ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΤΟΜΟΥ

Στον πρόλογο του πρώτου τόμου γράφω ότι δεν ήταν στις προθέσεις μου να δημοσιεύσω εκείνο το βιβλίο.

Με τη δήλωση αυτή δεν εννοούσα το συγκεκριμένο βιβλίο αλλά το λογοτεχνικό είδος των αφορισμών που το θεωρούσα πολύ δύσκολο και απαιτητικό.

Όπως αναφέρω εκεί στην έκδοση του πρώτου τόμου με οδήγησε η ανακάλυψη των διάσπαρτων σημειωμάτων με τέτοιους στίχους,

Επειδή αυτά τα σημειώματα ήταν πολλά στο τέλος του προλόγου επιφυλάχτηκα για την έκδοση και δεύτερου τόμου.

Πολλοί φίλοι αλλά και άγνωστοι αναγνώστες, με πρότρεψαν να προχωρήσω στην έκδοση του δεύτερου τόμου. Περισσότερο όμως με παρότρυναν τα ίδια τα σημειώματα, που κάθε φορά που τα βλέπω στα συρτάρια μου και διαβάζω κάποιο από αυτά, δείχνουν παραπονεμένα.

Θα ήταν παράληψή μου να μην αναφέρω πως, ύστερα από την κυκλοφορία του πρώτου τόμου και καθώς προετοίμαζα την ύλη του δεύτερου, είδα πως άρχισαν να με ενδιαφέρουν οι αφορισμοί σαν έκφραση, γιατί, αν και είναι αποσπασματικοί, στο σύνολό τους, διαμορφώνουν μια ενότητα και έχουν μέσα τους έντονη την ειλικρίνεια και την αμεσότητα, που επιβάλλει η συντομία.

Έτσι πήρα την απόφαση να τυπώσω και αυτόν τον τόμο, ελπίζοντας πάντα στην επιεική κρίση του αναγνώστη.

Με αυτές τις σκέψεις στέλνω στο τυπογραφείο το «ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ - Β΄ ΤΟΜΟΣ» και, αν κρίνω από τα υπόλοιπα που βλέπω στα συρτάρια μου, σίγουρα θα επακολουθήσει και τρίτος.

Νοέμβρης 2008                                                                   



501

Ας κάνουμε ενός λεπτού σιγή.

Όχι για να τιμήσουμε τους νεκρούς,

αλλά για να ξαποστάσουμε εμείς οι ζωντανοί.



502

Δεν κατάλαβα πότε πέρασα

από το «έχουμε καιρό» στο «δεν προφταίνω».



503

Μετρώ τη σοδιά μου: τρείς φίλοι.

Καλό εισόδημα με τέτοια ανθρώπινη ανομβρία.



504

Αγωνίζεσαι να πας μπροστά, καλά κάνεις.

Μάθε όμως να χειρίζεσαι και την όπισθεν.

Σίγουρα θα σου χρειαστεί.



505

Στο άδικο και στο κακό,

μην ψάχνεις για θέση ουδετερότητας.

Αν δεν σταθείς απέναντι, είσαι σύμμαχός τους.



506

Αν πιστεύεις πως είσαι σημαία,

να είσαι πάντα έτοιμος και για την υποστολή σου.



507

Το πορτοφόλι του είναι συνήθως άδειο.

Έχει όμως την καρδιά του γεμάτη κολλαριστά χαμόγελα.



508

Στο στρατό μας έλεγαν

να έχουμε πάντα μαζί μας το φύλλο πορείας.

Η ζωή μας έμαθε τι σημαίνει να πορεύεσαι χωρίς φίλο.



509

Διαβάζω στις στατιστικές:

Έξη δισεκατομμύρια και βάλε ο πληθυσμός της Γης.

Τέσσερα εκατομμύρια της πόλης που ζω... και είμαι μόνος.



510

Δεν βρήκα κανένα αληθινό ψέμα.

Βρήκα όμως πολλές ψεύτικες αλήθειες.



511

Θέλεις να μαλακώσει ο πόνος σου,

από κάποια μεγάλη ζημιά ή κακό που έπαθες;

Σκέψου για λίγο και το χειρότερο που δεν έπαθες.



512

Όσο ψηλά κι αν ανεβείς πάντα θα ζητάς μια σκάλα

ν’ ανεβείς ψηλότερα ή να κατεβείς.



513

Για κάποια λάθη μου δεν μετάνιωσα,

γιατί η θύμησή τους με προστατεύει από μεγαλύτερα.



514

Αφού ξέρεις πως πήρες λάθος δρόμο,

γιατί γνέφεις και σε άλλους να σ’ ακολουθήσουν;



515

Στις σχέσεις σου με τους ανθρώπους να θυμάσαι:

Ο Χριστός είπε να αγαπάμε τον πλησίον μας,

όχι να τον εμπιστευόμαστε.



516

Είπες πως με πας όπως είμαι.

Δεν σ’ ακολούθησα, γιατί δεν μου είπες πού με πας.



517

Μην παραπονιέσαι ότι σου πήραν πολλά,

όταν μπορείς να ζήσεις με τα ρέστα που σου άφησαν.




518

-Αφού έχει θέση, γιατί δεν κάθεσαι;

-Δεν έχω ποιος να με βοηθήσει να σηκωθώ.



519

Λέμε το ελάχιστο του χρόνου στιγμή.

