ακροατήριο χθες το απόγευμα, όσο κανείς άλλος στη ζωή του».

Οι Σπουδαστές της Γραφής είχαν πάρει μέρος σ’ ένα άλλο αξιοσημείωτο ραδιοφωνικό γεγονός το 1928. Στο Ντητρόιτ του Μίτσιγκαν, την Κυριακή 5 Αυγούστου, η δημόσια ομιλία που έδωσε ο Ι. Φ. Ρόδερφορδ «Κυβερνήτης για τους Ανθρώπους», σ’ ένα ακροατήριο 12.000, μεταδόθηκε από ένα ραδιοφωνικό δίκτυο που συνέδεε 107 σταθμούς, χρειάστηκε 53.000 χιλιόμετρα τηλεφωνικών γραμμών και 150.000 χιλιόμετρα τηλεγραφικών γραμμών και αναμεταδόθηκε στα βραχέα κύματα στην Αυστραλία και στη Νέα Ζηλανδία.

Το δίκτυο της Σκοπιάς ή «Λευκό» δίκτυο οργανώθηκε το 1928, ειδικά για να εξυπηρετήσει εκείνη τη συνέλευση του Ντητρόιτ. Ήταν τόσο πετυχημένο που η Εταιρία Σκοπιά αποφάσισε να λειτουργεί ένα εβδομαδιαίο δίκτυο ραδιοφωνικών σταθμών σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά. Διευθετήθηκε ένα πρόγραμμα μίας ώρας που ξεκινούσε από το WBBR. Αυτές ήταν ζωντανές εκπομπές που σαν κύριο μέρος παρουσίαζαν μια ομιλία από τον αδελφό Ρόδερφορδ, με εισαγωγική και τελική μουσική που έπαιζε μία ορχήστρα της Εταιρίας. Κάθε Κυριακή από τις 18 Νοεμβρίου 1928 μέχρι και το έτος 1930, οι ακροατές του ραδιοφώνου μπορούσαν ν’ ακούν την «Ώρα της Σκοπιάς».

Τα ραδιοφωνικά προγράμματα έπαιρναν πολύ από το χρόνο του αδελφού Ρόδερφορδ. Δινόταν καλή μαρτυρία, αλλά ήταν αδύνατο να ταξιδεύει ή να οργανώνει συνελεύσεις σε διάφορα μέρη της γης. Έτσι, το 1931 η Εταιρία αποφάσισε να παρουσιάζει ηχογραφημένα προγράμματα. Οργανώθηκαν διακόσιοι πενήντα σταθμοί για να παρουσιάζουν αυτές τις δεκαπεντάλεπτες ηχογραφήσεις που γίνονταν από τον Ρόδερφορδ σε χρόνο που τον εξυπηρετούσε και παίζονταν από το ραδιόφωνο ώρες που αυτοί διάλεγαν. Το 1932 αυτή η ραδιοφωνική υπηρεσία (Γουώξ Τσαίην) επεκτάθηκε σε 340 σταθμούς. Μέχρι το 1933, το έτος αιχμής, χρησιμοποιούνταν 408 σταθμοί για να μεταφέρουν το άγγελμα σε έξι ηπείρους και μεταδόθηκαν 23.783 χωριστές Βιβλικές ομιλίες, οι περισσότερες από τις οποίες ήταν οι δεκαπεντάλεπτες ηλεκτρικές ηχογραφήσεις. Εκείνες τις μέρες, μπορούσε κανείς να γυρίσει το κουμπί του ραδιοφώνου και να πιάσει τις εκπομπές της Σκοπιάς που μεταδίδονταν από πολλούς σταθμούς συγχρόνως. Συχνά τα ραδιοφωνικά κύματα ήταν γεμάτα με τα λόγια της αλήθειας που δόξαζαν τον Θεό.