Τα τελευταία χρόνια πυκνώνουν οι έρευνες που επιβεβαιώνουν το σημαντικό ρόλο των φυτών στον καθαρισμό και στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα στους κλειστούς χώρους. Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι τα φυτά μειώνουν κατά 20% τη σκόνη και τα αιωρούμενα σωματίδια και μικροσωματίδια που ευθύνονται για αλλεργίες, ευαισθησίες και αναπνευστικά προβλήματα, ενώ μια άλλη μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι με τη βοήθεια των φυτών μπορούμε να «ρυθμίσουμε» την επιθυμητή σχετική υγρασία στο εσωτερικό των κτιρίων, ακόμα και να εξοικονομήσουμε... ενέργεια. Σύμφωνα με αυτή την τελευταία έρευνα, φαίνεται ότι νιώθουμε άνετα σε ένα περιβάλλον όπου η θερμοκρασία είναι 22 βαθμοί Κελσίου και η σχετική υγρασία 40%. Σε περιπτώσεις που η θερμοκρασία παραμένει σταθερή, αλλά η σχετική υγρασία μειώνεται, κρυώνουμε περισσότερο και χρειαζόμαστε περισσότερη θέρμανση για να ζεσταθούμε. Με τη βοήθεια φυτών όπως ο πάπυρος, μπορούμε να διατηρήσουμε τη σχετική υγρασία στο χώρο μας σε καλά επίπεδα, εξοικονομώντας παράλληλα από τη θέρμανση.


Όλοι οι χώροι του σπιτιού έχουν να κερδίσουν από την ομορφιά και την καθαριστική επίδραση των φυτών. Κάποια είδη, όμως, προσφέρονται περισσότερο και αποδίδουν καλύτερα σε συγκεκριμένους χώρους. Ας δούμε τους χώρους του σπιτιού έναν-έναν:
Καθιστικό: Είναι τόπος χαλάρωσης, ηρεμίας αλλά και σημείο συνάντησης και κοινωνικής δραστηριότητας. Έχει ανάγκη από χρώμα, που βελτιώνει τη διάθεση, προάγει την επικοινωνία και δημιουργεί φιλόξενη ατμόσφαιρα. Το αλεξανδρινό, ο πόθος, η δράκαινα είναι είδη που θα δώσουν χρώμα στο καθιστικό. Το μέγεθος του χώρου που διαθέτετε καθορίζει αν θα χρησιμοποιήσετε ψηλά φυτά, όπως ο φίκος, η σεφλέρα, το φυλλόδενδρο και η κέντια. Τα διαφορετικά φυλλώματά τους, σε διάφορους τόνους του πράσινου, δημιουργούν μια όαση. Φροντίστε μόνο να τοποθετήσετε τις γλάστρες σας σε σημεία του σαλονιού που δεν εμποδίζουν την κίνηση και το βλέμμα μέσα στο χώρο. Κοντά στα παράθυρα, εκεί όπου υπάρχει έντονο φως, μπορούμε να τοποθετήσουμε ανθοφόρα φυτά, όπως βολβούς (κυκλάμινα, ζουμπούλια, τουλίπες) ή χρυσάνθεμα, που εκτός από χρώμα θα προσφέρουν και διακριτικό άρωμα.
Κουζίνα: Η κουζίνα είναι χώρος δραστηριότητας, δημιουργίας και συνάντησης όπου τα φυτά, εκτός από το διακοσμητικό τους ρόλο, καθαρίζουν τον αέρα από τις μυρωδιές και, βέβαια, μπορούν να προσφέρουν υλικά για μαγείρεμα. Αν η κουζίνα σας είναι αρκετά φωτεινή, τοποθετήστε φυτά με χρώμα, όπως κυκλάμινα ή αζαλέες. Αν υπάρχει έλλειψη φωτισμού, χρησιμοποιήστε καλαθέα ή φιττόνια, είδη που έχουν έντονα διακοσμητικά φύλλα με διαφορετικές αποχρώσεις. Στο περβάζι της κουζίνας βάλτε γλάστρες με αρωματικά για τις συνταγές σας.


