Η φωτογραφία έχει τραβηχτεί απόγευμα, όχι την ώρα του γλεντιού. Το γιγαντοπανό αυτό μπαίνει κάθε χρόνο στο χώρο που γίνεται η γιορτή...

Τώρα βραδιά να την πεις, ίσως δεν είναι και ο καλύτερος όρος, όταν αυτή τελειώνει στις 12.20, αλλά για τα δικά μου τα μέτρα μιλάω...

Λοιπόν αποφασίσαμε την Παρασκευή το βράδυ να πάμε στη “γιορτή του αγγειοπλάστη”, το κρητικό γλέντι του χωριού μου. Για την ακρίβεια θέλαμε να πάμε στο μεζεδοπωλείο που είναι πολύ κοντά στο σχολείο, να φάμε δυο -τρία σουβλάκια και να πιούμε δυο μπύρες.

Ο τύπος όμως που κρατάει το μαγαζί θεωρούσε, σωστά κατά μία έννοια, πως δεν ήταν σωστό να βάλει ψησταριά τη στιγμή που δίπλα, στη “γιορτή”, έχει κρέατα ο πολιτιστικός σύλλογος (χοιρινό ψητό και πατάτες στο φούρνο). Έτσι δεν καθίσαμε εκεί και κατεβήκαμε στην αυλή του δημοτικού σχολείου.

Είναι 10.30 και έχει αρχίσει να μαζεύεται κόσμος. Σε μπροστινά στη σκηνή τραπέζια έχουν βάλει ένα κρασί εμφιαλωμένο και στη βάση του υπάρχει γραμμένο ένα όνομα. Που σημαίνει ότι το 'χουν “πιάσει” και περιμένει την παρέα του.

Βρήκαμε εύκολα υπαίθριο τραπέζι. Πήραμε με τον Αγησίλαο, ένα κιλό ψητό χοιρινό, δυο μερίδες πατάτες ψημένες στο ζουμί του ψητού, μια σαλάτα και έξι μπύρες σε κουτιά και καθίσαμε να τα απολαύσουμε. Με πλαστικά σερβίτσια και μαχαιροπίρουνα μιας χρήσης.

Με το πέρασμα της ώρας ο κόσμος πυκνώνει. Αλλά οι μουσικοί είναι άφαντοι. Χρειάστηκε να πάει 12 παρά για να ανέβουν στη σκηνή και να παίξουν δυο – τρία δικά τους ορχηστρικά πριν ακόμα ανέβει ο λυράρης, η “ντίβα”της βραδιάς.

Παρατηρώ πως έχουν προστεθεί κι άλλα όργανα στην ορχήστρα, πέρα από τη λύρα και το λαούτο υπάρχουν και το μαντολίνο και η κλασική κιθάρα, το τουμπερλέκι και μια απλή ντράμς... Σύγχρονες παρεμβάσεις σ' ένα παραδοσιακό ήχο που τον σεβάστηκαν γενιές και γενιές κρητικών στα ακούσματά τους.

Στις 12 ανεβαίνει στη σκηνή και ο λυράρης, θαρρώ πως ήταν ο Σαμόλης, φίρμα στην περιοχή. Υπάρχουν παρέες που πάνε γι' αυτόν στο γλέντι. Ξεκινά με τρία άγνωστα, σε μας τραγούδια, μάλλον του τραπεζιού, όχι χορευτικά. Θα περάσει ώρα για να ξεκινήσει το γλέντι. Μάνο που δεν θα είμαστε εμείς εκεί να το δούμε. Το πάνε χαλαρά το πράγμα. Να έχουν δυνάμει ώς τις 6 – 7 το πρωί που θα ανάψουν τα αίματα στην πίστα.

Το έχω ξαναπεί: Δεν ενθουσιάζει αυτού του είδους η διασκέδαση. Όχι μόνο τώρα, ποτέ δεν μου άρεσε... Άλλοι τρελαίνονται, δικαίωμα τους...

Αλλη μια φωτογραφία από το πανηγύρι της Αγίας Μαρίνας...

Στον Λάμπρο αρέσει το χωριό! Απίστευτο αλλά αληθινό. Οι φετινές παρέες του με παιδιά (κορίτσια κι αγόρια) στην ηλικία του ή πολύ κοντά σ' αυτήν τον έδεσε πολύ μαζί τους. Ο ενθουσιασμός του ήταν τέτοιος που ζήτησε να μείνει εδώ ολόκληρο το καλοκαίρι και να κατέβω εγώ ένα Σαββατοκύριακο για να τον πάρω, όταν θα... ανοίξουν τα σχολεία, τον Σεπτέμβρη.

