Ο κορμός ενός αρμυρικιού, αυτό που είμαστε ξαπλωμένοι στο ίσκιο του μετά το μπάνιο στον Τσούτσουρα. Έχουμε κουραστεί από το ταξίδι και τις βουτιές, έχουμε ψιλοζαλιστεί από τις μπύρες κι όλα πια γύρω τα βλέπουμε με μια εικαστική διάθεση... Εμένα, πάντως, μου άρεσε αυτό το πλάνο. Ελπίζω και σε σας...

Είμαι ήδη επτά μέρες στην Κρήτη, στο χωριό μου Θραψανό κάνοντας χρήση του δικαιώματός μου για καλοκαιρινές διακοπές. Όσο υπάρχει ακόμα αυτή η κατάκτηση και το προνόμιο μπορούμε να κάνουμε χρήση και κάνουμε χωρίς κανένα ενδοιασμό.

Στο χωριό οι ρυθμοί είναι διαφορετικοί, πιο χαλαροί. Το ρολόι σπάνια το κοιτάμε και μόνο για να βρεθούμε στο ίδιο τραπέζι το μεσημέρι, όταν θα καθίσουμε όλοι μαζί να απολαύσουμε το γεύμα μας.

Τις πρώτες μέρες καλύψαμε, υλοποιώντας υποχρεώσεις, την έκδοση του ΤΥΠΟΥ και τις επόμενες μέρες φεύγει για το πιεστήριο. Σειρά θα πάρει η ΦΩΝΗ των ΤΕΧΝΙΚΩΝ του ΟΤΕ. Κείμενα που πρέπει να γραφτούν και να σταλούν για σελιδοποίηση. Έχω κάνει το κουμάντο μου με την Αμαλίτσα στην ΚΑΜΠΥΛΗ κι αυτή την εβδομάδα ελπίζω να μπει σε μια καλή σειρά αν δεν ολοκληρωθεί.

Μπορεί να συμβεί αυτό; Νομίζω ναι. Έχω μια καλή ψυχολογία και μ' αρέσει να διαθέτω το χρόνο μου στο κομπιούτερ μου. Το internet είναι εύκολα προσβάσιμο από πολλά σημεία. Θα το έχετε αντιληφθεί,φαντάζομαι, από τις πολλές αναρτήσεις, σχεδόν τρεις κάθε μέρα με πλούσιο φωτογραφικό υλικό που βοηθάει να δείτε “με τα μάτια μου” τον τόπο που κινούμαι στο χωριό.

Μου πήρε αρκετό χώρο και χρόνο η προβολή και η κάλυψη της εκδρομής των Θραψανιωτών της Αθήνας στην οποία πήγαμε την προηγούμενη Κυριακή. Αλλά άξιζε τον κόπο. Δεν το μετανιώνω. Πέρασα καλά κι αυτό το κλίμα, ελπίζω να τα κατάφερα, να το περάσω και σε σας που φτάσατε ως εδώ για να διαβάστε αυτές τις σημειώσεις.

Η υπερβολή ήταν μεθοδευμένη για να βγάλω από μέσα μου όλο αυτό το θετικό συναίσθημα που ένοιωσα. Κι ας ήταν μεγάλη η σωματική κούραση. Έμεινε κάτι καλό και όμορφο που άξιζε να το ζήσουμε.

Έχω στο νου μου να κάνω πολλές κοντινές διαδρομές στα χωράφια, να ξαναπάω στη μουρνιά στους Αποστόλους, στη λίμνη της Λειβάδας, στο καμίνι του ανιψιού μου Μανώλη και του αδερφού μου Κωστή, στον κήπο της Στασούλας και στο Αρκαλοχώρι στην καφετέρια Sport Cafe.

Σκέψεις χωρίς χρονικές δεσμεύσεις. Και πολλές άλλες μικρές εκδρομές σε τόπους όμορφους. Λέμε να πάμε, μια μέρα στη Σπιναλόγκα, εκεί που γυρίστηκε το τηλεοπτικό ΝΗΣΙ, να πάμε στη Σήμη στη Βιάννο για τις μέλισσες του Αγησίλαου...

