Ο αδελφός Λετ χθες μας θύμισε την περίπτωση του προφήτη Ιωνά για να πάρουμε μαθήματα

Από τη χθεσινή ειδική Συνάθροιση στην Μαλακάσα. Εμείς την παρακολουθήσαμε ζωντανά στις 2 το μεσημέρι και κράτησε ως τις 5:30. Με το αδελφό Λετ από το Κυβερνών Σώμα να είναι ένας από τους ομιλητές… Τα άλλα θα τα πούμε στην ώρα τους…


Κρατήσαμε στην καρδιά μας την τελευταία ομιλία του αδελφού Λετ σχετικά με το έλεος που έδειξε ο Ιεχωβά στην περίπτωση του προφήτη Ιωνά… Για να ξαναθυμηθούμε και να πάρουμε τα μαθήματα μας δημοσιεύουμε το παρακάτω κείμενο

Το μοναδικό βιβλίο των Εβραϊκών Γραφών το οποίο ασχολείται αποκλειστικά με την αποστολή που έλαβε ένας προφήτης του Ιεχωβά να διακηρύξει σε μη ισραηλιτική πόλη ένα καταδικαστικό άγγελμα για αυτήν — μια διακήρυξη που είχε ως αποτέλεσμα τη μετάνοια των κατοίκων της πόλης. Οι εμπειρίες που εξιστορούνται σε αυτό το βιβλίο ήταν μοναδικές για το συγγραφέα του, τον Ιωνά, το γιο του Αμαθαΐ. Όντας προφανώς το ίδιο πρόσωπο με τον Ιωνά του εδαφίου 2 Βασιλέων 14:25, πρέπει να προφήτευσε κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Βασιλιά Ιεροβοάμ Β΄ στον Ισραήλ (περ. 844-804 Π.Κ.Χ.). Είναι επομένως λογικό να τοποθετήσουμε τα γεγονότα που καταγράφονται στο βιβλίο του Ιωνά στον ένατο αιώνα Π.Κ.Χ.

Αυθεντικότητα. Εξαιτίας του υπερφυσικού χαρακτήρα πολλών γεγονότων που αναφέρονται στο βιβλίο του Ιωνά, το βιβλίο έχει δεχτεί συχνές επιθέσεις από κριτικούς της Αγίας Γραφής. Ο θυελλώδης άνεμος που σηκώθηκε και κόπασε γρήγορα, το ψάρι που κατάπιε τον Ιωνά και που τρεις ημέρες αργότερα τον εξέμεσε σώο και αβλαβή, καθώς και η ξαφνική ανάπτυξη και ξήρανση μιας κολοκυθιάς, έχουν όλα χαρακτηριστεί ως πράγματα μη ιστορικά, επειδή τέτοιου είδους γεγονότα δεν συμβαίνουν σήμερα.

Αυτός ο ισχυρισμός ίσως να ήταν βάσιμος αν το βιβλίο του Ιωνά διατεινόταν πως τέτοια περιστατικά ήταν συνηθισμένα για εκείνη την εποχή. Αλλά δεν το κάνει αυτό. Εξιστορεί γεγονότα της ζωής ενός ατόμου που είχε ειδική αποστολή από τον Θεό. Ως εκ τούτου, εκείνοι που υποστηρίζουν πως αυτά τα πράγματα απλώς δεν θα μπορούσαν να συμβούν πρέπει επίσης να αρνηθούν είτε την ύπαρξη του Θεού είτε την ικανότητα που έχει να επενεργεί με ειδικό τρόπο στις δυνάμεις της φύσης καθώς και σε φυτά, ζώα και ανθρώπους για χάρη του σκοπού του.—Βλέπε Ματ 19:26.

Τι είδους θαλάσσιο πλάσμα είναι πιθανό να κατάπιε τον Ιωνά;

