Οι φωτογραφίες που συνοδεύουν το σημερινό κείμενο δεν έχουν καμιά σχέση με το περιεχόμενο της ανάρτησης. Μας τις έστειλαν φίλοι από την Κρήτη. Και, ναι… Ήταν τα το αυτοκίνητο του παππού Διονύση που οδηγούσε μέχρι που έφυγε από την Κρήτη, πριν δυο χρόνια.


Ο παππούς Διονύσης το αγαπούσε και το πρόσεχε πολύ. Ενδιαφερόταν για καθετί που το αφορούσε και συχνά πήγαινε σε τεχνικούς και συνεργεία, ώστε να είναι στην καλύτερη κατάσταση. Μαζί με τον παππού γέρασε κι αυτό, όπως φαίνεται, αν και αντέχει…


Έχει δοθεί σε έναν φίλο, δεν θα μπορούσε στα 99 και στην κατάσταση που είναι να οδηγεί πια… Χρειάστηκε καιρός, για να το αποδεχθεί. Βλέπεις οι άνθρωποι έχουν δημιουργηθεί για να ζουν αιώνια και η καρδιά δεν συμβιβάζεται εύκολα…

Είχαμε χθες στη συνάθροιση μας μια πολύ όμορφη δημόσια ομιλία σε σχέση με τις φυσικές καταστροφές που έχουμε παρατηρήσει ότι είναι ιδιαίτερα πολλές στις μέρες μας. Μερικοί μάλιστα τις λένε Θεομηνίες αφήνοντας να εννοηθεί ότι προέρχονται από τον Θεό ως τιμωρία… Είναι όμως έτσι τα πράγματα;

Ο Έλληνας ιστορικός Ησίοδος που έζησε τον 8^ο αιώνα Π.Κ.Χ. ρίχνει κι αυτός τις ευθύνες στον Θεό. Πόσο εύκολο είναι για τους ανθρώπους και τα ΜΜΕ να αποδίδουν σε Εκείνον, ότι δεν είναι σε θέση να ερμηνεύσουν.

Ωστόσο, εμείς ξέρουμε ότι ο Ιεχωβά Θεός είναι στοργικός και αγαπάει τους ανθρώπους. Στο εδάφιο Ησαΐας 42:9 βλέπουμε καθαρά τους λόγους που προξενούνται οι φυσικές καταστροφές. Και φυσικά όλη η ομιλία κινήθηκε πάνω σε υπενθυμίσεις από όσα κατά καιρούς έχουμε διαβάσει στα έντυπα του πιστού και φρόνιμου δούλου.

Ο Ιεχωβά έχει βεβαίως την ικανότητα να προβλέπει το μέλλον, αλλά προφανώς δεν ευθύνεται για ότι γίνεται. Είναι σαν να αποδίδαμε ευθύνες στους μετεωρολόγους επειδή προέβλεψαν ότι θα έρθει βαρύς χιονιάς ερμηνεύοντας τα καιρικά φαινόμενα.

Ας δούμε ρεαλιστικά ποιος ευθύνεται πραγματικά γι’ αυτά:

1.    Πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι υπάρχει μια κλιματική αλλαγή που οφείλεται στις δραστηριότητες των ανθρώπων, οι οποίοι καταστρέφουν την ατμόσφαιρα και επιδεινώνουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

2.    Οι άνθρωποι δεν τηρούν τους κανόνες για αντισεισμική προστασία στο κτίσιμο των σπιτιών, ίσως επειδή κοστίζει περισσότερο.

3.    Χτίζουν σε περιοχές που είναι ευάλωτες, σε περιοχές όπου έχει παρατηρηθεί ότι είναι συχνά τα ακραία καιρικά φαινόμενα ή πάνω σε σεισμογενή ρήγματα.

4.    Ακόμα κι όταν βλέπουν να συμβαίνει κάτι τραγικό κοντά τους γεωγραφικά, οι άνθρωποι αρνούνται να απομακρυνθούν ή δεν παίρνουν στοιχειώδη μέτρα σωτηρίας.

Αλλά τι θα πει κανείς για δυο μεγάλα γεγονότα καταστροφής όπως είναι ο κατακλυσμός τον καιρό του Νώε ή η καταστροφή των Σοδόμων και Γομόρρων; Δεν ήταν αυτά από τον Θεό; Το εδάφιο Δευτερονόμιο 32:4 μας διαβεβαιώνει ότι έτσι είναι.

Μόνο που η δικαιοσύνη Του τον κάνει να είναι αμερόληπτος στην κρίση του, έχει συγκεκριμένα κριτήρια και δεν κάνει τυφλά χτυπήματα, όπως η φύση. Ότι κάνει Εκείνος είναι σε αρμονία με τον σκοπό Του, δίνει προειδοποίηση και οδηγίες προκειμένου να προφυλαχθούν οι δίκαιοι.

Το εδάφιο Γένεση 5:5 αναφέρει τι κατάσταση επικρατούσε στη γη όταν ο Θεός αποφάσισε να την καταστρέψει. Στο εδάφιο 7 βλέπουμε τι έκανε. Και στο εδάφιο 2 Πέτρου 2:5 βλέπουμε ξεκάθαρα ότι δόθηκε προειδοποίηση. Και χρειάστηκε να περάσουν 40 με 50 χρόνια μέχρι να κατασκευαστεί η κιβωτός. Όλο αυτό το χρονικό διάστημα ο Νώε μιλούσε στους ανθρώπους για το ότι θα έρχονταν ο κατακλυσμός.

Στο Λουκάς 17:26, 27 και 30 βλέπουμε καθαρά πως μας επηρεάζουν εμάς όλα αυτά σήμερα. ΟΙ τελευταίες μέρες που ζούμε τώρα, μιλούν ακριβώς για μια παρόμοια κατάσταση. Αυτό μας επισημαίνει ότι δεν πρέπει να παίρνουμε στα ελαφριά τις προειδοποιήσεις του Θεού. Το λέει στο εδάφιο Μάρκος 24:21.