Τίποτα απ' αυτά όσο κι αν μας χαροποιεί η προσμονή της υλοποίησης του προγραμματισμού, δε μας αγχώνει. Θα γίνουν όλα στην ώρα τους. Το ζήτημα είναι να το κάνω να ρίξω μια ματιά στις εκκρεμότητες. Να δω τον μάστορα για τις πόρτες και τα κουφώματα. Να μου εξηγήσει γιατί, ενώ όφειλε, δεν έχει ακόμα ολοκληρώσει τη δουλειά που ανέλαβε...

Θέλουν χρόνο όλα αυτά; Έχω αρκετό. Μια μικρή μεθόδευση χρειάζεται κι όλα μπορούν να γίνουν. Και στη θάλασσα θα πάμε πολλές φορές και πιο χαλαρά θα κοιμηθούμε το μεσημέρι και ο βραδινός ύπνος θα είναι ήρεμος.

Αν κάτι μ' αρέσει στο χωριό μου, είναι ακριβώς αυτό. Χωρίς πίεση μπορείς να ολοκληρώσεις έγκαιρα τα σχέδια σου. Είναι βέβαια και οι άνθρωποι δίπλα μου που “βοηθούν” σ' αυτό χωρίς να καταβάλλουν ιδιαίτερες προσπάθειες. Μόνο με την παρουσία τους, το χαμόγελό τους, τη διάθεση για προσφορά. Κι είμαι πολύ χαρούμενος που τους έχω κοντά μου...

Εθελοντές κάθονται στον πάγκο, όπου αυτοί που έρχονται στο γλέντι του Κλήδονα, αφού πληρώσουν, μπορούν να πάρουν τα σουβλάκια τους, τις σαλάτες, τα φρούτα και τα ποτά τους. Φυσικά όλα σε πλαστικά μιας χρήσης...

Οι μαστόροι του σουβλακιού ψήνουν τα “βρώμικα” κι ενδιαφέρονται να υπάρχει στοκ όταν αρχίσει η μεγάλη ζήτηση. Τα διατηρούν ζεστά σε ειδικά ψυγεία από φελιζόλ. Με βλέπουν που τους φωτογραφίζω. Δεν ξέρουν για τι χρήση προορίζονται, αλλά γελούν. Κάποιοι με γνωρίζουν και με κερνούν σουβλάκι και μπύρα. Αρνούμαι ευγενικά. Έφαγα νωρίς το απόγευμα για βραδινό...

Η ορχήστρα παίζει και τραγουδά κρητικούς σκοπούς, φροντίζοντας να ανάψει το γλέντι. Ε, δεν θέλει και μεγάλη προσπάθεια. Στο... τσεπάκι τον έχουν το χορό...

Ο κόσμος χορεύει. Την αρχή όσα μέλη του Δ.Σ.του Πολιτιστικού Συλλόγου Θραψανού δεν ήταν σε πόστα που μπορούσαν να αφήσουν για λίγο. Με ένα συρτό. Συνηθίζεται στα κρητικά γλέντια αυτό...

Όταν οι άνθρωποι θέλουν, ψάχνουν και βρίσκουν ευκαιρίες για να μεταμορφώσουν την κάθε στιγμή σε γλέντι... Έτσι μεταμορφώνουν τη γιορτή του Κλήδονα σε... γλέντι. Σαν τη γιορτή του Θραψανιώτη αγγειοπλάστη που θα γίνει στον ίδιο χώρο, στην αυλή του δημοτικού σχολείου, σε καμιά 20αριά μέρες...

Μόνο που έχουν μια... παράξενη νοοτροπία σχετικά με το ξενύχτι κι αργούν πολύ να ξεκινήσουν. 10 η ώρα το βράδυ μόνο τα σουβλάκια ετοιμάζονται. Ρωτώ πότε θα ανοίξουν τον Κλήδονα, δεν γνωρίζω τα παιδιά και ίσως να μη ρωτώ τους σωστούς ανθρώπους, αλλά μου απάντησαν “σε λίγο”. Πόσο μακρύ μπορεί να είναι αυτό το... σε λίγο; Αυτοί δοκιμάζουν ακόμα τη μικροφωνική...

Κάτω στα τραπέζια βρίσκεται κάμποσος κόσμος, όχι δεν έχουν γεμίσει ακόμα όλα τα πλαστικά τραπέζια και οι καρέκλες, Κάποια μπροστινά όμως έχουν σηκώσει τις καρέκλες με τέτοιο τρόπο που δείχνουν “πιασμένα”.