Ένας δημοφιλής ισχυρισμός του παρελθόντος ήταν πως κανένα θαλάσσιο πλάσμα δεν θα μπορούσε να καταπιεί άνθρωπο. Αλλά αυτό το επιχείρημα δεν είναι βάσιμο. Η φάλαινα φυσητήρας, έχοντας πελώριο τετράγωνο κεφάλι που καταλαμβάνει περίπου το ένα τρίτο του μήκους της, μπορεί κάλλιστα να καταπιεί ολόκληρο άνθρωπο. (Θηλαστικά του Κόσμου [Mammals of the World], του Γουόκερ, αναθεώρηση Ρ. Νόβακ και Τζ. Παραντίζο, 1983, Τόμ. 2, σ. 901) Ενδιαφέρον παρουσιάζουν κάποια στοιχεία που δείχνουν ότι το λιμάνι της Ιόππης αποτελούσε στην αρχαιότητα έδρα φαλαινοθηρών. Από την άλλη μεριά, το ψάρι που κατάπιε τον Ιωνά θα μπορούσε να είναι ο μεγάλος λευκός καρχαρίας. Ένας τέτοιος καρχαρίας που πιάστηκε το 1939 περιείχε στο στομάχι του δύο ολόκληρους καρχαρίες μήκους 2 μέτρων—ο καθένας στο μέγεθος περίπου ενός ανθρώπου.

Οι δε μεγάλοι λευκοί καρχαρίες περιφέρονται σε όλες τις θάλασσες, περιλαμβανομένης και της Μεσογείου. (Αυστραλιανό Εγχειρίδιο Ζωολογίας [Australian Zoological Handbook], Τα Ψάρια της Αυστραλίας, του Γκ. Π. Γουίτλι, Σίντνεϊ, 1940, Μέρος 1—Οι Καρχαρίες, σ. 125· Η Φυσική Ιστορία των Καρχαριών [The Natural History of Sharks], των Ρ. Χ. Μπάκους και Τ. Χ. Λαϊνγουίβερ, 1970, σ. 111, 113) Θα πρέπει να επισημανθεί, ωστόσο, ότι η Αγία Γραφή απλώς δηλώνει: «Ο Ιεχωβά όρισε ένα μεγάλο ψάρι να καταπιεί τον Ιωνά», χωρίς να προσδιορίζει το είδος του ψαριού. (Ιων 1:17) Άρα, δεν μπορεί να καθοριστεί ακριβώς περί τίνος “ψαριού” επρόκειτο.

Στην πραγματικότητα, η γνώση του ανθρώπου για τα πλάσματα που ζουν στις θάλασσες και στους ωκεανούς είναι αρκετά ελλιπής. Το περιοδικό Σαϊεντίφικ Αμέρικαν ([Scientific American] Σεπτέμβριος 1969, σ. 162) παρατήρησε: «Όπως συνέβη και στο παρελθόν, η περαιτέρω εξερεύνηση του βασιλείου της αβύσσου θα αποκαλύψει χωρίς αμφιβολία πλάσματα που δεν έχουν ως τώρα περιγραφεί, περιλαμβανομένων και κάποιων δειγμάτων από είδη που θεωρούνταν εξαφανισμένα εδώ και καιρό».

Μερικοί νομίζουν ότι η αυθεντικότητα του βιβλίου του Ιωνά είναι αμφισβητήσιμη επειδή δεν υπάρχει επιβεβαίωση για το έργο αυτού του προφήτη στα ασσυριακά αρχεία. Στην πραγματικότητα, όμως, η απουσία τέτοιων πληροφοριών δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει. Ήταν συνηθισμένο για τα έθνη της αρχαιότητας να εκθειάζουν τις επιτυχίες τους, όχι τις αποτυχίες και τις ταπεινώσεις τους, και επίσης να εξαλείφουν οτιδήποτε τους ήταν δυσάρεστο. Επιπλέον, αφού δεν έχουν διαφυλαχτεί ή βρεθεί όλα τα αρχαία έγγραφα, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι δεν καταγράφηκαν ποτέ τα συμβάντα της εποχής του Ιωνά.

Η έλλειψη ορισμένων λεπτομερειών (όπως το όνομα του Ασσύριου βασιλιά και η ακριβής τοποθεσία όπου το ψάρι εξέμεσε τον Ιωνά στη στεριά) έχει αναφερθεί ως μία ακόμη απόδειξη για το ότι το βιβλίο του Ιωνά δεν αποτελεί αληθινή ιστορία. Αυτή η ένσταση, όμως, παραβλέπει το γεγονός ότι όλες οι ιστορικές αφηγήσεις είναι συνεπτυγμένα κείμενα, στα οποία ο ιστορικός καταγράφει μόνο τις πληροφορίες εκείνες που θεωρεί σημαντικές ή αναγκαίες για το σκοπό του.