Μπροστά μας έχουμε μια μεγάλη θλίψη, αφού θα αντιμετωπίσουμε την μεγαλύτερη καταστροφή που έχει συμβεί ποτέ σε ολόκληρο τον κόσμο. Και αυτό θα οδηγήσει στον Αρμαγεδδώνα. Το βλέπουμε ήδη. Γύρω μας υπάρχει πολύ πόνος και αδικία…

Όμως ξέρουμε ότι σύμφωνα με το Ματθαίος 24:14 στις μέρες μας, λίγο πριν την καταστροφή θα ακούσουν καλά νέα για τη Βασιλεία του Θεού άνθρωποι από άκρου σε άκρου της γης… Με αυτό το παγκόσμιο έργο στο οποίο έχουμε την τιμή να συμμετέχουμε κι εμείς, δίνεται προειδοποίηση, παγκόσμια.

Στο εδάφιο Σοφονίας 2:3 μας δίδονται οδηγίες για την επιβίωση. Η πρόκληση είναι: Θα τις ακούσουμε; Ας δούμε λοιπόν τι πρέπει να κάνουμε:

Να εκζητούμε τον Ιεχωβά. Να αναπτύσσουμε μια θερμή προσωπική σχέση μαζί του σε συνταύτιση με την επίγεια παγκόσμια Οργάνωση του. Να μελετούμε τον Λόγο Του, την Αγία Γραφή και να στοχαζόμαστε όσα λέει κάνοντας τα πράξη στην καθημερινότητα μας.

Να εκζητούμε δικαιοσύνη. Να ακολουθούμε τους κανόνες του Θεού σε ζητήματα που αφορούν μια ηθική ζωή. Κι αυτό ίσως σημαίνει να είμαστε έτοιμοι να πάμε κόντρα στο ρεύμα της εποχής που υποστηρίζει της εξαχρείωση…

Να εκζητούμε πραότητα. Να υπακούμε στο Λόγο Του και έτσι θα είμαστε βέβαιοι ότι το αν θα ζήσουμε για πάντα, είναι μια δική μας επιλογή!

Τι υπέροχο αποτέλεσμα θα είναι να έχουμε ένα καθαρό περιβάλλον. Δεν θα υπάρχει φτώχεια η οποία πολλές φορές οδηγεί σε επιβλαβείς επιλογές. Τότε όλες οι πληγές που σήμερα υπάρχουν στον κόσμο θα επουλωθούν και η ζωή θα έχει πραγματικό νόημα και περιεχόμενο υπό την διακυβέρνηση Του.

Κάτι που, ο ομιλητής ευχήθηκε σε όλους τους παρόντες…

Αυτός είναι Γάλλος, Ζοζέφ Έρενμπογκεν, μετά τις αλλαγές που έκανε στη ζωή του με τη βοήθεια της Αγίας Γραφής… Τέτοιες εμπειρίες μας δείχνουν πως τίποτα δεν αποτελεί εμπόδιο για τον Ιεχωβά Θεό που διαβάζει καρδιές και ελκύει ανθρώπους κάθε είδους κοντά του…


Νάτος και εδώ, ο ίδιος άνθρωπος στο έργο διακήρυξης των καλών νέων… Αφού ο ίδιος έμαθε την αλήθεια που τον απελευθέρωσε από τη σκλαβιά του κόσμου και τους εθισμού που υποβιβάζουν την ανθρώπινη προσωπικότητα, τώρα θεωρεί ότι πρέπει να μιλήσει και σε άλλους ανθρώπους.

Αφήγηση από τον Ζοζέφ

Έρενμπογκεν

ΕΤΟΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ: 1960 - ΧΩΡΑ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ: ΓΑΛΛΙΑ - ΙΣΤΟΡΙΚΟ: ΒΙΑΙΟΣ ΝΑΡΚΟΜΑΝΗΣ, ΔΕΝ ΣΕΒΟΤΑΝ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΜΟΥ: Γεννήθηκα στη Μιλούζ της βορειοανατολικής Γαλλίας, σε ένα εργατικό προάστιο όπου επικρατούσε βία. Αυτό που θυμάμαι από την παιδική μου ηλικία είναι οι βίαιες συγκρούσεις ανάμεσα σε οικογένειες της περιοχής. Στην οικογένειά μας, οι άντρες υποτιμούσαν τις γυναίκες και σπάνια ζητούσαν τη γνώμη τους. Διδάχτηκα ότι η θέση της γυναίκας ήταν στην κουζίνα, να φροντίζει τους άντρες και τα παιδιά.

Τα παιδικά μου χρόνια δεν ήταν εύκολα. Όταν ήμουν δέκα χρονών, ο πατέρας μου πέθανε εξαιτίας του αλκοολισμού. Πέντε χρόνια αργότερα, ένα από τα μεγαλύτερα αδέλφια μου αυτοκτόνησε. Την ίδια χρονιά, είδα με τα μάτια μου έναν φόνο εξαιτίας κάποιας βεντέτας, κάτι που με συγκλόνισε βαθιά. Μέλη της οικογένειάς μου με έμαθαν να χρησιμοποιώ μαχαίρια και όπλα και να παλεύω όποτε το απαιτούσε η περίσταση. Ήμουν προβληματικός νεαρός και άρχισα να κάνω τατουάζ σε όλο μου το σώμα και να πίνω.

Στα 16 μου, έπινα 10 με 15 μπουκάλια μπίρα τη μέρα, και σύντομα άρχισα να παίρνω ναρκωτικά. Έβρισκα χρήματα για αυτές τις κακές μου συνήθειες πουλώντας παλιοσίδερα και κάνοντας κλοπές. Στα 17 μου είχα ήδη κάνει φυλακή. Συνολικά, καταδικάστηκα 18 φορές για κλοπές και άσκηση βίας.