Κάνει κρύο, φυσάει κι ένα ελαφρύ αεράκι κι εγώ περιμένω να δω την αναβίωση του Κλήδονα. Ήμουν καλεσμένος και στο Λευκοχώρι από τον Μηνά, αλλά προτίμησα να καθίσω στο Θραψανό, να δω τα παιδιά του Πολιτιστικού Συλλλόγου.

Ο τρόπος που μπορεί κανείς να σερβιριστεί είναι σελφ σέρβις. Στην κάτω αυλή έχουν στήσει τους πάγκους με τα σουβλάκια, τις σαλάτες, τα φρούτα, το εμφιαλωμένο κρασί και τις μπύρες σε κουτάκια. Οι πρώτοι “πελάτες” σερβίρονται ήδη από μόνοι τους.

Ανέβηκα για λίγο στον πρώτο όροφο του σχολείου. Μου ήρθαν στις μνήμες παιδικά βιώματα. Τότε που ως μαθητής μου φαινόταν οι αίθουσες τεράστιες. Τώρα μοιάζουν μικρές, προσεγγίσιμες στο μάτι. Κι οι σκάλες οι εσωτερικές για να ανεβείς από το ισόγειο στον πρώτο όροφο, αχ αυτές οι σκάλες...

Δέκα και μισή ξεκινούν τις πρώτες κοντιλιές. Κι ο κόσμος, λες και είναι εθισμένος σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις, ξέρει πότε αρχίζουν κι έρχεται ακόμη και τώρα. Κι έχει πληθύνει αισθητά. Σχεδόν όλα τα τραπέζια είναι πιασμένα. Αλλά ούτε φωτιές βλέπω, ούτε στάμνες για τον Κλήδονα που είχα φανταστεί. Ίσως οι οργανωτές το σχεδιάζουν ανάμεσα στο γλέντι...

Ο λυράρης παρουσίασε την τετραμελή ορχήστρα που θα 'παιρνε στις πλάτες της το καλλιτεχνικό βάρος της βραδιάς. Θραψανιώτες και ερασιτέχνες όλοι, εκτός από το μαντολίνο που είναι επαγγελματίας. Για γλέντι μιλάει. Λεξη για τον Κλήδονα. Δεν το καταλαβαίνω αυτό.

Δεν είμαι σε θέση να καθίσω πολύ. Καμιά ωρίτσα ακόμα και θα φύγω. Δεν έχει και νόημα. Δεν ήταν το γλέντι που μου έλειπε – όχι δε φταίνε τα παιδιά, για ερασιτέχνες έπαιζαν πολύ όμορφα- το έθιμο του Κλήδονα ήθελα να δω. Ας είναι...

Κι εκεί που νόμιζα πως όλα τελείωσαν βγήκε ο Γιώργος ο Μαυραντωνάκης, μέλοςτου Δ. Σ. του Πολιτιστικού Συλλόγου Θραψανού μαζί με τρία νέα παιδιά και μια στάμνα ή λαϊνα όπως τη λέμε εμείς στην Κρήτη κι άρχισαν τα του Κλήδονα.

Ο Γιώργος είχε μαζέψει ένα λαογραφικό υλικό καλό και προσπάθησε να προσεγγίσει το θέμα εξ απαλών ονύχων, υποθέτω για να μην κουράσει αυτούς που ήρθαν για το γλέντι, να θυμίσει τι ήταν ο Κλήδονας. Έδωσε πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία, θύμισε τι γινόταν τα παλιά χρόνια στις γειτονιές του χωριού μ' αυτό το έθιμο, μας “ταξίδεψε”...

Ύστερα βράβευσαν τους αριστούχους μαθητές του Γυμνασίου κι αμέσως μετά άρχισε το γλέντι...Είχε πάει ήδη 11.15 κι εγώ είχα αρχίσει να νυστάζω. Έφυγα...

Ο κόσμος κάθεται στα τραπέζια του και απολαμβάνει τα σουβλάκια με τις μπύρες. Οικογένειες ολόκληρες. Νέοι, γέροι, παιδιά. Όμορφη εικόνα ομόνοιας του χωριού στη μαζική διασκέδαση...