Κι όμως κανένας δεν ζήσαμε ούτε μία ολόκληρη.



520

Μην κλοτσάς ποτέ γυμνό κόκαλο στο δρόμο.

Πού ξέρεις τι δέρμα το σκέπαζε;



521

Θέλησε να τους πει την αλήθεια,

Άρπαξαν πέτρες να τον λιθοβολήσουν.

Για να γλιτώσει άρχισε να τους λέει παραμύθια.

Τότε, άφησαν αμέσως τις πέτρες και τον χειροκρότησαν.



522

Ήταν αυστηρός αλλά μόνο στον εαυτό του.

Για τους άλλους είχε πάντα πρόχειρη την επιείκεια.



523

Ποτέ δεν είσαι πιο κοντά στην τρέλα και την ανοησία,

από τότε που νομίζεις πως είσαι μακριά τους.

524

Να έχεις πάντα διαθέσιμο ένα μπουκέτο αγάπης,

Θα σου χρειαστεί για ανθρώπους που θα συναντήσεις,



525

Ύστερα από κάποια ηλικία,

Μη λογαριάζεις εκείνους που φεύγουν,

είναι καλύτερα να σκέφτεσαι εκείνους που μένουν.

Έτσι θα μπορείς να χαίρεσαι που είσαι κι εσύ ανάμεσά τους.



526

Πολλοί ψάχνουν τριγύρω μου, αλλά κανείς για μένα...



527

Τα δάκρυα μας ανακουφίζουν,

μόνο όταν χύνονται συνειδητά, σαν εξόφληση χρέους.



528

Ήρθα κοντά σου ζητώντας αγάπη.

Δεν είχες και μου πρόσφερες οίκτο. Γι’ αυτό έφυγα.



529

Σ’ ευχαριστώ που με βοήθησες ν’ ανέβω.

Σου έχω όμως θυμώσει λίγο γιατί, όταν έφυγες,

ξέχασες να μου δείξεις από πού και πώς κατεβαίνουν.



530

Νόμος και δικαστής:

Φόβος και τρόμος του φτωχού, όχι του παρανόμου.



531

Δεν ντρέπομαι που δεν με ξέρεις, λυπάμαι που με αγνοείς.



532

Έμαθα τι σημαίνει «Δικαιοσύνη»,

όταν αδικήθηκα και έψαξα να βρω το δίκιο μου.



533

Η ζωή είναι ωραία, σε πολλά μοιάζει με ταβέρνα.

Ιδιαίτερα στον επίλογο, όταν έρχεται ο λογαριασμός.



534

Επειδή μετάνιωσες για την πράξη σου,

για να εξιλεωθείς είπες να σου κοβόταν το χέρι.

Κι ας ήξερες καλά πως είναι το μόνο που δεν φταίει.



535

Έπεσε από το παράθυρο στο κενό.

Δεν ήθελε ν’ αυτοκτονήσει, την αξιοπρέπειά του κυνηγούσε.



536

Όταν κρίνεις, πρόσεχε να μη συγκρίνεις, θα αδικήσεις.



537

Δεν καταλαβαίνει ποτέ τα σπουδαία,

όποιος δεν αφουγκράζεται τις εκφράσεις της σιωπής.



538

Το υπερφυσικό μην το επιδιώκεις, θαύμασέ το.



539

Προσπαθώντας να βρούμε πολλά χαθήκαμε,

χάνοντας μαζί και τα λίγα αναγκαία που είχαμε βρει.



540

Δεν άκουσα αυτά που μου είπες, γιατί έβλεπα τι έκανες.



541

Δεν ξέρω αν έκανα το σωστό, έκανα όμως ό,τι μπορούσα.



542

Η αλήθεια ωφελεί όταν λέγεται τμηματικά.

Η μεγάλη δόση, μερικές φορές, μπορεί να κάνει κακό.



543

Το παράπονο δεν διορθώνει την αδικία, την μεγαλώνει.



544

«Έφυγε» και δεν τον αναζήτησε κανείς.

Δεν είχε κάνει σε κανέναν αισθητή την παρουσία του.



545

Τον ρώτησαν γιατί πάει από κει και έδειξε τους άλλους.



546

Όταν κοκκινίζεις από ντροπή,

δύσκολα φαίνεται το αίμα απ’ τις πληγές σου.



547

Η πίστη στον Θεό δεν είναι γιορτινό κουστούμι,

αλλά καθημερινή φόρμα ζωής



548

Χριστούγεννα: οι Χριστιανοί γιορτάζουν.

Τιμούν τη γέννηση του Θεού που δεν πιστεύουν,

στο όνομα και για χάρη της κοιλιάς τους, που λατρεύουν.



549

Άδικα καμαρώνεις για τα ακριβά σου κοσμήματα.

Αφού μόνο οι γύρω σου τα βλέπουν, εσύ απλά τα κουβαλάς.



550

Μη βλαστημάς το χθες σου, ας ήταν δύσκολο.

Ήταν το σκαλοπάτι που πάτησες ν’ ανέβεις στο σήμερα.



551

Δεν λυπήθηκα για το λάθος μου,

αλλά για τη σιγουριά μου πως είχα κάνει το σωστό.



552

Όταν δικάζεσαι, ακόμα και αυστηρά,

μην αγανακτείς, δέξου ήρεμα την ποινή σου.

Θα νιώθεις καλύτερα και προπαντός αξιοπρεπέστερα.