Γραφείο: Ίσως περισσότερο από κάθε άλλο χώρο, τα φυτά είναι απαραίτητα στο χώρο εργασίας, καθώς βελτιώνουν την ατμόσφαιρα, αυξάνουν την αποδοτικότητα και απορροφούν τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία που εκπέμπει ο ηλεκτρονικός υπολογιστής και οι άλλες ηλεκτρονικές και ηλεκτρικές συσκευές. Και εδώ το χρώμα βελτιώνει τη διάθεση, μειώνει την πίεση και το στρες, επηρεάζοντας θετικά την αποδοτικότητά μας. Σε δωμάτια με μέτριο φωτισμό, μπορείτε να βάλετε διεφενμπάχια και σανσεβιέρια, ενώ σε δωμάτια με λίγο φως σπαθίφυλλο. Είναι φυτά με χοντρό και ενδιαφέρον φύλλωμα. Επίσης, δημιουργήστε στην πιο φωτεινή γωνιά του δωματίου μια ανθισμένη σύνθεση με χρώμα. Αν το μέγεθος του χώρου το επιτρέπει, τοποθετήστε ένα φίκο ή ένα φιλόδενδρο, φυτά με όμορφο σχήμα και φύλλωμα.
Κρεβατοκάμαρα: Στην κρεβατοκάμαρα καλό είναι να βάλετε μικρά φυτά με έντονα χρώματα και λουλούδια, αλλά χωρίς πολύ πλούσιο φύλλωμα, καθώς τη νύχτα με τη φωτοσύνθεση τα φύλλα αποβάλλουν διοξείδιο του άνθρακα, κάνοντας την ατμόσφαιρα βαριά και δυσάρεστη. Έτσι, εδώ θα τοποθετήσετε μικρές σαιντπώλιες ή ορχιδέες, που δημιουργούν ήρεμη και φιλόξενη ατμόσφαιρα.
Μπάνιο: Έχει συνήθως λίγο φως και αρκετή υγρασία. Σε ένα ψηλόλιγνο δοχείο, μπορείτε να τοποθετήσετε στελέχη μπαμπού ή -αν ο χώρος το επιτρέπει- μπαμπού σε γλάστρες. O πάπυρος, επίσης, μπορεί να τοποθετηθεί στο μπάνιο, φτάνει να είναι αρκετά φωτεινό. Σε λουτρά με λίγο φως ταιριάζουν τα σπαθίφυλλα ή αν υπάρχει περισσότερο φως, τα χλωρόφυτα.


Έξι λόγοι για να συγκατοικήσετε με φυτά:
• Λειτουργούν ως «συστήματα» καθαρισμού και ανανέωσης του αέρα.
• Αποτελούν ρυθμιστικό παράγοντα της υγρασίας στο χώρο.
• Σε περιόδους ζέστης δροσίζουν την ατμόσφαιρα.
• «Απορροφούν» με τη φυλλωσιά τους τους θορύβους.
• «Φιλτράρουν» τη σκόνη και άλλα βλαβερά αιωρούμενα σωματίδια.
• Μειώνουν την επίδραση των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων και του στατικού ηλεκτρισμού από τις ηλεκτρονικές και ηλεκτρικές συσκευές που μας περιβάλλουν.


Τι είναι η υδατοκαλλιέργεια; Για τα φυτά εσωτερικού χώρου υπάρχει ένα ειδικό σύστημα καλλιέργειας, η υδατοκαλλιέργεια, όπου το φυτό τοποθετείται σε διογκωμένη άργιλο και όχι σε χώμα. Με αυτή τη μέθοδο, τα φυτά έχουν λιγότερες ανάγκες σε νερό και ποτίζονται βάσει των ενδείξεων του μετρητή που υπάρχει στην ειδική γλάστρα. Το σύστημα της υδατοκαλλιέργειας, αν και πιο δαπανηρό ως λύση, σας απαλλάσσει από την έγνοια του πότε πρέπει να ποτίσετε και είναι ιδιαίτερα πρακτικό για τα μεγάλα φυτά ή τις συνθέσεις, στα οποία δεν είναι εύκολο να αδειάζετε το πιατάκι από το παραπανίσιο νερό.