Ο Γιώργος Μαυραντωνάκης μέλος του Δ.Σ. του Πολιτιστικού Συλλόγου Θραψανού εξηγεί από μικροφώνου το έθιμο του Κλήδωνα, ιδιαίτερα στους νέους που δεν το έζησαν. Εμείς οι μεγαλύτεροι παρατηρήσαμε και ελλείψεις στην παρουσίαση...

Το αγόρι και τα κορίτσια, δίπλα στο Γιώργο, διαβάζουν μαντινάδες την ώρα που έβγαζαν από τη λαϊνα τα ριζικάρια. Λεμόνια και απίδια (αχλάδια) με νούμερα που γνώριζαν ποιοι είναι οι κάτοχοι τους...

Κάθε φορά που τραβάνε ένα ριζικάρι από τη λαϊνα τα χαμόγελα περισσεύουν. Κάποιοι, τα παλιά χρόνια ήξεραν ότι η υπόθεση τους αφορά, αφού θα μάθαιναν την αγαπημένη τους...

Δείτε τα ριζικάρια έξω από τη λαϊνα πως ξεχωρίζουν στη φωτογραφία. Και δεξιά κάτω τα αναμνηστικά δώρα και βραβεία που έδωσε ο Σύλλογος στους αριστούχους μαθητές του Γυμνασίου. Ανάμεσά τους και η κόρη του Μανώλη Βολυράκη, η Μαρία, μαθήτρια τρίτης Γυμνασίου...

Ύστερα τα μέλη της διοίκησης του Πολιτιστικού Συλλόγου σέρνουν τον πρώτο χορό. Θα ακολουθήσει γλέντι, ως τις 3.30 το πρωί...

Ο Κλήδονας είναι ένα παλιό έθιμο που τα τελευταία χρόνια αναβιώνουν όσοι μπορούν, ιδιαίτερα η νέοι. Κι όταν υπάρχει ένας Πολιτιστικός Σύλλογος, όπως εδώ, στο Θραψανό, τότε τα πράγματα είναι πιο εύκολα και απλά.

Καταρχάς έχουν κάνει γνωστή την πρόθεσή τους να διοργανώσουν γιορτή για τον Κλήδονα εδώ και καιρό μέσα από τη σελίδα τους στο Facebook, Όπως και την έκθεση καλλιτεχνών που άνοιξε τις πόρτες της την Παρασκευή το βράδυ στο δημοτικό σχολείο του χωριού.

Φυσικά και πήγα. Να 'χω τη σπάνια τύχη να οργανώνουν τέτοια πράγματα ενώ είμαι στο χωριό και να μην πάω, ήταν αδύνατον. Έτσι, μια και δυο, κατά τις 9 το βράδυ, ροβόλησα προς το σχολειό. Η ΔΕΗ κάνει παιχνιδάκια με μικροδιακοπές. Ελπίζω να μην τους δημιουργήσει πρόβλημα...

Η αλήθεια είναι ότι περίμενα να έχουν φωτιές αναμμένες, κάπως έτσι έχω στο μυαλό μου τον Κλήδονα, αλλά δεν είχαν. Κάτι ξερόχορτα που μάζεψαν τα παιδιά δεν τα άφησαν να τα ανάψουν μέσα στον κόσμο. Είχαν όμως τη στάμνα με το αμίλητο νερό και τα φρούτα με τα ριζικάρια μέσα και είπαν μερικές από τις μαντινάδες που έλεγαν εκείνα τα χρόνια.

Ομολογουμένως καλή η προσπάθεια αν και έχω την αίσθηση ότι δεν την στήριξαν όσο έπρεπε οι διοργανωτές. Πιο πολύ βάρος έπεσε στο γλέντι. Ούτε μια κουβέντα δεν είπαν από το μικρόφωνο για την έκθεση νέων καλλιτεχνών που γινόταν την ίδια ώρα μέσα στο σχολείο.

Καταλαβαίνω. Είχαν ευθύνες, τρεξίματα, ήταν στα πόστα τους ο καθένας, αλλά μια καλύτερη και πιο ουσιαστική οργάνωση την περίμενα, προκειμένου να παίξουν τον πολιτιστικό τους ρόλο...

Ιδιαίτερα όταν προσεγγίζουν την παράδοση χρειάζεται σεβασμός και μια καλύτερη προετοιμασία.