553

Καυχιέσαι πως τους ξεπέρασες όλους.

Δεν βλέπεις πόσο έχεις μείνει πίσω από τον εαυτό σου;



554

Μπορείς να διαφωνείς με τις απόψεις των άλλων.

Δεν δικαιούσαι όμως να τις περιφρονείς



555

Πριν γελάσεις με κάποιον σκέψου:

Θα ένιωθες το ίδιο, αν βρισκόσουν στη θέση του;



556

Δεν φοβάμαι το άγνωστο.

Τα γνωστά με πληγώνουν, από αυτά προσπαθώ να ξεφύγω.



557

Παγιδεύουμε τα έντομα

στο φως της λάμπας και τα σκοτώνουμε.

Όπως παγιδευτήκαμε κι εμείς από τα φώτα του πολιτισμού.



558

Κάποτε σήκωνε το κεφάλι για να φαίνεται.

Τώρα το κρατάει πάντα σκυφτό για να μην τον βλέπουν.



559

Μην ενοχλείς με ερωτήσεις,

εκείνον που συζητά με τη σιωπή της μοναξιάς του.



560

Απόφευγε, όσο μπορείς, τα λευκά και τα σκούρα.

Είναι όμορφα αλλά λερώνονται και με μικρούς λεκέδες.



561

Δεν αγανακτεί που δεν βραβεύτηκε, κι ας άξιζε.

Του φτάνει που μπορεί να χαμογελά ικανοποιημένος,

κάθε φορά που ακούει το χειροκρότημα της συνείδησής του.



562

Ο χρόνος γλυκαίνει τις αναμνήσεις μας.

Κάποτε όμως τις κάνει πικρές, σκέτο φαρμάκι.

Γι’ αυτό πολλοί πεθαίνουν από αναμνηστική δηλητηρίαση.



563

Από ψηλά βλέπουμε μακριά αλλά όχι μπροστά μας.



564

Καθώς οικοδομείς τη φήμη σου,

σκέψου: άλλο φήμη άλλο υστεροφημία.

Η πρώτη σε συνοδεύει η δεύτερη σε ακολουθεί.



565

Για να μη λυπάσαι επειδή δικάστηκες άδικα,

θυμήσου: πόσες φορές ήσουν ένοχος και δεν δικάστηκες!



566

Ο αξιοπρεπής δεν κοινολογεί τον πόνο του.

Δεν θέλει να μοιραστεί με άλλους τη δική του οδύνη

και το μεγαλείο της πίκρας, που του ανήκουν αποκλειστικά.



567

Πίστεψέ με, δεν σε ζήλεψα ποτέ, πάντα όμως σε θαύμαζα.



568

Αγανακτούσαν γιατί τους κάλυπτε η σκιά του.

Φρόντισαν να απαλλαγούν από την παρουσία του.

Τώρα όμως παραπονιούνται για την κάψα που τους καίει.



569

Ψήλωσες πολύ αλλά τα βλαστάρια σου κιτρίνισαν,

γιατί δεν πότισες με ένα δάκρυ ευγνωμοσύνης τις ρίζες σου.



570

Κάθε σημαντικό γεγονός,

υποχωρεί μπροστά στην ανάγκη της επιβίωσης.



571

Μην αποζητάς μεγάλες χαρές.

Τις περισσότερε φορές τις ακολουθούν μεγάλες λύπες.



572

Δεν λυπάται για την αποτυχία του.

Τις επιτυχίες των άλλων δεν μπορεί να υποφέρει



573

Λίγα όσα έμαθε στις ήρεμες στιγμές του.

Τα πολλά του τα δίδαξαν ο τρόμος και η αγωνία.



574

Όταν αγωνιζόταν για τα πρωτεία,

δεν φανταζόταν το μέγεθος της μοναξιάς του πρώτου.



575

Ο χρόνος που μου πήγε στράφι,

ήταν εκείνος που δεν ήμουν ο εαυτός μου.



576

Δεν ανέβηκε ποτέ αλλά ούτε έπεσε.

Του άρεσε πάντα να είναι προσγειωμένος.



577

Απορείς: πώς βρήκα τον Θεό;

Δεν τον βρήκα εγώ, Εκείνος με βρήκε.



578

Έμαθα πολλά από τους δασκάλους μου.

Τα περισσότερα όμως από τους μαθητές μου.



579

Όταν διψάς πίνεις νερό

κι ας το σερβίρουν με σκουριασμένους τενεκέδες.



580

Δεν φοβάμαι τον θάνατο, να πεθάνω δεν θέλω.



581

Όποιος ρωτάει πολλούς το ίδιο πράγμα,

δεν θέλει συμβουλή και γνώμη για το σωστό.

Σύμμαχο στην ανοησία ή στην παράβαση αναζητά.



582

Πριν αποφασίσεις να κάνεις το «πρέπον»,

εξέτασε προσεκτικά και μελέτησε το «δυνατόν».



583

Αν δεν θέλεις να σε «πετροβολάνε», μείνε πίσω.



584

Παρατηρώ το δρόμο που περπατώ

και αναρωτιέμαι: τον ακολουθώ ή με ακολουθεί;



585

Μην αναζητάς το καλύτερο εκεί που δεν υπάρχει καλό.



586

Για να κρύψει τη θλίψη του,

γελάει συνέχεια και τον λένε: «το γελαστό παιδί».