Όπως παρατηρεί εύστοχα ο σχολιαστής Κ. Φ. Κάιλ: «Δεν υπάρχει ούτε ένας από τους αρχαίους ιστορικούς στου οποίου τα έργα να μπορεί να βρεθεί τέτοια αρτιότητα: οι δε βιβλικοί ιστορικοί έχουν ακόμη λιγότερο την πρόθεση να μεταδώσουν πληροφορίες που δεν έχουν στενή σχέση με το κύριο αντικείμενο των αφηγήσεών τους ή με τη θρησκευτική σημασία των ίδιων των γεγονότων». — Σχολιολόγιο της Παλαιάς Διαθήκης (Commentary on the Old Testament), 1973, Τόμ. 10, Εισαγωγή στον Ιωνά, σ. 381.

Εφόσον από την ερμηνεία των αρχαιολογικών στοιχείων έχει εξαχθεί το συμπέρασμα ότι τα τείχη που περιέβαλλαν την αρχαία Νινευή είχαν περιφέρεια μόνο 13 χλμ., μερικοί ισχυρίζονται πως το βιβλίο του Ιωνά υπερβάλλει ως προς το μέγεθος της πόλης καθώς την περιγράφει να εκτείνεται σε απόσταση οδοιπορίας τριών ημερών. (Ιων 3:3) Αυτός, ωστόσο, δεν είναι βάσιμος λόγος για αμφισβήτηση της Γραφικής δήλωσης. Τόσο στη Βιβλική όσο και στη σύγχρονη χρήση του, το όνομα μιας πόλης μπορεί να περιλαμβάνει και τα προάστιά της. Στην πραγματικότητα, τα εδάφια Γένεση 10:11, 12 δείχνουν ότι η Νινευή, η Ρεχωβώθ-Ιρ, η Χαλάχ και η Ρεσέν αποτελούσαν τη «μεγάλη πόλη».

Το γεγονός ότι ο Ιωνάς δεν έγραψε στο πρώτο πρόσωπο έχει χρησιμοποιηθεί για να αμφισβητηθεί το κύρος του βιβλίου. Αλλά με αυτό το επιχείρημα δεν λαβαίνεται υπόψη πως ήταν συνηθισμένο για τους Βιβλικούς συγγραφείς να χρησιμοποιούν το τρίτο πρόσωπο αναφερόμενοι στον εαυτό τους. (Εξ 24:1-18· Ησ 7:3· 20:2· 37:2, 5, 6, 21· Ιερ 20:1, 2· 26:7, 8, 12· 37:2-6, 12-21· Δα 1:6-13· Αμ 7:12-14· Αγγ 1:1, 3, 12, 13· 2:1, 10-14, 20· Ιωα 21:20)

Αυτό το έκαναν ακόμη και μη Βιβλικοί ιστορικοί της αρχαιότητας, περιλαμβανομένου του Ξενοφώντα και του Θουκυδίδη. Εντούτοις, αξίζει να σημειωθεί ότι η γνησιότητα των αφηγήσεών τους δεν έχει αμφισβητηθεί ποτέ με βάση αυτό το επιχείρημα.

Με την εναρκτήρια κιόλας δήλωσή του, «ο λόγος του Ιεχωβά άρχισε να έρχεται», το βιβλίο του Ιωνά αξιώνει ότι είναι από τον Θεό. (Ιων 1:1) Οι Ιουδαίοι το αποδέχονται από αρχαιοτάτων χρόνων ως γνήσιο όπως αποδέχονται και άλλα προφητικά βιβλία που έχουν παρόμοια εισαγωγή. (Ιερ 1:1, 2· Ωσ 1:1· Μιχ 1:1· Σοφ 1:1· Αγγ 1:1· Ζαχ 1:1· Μαλ 1:1)

Αυτό από μόνο του αποτελεί ισχυρό επιχείρημα για την αυθεντικότητά του. Όπως έχει επισημανθεί: «Είναι πραγματικά αδιανόητο . . . να είχαν περιλάβει οι ειδήμονες του Ιουδαϊσμού ένα τέτοιο βιβλίο στον κανόνα της Γραφής χωρίς τις πλέον αδιαμφισβήτητες αποδείξεις για τη γνησιότητα και την αυθεντικότητά του». — Το Αυτοκρατορικό Λεξικό της Βίβλου (The Imperial Bible-Dictionary), επιμέλεια Π. Φέρμπερν, Λονδίνο, 1874, Τόμ. 1, σ. 945.