Για να είναι τα φυτά σας υγιή:
• Κάθε είδος έχει διαφορετικές ανάγκες σε νερό, φως, σύσταση χώματος κλπ. Ενημερωθείτε για τις ανάγκες των καινούργιων φυτών που αποκτάτε. Παρατηρείτε τακτικά το χώμα και το φυτό, ώστε να αντιλαμβάνεστε πότε έχει ανάγκη από πότισμα. Όταν ποτίζετε φυτά σε γλάστρες που έχουν πιατάκι από κάτω, αδειάζετε το παραπανίσιο νερό για να μη σαπίσουν οι ρίζες.
• Εξασφαλίστε στα φυτά μια θέση μακριά από πηγές θερμότητας, όπως καλοριφέρ, κλιματιστικά ή τζάκι, σε ένα σημείο που να καλύπτει την ανάγκη τους για φως, ώστε να αναπτύσσονται καλά και να φωτοσυνθέτουν.
• Σε τακτά χρονικά διαστήματα, πρέπει να καταβρέχετε τα φύλλα με νερό και να τα καθαρίζετε, αν χρειάζεται, με ένα πανί από τη σκόνη. Να αφαιρείτε, επίσης, τα κίτρινα ή σάπια φύλλα, καθώς και τα ώριμα λουλούδια, για να παραμένει το φυτό υγιές και εύρωστο.
• Αερίζετε συχνά τους χώρους του σπιτιού χωρίς να εκθέτετε τα φυτά άμεσα σε ψυχρά ρεύματα. Έτσι, ανανεώνεται ο αέρας μέσα στο σπίτι και τα φυτά έχουν το φρέσκο και καθαρό αέρα που χρειάζονται. • Καλό είναι να λιπαίνετε τα φυτά σε τακτά χρονικά διαστήματα με υδροδιαλυτά λιπάσματα. Καθώς αναπτύσσονται σε τεχνητές συνθήκες, η τροφή που θα τους παρέχετε θα τα βοηθήσει να έχουν καλύτερη υγεία και ανάπτυξη.
• Την άνοιξη ή το καλοκαίρι ή όποτε ο καιρός το επιτρέπει, καλό είναι να βγάζετε τα φυτά εσωτερικού χώρου για λίγες μέρες έξω, να καταβρέχετε καλά τα φύλλα, αν χρειάζεται να αλλάζετε γλάστρα και να κάνετε ελαφρύ κλάδεμα σε όποια είδη το δέχονται.
• Παρατηρείτε συχνά τα φυτά σας, αυτή είναι η καλύτερη πρόληψη από τις προσβολές. Αν κάποιο φυτό παρουσιάσει πρόβλημα, απομακρύνετέ το από τα άλλα και συμβουλευτείτε άμεσα κάποιον ειδικό, προκειμένου να το αντιμετωπίσετε και να μην εξαπλωθεί και στα υπόλοιπα φυτά. Στους εσωτερικούς χώρους, οι προσβολές εξαπλώνονται ραγδαία. Αν χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε φάρμακα, θα πρέπει να το κάνετε σε εξωτερικό χώρο για να μην επιβαρύνετε την ατμόσφαιρα του σπιτιού με τοξικά χημικά.


Στα εξειδικευμένα φυτώρια και στα ανθοπωλεία της ελληνικής αγοράς θα βρείτε μια αρκετά μεγάλη ποικιλία φυτών εσωτερικού χώρου. Εκεί υπάρχουν ακόμα οι ειδικές γλάστρες καλλιέργειας, λιπάσματα, καθαριστικά και γυαλιστικά φύλλων, αλλά και εδαφικά μείγματα κατάλληλα για τις ανάγκες των συγκεκριμένων φυτών. Επίσης, στα καταστήματα ηλεκτρολογικών ειδών θα βρείτε ειδικά φωτιστικά σώματα που θα καλύψουν τις ανάγκες των φυτών σε φως, σε περίπτωση που θελήσετε να τα βάλετε σε πιο σκοτεινές πλευρές του σπιτιού. Τέλος, αν θελήσετε να μάθετε περισσότερα για το θέμα, θα βρείτε πολλά και ενδιαφέροντα για τον κόσμο των φυτών εσωτερικού χώρου και τις ευεργετικές τους ιδιότητες στο site: www.plants-for-people.org

• Η κ. Ελευθερία Σπαντιδάκη είναι αρχιτέκτων τοπίου (ΜΑ).
• Αναδημοσίευση από το http://www.vita.gr
• Οι φωτογραφίες έχουν παρθεί σε μια παλιά πολυκατοικία, κάπου κοντά στην Αχαρνών....