Κάποτε είναι και το γέλιο μια άλλη εκδοχή του θρήνου.



587

Μη θυμώνεις που σου λέω συνέχεια να προσέχεις.

Είναι που δεν έχω τίποτε άλλο να χάσω, εκτός από εσένα.



588

Έτη ειρήνης υπήρξαν πολλά, ημέρα δίχως πόλεμο καμιά.



589

Αν στενοχωριέσαι γι’ αυτά που σου απαγορεύουν,

λογάριασε αυτά που σου επιτρέπουν, θα τα βρεις περισσότερα.



590

Μέρα τη μέρα νιώθω τη μνήμη μου να λιγοστεύει.

Κι όμως είναι αρκετά όσα θυμάμαι. Φαίνεται έζησα πολύ.



591

Πιο αποκαλυπτικά από τη γύμνια κάποια λόγια.

Και μερικές φορές η σιωπή.



592

Μου πρόσφερες βοήθεια σε δύσκολη στιγμή.

Τη δέχτηκα με χαρά, όχι επειδή την χρειαζόμουν,

αλλά γιατί έβλεπα και τη δική σου ανάγκη για προσφορά.



593

Δεν κατάφερε να βρει σιγουριά στο παρόν

και συντηρείται με προκαταβολές από το αβέβαιο μέλλον του.



594

Το φως του είναι λίγο, σαν πυγολαμπίδα.

Λάμπει όμως σαν ήλιος, ανάμεσα στο γύρω του πηχτό σκοτάδι.



595

Ανέβηκε ψηλά και κρατούσε καλή ισορροπία.

Την έχασε όμως όταν είδε πως του είχαν πάρει τη σκάλα.



596

Καθώς απολαμβάνεις τη χαρά της νίκης,

συμμερίσου για λίγο και τη λύπη του αντιπάλου σου.

Θα γίνει η χαρά σου μεγαλύτερη κι εσύ προσγειωμένος.



597

Μη διαλέγεις αντίπαλο ανάμεσα στον κακό και τον ανόητο.

Απόφευγε, όσο μπορείς, και τους δύο. Είναι το ίδιο επικίνδυνοι.



598

Σου ζήτησα νερό.

Με έριξες στη θάλασσα να ξεδιψάσω και πνίγηκα.



599

Είχε πολλά αλλά ήταν φτωχός.

Του έλλειπε πάντα το θάρρος της γνώμης του.



600

Μην ξοδεύεις τη σκέψη σου στο τότε και στο αύριο.

Βάλε λίγη και στο τώρα.



601

Παραπονιέσαι πως δεν σ’ αγάπησε.

Σκέφτηκες αν μπορούσε;



602

Όταν έχεις χάσει οριστικά τον πόλεμο,

δεν έχει νόημα να μιλάς για μάχες που έδωσες κάποτε.



603

Να προσέχεις πολύ όταν κυνηγάς τη δόξα.

Κάποτε η απόστασή της από το γελοίο μηδενίζεται.



604

Έχει πολλά να φορέσει.

Δεν ξέρει όμως τί να διαλέξει και ντύνεται τη γύμνια της.



605

Οι αρχαίοι πρόγονοί μας δεν είχαν ιστορία να διαβάσουν.

Φρόντισαν όμως να γράψουν.



606

Όταν τα λόγια σου γίνονται ανάγκη, όπως η ανάσα,

μην τα κρατάς μέσα σου, κινδυνεύεις από ασφυξία.



607

Είναι πλούσιος και χαίρεται όταν τον λένε «Κροίσο».

Σίγουρα δεν γνωρίζει το τέλος εκείνου του αρχαίου βασιλιά.



608

Δεν σε αδίκησα με την κρίση μου.

Τη Δικαιοσύνη θέλησα να υπερασπιστώ.



609

Η πείρα είναι το καλύτερο σχολείο,

θέλει όμως πολύχρονες σπουδές και ακριβά δίδακτρα.



610

Όταν κατέχεις σπουδαία θέση,

να θυμάσαι πως υπάρχουν και φιλόδοξοι διάδοχοι.



611

Πάλευε πάντα με νύχια και με δόντια.

Τώρα έπαψε να παλεύει, ξέμεινε από όπλα.

Πάσχει από αρθριτικά και έχει τεχνητή οδοντοστοιχία.



612

Για να κρατήσουμε τα προσχήματα του κόσμου,

αφήσαμε σχήματα και μοναδικές ομορφιές της ζωής μας.



613

Κυβέρνησε πολλούς για χρόνια,

Μόνο τον εαυτό του δεν μπόρεσε ποτέ να κουμαντάρει.



614

Λες πως είσαι γέρος..

Αφού το καταλαβαίνεις, μην ανησυχείς, είσαι καλά.



615

Καυχιόμαστε, ως Έλληνες,

πως δώσαμε τα φώτα του πολιτισμού στον κόσμο.

Δεν ξέρουμε όμως τι πήραμε για αντάλλαγμα της προσφοράς.



616

Ποιος άφησε ανοιχτή την Κερκόπορτα;

Σίγουρα κάποιος από εκείνους που είχαν κλειδιά.



617

Είπα: να σε δω κι ας πεθάνω.

Τώρα που σε είδα θέλω πιο πολύ να ζήσω.



618

Όταν σε πλήττει συμφορά σκέψου:

Έστω κι έτσι, προσφέρεις χαρά σε κάποιους.