Επιπλέον, αυτό το βιβλίο εναρμονίζεται πλήρως με τις υπόλοιπες Γραφές. Αποδίδει τη σωτηρία στον Ιεχωβά (Ιων 2:9· παράβαλε Ψλ 3:8· Ησ 12:2· Απ 7:10), η δε αφήγηση καταδεικνύει παραστατικά το έλεος, τη μακροθυμία, την υπομονή και την παρ’ αξία καλοσύνη που εκδηλώνει ο Ιεχωβά στην πολιτεία του με τους αμαρτωλούς ανθρώπους. — Ιων 3:10· 4:2, 11· παράβαλε Δευ 4:29-31· Ιερ 18:6-10· Ρω 9:21-23· Εφ 2:4-7· 2Πε 3:9.

Άλλη μια απόδειξη που πιστοποιεί την αυθεντικότητα αυτού του βιβλίου της Γραφής είναι η ειλικρίνειά του. Δεν συγκαλύπτεται η ακατάλληλη στάση που εκδήλωσε ο Ιωνάς σε σχέση με την αποστολή του καθώς και με το έλεος του Θεού προς τους Νινευίτες.

Η πιο πειστική απόδειξη, όμως, παρέχεται από τον ίδιο τον Γιο του Θεού. Αυτός είπε: «Σημείο δεν θα της δοθεί [αυτής της γενιάς] εκτός από το σημείο του Ιωνά του προφήτη. Διότι όπως ο Ιωνάς ήταν στην κοιλιά του τεράστιου ψαριού τρεις ημέρες και τρεις νύχτες, έτσι θα είναι ο Γιος του ανθρώπου στην καρδιά της γης τρεις ημέρες και τρεις νύχτες. Οι Νινευίτες θα αναστηθούν στην κρίση μαζί με αυτή τη γενιά και θα την καταδικάσουν· επειδή εκείνοι μετανόησαν με αυτό που κήρυξε ο Ιωνάς, αλλά ορίστε! κάτι που είναι περισσότερο από τον Ιωνά βρίσκεται εδώ». (Ματ 12:39-41· 16:4)

Η ανάσταση του Χριστού Ιησού θα ήταν τόσο πραγματική όσο και η απελευθέρωση του Ιωνά από την κοιλιά του ψαριού. Η δε γενιά που άκουσε το κήρυγμα του Ιωνά πρέπει να ήταν και αυτή τόσο υπαρκτή όσο ήταν η γενιά που άκουσε τον Χριστό Ιησού να μιλάει. Μυθικοί Νινευίτες δεν θα μπορούσαν ποτέ να αναστηθούν στην κρίση για να καταδικάσουν μια μη δεκτική γενιά Ιουδαίων.

Ας δούμε τι λέει το ΕΝΟΡΑΣΗ για τον Ιωνά

Ο Ιωνάς ήταν γιος του Αμαθαΐ” και προφήτης του Ιεχωβά από τη Γαθ-χεφέρ (2Βα 14:25), μια μεθόρια πόλη στην περιοχή του Ζαβουλών. (Ιη 19:10, 13) Σε εκπλήρωση του λόγου που είπε ο Ιεχωβά μέσω του Ιωνά, ο βασιλιάς του Ισραήλ Ιεροβοάμ Β΄ κατάφερε να επαναφέρει «το όριο του Ισραήλ από την είσοδο της Αιμάθ μέχρι τη θάλασσα της Αραβά [την Αλμυρή Θάλασσα]». (2Βα 14:23-25· παράβαλε Δευ 3:17.) Φαίνεται, λοιπόν, ότι ο Ιωνάς υπηρέτησε ως προφήτης στο δεκάφυλο βασίλειο κάποια εποχή στη διάρκεια της βασιλείας του Ιεροβοάμ Β΄. Είναι επίσης ο συγγραφέας του ομώνυμου βιβλίου στην Αγία Γραφή.

Αντί να φέρει σε πέρας το διορισμό που είχε να κηρύξει στους Νινευίτες, ο Ιωνάς αποφάσισε να τον αποφύγει. Στο λιμάνι της Ιόππης βρήκε θέση σε ένα πλοίο με προορισμό τη Θαρσείς (που γενικά συνδέεται με την Ισπανία), πάνω από 3.500 χλμ. Δ της Νινευή.—Ιων 1:1-3· 4:2.

Αφού επιβιβάστηκε σε αυτό το σκάφος που διέθετε κατάστρωμα, ο Ιωνάς κατέβηκε στα «έγκατα του σκάφους» όπου έπεσε σε βαθύ ύπνο. Στο μεταξύ οι ναυτικοί, οι οποίοι βρέθηκαν αντιμέτωποι με έναν θεόσταλτο θυελλώδη άνεμο που απειλούσε να διαλύσει το πλοίο, επικαλούνταν τους θεούς τους για βοήθεια και έριχναν στη θάλασσα αντικείμενα για να ελαφρώσουν το πλοίο.

