Με ερωτηματικά ξεκινάμε σήμερα. Ερωτηματικά όμως που αποτυπώνουν μια πραγματικότητα καθώς η ανάγκη να αντιμετωπίσουμε προσωρινά την ενεργειακή κρίση καλεί την κυβέρνηση (και κατ' επέκταση όλους εμάς) να προσαρμοστούμε σε ένα νέο τρόπο ζωή ξένο σε μας, αφού δεν μας τον δίδαξε κανένας.

Ενέργεια. Μια λέξη που έχει συζητηθεί πολύ τελευταία και ακόμα θα συζητιέται για καιρό. Ειδικά όσο συνεχίζεται η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Και λόγω αποθεμάτων αλλά και λόγω υψηλής τιμής ακούγονται από την ευρωπαϊκή ένωση οι προσπάθειες για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας.

Έχει έρθει και στη χώρα μας αυτή η κουβέντα με την κυβέρνηση να ετοιμάζεται στο άμεσο μέλλον να ανακοινώσει μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.

Μερικά από τα μέτρα που ακούγονται ότι θα προταθούν περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων ανώτατο όριο θερμοκρασίας για τη λειτουργία των κλιματιστικών το καλοκαίρι και τον χειμώνα στα δημόσια κτίρια, τηλεργασία για τους δημοσίους υπαλλήλους τρεις φορές την εβδομάδα, κίνητρα για τη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς (μείωση τιμής εισιτηρίων), εναλλάξ κυκλοφορία των οχημάτων στις μεγάλες πόλεις, ενθάρρυνση της κοινής χρήσης αυτοκινήτων από περισσότερα άτομα, μείωση των ορίων ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους, πόλεις και χωριά χωρίς αυτοκίνητο την Κυριακή, χρήση σιδηροδρόμων αντί αεροπλάνων.

Οι κουβέντες για την μείωση του ανθρώπινου αποτυπώματος στον πλανήτη είναι καλές ευπρόσδεκτες αρκεί να είναι εφαρμόσιμες. Και δε λέω να βάλεις τον εαυτό σου πάνω από τον πλανήτη και να μην ξεβολευτείς καθόλου αλλά για παράδειγμα όταν ξεκινάς το πρωί για να πας στη δουλειά πως μπορείς να χρησιμοποιείς το αμάξι σου με πιο πολλά άτομα;

Θα υπάρχει συνεννόηση με τους υπόλοιπους της πολυκατοικίας κάθε μέρα να πηγαίνετε όλοι μαζί στις δουλειές σας με ένα αμάξι; Θα πηγαίνουν οι νοικοκυρές απ' όλη τη γειτονιά όλες μαζί με ένα αμάξι να κάνουν ψώνια στο σούπερ μάρκετ; Τα κίνητρα για τη χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς δεν πρέπει να είναι μόνο η μείωση του εισιτηρίου.

Αν όπως λένε επίσης θέλουν Κυριακή χωρίς αυτοκίνητα, πρέπει να αυξηθούν τα δρομολόγια των μέσων. Αλλιώς πώς θα πάει ο άλλος στη βόλτα ή στην παραλία με αραιά δρομολόγια Κυριακών; Ή μήπως μια Κυριακή που του έμεινε θα κλειστεί μέσα στο σπίτι για να μην εκπέμψει καυσαέρια το όχημά του;

Το πρόβλημα είναι ότι εδώ και δεκαετίες η ανθρωπότητα έχει δημιουργήσει ένα μοτίβο καθημερινότητας και ζωής άρρηκτα συνδεδεμένο με την κατανάλωση ενέργειας. Δεν μπορείς λοιπόν να κρατήσεις ίδια καθημερινότητα με μειωμένη κατανάλωση ενέργειας. Δεν μπορείς κάνοντας το τίποτα να περιμένεις να αλλάξεις κάτι. Τι πρέπει να αλλάξει; Οι απαιτήσεις της ζωής.

Φτιάξε ποδηλατόδρομους με σήμανση και σηματοδότηση. Άνοιξε νέες θέσεις εργασίας ώστε ο καθένας να μπορεί να βρει εργασία πιο κοντά στο σπίτι του. Αν η πόλη είχε απλωθεί πιο ομοιόμορφα στο λεκανοπέδιο θα μπορούσε να υπάρχει πολύ περισσότερη δεντροφύτευση άρα και χαμηλότερα επίπεδα θερμοκρασίας, άρα λιγότερη ανάγκη για ψύξη με κλιματιστικά.

Δεν γίνεται να επιβάλεις λιγότερη ενέργεια χωρίς να κάνεις τίποτα από την πλευρά σου για να διευκολύνεις τους πολίτες να το εφαρμόσουν. Και αυτό γίνεται επειδή το κίνητρο είναι οικονομικό. Αν δεν υπήρχε κρίση στα ορυκτά καύσιμα και αύξηση τιμών, δεν θα λέγαμε για μείωση κατανάλωσης. Δεν θα μας ενδιέφερε ο πλανήτης. Για αυτό και δεν υπάρχουν ουσιαστικά κίνητρα.