619

Αφουγκράσου κάποτε και τη σιωπή.

Έχει κι εκείνη το μέτρο της δικής της σοφίας.



620

Η Αγάπη δεν είναι λάφυρο, ούτε ελεημοσύνη.

Γι’ αυτό να μην την απαιτείς, ούτε να την επαιτείς.



621

Λες πως σου ’κλεψαν ύψος. Μην ανησυχείς.

Αν το έχεις πραγματικά, θα φανεί στο εκτόπισμά σου.



622

Δεν φταις εσύ που είσαι ατελής.

Θα φταις όμως αν γίνεις αφελής, ευτελής ή υποτελής.



623

Είχε πολλά αλλά πέθανε πάμπτωχος.

Δεν μπόρεσε να γεμίσει τις αποθήκες του ματιού του.



624

Φοράει σμόκιν και υποκλίνονται μπροστά του.

Δεν είναι από σεβασμό, τους νεκροθάφτες φοβούνται.



625

Ξέρω λίγα για τον Θεό,

αρκετά όμως να με πείσουν και για τα πολλά που δεν ξέρω.



626

Κάθε αρχή είναι δύσκολη.

Εκτός από την αρχή του τέλους



627

Δεν πείνασε ποτέ.

Ούτε ένιωσε την οδύνη της πείνας,

Δεν εκτίμησε όμως και την αξία της τροφής.



628

Πόσες φορές είπα: «διψώ!».

Μα δεν ευρέθηκε κανείς ούτε χολή να με ποτίσει.



629

Πρόσεχε τα δάκρια της σημερινής χαράς σου.

Μπορεί να ποτίζουν το σπόρο της αυριανής σου λύπης.



630

Όταν έχεις τους πολλούς μαζί σου,

μην ξεγελιέσαι πιστεύοντας πως έχεις και τους καλύτερους.



631

Όσοι πνίγηκαν, ναυάγησαν σε σταγόνες.

Γι αυτό μην τις αψηφάς ποτέ, ας είναι μικρές.

Αν μαζευτούν πολλές γίνονται ποτάμια και θάλασσες.



632

Μην παραδίνεσαι στο παράπονό σου.

Δεν τηρεί ποτέ τις συμφωνίες παράδοσης και εξοντώνει.



633

Δεν σου ζήτησα να μου θυμίσεις τα προβλήματά μου.

Τη λύση τους σου γύρεψα, αυτήν δεν ξέρω, γι’ αυτήν ψάχνω.



634

Ο άνθρωπος δεν γίνεται δυστυχής όταν πεθαίνει.

Είναι δυστυχής επειδή πεθαίνει.



635

Δεν έπινε ποτέ.

Μέθυσε όμως πολλές φορές,

από το ποτό της αδικίας που άλλοι τον κέρασαν.



636

Μην υποτιμάς τη δύναμη του τίποτα.

Μπορεί κάποτε να το πληρώσεις πολύ ακριβά.



637

Οι τύραννοι ξανάρχονται,

όταν μένουν ατιμώρητοι οι χειροκροτητές τους.



638

Ο ένας ξόδεψε όλη του την περιουσία και πτώχευσε.

Ο άλλος όλη τη ζωή του και γέρασε. Δεν ζηλεύω κανέναν.



639

Να μην βλέπεις μπροστά,

όταν πλησιάζεις στη μεγάλη σημαδούρα του τέλους.

Είναι καλύτερα να κοιτάζεις πίσω με τα μάτια της μνήμης.



640

Είχε αποταμιεύσει πολύ γνώση.

Στα γηρατειά του βρήκε προστασία στον ίσκιο της.



641

Κάθε μέρα όλοι ξοδεύουμε τον ίδιο χρόνο.

Δεν είμαστε όμως όλοι τα ίδιο κουρασμένοι και χορτάτοι.



642

Μην κρίνεις ένα χτύπημα από το μέγεθός του,

αλλά από την πληγή που αφήνει.



643

Όταν σκέφτομαι αυτούς που με έβλαψαν,

πάντα δίνω την πρώτη θέση στον εαυτό μου.



644

Είναι οδυνηρό να σε καταπλακώνουν

τα ερείπια του κόσμου που ο ίδιος είχες χτίσει.



645

Οι δυσάρεστες σκέψεις δεν έχουν τρόπους.

Είναι αγενείς και έρχονται πάντα χωρίς πρόσκληση.



646

Τα παλάτια στην άμμο είναι προσωρινά,

Όχι όμως ακριβά και επικίνδυνα, όπως οι ουρανοξύστες.



647

Τα δάκρια δροσίζουν από την κάψα του πόνου.

Αν όμως δεν τα προσέξεις μπορεί να σε πνίξουν.



648

Ξόδεψε τα νιάτα του να εξασφαλίσει καλά γηρατειά.

Δεν πρόλαβε όμως να γεράσει.



649

Όταν πολεμούν οι γύρω σου, αν δεν συμμετέχεις,

απομακρύνσου από την εξέδρα των θεατών, κινδυνεύεις.



650

Αντί να λυπάσαι που δεν σε ξέρουν πολλοί,

να χαίρεσαι επειδή λίγοι γνωρίζουν τα ελαττώματά σου.



651

Όταν δεν μπορείς να δεις, απόλαυσε αυτά π’ ακούς.

Και όταν δεν μπορείς ν’ ακούς, ωφελήσου απ’ όσα υ βλέπεις.



