Σήμερα θα σας πάω στη Φολέγανδρο… Καλοκαίρι είναι δικαιούμαστε μικρές αποδράσεις… Φυσικά το ταξίδι μας θα είναι μόνο μέσα από αυτή την ιστοσελίδα… Προσωπικά δεν έχω πάει. Το θέλω, όπως και τόσα άλλα ταξίδια και ίσως κάποια στιγμή τα καταφέρω… Για την ώρα θα χρησιμοποιήσω φωτογραφίες φίλης μου που μένει προσωρινά εκεί και υλικό από την Wikipedia.


Η Φολέγανδρος είναι νησί των Κυκλάδων, μεταξύ της Σικίνου και της Μήλου. Απέχει 15 μίλια (ανατολικά) από τη Μήλο και 22 μίλια βορειοδυτικά από τη Σαντορίνη. Αποκαλείται επίσης και Πολύκαντρος ή Πολύκανδρος. Οι ακτές της είναι απόκρημνες και σχηματίζουν πολλά ακρωτήρια όπως το Καστέλι, ο Κυπάρισσος, η Ασπρόπουντα, ο Βιτσέντζος, η Γκρότα, το Λιβάδι, το Λιβαδάκι κ.ά.


Το νησί έχει δύο μεγάλους οικισμούς. Πρωτεύουσα είναι η Χώρα (ή πόλη Φολέγανδρος), με 316 κατοίκους, χτισμένη στην ανατολική πλευράς, σε ύψωμα 200 μ. Ο άλλος οικισμός, η Άνω Μεριά, βρίσκεται βορειότερα με πληθυσμό 291 κατοίκων, και αποτελεί το πιο παραδοσιακό κομμάτι του νησιού. Είναι ο αγροτικός οικισμός με τα σπίτια να βρίσκονται σε απόσταση μεταξύ τους και να δημιουργούν τις λεγόμενες "Θεμονιές).


Μικρότεροι οικισμοί είναι ο Πετούσης και το λιμάνι του νησιού που είναι ο Καραβοστάσης, στο νοτιοανατολικό άκρο του, που απέχει από Πειραιά 102 μίλια και από Νάξο 32 μίλια. Οι κάτοικοι της νήσου ονομάζονται Φολεγανδρίτες ή Φολεγανδρινοί, και ειδικότερα της Χώρας (πρωτεύουσας), Χωραΐτες - Χωραΐτισσες. Αυτά από την τουριστική Φολέγανδρο, γιατί πάντα θα υπάρχουν κι άλλοι που έχουν διαφορετική άποψη.


Το κλίμα της Φολέγανδρου είναι ξηρό, με εξαιρετικά λίγες βροχές. Το νησί είναι εξαιρετικά εκτεθειμένο σχεδόν όλη τη διάρκεια του έτους σε ισχυρούς βορείους ανέμους. Χαρακτηριστικό στοιχείο της έντασής τους είναι η κλίση που έχουν λάβει τα δέντρα του νησιού προς το νότο. Ειδικά το χειμώνα φτάνουν σε ένταση που εμποδίζουν ακόμα και την προσέγγιση από πλοία της γραμμής. Όλα τα νησιά των Κυκλάδων δοκιμάζονται από τους ανέμους, αλλά φαίνεται πως η Φολέγανδρος είναι το κάτι άλλο.


Αυτό το στοιχείο έχει αρνητική επίδραση στην προοπτική κατασκευής διαφόρων εγκαταστάσεων –ιδίως λιμενικών και γεωργικών. Για την προστασία των καλλιεργειών έχουν κατασκευαστεί αναβαθμοί, ενώ την προστασία των οπωροφόρων κυκλικά τοιχία ανά δέντρο. Οι Νότιοι άνεμοι σπανίζουν στο νησί. Πιο συχνά δημιουργούνται την Άνοιξη. Όταν συμβαίνει αυτό, συνοδεύονται από ομίχλη η οποία είναι εντονότερη στη στεριά απ’ ότι στη θάλασσα.


Η ιστορία της Φολέγανδρου αρχίζει σε πολύ παλιές εποχές και συνήθως παρακολουθεί την κοινή ιστορία των Κυκλάδων. Η πρώτη αναφορά στο νησί γίνεται στην ελληνική μυθολογία, όπου αναφέρεται ότι πρωτοκατοικήθηκε από βοσκούς της Δυτικής Ελλάδας που έψαχναν για βοσκότοπους. Και φυσικά, επειδή οι βοσκοί αυτοί ήταν άντρες, το νησί ονομάστηκε Πολύανδρος. Απόηχος αυτής της πανάρχαιης ονομασίας είναι η μεταξύ των ναυτικών ονομασία του νησιού ως Πολύκαντρο.


Ίσως χρειαστεί να επανέλθουμε στη Φολέγανδρο γιατί είναι αρκετά τα πράγματα που μπορεί να μάθουμε για την ιστορία της… Επιπλέον αξίζει τον κόπο να περπατήσουμε λίγο στα στενά της, διότι ωραίες οι θάλασσες της αλλά σίγουρα και μέσα στους οικισμούς έχει όμορφα πράγματα να μας δείξει… Σε αναμονή λοιπόν για άλλες, καλύτερες μέρες… Η Φολέγανδρος αξίζει την προσοχή μας…