Ας ξεκινήσουμε με το ηλεκτρικό ρεύμα που οι λογαριασμοί του τσουρούφλισαν τις τσέπες των Ελλήνων πολιτών με αφορμή την ενεργειακή κρίση ως συνέπεια του πολέμου στην Ουκρανία. Ας θυμηθούμε μερικά πράγματα που μάλλον κακώς τα θεωρούμε αυτονόητα και δεδομένα...

Αγαπητέ αναγνώστη, θυμάσαι τις δεκαετίες μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο; Νομίζω λίγοι από τους αναγνώστες του ΘΡΑΨΑΝΙΩΤΗ ζούσαν αλλά και έχουν μνήμες από τότε. Σήμερα θα αναφερθούμε στο ηλεκτρικό ρεύμα. Ένα αγαθό απαραίτητο πλέον, που κάναμε όμως το μεγάλο λάθος να το θεωρήσουμε δεδομένο.

Το έτος 1889 λοιπόν, φτάνει ο ηλεκτρισμός στην Ελλάδα. Σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία, η Γενική Εταιρεία Εργοληψιών κατασκευάζει στην οδό Αριστείδου, την πρώτη μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Μέχρι το 1929 θα έχουν ηλεκτροδοτηθεί 250 πόλεις με πληθυσμό άνω των 5.000 κατοίκων, όμως το ηλεκτρικό ρεύμα θα διατίθεται για κάποιες ώρες και με αρκετές διακοπές.

Το έτος 1950 υπήρχαν στην Ελλάδα περίπου 400 εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η κατάτμηση της παραγωγής σε πολλές μικρές μονάδες σε συνδυασμό με τα εισαγόμενα καύσιμα, εξωθούσε την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στα ύψη καθιστώντας το ηλεκτρικό ρεύμα ως ένα αγαθό πολυτελείας.

Έτσι τον Αύγουστο του 1950, χάριν του δημοσίου συμφέροντος, ιδρύεται η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, και πολύ σύντομα εξαγοράζει όλες τις ιδιωτικές και δημοτικές επιχειρήσεις παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Μέσα στα επόμενα χρόνια, το ηλεκτρικό ρεύμα φτάνει με επάρκεια σε κάθε άκρη της ελληνικής γης από τα μικρά ακριτικά νησιά ως και τους πιο απόμακρους οικισμούς της ορεινής Ελλάδας.

Άρα αντιλαμβανόμαστε πως, πλήρως ρεύμα σε όλη την Ελλάδα δόθηκε γύρω στο 1960, ενώ παλιότερα θεωρούνταν αγαθό πολυτελείας όπως είπαμε. Ένα αγαθό πολυτελείας το 1930, έχει γίνει απαραίτητο καταναλωτικό αγαθό για κάθε νοικοκυριό στη δική μας εποχή. Το ηλεκτρικό ρεύμα έχει γίνει μάλιστα συνώνυμο του πολιτισμού.

Ταξιδεύεις με φίλους και όταν σε μια έρημη διαδρομή βλέπεις ξαφνικά φως, τι λες συνήθως; Ωπ, πολιτισμός! Ο πολιτισμός σαν έννοια, με ότι αυτό περιλαμβάνει, πρέπει να είναι προσβάσιμος από όλη την κοινωνία. Ένας πολιτισμός που με τις παρούσες συνθήκες και με τον πόλεμο στην Ουκρανία έχει φτάσει να πωλείται πολύ πιο πάνω απ' ότι συνήθως.

Ένα απαραίτητο αγαθό που δεν ξέρεις αν αύριο θα μπορείς να το προμηθευτείς. Ένα αγαθό που η Ρωσία το χρησιμοποιεί για να απειλεί ολόκληρη την Ευρώπη. Είδες λοιπόν τι σημαίνει ο πολιτισμός για τους απολίτιστους; Πολιτισμένο λοιπόν δεν σε κάνει ο πολιτισμός σαν έννοια, αλλά εσύ σαν οντότητα μπορείς να αποφασίσεις αν θα είσαι πολιτισμένος ή όχι.

Σίγουρα ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, αλλά δεν είναι το μόνο που διαπράττει η Ρωσία. Η απειλή για κλείσιμο της κάνουλας στο φυσικό αέριο και ο εξαναγκασμός να πληρώνεται σε ρούβλια η ρωσική κυβέρνηση για την προμήθεια φυσικού αερίου σε άλλες χώρες, είναι και αυτό ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Και θα στο θέσω πιο κατανοητά και ορθά.

Σε έναν πόλεμο, η θανάτωση οικόσιτων ζώων πχ και ο δηλητηριασμός του πόσιμου νερού είναι εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Και καταλαβαίνουμε όλοι γιατί. Πόσο απέχει λοιπόν η διακοπή παροχής ηλεκτρικής ενέργειας ή και ο εξαναγκασμός πληρωμής τεραστίων ποσόν για την προμήθειας της, από ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας σήμερα; Και να τεκμηριώσω το γιατί το λέω αυτό.

Χωρίς ρεύμα τη σήμερον ημέρα δεν μπορείς να παρασκευάσεις φαγητό, δεν μπορείς να ζεσταθείς ώστε να μην πεθάνεις από το κρύο, δεν μπορείς να μελετήσεις ώστε να επιτυχείς στο σχολείο, δεν μπορείς να έχεις πρόσβαση σε υπηρεσίες κοινής ωφελείας, δεν μπορείς να έχεις πρόσβαση σε δομές υγείας, δεν μπορείς ούτε καν να έχεις επικοινωνία με τους δικούς σου ανθρώπους. Να συνεχίσω;

Άρα καταλαβαίνουμε πως ο πόλεμος αυτός, εκτός από το ότι σκότωνει μια ολόκληρη γενιά, μια ολόκληρη χώρα, χωρίζει ζευγάρια και μάνες από τα παιδιά τους και αυτές από μόνες τους είναι φρικτές συνέπειες, μπορεί επίσης να έχει σοβαρές συνέπειες και εκτός Ουκρανίας. Μπορεί να μας γυρίσει πολλά χρόνια πίσω. Ναι μεν έχουμε τεχνολογία και ανέσεις αλλά θα είναι σα να μην έχουμε αφού δεν θα μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε.

Αυτός είναι ο πολιτισμός των απολίτιστων. Και εδώ υπάρχει μια ερώτηση. Υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να σε κατηγορήσει μέχρι και η ίδια η ιστορία; Υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να μείνεις στην άποψη του κόσμου ως παρία; Είναι εύστοχος λοιπόν ο χαρακτηρισμός της Ρωσίας ως αρκούδα, όχι τόσο για τη δύναμης της, όσο για το μέρος της κατοικίας της. Όταν καταλάβεις το λάθος σου λοιπόν, γύρνα πάλι πίσω στη σπηλιά σου αρκούδα.

• Τα ιστορικά στοιχεία για το ηλεκτρικό ρεύμα πάρθηκαν από ΕΔΩ...