652

Κράτησε την υπόληψή του στην κοινωνία,

αλλά για να το πετύχει θυσίασε τη συνείδησή του.



653

Αφού έχεις μέσα τον Εφιάλτη, τι τα θέλεις τα τείχη;



654

Αν ανεβείς σε δέντρο και πέσεις,

πρόσεχε πολύ την άλλη φορά που θ’ ανεβείς,

Λένε πως η δεύτερη πτώση είναι οδυνηρότερη

και, το χειρότερο, τις περισσότερες φορές θανατηφόρα.



655

Λέει πως έκοψε κάθε δεσμό μαζί του.

Ενισχύει όμως τις αλυσίδες του μίσους που τους δένουν.



656

Τα λουλούδια ξέρουν πότε να γελάνε και πότε να κλαίνε,

Γι’ αυτό τα προσφέρουμε και σε χαρές και σε λύπες.



657

Όταν ψάχνεις για δίκαιους, μην προσπερνάς τις φυλακές.



658

Μη φοβάσαι τις κραυγές των μεγαφώνων,

δεν μπορούν να σε βλάψουν όσο δυνατές κι αν είναι.

Τους ασαφείς και αθόρυβους ψιθύρους να προσέχεις.

Μοιάζουν με τους ιούς, που δεν φαίνονται αλλά σκοτώνουν.



659

Σπάνια αντίπαλος γίνεται εχθρός μας.

Γίνονται όμως, συχνά, πολλοί από τους συναγωνιστές μας.



660

Από τότε που έπαψε να κάνει όνειρα,

ζηλεύει ακόμα κι εκείνους που βλέπουν εφιάλτες.



661

Όταν την συνάντησε την είδε σαν νερό,

που θα ξεχείλιζε το ποτήρι της ευτυχίας του.

Εκείνη όμως ήταν σφουγγάρι και την στέγνωσε.



662

Δεν δικάστηκε ποτέ για το έγκλημά του.

Έζησε όμως υπόδικος αγκαλιά με το φόβο του.



663

Αντί να βασανίζεσαι για όσα δεν έκανες.

Κοίταξε τι μπορείς και τι προφταίνεις να κάνεις.



664

Απαντούμε πάντα και αμέσως στη βρισιά,

αλλά σπάνια και με καθυστέρηση στην ευγένεια.



665

Ήταν αφανής και μικρός.

Όταν όμως πάτησε στην ελπίδα ψήλωσε τόσο,

που τον είδαν όλοι και τον είπαν «ήρωα» και «μέγα».



666

Τα λουλούδια στις ρωγμές των βράχων είναι πιο όμορφα,

γιατί ανθίζουν ήρεμα, μακριά από τα ανθρώπινα χέρια.



667

Όταν με φώναξες να μου δείξεις το ηλιοβασίλεμα,

δεν μου είπες πως το ακολουθεί η νύχτα με το σκοτάδι της.



668

Όταν γεννιέσαι κλαίς, όταν πεθαίνεις κλαίνε.



669

Νανούριζε το βρέφος της και βούρκωσε,

σαν σκέφτηκε πως, όταν εκείνο θα πεθάνει,

εκείνη δεν θα ζει να του πει ένα ταιριαστό μοιρολόι.



670

Ξέρει να περιμένει, είναι πάντα στην ώρα του.



671

Δεν μπορώ να χαρώ τα αγαθά του πολιτισμού,

όταν σκέπτομαι το γαλάζιο του ουρανού που μας πήρε.



672

Μην υποτιμάς ποτέ το θράσος της άγνοιας, κινδυνεύεις.



673

Θέλεις να ’χεις ακέρια τη χαρά σου; Μη την φανερώνεις.



674

Απέραντη θάλασσα η καρδιά του,

κι εκείνος μάταια προσπαθεί να μετρήσει

τους πνιγμένους καημούς που κρύβει στα βάθη της.



675

Υποθήκη του Καίσαρα: «Το νου σας στους Βρούτους».



676

Σε όσους επικαλούνται τις πλειοψηφίες, να θυμίζεις:

Εκείνες καταδίκασαν τον Χριστό και τον Σωκράτη.



677

Αφού δεν πιστεύεις στην αιωνιότητα, τη δόξα τι τη θέλεις;



678

Η εκπαίδευση   στη θρησκεία τελειώνει,

εκεί που αρχίζουν οι απειλές για την άλλη ζωή.



679

Αντιπαθείς τους θηλυπρεπείς άνδρες.

Κι όμως, γυναίκα εσύ, ανδροπρεπίζεις;



680

Στη μοναξιά μου σε αναζήτησα

και χάρηκα τρανή χαρά όταν σε βρήκα.



681

Είχε γνώσεις πολλές και ανέβηκε ψηλά.

Τον γκρέμισαν όμως γιατί δεν είχε επίγνωση.



682

Είναι πρόθυμος να πεθάνει για τη θρησκεία του.

Όχι όμως και να ζήσει σύμφωνα με τις αρχές της.



683

Λες τα προβλήματα των άλλων «παρωνυχίδες»

Θυμάσαι όμως πόσο σ’ ενοχλούσε μια που είχες κάποτε;



684

Μη μ’ αποπαίρνεις.

Δεν ήμουν εγώ που σ’ ενόχλησα, η ανάγκη μου ήταν.