Άσε που δεν... πρόλαβα να δω τον νέο, καλλικρατικό, δήμαρχο ΜΙΝΩΑ κ. Καλογεράκη. Ίσα που τον ανήγγειλαν ότι τιμούσε με την παρουσία του την εκδήλωση, αλλά λίγο αργότερα, όταν τον κάλεσαν από μικροφώνου να δώσει το βραβείο σε ένα παιδί από τους αριστούχους του γυμνασίου Θραψανού, είχε ήδη φύγει... Ευτυχώς είχε αφήσει στο πόδι του έναν αντιδήμαρχο γι' αυτή τη δουλειά.

Δεν ξέρω τι έκαναν στα Λευκόγεια, αλλά υποψιάζομαι πως κάτι ανάλογο θα έκαναν κι εκεί. Ευτυχώς, εδώ τουλάχιστον, είχα τη δυνατότητα να φύγω νωρίς...

Με φόντο τη λαϊνα του Κλήδονα πλήθυναν κιόλας οι χορευτές. Η παρουσίαση του έθιμου του Κλήδονα έχει τελειώσει. Του χρόνου πάλι. Ελπίζω λίγο πιο οργανωμένα...

Η πρώτη ματιά του Αρκαλοχωρίου όπως μπαίνεις από το Θραψανό. Συχνά μας εξυπηρετεί σε πολλά πράγματα. Έτσι κι αλλιώς εδώ είναι η έδρα του καλλικρατικού δήμου ΜΙΝΩΑ στον οποίο ανήκει και το χωριό μου...

Αυτή τη φορά πήρα την αγαπημένη πένα μου μαζί, πέρα από τα στυλό μου. Θέλω να 'χω καλή παρέα όταν θα χαράζω αυτές τις γραμμές. Να νοιώθω καλά. Γιατί, οι παλιοί αναγνώστες μου το ξέρουν, λειτουργώ με τον... παραδοσιακό τρόπο. Γράφω στο χαρτί, όπως κάναμε, πολύ πριν τους υπολογιστές, αυτά που θέλω και μετά... αντιγράφω τη δουλειά μου για να την ανεβάσω στην ιστοσελίδα μου.

Νέα παιδιά μου λένε πως κάνω διπλή δουλειά. Έχουν δίκιο, σε ότι φορά το πρακτικό μέρος, μόνο που αυτή η διπλή δουλειά δεν έχει καμιά αρνητική επίδραση πάνω μου... Ίσα – ίσα... Νομίζω ότι μ' αυτό τον τρόπο “μαζεύω” πιο πολύ το μυαλό μου και τη σκέψη μου και μπορώ να ολοκληρώσω καλύτερα καθετί που βάζω μπροστά.

Ευτυχώς το Αρκαλοχώρι είναι δίπλα μας, εύκολα προσεγγίσιμο (μόλις 6 χιλιόμετρα) με τη μηχανή και διαθέτει όλα τα καλά, έτσι που να μη χρειάζεται να πάω στο Ηράκλειο παρά μόνο για δουλειά ή για κάτι πολύ σημαντικό. Έτσι κι αλλιώς δεν... τρελαίνομαι. Από την πόλη έφυγα για τέσσερις εβδομάδες, ποιος ο λόγος να... επιστρέψω στο χάος της;

Συχνά – πυκνά στο Αρκαλοχώρι πάω για να καλύψω τις ανάγκες μου, Στο βιβλιοχαρτοπωλείο του θα πάω να πάρω μελάνι για την πένα μου. Εκεί είναι η Sport Cafe, η καφετερία με τα υπέροχα παιδιά – ιδιοκτήτες που με κάνουν να νοιώθω σαν το σπίτι μου με την άψογη εξυπηρέτησή τους.

Σε ότι αφορά το internet στο χωριό τώρα, είναι κρίμα που λειτουργούν τόσο χαμηλά το σήμα του WiFi σε όλο το χωριό. Δεν “πιάνεις” ούτε κάτω από την κεραία. Δε λέω μέσα στα σπίτια, γιατί αυτό είναι αδύνατον. Ευτυχώς που η CYTA έχει φέρει σε όλα τα νέα παιδιά, με τα φθηνά τιμολόγια της, τη νέα τεχνολογία. Έτσι εξυπηρετούμαι από το συνεργείο αυτοκινήτων του ανιψιού μου Λευτέρη... Ας είναι καλά το παλικάρι. Με κάνει και νοιώθω πολύ άνετα στο χώρο του, όταν πάω...