Εικόνες από την πλατεία Συντάγματος τον φετινό Ιούνιο. Οι αγανακτισμένοι Έλληνες για πρώτη φορά συγκροτούν ένα κίνημα με φωνή.

Παρακαλώ διαβάστε με προσοχή το παρακάτω άρθρο. Έτσι κι αλλιώς θα συζηθεί τις επόμενες μέρες; Όχι μόνο για το περιεχόμενο του, αλλά κυρίως για τον... συγγραφέα του.

Στις 25 Μάη ξέσπασε στην πλατεία Συντάγματος ένα μαζικό πολιτικό κίνημα αντίστασης και χειραφέτησης, που αποτέλεσε μια κρίσιμη καμπή στον «παρατεταμένο λαϊκό πόλεμο», ο οποίος ξεκίνησε με την ψήφιση του επαχθούς Μνημονίου και κλιμακώθηκε με έντεκα πανεργατικές γενικές απεργίες. Στην υπό «κινεζοποίηση» Ελλάδα της διαρκούς λιτότητας και της οικονομικής εξαθλίωσης, του εργασιακού μεσαίωνα και της απώλειας της εθνικής κυριαρχίας, το κίνημα των πλατειών εξέφρασε τη διάρρηξη των παγιωμένων σχέσεων αντιπροσώπευσης και των αστικών κοινωνικών συμμαχιών, μεταμορφώνοντας την κρίση από οικονομική σε πολιτική. Kαθοριστικής σημασίας στοιχείο, συμβάλλον και στην αντιφατικότητα του κινήματος, υπήρξε η συμμετοχή χιλιάδων ψηφοφόρων του πελατειακού δικομματισμού, ορμώμενων από τη δυσαρέσκεια και την απόγνωση απέναντι στην πολιτική αφαίμαξης της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.

Ο μαχητικός Ιούνιος, κατά τον οποίο εξαπλώθηκε σε δεκάδες πλατείες της χώρας ο δημοκρατικός θεσμός της λαϊκής συνέλευσης, χαρακτηρίστηκε από γοργές εξελίξεις όσον αφορά στην ιδεολογική ταυτότητα του κινήματος των «Αγανακτισμένων». Οι πρώτες μέρες της κινητοποίησης, όταν αυτή αγκαλιάστηκε από τα αντιδραστικά ΜΜΕ, σημαδεύτηκαν από έντονη εχθρότητα απέναντι στην παρέμβαση κοινωνικών συλλογικοτήτων και οργανωμένων μορφών ταξικής πάλης (κόμματα, συνδικάτα). Σύντομα, όμως, αποδείχτηκε ότι για να αγωνιστούμε με το σύνθημα «δεν φεύγουμε αν δεν φύγουν κυβέρνηση, τρόικα, χρέος», έπρεπε το κίνημα να ριζοσπαστικοποιηθεί, να αποκτήσει πολιτικές θέσεις και να μπολιαστεί στους χώρους εργασίας, δηλαδή να επεκταθεί η δημοκρατική αυτοοργάνωση στο πεδίο της οικονομίας, με απώτερο σκοπό τον κοινωνικό εργατικό έλεγχο.

Σ' αυτή την κατεύθυνση υπήρξαν αξιοσημείωτα βήματα, καθώς στις κινητοποιήσεις πρωτοστάτησαν οι υπάλληλοι σε κλάδους εντατικής εκμετάλλευσης του ιδιωτικού τομέα, οι νέοι της επισφαλούς διανοητικής εργασίας και των μισθών πείνας, οι συνδικαλισμένοι εργάτες και οι άνεργοι. Ο κόσμος χάραξε το δρόμο με λαϊκές συνελεύσεις, απεργιακές φρουρές και καταλήψεις διαρκείας (Δήμος Αθήνας, νοσοκομείο Ιεράπετρας, σούπερ μάρκετ Dia, ΔΕΚΟ), ενώ η επιγενό_ενη απονομιμοποίηση των γραφειοκρατικών ηγεσιών των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ αύξησε την επιρροή των πρωτοβάθμιων σωματείων βάσης και της ριζοσπαστικής-αντικαπιταλιστικής αριστεράς. Η γενικευμένη οργή για την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας και την κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους πρόνοιας αποκρυσταλλώθηκε στο σύνθημα «δεν χρωστάμε, δεν πουλάμε, δεν πληρώνουμε».