Λίγο μετά τα 20, η κατάστασή μου έγινε χειρότερη. Κάπνιζα μέχρι και 20 τσιγάρα μαριχουάνας τη μέρα και έκανα χρήση ηρωίνης και άλλων παράνομων ουσιών. Αρκετές φορές κόντεψα να πεθάνω από υπερβολική δόση. Άρχισα να διακινώ ναρκωτικά και γι’ αυτό είχα μονίμως πάνω μου μαχαίρια και όπλα. Κάποτε, προσπάθησα να σκοτώσω κάποιον, αλλά ευτυχώς η σφαίρα χτύπησε στην αγκράφα της ζώνης του και εξοστρακίστηκε! Όταν ήμουν 24 χρονών, η μητέρα μου πέθανε, και ο θυμός μου έγινε ακόμα μεγαλύτερος. Οι άνθρωποι στον δρόμο με φοβούνταν και άλλαζαν πεζοδρόμιο όταν με έβλεπαν να πλησιάζω. Επειδή έμπλεκα σε καβγάδες, συχνά περνούσα τα Σαββατοκύριακά μου, είτε στο αστυνομικό τμήμα είτε στο νοσοκομείο για να μου κάνουν ράμματα.

Σε ηλικία 28 χρονών παντρεύτηκα. Όπως ήταν αναμενόμενο, δεν φερόμουν με σεβασμό στη σύζυγό μου. Την πρόσβαλλα και τη χτυπούσα. Δεν κάναμε τίποτα μαζί ως ζευγάρι. Πίστευα ότι ήταν αρκετό να τη γεμίζω με κλεμμένα κοσμήματα. Τότε, συνέβη κάτι απρόσμενο. Η σύζυγός μου άρχισε να μελετάει την Αγία Γραφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Ύστερα από την πρώτη της μελέτη, σταμάτησε να καπνίζει, έπαψε να δέχεται κλεμμένα χρήματα και μου επέστρεψε τα κοσμήματά της. Έγινα έξαλλος. Εναντιωνόμουν στη Γραφική της μελέτη και φυσούσα τον καπνό από το τσιγάρο στο πρόσωπό της. Επίσης, τη ρεζίλευα σε όλη τη γειτονιά.

Ένα βράδυ που ήμουν μεθυσμένος, έβαλα φωτιά στο διαμέρισμά μας. Η σύζυγός μου έσωσε εμένα και την πεντάχρονη κόρη μας από τις φλόγες. Όταν συνήλθα, ένιωθα πολλές τύψεις. Πίστευα βαθιά μέσα μου ότι ο Θεός δεν θα με συγχωρούσε ποτέ. Θυμήθηκα πως κάποτε είχα ακούσει έναν ιερέα να λέει ότι οι κακοί πηγαίνουν στην κόλαση. Ακόμα και ο ψυχίατρός μου μού είπε: «Είσαι τελειωμένος! Δεν υπάρχει περίπτωση να σωθείς».

ΠΩΣ ΑΛΛΑΞΕ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ Η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ: Μετά την πυρκαγιά, μετακομίσαμε στους γονείς της συζύγου μου. Όταν την επισκέφτηκαν οι Μάρτυρες, τους ρώτησα: «Θα με συγχωρήσει ο Θεός για όλες μου τις αμαρτίες;» Μου έδειξαν από τη Γραφή τα εδάφια 1 Κορινθίους 6:9-11. Αυτή η περικοπή απαριθμεί μορφές διαγωγής οι οποίες καταδικάζονται από τον Θεό, αλλά προσθέτει: «Τέτοιοι ήσασταν μερικοί». Αυτά τα λόγια με έπεισαν ότι ήταν δυνατόν να αλλάξω. Κατόπιν, οι Μάρτυρες μου έδειξαν το εδάφιο 1 Ιωάννη 4:8 και με διαβεβαίωσαν ότι ο Θεός με αγαπούσε. Ενθαρρυμένος, ζήτησα από τους Μάρτυρες να μελετάμε μαζί τη Γραφή δύο φορές την εβδομάδα και άρχισα να παρακολουθώ τις Χριστιανικές συναθροίσεις τους. Προσευχόμουν διαρκώς στον Ιεχωβά.

Μέσα σε έναν μήνα, αποφάσισα να σταματήσω τα ναρκωτικά και το ποτό. Σύντομα άρχισα να νιώθω σαν να είχε ξεσπάσει πόλεμος στο σώμα μου! Υπέφερα από φρικτούς εφιάλτες, πονοκεφάλους, κράμπες και άλλα συμπτώματα στέρησης. Παράλληλα όμως αισθανόμουν ότι ο Ιεχωβά μού κρατούσε το χέρι και με ενίσχυε. Ένιωθα όπως ο απόστολος Παύλος, ο οποίος έγραψε σχετικά με τη βοήθεια που του έδινε ο Θεός: «Για όλα τα πράγματα έχω τη δύναμη χάρη σε αυτόν που μου δίνει δύναμη». (Φιλιππησίους 4:13) Με τον καιρό, μπόρεσα επίσης να κόψω το κάπνισμα.—2 Κορινθίους 7:1.

Η Γραφή, εκτός από το ότι με βοήθησε να αποκτήσω τον έλεγχο της ζωής μου, έκανε καλύτερη την οικογένειά μας. Η στάση μου προς τη σύζυγό μου άλλαξε. Άρχισα να τη σέβομαι περισσότερο και να της λέω «παρακαλώ» και «ευχαριστώ». Έγινα πραγματικός πατέρας για την κόρη μας. Αφού μελέτησα τη Γραφή επί έναν χρόνο, αφιέρωσα τη ζωή μου στον Ιεχωβά και βαφτίστηκα, ακολουθώντας το παράδειγμα της συζύγου μου.

ΠΩΣ ΕΧΩ ΩΦΕΛΗΘΕΙ: Είμαι βέβαιος ότι οι Γραφικές αρχές μού έσωσαν τη ζωή. Ακόμα και συγγενείς μου που δεν είναι Μάρτυρες αναγνωρίζουν ότι πιθανότατα θα είχα πεθάνει από τις καταχρήσεις ή θα είχα σκοτωθεί σε κάποιον καβγά.

Η οικογενειακή μου ζωή μεταμορφώθηκε εντελώς χάρη σε Γραφικές διδασκαλίες οι οποίες μου έδειχναν τις ευθύνες που είχα ως σύζυγος και πατέρας. (Εφεσίους 5:25· 6:4) Αρχίσαμε να κάνουμε πράγματα μαζί ως οικογένεια. Τώρα πια, αντί να περιορίζω τη σύζυγό μου στην κουζίνα, χαίρομαι να την υποστηρίζω στις δραστηριότητες που έχει ως ολοχρόνια κήρυκας των καλών νέων. Και εκείνη χαίρεται να με υποστηρίζει στον ρόλο που έχω ως πρεσβύτερος στην εκκλησία.

