ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ 30/10/201

Oι ευέλικτες ρυθμίσεις του χρόνου εργασίας, κυρίως σε περιόδους οικονομικής επιβράδυνσης, είναι επωφελείς για τους εργαζόμενους και τους εργοδότες. Αυτό υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επικαλούμενη τα αποτελέσματα έκθεσης εμπειρογνωμόνων, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη Τρίτη στις Βρυξέλλες.

Ειδικότερα, υπογραμμίζεται ότι η ευελιξία θεωρείται πλέον ως σημαντικό εργαλείο πολιτικής, το οποίο μπορεί να βοηθήσει τους εργαζόμενους να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες οικονομικές συνθήκες. Αν είναι δυνατόν!

Με βάση τα αποτελέσματα της έκθεσης, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στην ομάδα των χωρών - μελών της ΕΕ με επιδόσεις χαμηλότερες από τον κοινοτικό μέσο όρο στη «μερική απασχόληση» και την «υπερωριακή απασχόληση», ενώ στην «πολύωρη απασχόληση» η χώρα μας συγκαταλέγεται στις χώρες-μέλη με επιδόσεις πάνω από το μέσο όρο των «27». Στην Ελλάδα η μερική απασχόληση κυμαίνεται στο 10% της συνολικής απασχόλησης.

Η έκθεση των εμπειρογνωμόνων με τίτλο «ευέλικτες ρυθμίσεις του χρόνου εργασίας και ισότητα των φύλων» περιλαμβάνει μια συνολική επισκόπηση των πρακτικών που εφαρμόζονται σήμερα στην EE και στις χώρες Ισλανδία, Νορβηγία, Λιχτενστάιν και Ελβετία. Η έκθεση επικεντρώνεται στην εσωτερική ευελιξία , όσον αφορά τόσο τη διάρκεια του χρόνου εργασίας (π.χ. μερική απασχόληση) όσο και την οργάνωση του χρόνου εργασίας (π.χ. ευέλικτες ρυθμίσεις ή κλιμακωτό ωράριο και ευελιξία σχετικά με τις ώρες έναρξης και λήξης της ημερήσιας εργασίας).

Σε γενικές γραμμές, από τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης είναι ότι εξακολουθούν να παρατηρούνται πολύ σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών-μελών όσον αφορά την ευελιξία του χρόνου εργασίας. Συγκεκριμένα, η ευελιξία όσον αφορά τη διάρκεια του χρόνου εργασίας είναι περισσότερο διαδεδομένη στη βόρεια και δυτική Ευρώπη, ενώ στην Ουγγαρία, τη Λιθουανία, την Τσεχία, την Εσθονία, τη Βουλγαρία, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία και τη Ρουμανία, επικρατεί η παραδοσιακή εβδομάδα των 40 ωρών. Ακόμη, η Δανία, η Σουηδία, η Γερμανία, η Φινλανδία και η Νορβηγία έχουν να επιδείξουν σχετικά καλά αποτελέσματα όσον αφορά την ευέλικτη οργάνωση του χρόνου εργασίας. Στις χώρες αυτές, λίγο περισσότερο από τους μισούς εργαζομένους χρησιμοποιούν κάποια μορφή ευελιξίας όσον αφορά τον χρόνο εργασίας.

Παράλληλα, η αύξηση της ευελιξίας όσον αφορά τον χρόνο εργασίας δεν είναι πάντα προς όφελος της ισότητας των φύλων. Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι τα περισσότερο εξατομικευμένα ωράρια έχουν θετικές επιπτώσεις όσον αφορά τα ποσοστά απασχόλησης γυναικών και μπορούν να βοηθήσουν τους εργαζομένους να εξισορροπούν την επαγγελματική και την προσωπική τους ζωή, όμως το φαινόμενο της μερικής απασχόλησης εξακολουθεί να συγκεντρώνεται σε χαμηλά αμειβόμενους τομείς, οι οποίοι προσφέρουν περιορισμένες ευκαιρίες σταδιοδρομίας και κατάρτισης στις περισσότερες χώρες.

Σύμφωνα πάντως με την Επιτροπή, όσο περισσότερο η ευελιξία θεωρείται «γυναικείος» τρόπος οργάνωσης του χρόνου εργασίας, τόσο πιθανότερο είναι τα ελαστικά ωράρια να διαιωνίζουν - αντί να αντιμετωπίζουν - τις διαφορές μεταξύ των φύλων. Η Επιτροπή αναφέρει ακόμη ότι η μερική απασχόληση εφαρμόζεται όλο και περισσότερο για την προώθηση της παράτασης του επαγγελματικού βίου.

Στις βόρειες χώρες, η μερική απασχόληση αποτελεί σημαντικό ζήτημα, το οποίο αντιμετωπίζεται με μέτρα πολιτικής που αποσκοπούν στην εξεύρεση μιας νέας ισορροπίας μεταξύ ευελιξίας και ασφάλειας.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι συνέπειες της παρούσας οικονομικής και δημοσιονομικής κρίσης είναι προφανείς, και η ευελιξία θεωρείται πλέον ως σημαντικό εργαλείο πολιτικής, το οποίο μπορεί να βοηθήσει τους εργαζομένους να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες οικονομικές συνθήκες. Δεν είναι πάντως εύκολο να πάρεις θέση. Το οκτάωρο κατακτήθηκε με αγώνες κι αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ..

• Το κείμενο αυτό θα δημοσιευθεί αύριο Σάββατο στην εβδομαδιαία εφημερίδα ΡΕΘΕΜΝΟΣ στην ομώνυμη στήλη μου.