Ο πλοίαρχος ξύπνησε τον Ιωνά, παροτρύνοντάς τον να επικαλεστεί και αυτός το “θεό” του. Τελικά, οι ναυτικοί έριξαν κλήρο για να διαπιστώσουν ποιος ήταν ο υπαίτιος για τη θύελλα. Προφανώς, ο Ιεχωβά έκανε τότε να υποδείξει ο κλήρος τον Ιωνά. Όταν ρωτήθηκε, ο Ιωνάς ομολόγησε ότι δεν είχε φανεί πιστός στην αποστολή του. Μη θέλοντας να χαθούν κάποιοι άλλοι εξαιτίας του, ζήτησε να τον ρίξουν στη θάλασσα. Όταν όλες οι προσπάθειες που έκαναν να γυρίσουν στη στεριά απέτυχαν, οι ναυτικοί έκαναν όπως τους είπε ο Ιωνάς και η θάλασσα ηρέμησε από τη μανία της. —Ιων 1:4-15.

Καθώς ο Ιωνάς βυθιζόταν μέσα στο νερό, φύκια τυλίχτηκαν γύρω από το κεφάλι του. Τελικά η αίσθηση που είχε ότι πνιγόταν σταμάτησε, και βρέθηκε μέσα σε ένα μεγάλο ψάρι. Ο Ιωνάς προσευχήθηκε στον Ιεχωβά, δοξάζοντάς τον ως Σωτήρα και υποσχόμενος να εκπληρώσει ό,τι είχε ευχηθεί. Την τρίτη ημέρα το ψάρι εξέμεσε τον προφήτη στη στεριά.—Ιων 1:17–2:10.

Είναι λογικό να πιστέψουμε ότι οι Νινευίτες θα μετανοούσαν με σάκο ακούγοντας την προειδοποίηση του Ιωνά;

Αφού του ανατέθηκε και δεύτερη φορά να πάει στη Νινευή, ο Ιωνάς ξεκίνησε το μακρύ ταξίδι του. «Τελικά ο Ιωνάς μπήκε στην πόλη και κάλυψε απόσταση οδοιπορίας μιας ημέρας, κάνοντας εξαγγελία και λέγοντας: “Μονάχα σαράντα ημέρες ακόμη, και η Νινευή θα καταστραφεί”». (Ιων 3:1-4)

Το αν ο Ιωνάς γνώριζε την ασσυριακή ή αν του δόθηκε θαυματουργικά η ικανότητα να μιλάει αυτή τη γλώσσα δεν αποκαλύπτεται στη Γραφή. Μπορεί μάλιστα να μίλησε στην εβραϊκή και να μεταφράστηκε αργότερα η εξαγγελία του από κάποιον ή κάποιους που γνώριζαν τη γλώσσα. Αν ο Ιωνάς μίλησε στην εβραϊκή, τα λόγια του θα προξένησαν μεγάλη περιέργεια και πολλοί θα αναρωτιούνταν τι έλεγε αυτός ο ξένος.

Μερικοί κριτικοί θεωρούν απίστευτο να ανταποκρίθηκαν οι Νινευίτες, περιλαμβανομένου και του βασιλιά, στο κήρυγμα του Ιωνά. (Ιων 3:5-9) Σε σχέση με αυτό, ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι παρατηρήσεις του σχολιαστή Κ. Φ. Κάιλ: «Η μεγάλη εντύπωση που έκανε στους Νινευίτες το κήρυγμα του Ιωνά, με αποτέλεσμα να μετανοήσει ολόκληρη η πόλη με σάκο και στάχτη, είναι απόλυτα κατανοητή, αν απλώς λάβουμε υπόψη το πόσο επιρρεπείς είναι οι λαοί της Ανατολής στο συναίσθημα, επίσης το ότι σε όλες τις ειδωλολατρικές θρησκείες της Ασίας είναι χαρακτηριστικό το δέος για ένα Υπέρτατο Ον, καθώς και το ότι από αρχαιοτάτων χρόνων οι Ασσύριοι είχαν σε μεγάλη υπόληψη τις προρρήσεις και τους χρησμούς . . . , και τέλος αν αναλογιστούμε το γεγονός ότι η εμφάνιση ενός ξένου ο οποίος, χωρίς να έχει ο ίδιος κάποιο φανερό προσωπικό συμφέρον, έκανε γνωστές στη μεγάλη βασιλική πόλη τις ασεβείς οδούς της με τόλμη και αφοβιά, και ανακοίνωσε την καταστροφή της που επρόκειτο να λάβει χώρα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα διαπνεόμενος από τη χαρακτηριστική πεποίθηση των θεόσταλτων προφητών, θα ήταν αδύνατον να μην προξενήσει μεγάλη εντύπωση στη διάνοια των ανθρώπων, η οποία θα ήταν ακόμη εντονότερη αν οι ειδήσεις για τα θαυματουργικά έργα των προφητών του Ισραήλ είχαν φτάσει μέχρι τη Νινευή». — Σχολιολόγιο της Παλαιάς Διαθήκης (Commentary on the Old Testament), 1973, Τόμ. 10, Ιωνάς 3:9, σ. 407, 408.