Η αγάπη και το έλεος του Ιεχωβά Θεού έχουν επηρεάσει βαθιά τη ζωή μου. Έχω την έντονη επιθυμία να μιλάω για τις ιδιότητές του σε όσους θεωρούνται χαμένη υπόθεση, επειδή έτσι με έβλεπαν και εμένα πολλοί. Ξέρω ότι η Γραφή έχει τη δύναμη να βοηθήσει τον καθέναν να ζει καθαρή, γεμάτη νόημα ζωή. Η Γραφή με έχει διδάξει να αγαπώ και να σέβομαι τους άλλους, και άντρες και γυναίκες, αλλά με έχει βοηθήσει επίσης να σέβομαι τον εαυτό μου.

• Αναδημοσίευση από τη ΣΚΟΠΙΑ αρ.3 2016

Οι φωτογραφίες που κοσμούν το κομμάτι δεν έχουν άμεση σχέση με το κείμενο, αλλά είναι χθεσινές, τραβηγμένες από φίλο που βρίσκεται αυτές τις μέρες στο Ηράκλειο της Κρήτης.


Είναι η περιοχή Καρτερού όπου, όπως μας είπαν, φύσαγε πολύ και έκανε κρύο (σαν την Αθήνα, δηλαδή…) Έχει όμως μια ξεχωριστή ομορφιά κι έτσι αποφασίσαμε να τις δημοσιεύουμε.


Το έχουμε πει κι άλλοτε. Αξιοποιούμε κάθε φωτογραφία που θα φτάσει σε μας, είτε μέσω viber, είτε μέσω e-mail, είτε μέσω messeger. Δοκιμάστε το και θα δείτε….

«Λέγεται ότι έχουν γραφτεί περισσότερα βιβλία για τον [Μαρτίνο Λούθηρο] παρά για οποιονδήποτε άλλον στην ιστορία, με εξαίρεση τον κύριό του, τον Ιησού Χριστό». Αυτό δήλωσε το περιοδικό ΤΑΪΜ (Time). Τα όσα είπε και έκανε ο Λούθηρος συνέβαλαν στη γέννηση της Μεταρρύθμισης —ενός θρησκευτικού κινήματος το οποίο περιγράφεται ως «η σημαντικότερη επανάσταση στην ιστορία της ανθρωπότητας». Με αυτόν τον τρόπο ο Λούθηρος βοήθησε να αλλάξει το θρησκευτικό τοπίο της Ευρώπης και να πέσει η αυλαία του Μεσαίωνα σε αυτή την ήπειρο. Έθεσε επίσης τη βάση για μια συστηματοποιημένη γραπτή γερμανική γλώσσα. Η Βιβλική μετάφρασή του παραμένει με διαφορά η δημοφιλέστερη στη γερμανική.

Τι άνθρωπος ήταν ο Μαρτίνος Λούθηρος; Πώς έφτασε στο σημείο να ασκήσει τέτοια επιρροή στις υποθέσεις της Ευρώπης;

Ο Λούθηρος Γίνεται Λόγιος

Ο Μαρτίνος Λούθηρος γεννήθηκε στο Άισλεμπεν της Γερμανίας το Νοέμβριο του 1483. Αν και ο πατέρας του ήταν χαλκωρύχος, κατάφερε να κερδίζει αρκετά ώστε να εξασφαλίσει καλή εκπαίδευση για τον Μαρτίνο. Το 1501, ο Μαρτίνος εγγράφηκε στο Πανεπιστήμιο της Ερφούρτης. Στη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου, διάβασε για πρώτη φορά την Αγία Γραφή. «Το βιβλίο μού έδωσε μεγάλη ευχαρίστηση», είπε, «και ήθελα κάποια μέρα να έχω την τύχη να αποκτήσω ένα τέτοιο βιβλίο».

Σε ηλικία 22 ετών, ο Λούθηρος μπήκε στο μοναστήρι των Αυγουστινιανών στην Ερφούρτη. Κατόπιν φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Βιτεμβέργης, όπου και ανακηρύχτηκε διδάκτορας θεολογίας. Ο Λούθηρος θεωρούσε τον εαυτό του ανάξιο της εύνοιας του Θεού και ορισμένες φορές οδηγούνταν σε απόγνωση λόγω ένοχης συνείδησης. Ωστόσο, η μελέτη της Γραφής, η προσευχή και ο στοχασμός τον βοήθησαν να αποκτήσει καλύτερη κατανόηση για το πώς βλέπει ο Θεός τους αμαρτωλούς. Ο Λούθηρος αναγνώρισε ότι η εύνοια του Θεού δεν είναι κάτι που κερδίζεται. Απεναντίας, είναι κάτι που χορηγείται μέσω παρ’ αξία καλοσύνης σε όσους ασκούν πίστη. —Ρωμαίους 1:16· 3:23, 24, 28.

Πώς έφτασε ο Λούθηρος στο συμπέρασμα ότι η νέα του κατανόηση ήταν ορθή; Ο Κουρτ Άλαντ, καθηγητής πρώιμης εκκλησιαστικής ιστορίας και έρευνας των κειμένων της Καινής Διαθήκης, έγραψε: «Ανέτρεξε νοερά σε ολόκληρη την Αγία Γραφή προκειμένου να καθορίσει κατά πόσο αυτή η νεοαποκτημένη γνώση ευσταθούσε αντιπαραβαλλόμενη με άλλες Γραφικές δηλώσεις και διαπίστωσε ότι οι πεποιθήσεις του ήταν τεκμηριωμένες από κάθε άποψη». Η δοξασία της δικαίωσης, ή σωτηρίας, μέσω πίστης και όχι μέσω έργων, ή επιτιμίων, παρέμεινε κεντρικό σημείο των διδασκαλιών του Λούθηρου.