Αναμφίβολα, οι ημερομηνίες που σφράγισαν την πρωτοφανή δυναμική του αγώνα ήταν 15-28-29 Ιουνίου, όταν οι γενικές απεργίες συναντήθηκαν με τις λαϊκές συνελεύσεις. Η επιμονή του κόσμου, ο οποίος, παρά την κυβερνητική απόφαση για σκληρή αστυνομική καταστολή, ανασυντασσόταν και παρέμενε στο Σύνταγμα, κατέδειξε τον πολιτικό μετασχηματισμό του κινήματος και την οριστική ρήξη του με τη μνημονιακή συναίνεση. Απομαζικοποιημένη λόγω της ιδεολογικής τρομοκρατίας κράτους και κεφαλαίου, που συμπυκνώθηκε στις απειλές «Μεσοπρόθεσμο ή χρεοκοπία/τανκς», η Κάτω Βουλή των πλατειών συνέχισε τις εργασίες της.
Οι παραπάνω εμπειρίες συνθέτουν την πολύχρωμη τοιχογραφία της λαϊκής εξέγερσης, που μολονότι δεν κατόρθωσε να αποτρέψει την εισαγωγή της χώρας στην προκρούστεια κλίνη του Μεσοπρόθεσμου, εγκαινίασε μια νέα, ποιοτικά διαφορετική, πολιτική πραγματικότητα, με θεμέλιό της το αίτημα για άμεση δημοκρατία και «ισότητα, δικαιοσύνη, αξιοπρέπεια».

Για τη συνέχιση του αγώνα είναι επιτακτική ανάγκη η δημιουργία ενός ηγεμονικού πολιτικού μετώπου, μιας κρίσιμης μάζας κομμάτων, συνελεύσεων, σωματείων και πολιτών, που θα παλέψει για την πολιτική-κοινωνική χειραφέτηση και θα εκπονήσει ένα μεταβατικό πρόγραμμα εκτάκτου ανάγκης για την υπεράσπιση των λαϊκών συμφερόντων. Βασικοί άξονες πρέπει να είναι η στάση πληρωμών και η διαγραφή του χρέους σε ρήξη με την Ε.Ε., η αναδιανομή του εισοδήματος εις βάρος του κεφαλαίου και υπέρ της μισθωτής εργασίας, η υπεράσπιση του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα των κοινωνικών αγαθών (υγεία, παιδεία), η εθνικοποίηση-κοινωνικοποίηση των τραπεζών και των στρατηγικών επιχειρήσεων και η χάραξη βιομηχανικής πολιτικής με στόχο την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανακούφιση των εργαζομένων, η θέσπιση αποκεντρωμένων αμεσοδημοκρατικών θεσμών και η κατάκτηση της εθνικής ανεξαρτησίας.

Η βίαιη έκρηξη οργής της φτωχής και αποκλεισμένης νεολαίας της Αγγλίας και οι επερχόμενες κοινωνικές συγκρούσεις προοιωνίζουν το ευρωπαϊκό φθινόπωρο θερμό, και καθιστούν επίκαιρα τα λόγια του Αντόνιο Γκράμσι: «Ο παλιός κόσμος πεθαίνει και ο καινούργιος πασχίζει να γεννηθεί. Ζούμε στην εποχή των τεράτων».

• Το άρθρο είναι του Παναγιώτη Αγγελόπουλου, πρωτότοκου γιου της Γιάννας Αγγελοπούλου, γόνου μιας από τις πιο πλούσιες οικογένειες κι από αυτή την άποψη ο λόγος του έχει μεγαλύτερη αξία. Το περίεργο είναι ότι σε πολλά από αυτά που γράφει συμφωνούμε αν και βλέπουμε το θέμα από διαφορετική σκοπιά...