685

Πριν διαμαρτυρηθείς για το κακό που σου ’καναν άλλοι,.

αφαίρεσε τη μερίδα της δικής σου συμμετοχής.



686

Στα όσα είπε απάντησαν πολλοί.

Κανείς όμως δεν μπόρεσε ν’ αντικρούσει τη σιωπή του.



687

Ήταν φτωχός ζητιάνος.

Του πρότειναν να γίνει βασιλιάς των πεθαμένων. Αρνήθηκε



688

Όταν ήρθα κοντά σου να ζεσταθώ,

τότε κατάλαβα τι θα πει στ’ αλήθεια παγωνιά.



689

Στο σχολείο μας έμαθαν πολλά.

Μας πήραν όμως τον καλύτερο εαυτό μας.

Εκείνο το παιδί που είχαμε μέσα μας όταν πήγαμε



690

-Αφού έχει τόσα, γιατί ψάχνει ακόμα;

-Αναζητά το χρόνο που ξόδεψε να τ’ αποκτήσει.



691

Όταν είσαι μόνος, πρόσεχε,

να τα’ χεις καλά με τη μοναξιά σου.

Αν τη χάσεις κι εκείνη, τότε δεν θα είσαι ούτε μόνος.



692

Ήθελε να βρει το μέγεθος του Σύμπαντος.

Δεν πρόλαβε, τον σκότωσε ένας αόρατος ιός.



693

Ακούω από γιατρούς και οικονομολόγους,

γα τα επικείμενα άλματα στις επιστήμες τους

και τρέμω στην ιδέα να πεθάνω υγιής και πλούσιος



694

Ήταν κακός στο χειρισμό της γλώσσας,

Άριστος στην πειθαρχία της σιωπής. Πήγε μπροστά.



695

Μη στενοχωριέσαι που σε πετροβολάνε.

Σου θυμίζουν πως είσαι ακόμα καρποφόρος.

Όταν σταματήσουν, τότε να λυπάσαι και να ανησυχείς.



696

Κυκλοφορεί πάντα μαυροφορεμένη.

Πενθεί για τις νεκρές αλήθειες που η ίδια σκότωσε.



697

Σκέφτονται κι οι δυο τα χρήματα.

Ο ένας πώς θα βρει όσα του λείπουν.

Ο άλλος τι θα κάνει αυτά που του περισσεύουν.



698

Όταν προσεύχεσαι στον Θεό για βοήθεια,

μην του υποδείχνεις τον τρόπο, Εκείνος ξέρει.



699

Δεν ήταν μεγάλη η συμφορά σου.

Εσύ τη θέριεψες όταν την άπλωσες στους δρόμους.



700

Τον αθώωσε η κοινή γνώμη αλλά δεν νιώθει λεύτερος.

Εκτίει σιωπηρά την ποινή που τού επέβαλε η δική του.



701

Κινδυνεύεις περισσότερο από το νόμο,

στα χέρια κάποιου ανόητου ή κακού δικαστή,

παρά από πυροβόλο όπλο στα χέρια αδίστακτου κακοποιού.



702

Για να αυξήσουν τους χειροκροτητές της Δημοκρατίας,

άφησαν λεύτερους τους στηριχτές της τυραννίας,



703

Όταν νικάς, μην υποτιμάς τον νικημένο.

Πάντα ζητά ευκαιρία να ξεπλύνει την ντροπή της ήττας του.







704

Ήθελε να γεμίσει την ψυχή του ουρανό.

Πέθανε σφίγγοντας στις φούχτες του λίγο χώμα.



705

Μην μισείς αυτόν που σε μισεί.

Του δίνεις τη χαρά και το άλλοθι που ζητάει.



706

Συμφωνούν οι περισσότεροι μαζί μου.

Ανησυχώ και φοβάμαι πως έχω λάθος άποψη.



707

Έπαψε να σέβεται τους νόμους,

από τότε που είδε πώς και γιατί ψηφίζονται.



708

Μην προσπαθείς να είσαι αρεστός σε πολλούς.

Στο τέλος θα δυσαρεστηθούν όλοι και πιο πολύ εσύ.



709

Δεν υπάρχει πράξη χωρίς αιτία.

Γι’ αυτό μην την χαρακτηρίζεις αν δεν ξέρεις τα γιατί της.



710

Αν έχεις άσπρα μαλλιά,

φρόντισε τα λόγια σου να ταιριάζουν στο χρώμα τους.



711

Αφού ξέρεις πως κι εγώ είμαι πλασμένος κατ’ εικόνα Θεού,

γατί απαιτείς να σε υπηρετώ;



712

Μην ανησυχείς που χάλασε η κλειδαριά του μυαλού σου.

Οι διαρρήκτες της διάνοιας ανοίγουν και τις χαλασμένες.



713

Η ομιλία είναι δικαίωμα,

αλλά πριν το ασκήσεις σκέψου: Δικαίωμα είναι και η ακοή.



714

Θέλει πολλά επιχειρήματα να δεχτεί τον Θεό.

Κανένα να τον απορρίψει.



715

Κάθε φορά που προσπαθεί να κάνει κάτι άλλο,

βλέπει πως είναι μόνο ποιητής.



716

Για να πετύχεις δεν φτάνει πάντα η καλή θέληση.

Μερικές φορές πρέπει να είναι και μεγάλη.



717

Πριν υποσχεθείς ή απαιτήσεις κάτι,

σκέψου αν είναι συμβατό με την ηλικία σου.