Αγανακτισμένος με τα Συγχωροχάρτια

Η κατανόηση του Λούθηρου για το πώς βλέπει ο Θεός τους αμαρτωλούς τον έφερε σε σύγκρουση με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Εκείνη την εποχή ήταν κοινή πεποίθηση ότι, μετά θάνατον, οι αμαρτωλοί έπρεπε να τιμωρούνται για κάποιο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, λεγόταν ότι αυτό το διάστημα μπορούσε να μικρύνει με συγχωροχάρτια που χορηγούνταν με την εξουσία του πάπα έναντι χρημάτων. Έμποροι όπως ο Γιόχαν Τέτσελ, ο οποίος ήταν εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου Αλβέρτου του Μάιντς, ανέπτυξαν μια πολύ κερδοφόρα επιχείρηση πώλησης συγχωροχαρτιών στον κοινό λαό. Πολλοί θεωρούσαν τα συγχωροχάρτια ένα είδος εξασφάλισης για μελλοντικά αμαρτήματα.

Ο Λούθηρος αγανάκτησε με την πώληση συγχωροχαρτιών. Γνώριζε ότι οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να κάνουν «παζάρια» με τον Θεό. Το φθινόπωρο του 1517, έγραψε τις περίφημες 95 θέσεις του, κατηγορώντας την εκκλησία για οικονομικές, δογματικές και θρησκευτικές ατασθαλίες. Επιθυμώντας να υποκινήσει μια μεταρρύθμιση, και όχι εξέγερση, ο Λούθηρος έστειλε αντίγραφα των θέσεών του στον Αρχιεπίσκοπο Αλβέρτο του Μάιντς και σε αρκετούς λόγιους. Πολλοί ιστορικοί τοποθετούν τη γέννηση της Μεταρρύθμισης στο 1517, ή κοντά σε αυτή τη χρονολογία.

Ο Λούθηρος δεν ήταν ο μόνος που θρηνούσε για τα παραπτώματα της εκκλησίας. Εκατό χρόνια νωρίτερα, ο Τσέχος θρησκευτικός μεταρρυθμιστής Γιαν Χους είχε καταδικάσει την πώληση συγχωροχαρτιών. Ακόμη και πριν από τον Χους, ο Άγγλος Τζον Ουίκλιφ είχε επισημάνει ότι μερικές παραδόσεις της εκκλησίας δεν ήταν Γραφικές. Ο Έρασμος από το Ρότερνταμ και ο Τίντεϊλ από την Αγγλία, σύγχρονοι του Λούθηρου, υποστήριζαν ότι έπρεπε να γίνει μεταρρύθμιση. Αλλά χάρη στην εφεύρεση του πιεστηρίου με κινητά τυπογραφικά στοιχεία από τον Ιωάννη Γουτεμβέργιο στη Γερμανία, η φωνή του Λούθηρου ακούστηκε δυνατότερα και μακρύτερα από ό,τι οι φωνές άλλων μεταρρυθμιστών.

Το πιεστήριο του Γουτεμβέργιου στο Μάιντς λειτουργούσε ήδη από το 1455. Στις αρχές του επόμενου αιώνα, υπήρχαν πιεστήρια σε 60 γερμανικές πόλεις και σε 12 άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Για πρώτη φορά στην ιστορία, το κοινό μπορούσε να ενημερώνεται γρήγορα για θέματα που το ενδιέφεραν. Πιθανώς χωρίς τη συγκατάθεση του Λούθηρου, τυπώθηκαν και διαδόθηκαν οι 95 θέσεις του. Το ζήτημα της εκκλησιαστικής μεταρρύθμισης δεν αποτελούσε πλέον τοπικό θέμα. Έγινε αντικείμενο ευρείας διένεξης και ο Μαρτίνος Λούθηρος έγινε ξαφνικά ο πιο γνωστός άνθρωπος στη Γερμανία.

«Ο Ήλιος και το Φεγγάρι» Αντιδρούν

Επί αιώνες, η Ευρώπη βρισκόταν υπό τον έλεγχο δύο πανίσχυρων θεσμών: της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. «Ο αυτοκράτορας και ο πάπας πήγαιναν μαζί όπως ο ήλιος και το φεγγάρι», εξήγησε ο Χανς Λίλιε, πρώην πρόεδρος της Παγκόσμιας Λουθηρανικής Ομοσπονδίας. Ωστόσο, επικρατούσε μεγάλη αβεβαιότητα ως προς το ποιος ήταν ο ήλιος και ποιος το φεγγάρι. Στις αρχές του 16ου αιώνα, και οι δύο θεσμοί είχαν περάσει το απόγειο της δύναμής τους. Άρχισαν τότε να πνέουν άνεμοι αλλαγής.

Ο Πάπας Λέων Ι΄ αντέδρασε στις 95 θέσεις απειλώντας τον Λούθηρο με αφορισμό αν δεν ανακαλούσε. Περιφρονώντας τον, ο Λούθηρος έκαψε δημόσια την παπική βούλα που περιείχε την απειλή και δημοσίευσε και άλλα συγγράμματα τα οποία παρότρυναν τα πριγκιπάτα να μεταρρυθμίσουν την εκκλησία ακόμη και χωρίς τη συγκατάθεση του πάπα. Το 1521, ο Πάπας Λέων Ι΄ αφόρισε τον Λούθηρο. Όταν ο Λούθηρος αντέτεινε ότι είχε καταδικαστεί χωρίς δίκαιη ακρόαση, ο Αυτοκράτορας Κάρολος Ε΄ κάλεσε το μεταρρυθμιστή να παρουσιαστεί ενώπιον της αυτοκρατορικής δίαιτας, δηλαδή συνέλευσης, στη Βορμς. Το δεκαπενθήμερο ταξίδι του Λούθηρου από τη Βιτεμβέργη στη Βορμς τον Απρίλιο του 1521 έμοιαζε με θριαμβευτική πομπή. Είχε με το μέρος του την κοινή γνώμη και οι άνθρωποι παντού ήθελαν να τον δουν.