Φυσικά η πρόταση έγινε αυθόρμητα και χωρίς να υπάρξει προηγουμένως καμιά συζήτηση – ενημέρωση με την αδερφή μου Στασούλα, στο σπίτι της οποίας θα έμενε.

Αν και μου άρεσε που το άκουγα από το στόμα του, επειδή θεωρούσα ότι συνέβαλα κι εγώ στο να αγαπήσει τον τόπο που γεννήθηκα, ήταν κάτι που έπρεπε να το συζητήσουμε.

Και χρειάστηκε λίγη προσπάθεια αλλά τα κατάφερα να τον πείσω πως δεν ήταν η καλύτερη ιδέα σ' αυτή τη φάση.

Εξάλλου είχε ήδη ένα τεράστιο κέρδος: Γνώρισε φίλους, θα μπορούσε να κρατήσει μια επικοινωνία σε ένα πολύ καλό επίπεδο και του χρόνου, που θα ' ταν ακόμα μεγαλύτερος και θα 'χουμε και το δικό μας σπίτι να το ξαναδεί σε νέα βάση.

Το δέχτηκε, με λίγη πίκρα, είναι αλήθεια. Τον καταλαβαίνω. Ο καλύτερος τόπος είναι εκείνος που έχεις τους φίλους σου, αυτούς με τους οποίους μπορείς να μοιραστείς πράγματα, εμπειρίες... Αλλά το καλοκαίρι τα 'χει αυτά. Φιλίες, έρωτες, πρωτόγνωρα συναισθήματα...

Μόνο που όταν έρθει το φθινόπωρο και ο χειμώνας δεν κρατάνε όλα. Κρατάνε εκείνα που έχουν χτιστεί σε σωστές και στέρεες βάσεις. Εκεί μπορείς να οικοδομήσεις καλές σχέσεις. Όλα δεν είναι απλά σε τούτο τον κόσμο. Αλλά το χάρηκα, το ομολογώ...

Στην εκκλησία της Αγία Μαρίνας στη Βόνη... Τα καταφέραμε και μπήκαμε και φέτος στον περίβολο.

Το τολμήσαμε παραμονή της Αγίας Μαρίνας και φτάσαμε μέχρι την εκκλησία. Αφήσαμε τη μηχανή ψηλά, σχεδόν στην είσοδο του χωριού και κάναμε τη διαδρομή ώς το ναό με τα πόδια.

Έχει πολύ ενδιαφέρον να περπατάς ανάμεσα στους πάγκους με την πραμάτεια, το καπρικό τα μεγάλα κομμάτια χοιρινού στον ξυλόφουρνο σε τιμές 13 – 15 ευρώ, την κανελάδα με χιόνι από τον Ψηλορείτη... Παιχνίδια, ρούχα, εικονίτσες, φυλακτά από το Άγιο Όρος με καλόγερους πωλητές και πολλούς επαίτες που ζητούν τη βοήθεια των προσκυνητών.

Ο δρόμος περπατιέται δύσκολα. Βήμα – βήμα. Σταματάς, προσέχεις πού πατάς μέχρι – ύστερα από αρκετή ώρα- να φτάσεις στο μοναστήρι της Αγίας Μαρίνας.

Εδώ υπάρχει μια τάξη και οργάνωση. Η είσοδος γίνεται από το πλάι. Ουρά στην αναμονή. Δυο καλόγεροι αφήνουν λίγους -λίγους να μπαίνουν στο παρεκκλήσι για να ανάψουν το κερί τους, να προσκυνήσουν και να περάσουν από κει στον κυρίως ναό.

Εκείνη την ώρα αρχίζουν δυνατές και με ρυθμό κωδωνοκρουσίες. Έρχονται οι δεσποτάδες! Λες κι είναι αξιοθέατο, τρέχει ο κόσμος να τους δει. Κι αυτοί, λες και βρίσκονται σε πασαρέλα, καμιά δεκαριά, περπατούν ανάμεσα στο πλήθος συνάμενοι και κουνάμενοι.

Μοιράζουν άρτο, αυτό το γλυκόψωμο με το γλυκάνησο. Και ύστερα παίρνουμε το δρόμο της επιστροφής. Εμένα, έτσι κι αλλιώς, ποτέ δεν με “μάγεψε” από παιδί, όλη αυτή η διαδικασία του πανηγυριού της Αγίας Μαρίνας. Το παρακολουθούσα πάντα ως παρατηρητής, που έχει να δει πολλά περίεργα πράγματα, ανθρώπους κάθε τύπου, χρώματος και μορφής.