Έπειτα από 40 ημέρες δεν είχε συμβεί ακόμη τίποτα στη Νινευή, και ο Ιωνάς ήταν πάρα πολύ δυσαρεστημένος που ο Ιεχωβά δεν είχε επιφέρει συμφορά στην πόλη. Μάλιστα προσευχήθηκε στον Θεό να του αφαιρέσει τη ζωή. Αλλά ο Ιεχωβά απάντησε στον Ιωνά με το ερώτημα: «Δικαιολογημένα άναψες από θυμό;» (Ιων 3:10–4:4) Κατόπιν αυτού, ο προφήτης έφυγε από την πόλη και αργότερα έστησε ένα στέγαστρο για τον εαυτό του. Από εκεί, στα Α της Νινευή, ο Ιωνάς παρακολουθούσε να δει τι θα συνέβαινε στην πόλη. —Ιων 4:5.

Όταν φύτρωσε θαυματουργικά μια νεροκολοκυθιά για να κάνει σκιά στον Ιωνά, ο προφήτης ευχαριστήθηκε πολύ. Αλλά η χαρά του ήταν πρόσκαιρη. Την επόμενη ημέρα, νωρίς το πρωί, ένα σκουλήκι έπληξε το φυτό κάνοντάς το να ξεραθεί. Χωρίς τον ίσκιο της νεροκολοκυθιάς, ο Ιωνάς βρέθηκε εκτεθειμένος σε έναν καυτό ανατολικό άνεμο και στον καυτό ήλιο που χτυπούσε στο κεφάλι του. Και πάλι ζήτησε να πεθάνει. —Ιων 4:6-8.

Μέσω αυτής της νεροκολοκυθιάς, ο Ιωνάς διδάχτηκε ένα μάθημα ελέους. Αυτός λυπήθηκε για τη νεροκολοκυθιά και πιθανότατα αναρωτιόταν γιατί να ξεραθεί. Ωστόσο, ούτε είχε φυτέψει τη νεροκολοκυθιά ούτε την είχε περιποιηθεί. Από την άλλη μεριά, ο Ιεχωβά ως ο Δημιουργός και ο Συντηρητής της ζωής είχε πολύ περισσότερους λόγους να λυπηθεί για τη Νινευή.

Η αξία των κατοίκων της καθώς και των ζώων ήταν πολύ μεγαλύτερη από την αξία μιας νεροκολοκυθιάς. Γι’ αυτό, ο Ιεχωβά ρώτησε τον Ιωνά: «Εγώ δεν έπρεπε να λυπηθώ για τη Νινευή, τη μεγάλη πόλη, στην οποία υπάρχουν περισσότεροι από εκατόν είκοσι χιλιάδες άνθρωποι που δεν ξέρουν καθόλου τη διαφορά ανάμεσα στο δεξί τους χέρι και στο αριστερό, καθώς και πολλά κατοικίδια ζώα;» (Ιων 4:9-11) Ο Ιωνάς θα πρέπει να συνέλαβε το σημείο, και αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι κατέγραψε με ειλικρίνεια τις εμπειρίες του.

Λίγο καιρό αργότερα, ο Ιωνάς ενδέχεται να συνάντησε —πιθανώς στο ναό της Ιερουσαλήμ—τουλάχιστον έναν από τους άλλους επιβάτες του πλοίου που είχε πάρει από την Ιόππη, και έτσι να έμαθε από αυτόν σχετικά με τις ευχές που έκαναν οι ναυτικοί όταν καταλάγιασε η θύελλα.—Ιων 1:16· παράβαλε Ιων 2:4, 9·