Στη Βορμς, ο Λούθηρος στάθηκε ενώπιον του αυτοκράτορα, των πριγκίπων και του παπικού νούντσιου. Ο Γιαν Χους είχε βρεθεί σε μια παρόμοια ακρόαση στην Κωνσταντία το 1415 και είχε καεί στην πυρά. Έχοντας τώρα στραμμένα πάνω του τα βλέμματα της εκκλησίας και της αυτοκρατορίας, ο Λούθηρος αρνήθηκε να ανακαλέσει, εκτός αν οι ενάντιοί του τού αποδείκνυαν από τη Γραφή ότι έκανε λάθος. Ήταν άφταστος, όμως, στην απομνημόνευση των Γραφών. Το έγγραφο που αποκαλείται Έδικτο της Βορμς κατέγραψε το αποτέλεσμα της ακρόασης. Ο Λούθηρος κηρύχτηκε παράνομος και τα συγγράμματά του απαγορεύτηκαν. Καθώς ο πάπας τον είχε αφορίσει και ο αυτοκράτορας τον είχε κηρύξει παράνομο, διέτρεχε τώρα θανάσιμο κίνδυνο.

Κατόπιν τα γεγονότα πήραν μια εντυπωσιακή και απρόσμενη τροπή. Ενώ επέστρεφε στη Βιτεμβέργη, ο Λούθηρος έπεσε θύμα εικονικής απαγωγής την οποία οργάνωσε ο καλοπροαίρετος Φρειδερίκος της Σαξονίας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να ξεφύγει ο Λούθηρος από τους εχθρούς του. Φυγαδεύτηκε στον απομονωμένο πύργο του Βάρτμπουργκ, όπου άφησε γενειάδα και απέκτησε καινούρια ταυτότητα —έγινε ο ιππότης Γεώργιος.

Μεγάλη Ζήτηση για τη Γραφή του Σεπτεμβρίου

Τους επόμενους δέκα μήνες, ο Λούθηρος έζησε στον πύργο του Βάρτμπουργκ ως φυγάς τόσο από τον αυτοκράτορα όσο και από τον πάπα. Το βιβλίο Βέλτερμπε Βάρτμπουργκ (Welterbe Wartburg) εξηγεί ότι «η περίοδος στο Βάρτμπουργκ ήταν από τις πιο παραγωγικές και δημιουργικές της ζωής του». Εκεί ολοκληρώθηκε ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματά του, η μετάφραση του κειμένου των Ελληνικών Γραφών του Έρασμου στη γερμανική. Αυτό το έργο, το οποίο κυκλοφόρησε το Σεπτέμβριο του 1522 χωρίς να προσδιορίζει ως μεταφραστή του τον Λούθηρο, έγινε γνωστό ως η Γραφή του Σεπτεμβρίου. Στοίχιζε 1 1/2 φιορίνι —όσο ο ετήσιος μισθός μιας υπηρέτριας. Εντούτοις, η ζήτηση για τη Γραφή του Σεπτεμβρίου ήταν εκπληκτική. Μέσα σε 12 μήνες, τυπώθηκαν 6.000 αντίτυπα σε δύο εκδόσεις, και ακολούθησαν τουλάχιστον άλλες 69 εκδόσεις τα επόμενα 12 χρόνια.

Το 1525, ο Μαρτίνος Λούθηρος παντρεύτηκε την Κατερίνα φον Μπόρα, πρώην μοναχή. Η Κατερίνα ήταν καλή στη διαχείριση των υποθέσεων του σπιτιού και έφερνε επάξια σε πέρας οτιδήποτε συνεπαγόταν η γενναιοδωρία του συζύγου της. Το σπιτικό του Λούθηρου δεν περιλάμβανε μόνο τη σύζυγό του και τα έξι παιδιά του, αλλά επίσης φίλους, λόγιους και πρόσφυγες. Στα μετέπειτα χρόνια ο Λούθηρος απολάμβανε τέτοιο γόητρο ως σύμβουλος ώστε οι λόγιοι που φιλοξενούνταν στο σπίτι του εφοδιάζονταν με πένα και χαρτί για να καταγράφουν τις παρατηρήσεις του. Αυτές οι παρατηρήσεις συγκεντρώθηκαν σε μια συλλογή με τίτλο «Λόγοι Επιτραπέζιοι του Λούθηρου» (Luthers Tischreden). Για κάποιο διάστημα, μόνο η Αγία Γραφή την ξεπερνούσε σε κυκλοφορία στη γερμανική γλώσσα.

Ταλαντούχος Μεταφραστής και Πολυγραφότατος Συγγραφέας

Μέχρι το 1534, ο Λούθηρος είχε ήδη ολοκληρώσει τη μετάφραση των Εβραϊκών Γραφών. Είχε την ικανότητα να εξισορροπεί το ύφος με το ρυθμό και το λεξιλόγιο. Το αποτέλεσμα ήταν μια Αγία Γραφή κατανοητή από τους συνηθισμένους ανθρώπους. Σχολιάζοντας τη μέθοδο που ακολούθησε στη μετάφραση, ο Λούθηρος έγραψε: «Πρέπει να ρωτάμε τη μητέρα στο σπίτι της, τα παιδιά στο δρόμο και τους κοινούς ανθρώπους στην αγορά, στη συνέχεια να παρατηρούμε πώς μιλούν και κατόπιν να μεταφράζουμε ανάλογα». Η Γραφή του Λούθηρου συνέβαλε στο να τεθεί η βάση για μια συστηματοποιημένη γραπτή γλώσσα η οποία έγινε αποδεκτή σε ολόκληρη τη Γερμανία.

Το μεταφραστικό ταλέντο του Λούθηρου συνδυαζόταν με τη συγγραφική του ικανότητα. Λέγεται ότι έγραφε μία διατριβή κάθε δύο εβδομάδες καθ’ όλη την παραγωγική περίοδο της ζωής του. Μερικές από αυτές ήταν τόσο μαχητικές όσο και ο συγγραφέας τους. Αν ειπωθεί ότι τα πρώτα συγγράμματά του είχαν καυστικό ύφος, τότε ο χρόνος δεν άμβλυνε καθόλου την πένα του Λούθηρου. Οι μετέπειτα πραγματείες του έγιναν ιδιαίτερα δηκτικές. Σύμφωνα με το Λεξικό για τη Θεολογία και την Εκκλησία (Lexikon für Theologie und Kirche), τα έργα του Λούθηρου αποκαλύπτουν «υπέρμετρο θυμό» και «έλλειψη ταπεινοφροσύνης και αγάπης», καθώς και μια «εξαιρετικά αναπτυγμένη αίσθηση αποστολής».