Και τα πράγματα στους πάγκους έχουν γούστο. Όλοι κρατούν και κάτι που έχουν ψωνίσει. Θα γυρίσουν στον τόπο τους και θα 'χουν να το λένε: “αυτό το πήραμε από το πανηγύρι της Αγίας Μαρίνας”.

Στα δρόμο συναντούμε μια κυρία, όχι και τόσο ηλικιωμένη που πάει γονατιστή στην εκκλησία. Τάμα θα 'ναι, λέω Όπως και πολλούς πεζούς από διάφορους τόπους, κοντινούς ή μακρινούς που φτάνουν ώς το μοναστήρι.

Κάθε χρόνο όλο και περισσότερος κόσμος φτάνει ώς την εκκλησία. Η φήμη, είπαμε, είναι δύναμη...

Το μαγαζί που καθίσαμε, ο “Βραχόκηπος”, μια λεπτομέρεια του με την οποία γίνεται αντιληπτή η πολυτέλεια και η προσοχή που έχουν δείξει οι ιδιοκτήτες του.

Μια βραδιά με τον Μηνά είναι μια βραδιά πολύ ενδιαφέρουσα που, τελικά, με τη γόνιμη κουβέντα περνά και πολύ γρήγορα... Τρεισήμισι ώρες μαζί. Υπογράψαμε το χαρτί - “συμφωνητικό” που περιγράφει τις εργασίες που θα γίνουν στο σπίτι καθώς και το ποσό που θα χρειαστεί κι ύστερα ανοίξαμε πανιά για κουβέντα, παρέα με καλό φαΐ κι ένα εξαιρετικό χύμα θραψαθύρι, λευκό κρασί που πίνοταν σαν... νερό, αλλά είχε μια απαλή υφή και μια εκπληκτική γεύση.

Τόπος συνάντησης μια πολύ όμορφη ταβέρνα στο Γάσι Αρκαλοχωρίου. “Βραχόκηπος” λέγεται, αλλά για τη βρεις χρειάζεται τη βοήθεια... δορυφόρων της google.

Άξιζε όμως τον κόπο να πάμε εκεί. Είχε δύο ακόμα παρέες όλο το μαγαζί. Το περιβάλλον πολύ καλό, η μουσική προσεγμένη και σε ύψος τέτοιο που μπορούσες να συζητήσεις άνετα. Και τα φαγητά του προσεγμένα στην τελευταία λεπτομέρεια στο περιεχόμενο του πιάτου και το σέρβις. Μέχρι και τα αρωματικά μαντιλάκια, με τη φίρμα του μαγαζιού πάνω τους και τα τηλέφωνα επικοινωνίας, ήταν πάρα πολύ καλής ποιότητας.

Καθίσαμε ώς τις 12.30. Ένα πραγματικά πολύ ωραίο ελληνικό δείπνο -εργασίας που δεν με άφησε τελικά ο Μηνάς να πληρώσω. Διότι “είμαστε στον τόπο του” εμείς οι... αλλοδαποί.

Δεν ήθελα να του το χαλάσω και δεν επέμενα. Ήταν τόσο ωραίο το κλίμα που το σεβάστηκα και απλά επιφυλάχθηκα να ανταποδώσω στην Αθήνα. Κι απ' ότι φαίνεται δεν θα αργήσει να έρθει. Τον Σεπτέμβρη θα... ροβολήσει κατά πάνω.

Στο χωριό γλεντάνε ακόμα. Τι γλεντάνε, δηλαδή, μόλις άρχισαν το τριήμερο γλέντι. Έχουν πολύ δρόμο ακόμα μπροστά τους.

Έπεσα “ξερός” γεμάτος από την ιδέα ότι όλα θα πάνε καλά. Τόσο καλά που, κανονικά, θα έπρεπε να... ανησυχώ. Τι τύχη να πέσουν τέτοιοι άνθρωποι, σαν τον Μηνά, στο δρόμο μου με διάθεση για ζωή, με κέφι και δημιουργική φαντασία που θα με βοηθήσουν να δω το όνειρό μου, σχετικά με το σπίτι, να γίνεται πραγματικότητα...

