Ξέρω ότι το τριήμερο ξελογιάζει όσους τουλάχιστον έχουν την πολυτέλεια της αργίας του Αγίου Πνέυματος τη Δευτέρα. Και πολλοί θα φύγουν εκτός Αθηνών. Σε όσους θα μείνουν έχω μια καλή κινηματογραφική πρόταση: Πρόκειται για την ταινία του Αλέκου Αλεξανδράκη «Συνοικία το Ονειρο» που ξαναβγαίνει αυτή την εβδομάδα στις αίθουσες, σε επανέκδοση.

Κι ίσως αυτή τη φορά η ταινία συναντήσει την αποδοχή που δεν βρήκε όταν φτιάχτηκε από τον σπουδαίο καλλιτέχνη.

Δείτε περικά πράγματα για την κινηματογραφική ταινία:

Κι όμως, είναι τα άνω Πετράλωνα κι η περιοχή κάτω από το λόφο του Φιλοπάππου, η περιοχή στην οποία εκτυλίσσεται η ιστορία της κλασικής πλέον ταινίας του Αλέκου Αλεξανδάκη "Συνοικία το όνειρο". Πιο συγκεκριμένα, η ταινία γυρίζεται στη περιοχή που ονομάστηκε ασύρματος, αφού εκεί είχαν τον ασύρματο τους οι κατακτητές Γερμανοί κατά την διάρκεια της κατοχής. Μια περιοχή που σήμερα θεωρείται από τις πιο όμορφες συνοικίες της Αθήνας, ήταν στις πρώτες μαύρες μεταπολεμικές δεκαετίες, μια από τις πιο φτωχές.

Έτσι, στην ταινία βλέπουμε χαμόσπιτα, φτιαγμένα από τα πιο φθηνά υλικά που είναι έτοιμα να πάρει ο αέρας κι ανθρώπους που δεν έχουν τα βασικά είδη διατροφής, ρακένδυτους να προσπαθούν να επιβιώσουν κάνοντας δουλειές του ποδαριού. Μέσα σ' αυτές τις δύσκολες κι αντίξοες συνθήκες το μόνο που τους έχει μείνει αλώβητο είναι η θέληση για ζωή ή διαφορετικά ή πίστη στο όνειρο πως κάποτε όλα θ' αλλάξουν και θα γίνουν καλύτερα.

Με τη δεύτερη και τελευταία του ταινία ο Αλέκος Αλεξανδράκης μας παρέδωσε ένα ντοκουμέντο της καθημερινότητας πολλών ανθρώπων που η ζωή τους είχε περάσει στο περιθώριο. Ένα περιθώριο που όπως φάνηκε από την τύχη της ταινίας στις κινηματογραφικές αίθουσες απλωνόταν και στον ίδιο τον κινηματογράφο. Αφού όπως όλα τα αυταρχικά καθεστώτα έτσι και το απολυταρχικό κράτος της δεξιάς που εγκαθιδρύθηκε στην Ελλάδα μετά τον εμφύλιο πόλεμο, δεν έβλεπε με καλό μάτι την τέχνη. Ή πιο σωστά δεν ήθελε ταινίες που ξέφευγαν από τη γνωστή πεπατημένη της ελληνικής κωμωδίας και έδειχναν χωρίς φτιασίδια την ελληνική πραγματικότητα όπως η νεορεαλιστικής έμπνευσης "Συνοικία το όνειρο". Γι' αυτό κι η ταινία προβλήθηκε στη λογοκριμένη της εκδοχή και μόνο υπό την αυστηρή επιτήρηση της αστυνομίας. Ως αποτέλεσμα του ασφυκτικού ελέγχου της διανομής και προβολής της ταινίας, η "Συνοικία το όνειρο" θα οδηγήσει στην χρεοκοπία τους συντελεστές και θα αφήσει μια πικρία στο σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή της που κράτησε ως τα τελευταία χρόνια της ζωής του.

Για την "Συνοικία το όνειρο" δε θα ήταν υπερβολή να υποστηρίξουμε πως εκφράζει κάθε φιμωμένη φωνή, κάθε άνθρωπο που ζούσε αποκλεισμένος στην Ελλάδα. Παραδείγματα αποκλεισμού πρώτα, οι συντελεστές της: οι Τάσος Λειβαδίτης και Κώστας Κοτζιάς στο σενάριο, ο Μίκης Θεοδωράκης στη μουσική, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης στην ερμηνεία του "Bρέχει στη φτωχογειτονιά" σε μουσική του Θεοδωράκη και στίχους του Λειβαδίτη και φυσικά οι ηθοποιοί Κατράκης, Αλεξανδράκης και Γεωργούλη. Όλοι εκείνοι που είναι στην καλλιτεχνική πρωτοπορία της εποχής κι αποφασίζουν να μιλήσουν με το δικό τους τρόπο για τα κακώς κείμενα. Μια αλήθεια που ήταν υπό διωγμό, καθώς ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με το κράτος ευνομίας και ανάπτυξης που ήθελε να παρουσιάσει η δεξιά. Πέρα από τη την ελεύθερη έκφραση των αριστερών στη ταινία βλέπουμε πως έρχονται στο προσκήνιο άνθρωποι που δεν έχουν κανένα βήμα λόγου, που η λογοκρισία τους έχει αποκλείσει από κάθε εικόνα και αναπαράσταση στη τέχνη.

Στην ιστορία της ταινίας, ο Ρίκος που τον υποδύεται ο Αλεξανδράκης είναι ένας πρόσφατα αποφυλακισμένος μικροαπατεώνας. Η αγαπημένη του Στεφανία (Αλίκη Γεωργούλη) δεν τον εμπιστεύεται και προτιμά να βγαίνει με πλουσίους αφού αυτό φαίνεται να είναι η μόνη διέξοδος στη φτωχογειτονιά. Ο Ρίκος θα πείσει την παρέα του (μες σ' αυτή την είναι ο Κατράκης) για μια μεγάλη δουλειά που ετοιμάζει και θα του εμπιστευτούν τα μόνα τους χρήματα. Ο Ρίκος, δέσμιος της άστατης ζωής του και ενός παρελθόντος που δε δίνει καμία δυνατότητα για ένα διαφορετικό μέλλον θα αθετήσει το λόγο του και θα οδηγήσει την παρέα στην καταστροφή. Μια ιστορία ωμού ρεαλισμού που συγκινεί ακόμη και σήμερα, καθώς βλέπουμε πως οι αποκλεισμένοι από την κοινωνία όχι μόνο συνεχίζουν να υπάρχουν αλλά και να πληθαίνουν τον τελευταίο καιρό με γοργούς ρυθμούς. Κι ακόμη, μια συνάντηση πολλών φωτεινών πνευμάτων της ελληνικής τέχνης που πενήντα χρόνια μετά την πρώτη προβολή της ταινίας συνεχίζει να συγκλονίζει.

• ΕΔΩ μπορείτε να δείτε πού παίζεται η ταινία.