Όταν ξέσπασε ο Πόλεμος των Χωρικών και τα πριγκιπάτα πνίγηκαν στο αίμα, ζητήθηκε η άποψη του Λούθηρου για την εξέγερση. Ήταν δικαιολογημένα τα παράπονα των χωρικών κατά των φεουδαρχών; Ο Λούθηρος δεν προσπάθησε να εξασφαλίσει τη λαϊκή υποστήριξη δίνοντας μια απάντηση που θα ευαρεστούσε την πλειονότητα. Πίστευε ότι οι υπηρέτες του Θεού πρέπει να υπακούν σε εκείνους που βρίσκονται στην εξουσία. (Ρωμαίους 13:1) Εκφέροντας την άποψή του ευθέως, ο Λούθηρος είπε ότι έπρεπε να κατασταλεί η επανάσταση με χρήση βίας. «Όποιος μπορεί, ας μαχαιρώσει, ας χτυπήσει, ας σκοτώσει», είπε. Ο Χανς Λίλιε σχολίασε ότι αυτή η απάντηση κόστισε στον Λούθηρο «την έως τότε μοναδική δημοτικότητά του ανάμεσα στο λαό». Επιπλέον, οι μετέπειτα πραγματείες του Λούθηρου αναφορικά με τους Εβραίους που αρνήθηκαν να μεταστραφούν στη Χριστιανοσύνη, κυρίως η Περί των Εβραίων και των Ψεμάτων Τους (Von den Juden und ihren Lügen), υποκίνησαν πολλούς να χαρακτηρίσουν το συγγραφέα αντισημίτη.

Η Κληρονομιά του Λούθηρου

Η Μεταρρύθμιση, την οποία υποκίνησαν άνθρωποι όπως ο Λούθηρος, ο Καλβίνος και ο Ζβίγγλιος, οδήγησε στη δημιουργία μιας νέας προσέγγισης στη θρησκεία η οποία ονομάστηκε Προτεσταντισμός. Η κύρια κληρονομιά του Λούθηρου στον Προτεσταντισμό ήταν η κεντρική διδασκαλία του περί δικαίωσης μέσω πίστης. Το καθένα από τα γερμανικά πριγκιπάτα συμπαρατάχθηκε είτε με την Προτεσταντική είτε με την Καθολική πίστη. Ο Προτεσταντισμός εξαπλώθηκε και κέρδισε τη λαϊκή υποστήριξη στη Σκανδιναβία, στην Ελβετία, στην Αγγλία και στην Ολλανδία. Σήμερα έχει εκατοντάδες εκατομμύρια οπαδούς.

Πολλοί που δεν συμμερίζονται όλες τις πεποιθήσεις του Λούθηρου εξακολουθούν να τρέφουν μεγάλη εκτίμηση για αυτόν. Η πρώην Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας, η οποία περιλάμβανε εντός των συνόρων το Άισλεμπεν, την Ερφούρτη, τη Βιτεμβέργη και το Βάρτμπουργκ, γιόρτασε το 1983 την 500ή επέτειο από τη γέννηση του Λούθηρου. Αυτό το Σοσιαλιστικό Κράτος τον αναγνώρισε ως μια εξαιρετική προσωπικότητα της ιστορίας και του πολιτισμού της Γερμανίας. Επιπλέον, κάποιος Καθολικός θεολόγος της δεκαετίας του 1980 συνόψισε την επίδραση που άσκησε ο Λούθηρος και σχολίασε: «Κανένας μεταγενέστερος δεν μπόρεσε να σταθεί στο ύψος του Λούθηρου». Ο καθηγητής Άλαντ έγραψε: «Κάθε χρόνο κυκλοφορούν τουλάχιστον 500 νέα έντυπα σχετικά με τον Μαρτίνο Λούθηρο και τη Μεταρρύθμιση —και μάλιστα σχεδόν σε όλες τις κύριες γλώσσες του κόσμου».

Ο Μαρτίνος Λούθηρος ήταν εύστροφος, είχε καταπληκτική μνήμη, χειριζόταν επιδέξια το λόγο και ήταν πολύ εργατικός. Ήταν επίσης ανυπόμονος και ειρωνικός, και αντιδρούσε παθιασμένα σε ό,τι θεωρούσε υποκριτικό. Ενώ βρισκόταν στην επιθανάτια κλίνη του στο Άισλεμπεν το Φεβρουάριο του 1546, κάποιοι φίλοι του ρώτησαν τον Λούθηρο αν παρέμενε σταθερός όσον αφορά τις πεποιθήσεις που είχε διδάξει στους άλλους. «Ναι», απάντησε. Ο Λούθηρος πέθανε, αλλά πολλοί εξακολουθούν να προσκολλώνται σε αυτές τις πεποιθήσεις.

• Αναδημοσίευση από τη ΣΚΟΠΙΑ 15 Σεπτεμβρίου 2003

Μερικές πληροφορίες από το ΕΝΟΡΑΣΗ για το παιδί… Διάφοροι εβραϊκοί και ελληνικοί όροι που μεταδίδουν ποικίλες πληροφοριακές λεπτομέρειες χρησιμοποιούνται αναφερόμενοι στους ανθρώπινους απογόνους. Ο κοινός εβραϊκός όρος που αποδίδεται «παιδί» είναι γέλεδ. (Γε 21:8) Ο συγγενικός όρος γιαλντάχ αναφέρεται σε «κορίτσι» ή σε «κοπέλα». (Ιωλ 3:3· Γε 34:4· Ζαχ 8:5) Και οι δύο λέξεις προέρχονται από τη ρίζα γιαλάδ, που σημαίνει «γεννώ». Δύο άλλες εβραϊκές λέξεις που χρησιμοποιούνται για τα παιδιά (‛ωλέλ και ‛ωλάλ) προέρχονται από τη ρίζα ‛ουλ, που σημαίνει «θηλάζω». (1Σα 22:19· Ιερ 6:11· Γε 33:13) Ο συνήθης εβραϊκός όρος που αποδίδεται «αγόρι» ή «νεαρός» είναι νά‛αρ. (Γε 19:4· Κρ 8:20)