Ουρά για να μπεις στην εκκλησία, παραμονή της Αγίας Μαρίνας και να προσκυνήσεις. Εδώ, στο χωριό, έχουν το δικό τους κόσμο, τη δική τους ζωή. Κι αυτή η διαφορετικότητα είναι που μ' αρέσει...

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ 17/07/2010

Ε, ναι μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση αισθανόμαστε πιο ασφαλείς, πώς να το κάνουμε! Μας προσέχουν οι άνθρωποι. Σου λέει αυξάνεται το προσδόκιμο όριο ζωής, μπορούν να δουλεύουν και περισσότερο. Με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα υπάρχει δουλειά...

Και δεν τα λέμε έτσι στο βρόντο όλα αυτά. Η Κομισιόν, διαβάζουμε στην ειδησεογραφία των ημερών, πρότεινε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσα από την “Πράσινη Βίβλο” την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης.

Αυτό, ανεξάρτητα από το τι κάνουν οι δικοί μας νομοθέτες με εντολή της Τρόικας. Που σημαίνει ότι σε πολύ λίγο χρόνο ίσως έχουμε και νέα αύξηση σε μια τροπολογία που θα μπει σε άσχετο νομοσχέδιο. Μήπως δεν ξέρουν απ' αυτά τα τερτίπια οι βουλευτές μας;

Η Κομισιόν, λοιπόν, θέτει το ζήτημα της βιωσιμότητας των Ταμείων στο πλαίσιο, δήθεν, της σταθερότητας των δημόσιων οικονομικών. Και τα... επιχειρήματα της είναι ατράνταχτα: “Καθώς οι άνθρωποι θα ζουν περισσότερο, θα πρέπει να εργάζονται και περισσότερο. Σε διαφορετική περίπτωση θα απειληθεί το ύψος των συντάξεων ή τα έξοδα των ασφαλιστικών ταμείων θα αυξηθούν τόσο πολύ ώστε να μην είναι βιώσιμα”.

Και οι αναλογιστικές μελέτες που κάντε βρε παλικάρια για τη βιωσιμότητα των Ταμείων πάνε στο βρόντο; Παραμύθια της Χαλιμάς ήτανε όλα αυτά; Θα ενδιέφερε μια απάντηση. Αλλά ποιος έχει την ευαισθησία και την υπευθυνότητα να τη δώσει;

Το φόβητρο που σηκώνουν μόνιμα οι οικονομολόγοι του... γλυκού νερού είναι η αναλογία εργαζομένων – συνταξιούχων που σήμερα είναι 4 προς έναν, ενώ σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν, το 2060 για έναν συνταξιούχο θα αντιστοιχούν μόλις δύο εργαζόμενοι.

Φυσικά η Κομισιόν ρίχνει δήθεν το κοκαλάκι ότι τα συνταξιοδοτικά συστήματα και η ηλικία συνταξιοδότησης ανήκουν στη... δικαιοδοσία των κρατών – μελών (δες εμάς πως μας υποχρέωσαν πισθάγκωνα να τα αλλάξουμε προς το χειρότερο για τους ασφαλισμένους...) όμως οι εξουσίες που απέκτησε στη διάρκεια της κρίσης η Ευρωζώνη της επιτρέπουν να κάνει προτάσεις (ξέρουμε δα τι σημαίνει ο όρος “προτάσεις”...) για να διασφαλίσει την οικονομική σταθερότητα.

Να σημειώσουμε ακόμα ότι είναι τόσο μεγάλη η δύναμη της επιτροπής όσον αφορά τη ρύθμιση των ιδιωτικών συνταξιοδοτικών ταμείων, ώστε μπορεί να επιβάλει πανευρωπαϊκές ρυθμίσεις. Ήδη χαρακτηρίζει τη νομοθεσία που τα διέπει “αποσπασματική και ανεπαρκή” οπότε καταλαβαίνετε τι μέλλει γενέσθαι...

Ιδέες προβληματισμού, χαρακτηρίζει το σχέδιο ενιαίου ευρωπαϊκού πλαισίου για τις συντάξεις που περιέχονται στην “Πράσινη Βίβλο”, ο αθηναϊκός τύπος στην παρουσίαση του. Και φυσικά, πολύ σωστά, ο οικονομικός τύπος, δίδει ιδιαίτερο βάρος.

Πόσο κοντά στην πραγματικότητα είναι, εμείς με τα τόσα που έχουμε δει ώς τώρα, μπορούμε να εκτιμήσουμε πως στοχεύουν στο να απομυζήσουν κι άλλο τον ιδρώτα του εργαζόμενου και να σπείρουν το φόβο και τον πανικό του “μη διαμαρτύρεστε, πάντα υπάρχουν και χειρότερα που δεν τα είδατε ακόμα...”