718

Μην απορείς που δεν σπάει τις αλυσίδες.

Δεν θέλει, τις έχει πληρώσει για χρυσά βραχιόλια!



719

Μου μιλούσες για τα εκατομμύρια ήλιους,

Δεν σε άκουγα γιατί έβλεπα τα σκοτάδια της ψυχής σου.



720

Στην πολύχρονη ζωή του έμαθε πολλά.

Μόνο γιατί έζησε δεν έμαθε, ούτε προφταίνει να μάθει.



721

Εκείνοι που παραπονιούνται για την πικρή γεύση,

δεν έτυχε να δοκιμάσουν τη γεύση του τίποτα.



722

Ήξερε πως η γνώμη του ήταν λάθος.

Την είπε όμως γιατί συμφωνούσε με την πλειοψηφία.



723

Παλιά χαιρόταν όταν του εύχονταν να μεγαλώσει.

Τώρα λυπάται γιατί έπιασαν τόσο γρήγορα οι ευχές τους.



724

Όταν εκνευρίζεσαι με τα λάθη των άλλων,

για να ηρεμήσεις, σκέψου λίγο και τα δικά σου.



725

Καθώς αναζητάς πολλά,

να θυμάσαι πως η νοστιμιά είναι πάντα στο λίγο.



726

Μην λυπάσαι για όσα δεν πρόλαβες.

Δεν φταις εσύ, ο χρόνος φταίει που είναι λίγος.



727

Είναι πολύ αντικειμενικός.

Γι’ αυτό θέλει όλα τα αντικείμενα δικά του.



728

Όταν τον είδε από κοντά,

ξέχασε το δέος που ένιωθε για κείνον όσο ήταν μακριά.



729

Μην είσαι λαίμαργος με τη ζωή και την ξοδέψεις γρήγορα.

Βάλε και λίγη στην άκρη.



730

Τα μέσα του πολιτισμού μας έκαναν «ανθρώπους».

Μας πήραν όμως για αντάλλαγμα την ανθρωπιά μας.



731

Μη θαυμάζεις αυτούς που κόπτονται για το δίκιο.

Οι περισσότεροι το ταυτίζουν με το συμφέρον τους.



732

Λες πως αγωνίζεσαι να με βγάλεις από τη δύσκολη θέση.

Ξεχνάς ότι εσύ με έβαλες;



733

Όταν βλέπεις εξωτερική γυαλάδα,

ψάξε να βρεις τα βαθειά σκοτάδια, που κρύβονται πίσω της



734

Έχασε πολλά αγαθά.

Στην πορεία της ζωής του βρήκε άλλα.

Νοσταλγεί όμως τον χαμένο χρόνο που δεν ξαναβρήκε.



735

Δεν φρόντισε ποτέ ένα λουλούδι.

Κι όμως αποβλέπει να ζήσει στον Παράδεισο!



736

Η αγάπη είναι χωρίς αιτία.

Γι’ αυτό κανείς δεν έμαθε ποτέ γιατί αγαπάει.



737

Είπες την ελπίδα μου μάταιη.

Ξέρω πως δεν είναι μάταιη, αλλά και αν είναι,

σίγουρα είναι πολύ καλύτερη από την ανύπαρκτη δική σου.



738

Μη σε τρομάζει ο δυνατός άνεμος,

μερικές φορές σπρώχνει και προς το καλό.

Τη μπονάτσα να προσέχεις, δεν σπρώχνει αλλά παρασέρνει.



739

Κάποτε υπήρχαν ιδεολόγοι.

Τώρα εκείνοι χάθηκαν και μας έμειναν οι λόγοι.



740

Μη λες στον δακρυσμένο πως κλαίει χωρίς λόγο.

Αφού καθένας κλαίει για τον πόνο της δικής του καρδιάς.



741

Δεν φοβάμαι τον παλιό Ηρώδη.

Ο χρόνος με ανησυχεί, που σφάζει συνέχεια.

Εκείνος είναι που έσφαξε κάποτε και την παιδική μου ηλικία.



742

Αχόρταγη πείνα η ανθρώπινη περιέργεια.

Θυμήσου τη γυναίκα του Λωτ.



743

Αφού η φύση καλύπτει όλα τα κενά,

γιατί υπάρχουν τόσα μυαλά με διαλείψεις;



744

Το δώρο σου γίνεται ομορφότερο,

όταν το συνοδεύει διακριτικά η σιωπή σου.



745

Απορούν πώς βλέπει τόσο καλά τη νύχτα.

Δεν ξέρουν πως είναι τυφλός.



746

Μη βιάζεσαι να δοξαστείς.

Είναι κρίμα να χαθείς πριν την ώρα σου.



747

Όταν πεις ένα ψέμα, ψάχνεις αμέσως για το ταίρι του.

Κι άμα το βρεις γεμίζεις απογόνους.



748

Οι στιγμές τις ζωής μας μοιάζουν με τελείες.

Στο τέλος, όλες μαζί στη σειρά, γίνονται αποσιωπητικά.



749

Κακό πράμα η αδικία.

Είναι δυο φορές κακό σε βάρος έντιμου ανθρώπου.



750

Θλίβομαι όταν βλέπω διατηρητέα κτίρια,

να τα φωτογραφίζουν ετοιμόρροποι τουρίστες.

(Συνεχίζεται...)