Ωστόσο, αυτός ο όρος χρησιμοποιείται επίσης αναφορικά με βρέφη, όπως στην περίπτωση του Μωυσή όταν ήταν τριών μηνών. (Εξ 2:6· παράβαλε 2Σα 12:16.) Η βασική έννοια της εβραϊκής λέξης ταφ (παιδάκια· μικρά) είναι περπατώ «με ανάλαφρα βήματα». (Γε 43:8· 45:19· Ησ 3:16) Μεταξύ των όρων του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου είναι οι λέξεις τέκνον (παιδί), τεκνίον (παιδάκι), παιδίον (παιδάκι) και ἄρσην (αρσενικό παιδί). (Ματ 10:21· Ιωα 13:33· Ματ 2:8· Απ 12:13) Άλλοι όροι του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου είναι οι λέξεις νήπιος (1Κο 13:11) και βρέφος. (Λου 1:41) Σε μερικές περιπτώσεις, οι λέξεις της εβραϊκής και της ελληνικής που σημαίνουν «γιος» αποδίδονται “παιδί”.—Γε 3:16· Λου 20:34· βλέπε ΓΙΟΣ.


Ο Δημιουργός, ο Ιεχωβά, διευθέτησε να πολλαπλασιάζεται η ανθρώπινη φυλή με τη γέννηση παιδιών που, με τη σειρά τους, θα ενηλικιώνονταν και αργότερα θα γίνονταν και τα ίδια γονείς. Η εντολή που δόθηκε σχετικά με την αναπαραγωγή αναφέρεται στο εδάφιο Γένεση 1:28. Η επιθυμία των ανθρώπων να αποκτήσουν παιδιά είναι φυσιολογική. Τους αρχαίους Ισραηλίτες τούς απασχολούσε ιδιαίτερα η τεκνοποίηση λόγω της υπόσχεσης που είχε δώσει ο Θεός ότι θα τους έκανε ισχυρό έθνος και λόγω του ότι από αυτούς θα ερχόταν το σπέρμα του Αβραάμ μέσω του οποίου θα έφερναν ευλογία στον εαυτό τους όλες οι οικογένειες της γης. (Γε 28:14) Η απόκτηση πολλών παιδιών θεωρούνταν ευλογία από τον Θεό. (Ψλ 127:3-5· 128:3-6) Η στειρότητα θεωρούνταν όνειδος.—Γε 30:23.


Στους Βιβλικούς χρόνους η γέννηση ενός αγοριού ήταν συνήθως πιο χαρωπή περίσταση από τη γέννηση ενός κοριτσιού, αν και μέσα στον οικογενειακό κύκλο οι γονείς αγαπούσαν τα κορίτσια εξίσου με τα αγόρια. Η προτίμηση για τα αγόρια οφειλόταν στο ότι το αγόρι εξασφάλιζε τη συνέχιση της γραμμής και του ονόματος της οικογένειας, καθώς και τη διατήρηση της οικογενειακής περιουσίας. Η προτεραιότητα του αγοριού υποδηλώνεται επίσης από το γεγονός ότι η περίοδος του καθαρισμού σύμφωνα με το Νόμο ήταν διπλάσια όταν γεννιούνταν κορίτσια. (Λευ 12:2-5) Ο πρωτότοκος γιος ανήκε στον Ιεχωβά και έπρεπε να απολυτρώνεται με μια προσφορά.—Εξ 13:12, 13· Αρ 18:15.


Στην αρχαιότητα, μόλις γεννιόταν ένα βρέφος, πρώτα το έπλεναν με νερό και έπειτα το έτριβαν με αλάτι. (Ιεζ 16:4) Αυτό το έκαναν για να γίνει το δέρμα στεγνό, σφιχτό και ελαστικό. Τύλιγαν το βρέφος σφιχτά με σπάργανα. (Ιωβ 38:9· Λου 2:12) Η μητέρα το θήλαζε δυόμισι με τρία χρόνια ή και περισσότερο. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις—όπως όταν η μητέρα πέθαινε ή δεν είχε γάλα—προσλάμβαναν τροφούς. Στα αρχαιότερα χρόνια τα παιδιά έπαιρναν το όνομά τους κατά τη γέννησή τους, είτε από τον πατέρα (Γε 5:29· 16:15· 21:3· 35:18) είτε από τη μητέρα (Γε 4:25· 29:32· 1Σα 1:20), αλλά σε μεταγενέστερους χρόνους στον Ισραήλ τα αγόρια έπαιρναν το όνομά τους κατά την περιτομή, η οποία λάβαινε χώρα την όγδοη ημέρα. (Λου 1:59· 2:21)


Μερικές φορές το όνομα του αγοριού ήταν το ίδιο με του πατέρα του, αλλά συνήθως παρέπεμπε σε περιστατικά που είχαν συμβεί πριν ή κατά τη διάρκεια της γέννησής του ή ήταν σχετικό με το όνομα του Ιεχωβά. Με την πάροδο του χρόνου, ορισμένα ονόματα έγιναν απλώς παραδοσιακά και έχασαν την αρχική σημασία τους. Οι μητέρες χρησιμοποιούσαν διάφορες μεθόδους για να μεταφέρουν τα μικρά παιδιά τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις κουβαλούσαν το παιδί στην πλάτη ή το έβαζαν στον ώμο. Ο Ιεχωβά μέσω του Ησαΐα αναφέρθηκε έμμεσα στις μητέρες που κρατούσαν τα παιδιά τους αγκαλιά, τα σήκωναν στους ώμους τους ή τα βαστούσαν στο πλευρό, πάνω από το γοφό. (Ησ 49:22· 66:12) Επίσης, τα λόγια του Μωυσή υποδηλώνουν ότι βαστούσαν τα παιδιά στην αγκαλιά.—Αρ 11:12.