Αυτό ξέρουν να κάνουν για να ποδηγετήσουν το λαό και να ελέγχουν τις αντιδράσεις, αυτό κάνουν και τώρα. Το ζήτημα που μας αφορά άμεσα είναι αν θα τους αφήσουμε να υλοποιήσουν όλα αυτά τα επικίνδυνα σχέδιά τους. Η απάντησή μας είναι ένα μεγάλο και αποφασιστικό “όχι”. Θα μας βρουν μπροστά τους να του χαλάμε τα σχέδια...

• Το κομμάτι αυτό δημοσιεύεται σήμερα στην εβδομαδιαία εφημερίδα ΡΕΘΕΜΝΟΣ στην στήλη μου "Επισημάνσεις".
  

Είχα την ατυχία να μπω με τη μηχανή μέσα στο παζάρι της Αγίας Μαρίνας, απόγευμα Πέμπτης 15/7 και... παγιδεύτηκα ανάμεσα στους προσκυνητές που ήταν, υπερβολικά πολλοί. Δεν το περίμενα. Ευτυχώς που βρήκα ένα περιφερειακό δρόμο αγροτικό και πήγα στο Αρκαλοχώρι γιατί ακόμα θα ήμουν εκεί...

Ο Γιάννης είναι ο άντρας της αδερφής μου Γεωργίας. Πολυπράγμων στα νιάτα του, πέρασε στην άλλη πλευρά τώρα στα γηρατειά του. Απανωτά εγκεφαλικά του δημιούργησαν πρόβλημα σοβαρό στην υγεία του και τώρα μοιάζει να “κυκλοφορεί” σαν φυτό.

Δεν μιλάει, δεν γνωρίζει ανθρώπους, ούτε και τα παιδιά του, δεν σχολιάζει, αυτός που κάποτε δεν άφηνε τίποτα να... πέσει κάτω.

Κάθεται μόνο σε μια καρέκλα και τον φροντίζει η Γεωργία μας. Σαν μικρό παιδί. Να τον ταΐσει, να τον ποτίσει, να τον βάλει για ύπνο... Μαρτυρική ζωή για μια μεγάλη, στην ηλικία, γυναίκα που έκανε μαζί του, και μεγάλωσε, τέσσερα κορίτσια.

Η Γεωργία έχει μια πολύ μεγάλη διαφορά ηλικίας από τον Γιάννη. Εκείνος είναι καμιά 15ανταριά χρόνια μεγαλύτερος. Και τώρα βλέπει την εγγονή της, την κόρη της Αργυρώς, την Μαρία, που ζει στην Αθήνα, να “τα έχει” με έναν κατά 25 χρόνια μεγαλύτερό της και δεν μπορεί να το χωνέψει. Θεωρεί ότι έχει υποχρέωση να την προστατέψει και να μην την αφήσει να κάνει το δικό της λάθος...

Ωστόσο η αρρώστια του Γιάννη δεν έχει να κάνει με την ηλικία. Έχω δει κι άλλους, πολύ μεγαλύτερους του Γιάννη, να οδηγούν στα 91 τους αυτοκίνητο και να ζουν μόνοι τους χωρίς να έχουν την ανάγκη για βοήθεια από κανέναν...

Η ζωή επιφυλάσσει εκπλήξεις και “κρατάει” σημειώσεις για... δανεικά. Όταν ο πατέρας μου ήταν στα τελευταία του και δεν μπορούσε να νιώσει ασφαλής και να κάνει δυο βήματα μόνος του, τον κορόιδευε και του έλεγε, μπροστά σε όλους, ότι το “κάνει επίτηδες”. Κι εκείνος παρά την ασθένεια του πάρκινσον τα έιχε “400” ώς το τέλος, στεναχωριόνταν και έκλεγε υπερευαίσθητος όπως ήταν, για τη συμπεριφορά του Γιάννη και μας το λεγε. Ευθύς χαρακτήρας το έπαιρνε βαριά να του λέει ότι “το κάνει επίτηδες” για να τραβήξει πάνω του το ενδιαφέρον.

Τώρα ο Γιάννης, είναι απλά ένας άρρωστος άνθρωπος που χρειάζεται τη βοήθεια μας. Κι ευτυχώς που υπάρχει η Γεωργία μας δίπλα του να τον φροντίζει...